7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qəbul etdiyi və 4 dekabr 1995-ci ildə Ermənistan Respublikasının prezidenti Levon Ter-Petrosyanın təsdiq etdiyi "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanunu"na əsasən Ermənistan Respublikası inzibati cəhətdən 10 mərzdən və mərz hüquqlu İrəvan şəhərindən ibarətdir.[1] Mərz (farsca: مرز, ermənicə: erm. մարզ) fars kökənli söz olub "sərhəd" deməkdir.[2][3] Mərzlər mərzban (ermənicə: erm. մարզպետ, lat. marzpet) vəzifəsi daşıyan dövlət məmurları tərəfindən idarə edilir. Mərzbanlar Ermənistan Respublikası Hökumətinin təyini və Ermənistan Prezidentinin təsdiqi ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilirlər. Ermənistan Respublikasının 27 noyabr 2005-ci il etibarı ilə qüvvədə olan konstitusiyasının I fəsil, XI maddəsinin I bəndinə əsasən mərzlər inzibati cəhətdən bələdiyyələrə bölünür.[4][5] Bələdiyyə başçıları yerli özünüidarə seçkiləri ilə ölkə vətəndaşları tərəfindən majoritar qaydada 4 il müddətinə seçilirlər. İrəvan şəhəri də inzibati cəhətdən bələdiyyələrdən ibarətdir. İrəvan şəhərinin meri şəhərin ağsaqqallar şurası tərəfindən seçilir. Ağsaqqallar şurasının üzvləri isə proporsional qaydada vətəndaşlar tərəfindən 4 il müddətinə seçilirlər. Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidmətinin 1 yanvar, 2011-ci ilə olan rəsmi məlumatına əsasən bu ölkədə qeyd edilən tarixə 915 bələdiyyə, inzibati cəhətdən bu bələdiyyələrə daxil olan 49 şəhər (İrəvan şəhəri daxil) və şəhər tipli qəsəbə, həmçinin 866 kənd mövcuddur.[6]
Ermənistanın inzibati-ərazi bölgüsü | ||
---|---|---|
Epiqraf | ||
№ | Mərzlər | Mərz mərkəzləri |
1 | Araqacotn mərzi | Aştarak |
2 | Ararat mərzi | Artaşat |
3 | Armavir mərzi | Armavir |
4 | Geğarkunik mərzi | Qavar |
5 | Kotayk mərzi | Hrazdan |
6 | Loru mərzi | Vanadzor |
7 | Şirak mərzi | Gyumri |
8 | Sünik mərzi | Kapan |
9 | Tavuş mərzi | İcevan |
10 | Vayoc dzor mərzi | Yeğeqnadzor |
11 | İrəvan | İrəvan |
9 sentyabr 1930-cu il tarixinə Ermənistan SSR 26 rayona və iki müstəqil inzibati vahidə (İrəvan və Leninakan şəhərləri) bölünürdü: