Azərbaycan mafiyası

Azərbaycan mafiyası — Rusiya Federasiyasındakı ən böyük etnik mütəşəkkil cinayətkar qruplarından biri.[1] Azərbaycanlılardan ibarət əsasən Moskva, Sankt-Peterburq, Tümen, Surqut, Yekaterinburq, Omsk, Astraxan, Krasnoyarsk, Rostov-na-Donu, Samara, İrkutsk kimi böyük şəhərlərdə cinayətkar qruplar üçün istifadə olunan ümumi termindir. Rusiyadan kənarda bu qruplar keçmiş SSRİ, Avropa, ABŞ, Türkiyə Respublikasında əksəriyyətində fəaliyyət göstərir.[2]

Azərbaycan Mafiyası
Yaranma tarixi Bilinmir
Mərkəzi Rusiya Rusiya
ABŞ ABŞ
Azərbaycan Azərbaycan
Ukrayna Ukrayna
Türkiyə Türkiyə
Fəaliyyəti 1927–Günümüz
Fəaliyyət göstərdiyi yer Rusiya Moskva, Sankt-Peterburq, Tümen, Surqut, Yekaterinburq, Omsk, Astraxan, Krasnoyarsk, Rostov-na-Donu, Samara, İrkutsk
ABŞ Nyu-York, Los-Anceles, Las-Veqas, Hyuston, Nyu-Orlean, Finiks
Azərbaycan Bakı, Gəncə, Sumqayıt, Naxçıvan, Mingəçevir, Lənkəran
Ukrayna Kiev, Xarkov, Dnepr, Odessa, Lvov, Mariupol, Luqansk
Türkiyə İstanbul, İzmir, Ankara, İğdır
Qazaxıstan Almatı, Taraz, Karaqanda
Etnik tərkibi Azərbaycanlılar
Fəaliyyəti silah alveri, sui-qəsd, avtoxuliqanlıq, bank fırıldaqlığı, şantaj, rüşvət, avtomobil bombası, müqaviləli öldürmə, hədə-qorxu, insan alveri, siyasətə xələl gətirmə, qeyri-qanuni qumar oyunu, orqan alveri, adam oğurluğu, pul yığma, qətl, korrupsiya, siyasi korrupsiya, oğurluq
Müttəfiqlər Pakistan mafiyası
Türk mafiyası
Rus mafiyası
Düşmənlər Erməni mafiyası
Çeçen mafiyası

Tarixçə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan mafiyası Rusiyadakı ən qədim cinayət qruplarından biridir. Dağıstanda böyük bir etnik azərbaycanlı icmasının xaricində Rusiya şəhərləri həmişə azərbaycanlı mühacirlərin yerləri ilə tanınmışdır.[3] Moskvada ruslar, çeçenlər, ermənilər və gürcülər arasında mütəşəkkil cinayətkar dəstələrin yaranmasından sonra 1980-ci illərin əvvəllərində Azərbaycan cinayətkar dəstələri sürətlə inkişaf etməyə başladı. 1990-cı illərdə rus qrupları və çeçen qrupları arasındakı qarşıdurmalardan sonra Azərbaycan qrupları, hakimiyyətə keçdi. Azərbaycanlıların Moskvaya genişmiqyaslı mühacirəti görüldü.[4] Bununla birlikdə keçmiş partizan döyüşçüləri və sərkərdələri Rusiyanın əsas şəhərlərinə qanunsuz olaraq köç etmişlər. Çeçen mafiya qruplarının mövqeyi o vaxt çox zəiflədiyi üçün yeni yaranan azərbaycanlı cinayətkar qruplar heroin ticarətinin böyük bir hissəsini ələ keçirə bildilər.[5] O dövrdə bir çox insan alveri Dağlıq Qarabağ bölgəsində hərbi və partizan əməliyyatları maliyyələşdirirdi. Müharibə başa çatdıqdan sonra Moskvada və Rusiyanın digər şəhərlərində yaşayan yoxsul gənc azərbaycanlılara qanunsuz ticarətlər öyrədilmişdi ki, bu da keçmiş Sovet İttifaqı ərazisində azərbaycanlı mafiya qruplarının daha da formalaşmasına səbəb oldu.[6][7]

Fəaliyyətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanlı mafiya dəstələrinin ən mühüm fəaliyyəti narkotik ticarəti (əsasən heroin) olsa da, onlar silah alveri, çirkli pulların yuyulması, avtomobil oğurluğu, qəsb, qanunsuz qumar, saxta pul, fahişəlik, müqaviləli sui-qəsd, kür ticarəti kimi mütəşəkkil cinayətkarlığın digər sahələrində də genişlənmişdirlər.[8] Azərbaycan cinayətkar qruplarının çirkli pulların yuyulması yolu ilə daşınmaz əmlaka investisiya qoyması da məlum olmuşdur.[9][10] Bir sıra tərəvəz, geyim və avtomobil bazarlarına, meyvə-tərəvəz topdansatış bazalarına, kazinolara, gecə klublarına, restoranlara, çox sayda kiçik dükana, bir neçə banka, idman salonuna və bir sıra iri supermarketə nəzarət edirlər. Sadəcə Moskvada 200-ə yaxın firmaya nəzarət edir. Həmçinin, Azərbaycan mafiya qruplaşmaları Almaniya, ABŞ, Belçika, Türkiyə, Malayziya kimi ölkələrdə çox sayda əmlak obyektinə sahibdir.[11]

Qrup uzun müddət beynəlxalq münasibətlər qurmuş və qanuni bir iş yaratmaq üçün müttəfiq qruplaşmalardan fəal istifadə etmişdir. Yaxın Şərq, Türkiyə, Orta Asiya ölkələrində böyük sənaye və maliyyə qrupları ilə fəal əməkdaşlıq edir. Son zamanlar Rusiyada fəaliyyətlərini genişləndirən İslam təşkilatları ilə də əməkdaşlıq inkişaf edir.[12] Qrupun bir çox üzvü Yaxın Şərqin bir neçə ölkəsindəki xarici kəşfiyyat qrupları ilə fəal əməkdaşlıq edirlər. Qrupun Moskva şəhər meriyasında, Fövqəladə Hallar Nazirliyində, Mədəniyyət və İdman Komitəsində güclü maliyyə bazası və yaxşı münasibətləri vardır.[13][14]

Təsdiqlənməmiş məlumatlar göstərir ki, Moskva, Sankt-Peterburq və Bakıda yerləşən bir sıra iri banklara, Türkiyə, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Səudiyyə Ərəbistanında minlərlə təşkilatlara sahiblik edir. Çeçenistanda terror aktları və Əmir Xəttabın silahlı dəstələri ilə yaxın əlaqələrin qurulması da Azərbaycan mafiya qrupları ilə bağlıdır. Beləliklə, Xəzər dənizində neft biznesində maraqları olan və Azərbaycan icmasının bir sıra nüfuzlu liderlərinə Dağıstanda Xattab və Basayev silahlı dəstələrinin hücumundan bir müddət əvvəl qeyri-rəsmi olaraq yüksək miqdarda pul köçürülmüşdür. Transferi alan hesabların əksəriyyəti bir neçə ay əvvəl yaradılmış, Bakıdan və Yəməndən olan mafiya qruplaşmalarına məxsus olmuşdur.[15]

Üzvlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Moskvanın əsasən şimal-qərb ərazisində fəaliyyət göstərən "Azərbaycan" mafiya qrupu 1995-ci ildən bəri fəal şəkildə fəaliyyət göstərməyə başladı. Dairə ərazisində Azərbaycandan olan immiqrantlar demək olar ki, bütün tərəvəz bazarlarında üstünlük təşkil etmiş, bəziləri qəsb, narkotik ticarəti, silah alveri, mənzil cinayətləri və valyuta əməliyyatları ilə məşğul olan mütəşəkkil cinayətkar dəstələri olmuşdur.[16][17][18]

Qruplaşmanın yaradıcı liderləri Azərbaycan əsilli Hüseynov Kamal və Həlimov Rafat olmuşdur. Azərbaycan qruplaşmasında 17 ildir Moskvada yaşayan Abdulov M. A. Moskvanın cinayət dairələrində əhəmiyyətli nüfuza malikdir. Tuşino, Solntsevo, Koptev və digər qrupların rəhbərləri və hakimiyyəti ilə birbaşa əlaqə qurur. Əməliyyat məlumatlarına görə, ortaq fəndə nəzarət edir və külli miqdarda pulu sərəncam edir.[19]

Silahlanma

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xidmətdə odlu silahlardan istifadə haqqında geniş məlumat yoxdur. Lakin döyüş sursatları da daxil olmaqla mütəşəkkil cinayətkar dəstə üzvlərindən dəfələrlə Beretta 92, M1911, Makarov, Tokarev TT-33 tipli tapançalar və qumbaralar aşkar edilmişdir.[20][21]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Moskvanın 10 ən nüfuzlu mafiyası". interaztv.com (rus). 2018-12-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  2. ↑ "Азербайджанская ОПГ". www.newscrime.ru. Archived from the original on 2015-04-11. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  3. ↑ "В Петербурге азербайджанская ОПГ терроризировала земляков". www.trend.az (rus). 10 dekabr 2010. 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  4. ↑ "Избиения и экстремизм ходят рядом? Азербайджанская «В.Б.О.Н.» нарвалась на проверку и будет закрыта". Телеканал 360° (rus). 2021-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  5. ↑ "Основателя этнической ОПГ в Петербурге отправили в колонию на 13,5 лет". Новости Мойка78 (rus). 2 avqust 2019. 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  6. ↑ Дышев, Сергей. «Воры в законе и авторитеты» онлайн— Сергей Дышев — Страница 6 — MyBook (rus) (MyBook). Россия: MyBook.Ru. 2009. 78, 79, 80, 81. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.[ölü keçid]
  7. ↑ "Azərbaycan mafiyası Moskvanı silkələyir - Rosbalt". Axar.Az (az.). 3 noyabr 2016. 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  8. ↑ "Кто такие ВБОН и почему в России их называют «азербайджанской этнической ОПГ»". www.1news.az. 2020-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  9. ↑ "Троянский конь армянской мафии в обличье посла". azertag.az (rus). 2020-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  10. ↑ "Azərbaycan mafiyası içində savaş başladı – Təfərrüat - Azadliq.az". Azadliq.az (az.). 2019-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  11. ↑ "В цивилизованный и богатый город-княжество с более менее однородным составом (русы) ПОСТЕПЕННО проникают представители иных племён, родов..." www.angelfire.com. 2019-08-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  12. ↑ "Azərbaycan mafiyası "döyüş"ə hazırlaşır". www.gununsesiaz.info. 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  13. ↑ "Все это подают под соусом, что якобы «азербайджанская ОПГ» щемит русских". vesti.az (rus). 29 oktyabr 2019. 2020-11-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  14. ↑ ""Lotu Quli" "Azərbaycan mafiyası"nın "Xaç atası" elan olundu". Oxu.Az (az.). 3 noyabr 2016. 2017-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  15. ↑ "Схваченные в Лионе азербайджанцы не являются криминальными авторитетами - источник". Sputnik Азербайджан (rus). 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  16. ↑ "Главное управление по борьбе с организованной преступностью". mia.gov.az. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.[ölü keçid]
  17. ↑ "ФСБ помешала вывезти в Азербайджан военное оборудование". Interfax.ru (rus). 2022-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  18. ↑ "ГПС Азербайджана обезвредила в 2018 году 16 ОПГ, занимавшихся контрабандой наркотиков". interfax.az. 2019-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  19. ↑ "Азербайджанская ОПГ-1". www.compromat.ru. 2022-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.
  20. ↑ "В России задержана азербайджанская группировка". m.minval.az. 30 noyabr 1. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.[ölü keçid]
  21. ↑ "В Москве обнаружена азербайджанская группировка ВБОН". Disput.Az. 2019-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2020.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]