Başsız (Eçmiədzin)

Başsız — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında kənd adı.[1][2]

Başsız
Ölkə

Başsızİrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında kənd adı. 1728-ci ilə aid mənbədə İrəvan əyalətinin Karbi nahiyəsində kənd adı kimi qeyd olunur.[3][4] Əsli Baş Sis. 1590-cı ilə aid mənbədə Başsız,[5][6] 1727-ci ilə aid mənbədə isə kəndin adı Baş Sis kimidir.[7][8] Sis-Kiçik Asiyanın cənubunda Kiligiya əyalətində şəhər və mahal adıdır.[9] Cis və Masis orta əsrlərdə Türkiyənin cənubunda Qaraman əyalətində iki qalanın adı olmuşdur.[10] Mənbələrdə ilk dəfə XVI əsrdən məlumdur. Kənd Sisdən gəlmiş türklərin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. XVII əsrə aid erməni mənbəyinə görə Sis həm də Kozan adlanmışdır.[11][12] Azərbaycanda XIX əsrdə Qarabağda yaşamış Quzanlı tayfasının adı da məhz Kozan mahalının adı ilə bağlıdır (bu elin adı Ağdam rayonunda Quzanlı kəndinin adında əksini tapmışdır).[13][14]

  1. Başsız (Eçmiədzin) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 35. ISBN 978-9952-34-155-3.
  2. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис. 1913.
  3. İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı. 1996.
  4. Джалиле Джалил. Курды Османской империи. М.,. 1968.
  5. İravan eyaletinin mufessel defteri. Istanbul. Basbakanlik Arsivi, № 633. .
  6. Дорн Б. Каспий. Спб.,. 1975.
  7. Defteri mufessele eyaleti Gence. Istanbul Basbakanlik Arsivi. Taku-tahrir defterleri. № 103. .
  8. Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası. . Bakı. 1995.
  9. Парвицкий А.В. Экономический быт государственных крестьян Западной части Шарура и восточной части Даралагеза Шарура-Даралагезского уезда Ериванской губернии. “Материалы для изучения экономического быта государственных крестьян Закавказского края”. III. Тифлис. 1886.
  10. (#empty_citation)
  11. Симеон Ереванци. Джамбр. Перевод С.С.Малхасянца. М.,. 1958.
  12. Мах Шараф-ханум Курдистани. Хроника дома Ардалан. Перевод с персидского, введение и примечания Е.И.Васильевой. М.,. 1990.
  13. Budaqov B. Ə. Ermənistanın Azərbaycan mənşəli coğrafi adları. "Didərginlər" məcmuasi. Bakı, 1990.
  14. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Башсыз // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.