Bu məqalə "Simurq" Azərbaycan Mədəniyyəti Assosiasiyası haqqındadır. Digər mənalar üçün Simurq (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyəti Assosiasiyası (qısaca "Simurq" AMA) — Azərbaycan Respublikasında mədəniyyət sahəsində yeni tipli çoxsahəli ilk qeyri-hökumət təşkilatıdır.
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyəti Assosiasiyası | |
---|---|
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyəti Assosiasiyası | |
Növü | Qeyri-hökumət təşkilatı |
Yaranma tarixi | aprel 1990 |
Qeydiyyat tarixi | 17 avqust 1990 |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Mərkəzi | Bakı, Azərbaycan |
Sədr | Fuad Məmmədov |
www.simurq-az.org |
1990-cı ilin aprelində respublika ziyalılarının görkəmli nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə yaranan Assosiasiya Azərbaycanda sosial-mədəni inkişafa, demokratik cəmiyyətin və hüquqi dövlətin formalaşması, respublikanın sivil beynəlxalq birliyə inteqrasiyasına öz töhfəsini vermək kimi nəcib bir məqsədə xidmət edir. Assosiasiyanın nizamnaməsi Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 17 avqust 1990-cı il tarixli 374 N-li qərarı ilə qeydiyyatdan keçmişdir.[1]
"Simurq" – Azərbaycan mifologiyasında xeyirxahlığın, yeni həyatın və dirçəlişin qədim rəmzidir. Simurq rəmzi qartalabənzər quş haqqında qədim avraasiya əfsanəsi ilə sıx bağlıdır. Bu əfsanəyə görə ilk dəfə məhz həmin quş göydən, yaxud müqəddəs dağdan yer üzünə "həyat ağacının" kökünü gətirmişdir. Simurq öz mə’nasına görə Allahın xeyipxahlıq və ölkənin çiçəklənməsinin qədim rəmzi olan, həm Şərqdə, həm də Qərbdə yeni, əbədi həyatın kainat simvolu kimi qəbul edilən səkkizgüşəli ulduza çox yaxındır.[2]
"Simurq" Mədəniyyət Assosiasiyası öz sıralarında könüllü əsaslarla 40-a yaxın kollektiv və yüzlərlə fərdi üzvləri birləşdirir. Assosiasiyanın üzvləri Azərbaycanda hərtərəfli dünyagörüşünə malik olan insan və ictimai inkişafı təmin edən maarif və təhsil, elm, təbabət, ekologiya, incəsənət, iqtisadiyyat, sosial idarəetmə, informasiya, hüquq, beynəlxalq münasibətlər və digər mədəniyyət sahələrinin tərəqqisinə nail olmaq məqsədilə birgə fəaliyyət göstərirlər.
Assosiasiyanın rəyasət heyətinə istedadlı alim və mütəxəssislər, o cümlədən Azərbaycan EA-nın 5 akademiki və müxbir üzvü, onlarla professor, elmlər doktoru və namizədi, tanınmış müəllimlər, mədəniyyət və incəsənət xadimləri, həkimlər, diplomatlar, din xadimləri daxildir. İdarə heyətində həmçinin könüllü əsaslarla respublikanın qeyri-hökumət təşkilatlarının, elmi idarələrinin, ali təhsil müəssisələrinin, məktəb və nazirliklərin, yaradıcı ittifaq və fondların, mərkəz və istehsal müəssələrinin rəhbərləri də təmsil olunub.
Assosiasiyanın kollektiv üzv və təsisçiləri arasında – Elmlər Akademiyası, Alimlər İttifaqı, Neft Akademiyası, Bakı Dövlət Universiteti, Xarici İşlər Nazirliyi, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Memarlar İttifaqı, Mədəniyyət Fondu, Sülh Fondu, Gənclər və İdman Nazirliyi, "Günəş" alimlərin xeyriyyə cəmiyyəti, Mühəndislər cəmiyyəti, "İnsan və mühit" Mərkəzi, "Sosial tərəqqi" cəmiyyəti və bir sıra başqa qeyri-hökumət təşkilatları var. Rəyasət heyətinin 22 üzvü respublikanın qeyri-hökumət təşkilatlarının liderləridirlər.[3]
Strukturu:
Çoxsahəli müstəqil dinamik qeyri-hökumət bir qurum kimi Assosiasiya Azərbaycanın demokratik inkişafında maraqlı olan milli və beynəlxalq təşkilatlarla partnyor münasibətlərin yaranmasına, habelə aktual beynəlxalq problemlərin həll olunmasında hökumətə yardımçı olmağa çalışır.
Assosiasiya sabit insan inkişafına yönəlmiş proqramlar və layihələrin hazırlanıb həyata keçirilməsi üçün dövlət qurumlarına və beynəlxalq təşkilatlara peşəkar yardım göstərə bilən alim və mütəxəssislərdən ibarət olan güclü mobil şəbəkəyə malikdir.
Assosiasiyanın "Beyin mərkəzi", müasir sistemli texnologiyalara əsaslanaraq, dövlət quruculuğu və beynəlxalq münasibətlər səhəsində optimal siyasi qərarların qəbul olunması üçün elmi əsaslanmış ekspert-analitik materiallar, ictimai inkişaf modelləri və texnologiyaları, proqnozlar və təkliflərin işlənib hazırlanmasında dövlət sifarişlərini yerinə yetirməyə qadirdir.
Assosiasiyanın praktiki fəaliyyəti 12 departament tərəfindən həyata keçirilir. Departamentlər, arasında bir sıra tanınmış qeyri-hökumət təşkilatların liderləri olan, təcrübəli mütəxəssislər tərəfindən əlaqələndirilir. Departamentlərin əsas iş sahələri:
Assosiasiyanın fəaliyyətinin strateji planlaşdırılması, tanınmış alim, ruhi və maddi mədəniyyətin müxtəlif sahələrinin ekspertlərindən ibarət olan rəyasət heyəti tərəfindən həyata keçirilir.
Assosiasiyanın fəaliyyəti ruhi (əqli və mənəvi) mədəniyyəti insanın yaradıcı həyatı və fəaliyyəti kimi dərk edən müasir kulturoloji müddəa və metodologiyası üzərində qurulmuşdur.
Əvvəllər Azərbaycanın ictimai inkişaf yollarını müəyyənləşdirən marksizm-leninizmdən imtina edilməsi ilə əlaqədar Assosiasiya dünya mədəniyyət tarixinin, nəzəriyyəsinin və praktikasının nailiyyətlərinə əsaslanaraq mədəniyyət anlayışına yeni elmi münasibət formalaşdıran kulturoloji konsepsiya işləyib hazırlamışdır. Bu konsepsiyada mədəniyyətə insanın və cəmiyyətin mənəvi və sosial-iqtisadi inkişafının, dövlət quruculuğu və idarəetmənin əsasını və mahiyyətini təşkil edən bir fenomen kimi yanaşılır. "Simurq" öz fəaliyyətini, mədəniyyəti insanın intellekti, hissləri və fiziki əməyinin nəticəsində əldə olunan "ikinci, süni təbiət", insanın həyat və yaradıcılığının göstəricisi, nailiyyətləri və texnologiyaları kimi təsvir edən elmi baxış əsasında qurur.
Demokratik ölkələrdə qəbul olunmuş, "Simurq"un mədəniyyət müddəası Azərbaycan cəmiyyətinin inkişafında prinsipial mütərəqqi dönüşə nail olmasına və onun demokratikləşməsinə yönəlmişdir.[5]
Assosiasiya 90-cı illərin əvvəllərindən etibarən daim fəaliyyətdə olan "Mədəniyyət və cəmiyyət" kulturoloji seminarın elmi rəhbəridir. 1990–2005-ci illərdə müxtəlif məqsədli fokus-qruplarla kulturologiya, təşkil və idarəetmə mədəniyyəti, vətəndaş cəmiyyəti mədəniyyəti və məsuliyyət mədəniyyəti, davamlı insan və sosial inkişaf , QHT üçün III sektor və fandreyzinq problemləri üzrə keçirilən 200-dən artıq respublika və beynəlxalq konfrans, interaktiv seminar və treninqlərin təşkilinə rəhbərlik etmişdir.[6][7]
Öz missiyasına uyğun olaraq, Assosiasiya müəyyən ictimai-faydalı fəaliyyəti həyata keçirir:
Azərbaycanda Üçüncü Sektorun formalaşmasına kömək məqsədilə də müəyyən iş aparılmışdır. "Aysar" Beynəlxəlq fondunun və "Çariti Nou Hau" Xeyriyyə fondunun jardımı ilə respublikanın bir neçə qeyri-hökumət təşkilatları üçün, onların işinin effektivliyinin və fəaliyyətinin əlaqələndirilməsinin artırılması məqsədilə 1996-cı ildə Bakıda xüsusi Məşvərət prosesi və seminar keçirilmişdir. Seminarın nəticəsində "Azərbaycan Respublikasında Üçüncü Sektor" mövzusunda hazırlanmış məruzə həmin ilin oktyabr ayında Bolqarıstanın Plovdiv şəhərində keçirilmiş Beynəlxalq göruşdə muvəfəqiyyətlə təqdim edilmişdir. Eyni zamanda Assosiasiya Azərbaycanda Üçüncü Sektorun inkişafına dair öz təkliflərini hazırlayıb Respublikanın Prezidenti İcra Apparatına təqdim etmişdir. Bu təkliflərin 1997-ci ildə Bakıda BMT ilə birlikdə QHT Resurs və Təlim mərkəzinin yaradılmasında müəyyən rolu olmuşdur. 1999-cu ildə "Simurq" AMA, bir sıra başqa QHT-lərlə birlikdə QHT Forumunu təsis etmişdir.
Azərbaycan Kulturoloqlar Cəmiyyəti "Simurq" Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının Rəyasət Heyətinin qərarı ilə 2001-ci ildə təsis olunmuşdur. Azərbaycan Kulturoloqlar Cəmiyyətinin əsas məqsədi Azərbaycanda kulturologiya elmi ilə məşğul olan mütəxəssisləri birləşdirmək, onların elmi-pedaqoji və maarifçilik fəaliyyətinin əlaqələndirilməsini təmin etmək, gənclər arasında kulturologiya elminə meyli olan istedadlı tələbələri elmi-kulturoloji tədqiqatlara cəlb etməkdir.[11]
Vətəndaş Cəmiyyəti Mədəniyyətinin Beynəlxalq Forumu "Simurq" Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının Rəyasət Heyətinin qərarı ilə 2001-ci ildə təsis olunmuşdur. Vətəndaş Cəmiyyəti Mədəniyyətinin Beynəlxalq Forumunun təsis konfransında 40-a yaxın dövlət və qeyri-dövlət təşkilatlarırının nümayəndələri iştirak etmişdir. Vətəndaş Cəmiyyəti Mədəniyyətinin Beynəlxalq Forumunun əsas məqsədi Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyətinin formalaşması və inkişafına kulturoloji yardım etmək, demokratik ölkələrin vətəndaş cəmiyyətləri ilə əlaqələr və əməkdaşlıq yaratmaq və bu əlaqələrin inkişaf etdirilməsidir.[12]
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının təsis etdiyi "Simurq" Beynəlxalq medalı Azərbaycan vətəndaşları və xarici ölkələrin vətəndaşlarına Azərbaycan, eləcə də dünya mədəniyyəti və sivilizasiyasının inkişafında olan töhfəsinə görə verilir. "Simurq" Beynəlxalq medalı ilə təltif olunmaq üçün əsas xidmətlər aşağıdakılardır:
"Simurq" Beynəlxalq medalının təsis olunmasında əsas məqsəd həm, Azərbaycanda və həm də, dünya miqyasında yüksək bilik, bacarıq, mütəşəkkillik, mənəviyyat və yaradıcı fəaliyyətə malik olan "Homo Cultural" yeni tipli insanın formalaşmasına kömək etməkdir.[13]
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının IV qurultayının qərarı ilə təsis olunub və Azərbaycanın ruhi və maddi mədəniyyətinin inkişafına edilmiş töhfəyə görə verilir.[14]
"Simurq" Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasına üzvlük Assosiasiyanın üzvlərlə iş üzrə koordinatoru tərəfindən həyata keçirilir. Assosiasiyaya üzv olmaq üçün elektron ərizə formasını doldurub göndərmək lazımdır. Üzvlər Assosiasiyanın təşkilati işlərində fəal iştirak edə bilər və Assosiasiyada öz istək və təkliflərini həyata keçirə bilərlər. Üzvlər Assosiasiyaya hər ilin yanvar ayında 12 AZN miqdarında üzvlük haqqı ödəməlidirlər.[15]