Aşağı Axtala / Gümüşxana [1], Axtala (erm. Ախթալա) — Ermənistan Respublikasının Loru mərzində şəhər. 1939–cu ildə işçi qəsəbəsi[2], 1995–ci ildə isə şəhər statusu almışdır.[3][4] 7 noyabr 1995–ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qəbul etdiyi və 4 dekabr 1995–ci ildə Ermənistan Respublikasının prezidenti Levon Ter-Petrosyanın təsdiq etdiyi "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanunu" na əsasən yaxınlığındaki kurort kəndi ilə birlikdə "Axtala bələdiyyəsi"ni (erm. Ախթալայի քաղաքային համայնքի) təşkil edir.[3][5] 12 – 21 oktyabr 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin (de–yuri) daimi əhalisi 2.092 nəfərdir, şəhərdən 3 km aralıda[3] yerləşən və onunla eyni bələdiyyəyə daxil olan (adsız) kurort kənddə isə cəmi 14 nəfər əhali yaşayır.[6]
Aşağı Axtala | |
---|---|
41°09′01″ şm. e. 44°46′38″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | XVIII əsr |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 740 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Digər | |
akhtala.am | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ашаги Ахтала (Гюмушхана) — смешанное село. Расположено на склоне горы Лелвер, на левом берегу реки Борчалы. Раньше в селе жили только азербайджанцы. После 1770г. в связи с разработкой рудников отселилось значительное число греков, и немного спустя пришли армяне. В связи с обстоятельством население села временами то увеличивалось, то снижалось. В 1831 г. в селе проживало 20 чел., в 1886 г. - 41 чел., в 1897 г. - 69 чел., в 1922 г. - 103 чел., в 1926 г - 140 чел., в 1931 г. - 248 азербайджанцев, греков и армян (большинство составляли греки). В 1939 г. население села уже составило 398 человек, большинство - армяне. В настоящее время Ахтала является поселком городского типа.
Քաղաքային համայնք Ալավերդու տարածաշրջանում, Ալավերդի քաղաքից 10 կմ հյուսիս-արեւելք: Մարզկենտրոնից գտնվում է 62 կմ հեռավորության վրա: Համայնքի վարչական տարածքի մեջ է մտնում Ախթալա քաղաքը եւ Ախթալայի Առողջարանին կից գյուղը, որը Ախթալա քաղաքից գտնվում է 3 կմ հեռավորության վրա: Ախթալան մինչեւ 1995թ.-ը եղել է քաղաքատիպ ավան, իսկ վարչատարածքային ռեֆորմից հետո դասվել է Հայաստանի քաղաքների շարքին: Ախթալա գյուղը մտել է Թիֆլիսի նահանգի Ողջալուի գավառի Լոռու տեղամասում, 1939թ.-ից այն դարձել է քաղաքատիպ ավան: Նախկինում այն ունեցել է Ախդալա, Ախտալա, Պղնձահանք անվանումները: Պղնձահանք անվանումը կապված է 1763թ.-ին վրաց Հերակլ 2-րդ թագավորի հետ , որը Գյումուխանեից բերել է հույն հանքագործներ, որոնք կառուցել են Ախթալայի արծաթի եւ պղնձի գործարանը եւ բնակավայրին տվել Պղնձահանք անվանումը: Ախթալայի մոտ գտնվող արծաթահանքերի հետ կապված, երբեմն այն անվանվել է Արծաթահանք: