Feminist fəlsəfə

Feminist fəlsəfə — feminist nəzəriyyəni nəzərə alan və eyni zamanda feminizmin məsələləri və problemləri nəzərdən keçirilərkən fəlsəfi metodları tətbiq edən fəlsəfi bir yanaşma[1]. Feminist fəlsəfə, feminist hərəkatı inkişaf etdirmək üçün fəlsəfi mətnləri və metodları yenidən nəzərdən keçirməklə yanaşı ənənəvi fəlsəfi anlayışları tənqid etmək və ya yenidən qiymətləndirməklə məşğuldur[2].

Feminist fəlsəfə aşağıdakı mövzu sahələrini əhatə edir:

  • Feminist epistemologiya, elmi biliklərin quruluşunu və funksiyalarını şərh edir. Feminist epistemologiya ənənəvi fəlsəfi "bilik" və "rasionallıq" anlayışlarını obyektiv, ümumbəşəri və dəyərdən kənar kateqoriyalar kimi sınayır.
  • Feminist etik, əxlaqı və etikanı araşdıran. Feminist etikaya görə ənənəvi fəlsəfədə obyektivliyə, rasionallığa və ümumbəşəriliyə vurğu etmək qadınların etik həqiqətlərini nəzərə almır [3].
  • İdrak qabiliyyətinin, təfəkkürün, təfsirin, əzbərləmənin, biliyin və normativliyin insan həqiqətini necə formalaşdırmaq üçün sosial sifarişlər daxilində birləşdiyini araşdıran feminist fenomenologiya.
  • Yaradanın mövzusu, qadın sənəti, normativ estetika kanonları və s. kimi estetik düşüncə suallarını araşdıran feminist estetika[4].
  • Cinsiyyət, cinsiyyət və sosial quruluşların təbiətinin öyrənilməsinə yönəlmiş feminist metafizika.
  • Disiplinlərarası akademik feminizmə köklənmiş feminist bir elm fəlsəfəsi, elmi biliklərin və onu əldə etmək üçün istifadə olunan metodologiyanın mənimsənilməsinin qərəzsiz olmadığını sual altına alır. Bu feminist yanaşmaya görə elm dəyər mühakimələrindən azad deyildir [5].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Feminist Philosophy". Internet Encyclopedia of Philosophy (ingilis). 2019-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-13.
  2. ↑ Gatens, M. Feminism and philosophy: perspectives on difference and equality. Cambridge: Polity. 1991. ISBN 978-0-7456-0469-5.
  3. ↑ Kittay, Eva Feder & Linda Martín Alcoff. Introduction: Defining Feminist Philosophy // The Blackwell Guide to Feminist Philosophy. Chichester: John Wiley & Sons. 2006. ISBN 978-0-470-69538-8.
  4. ↑ Буланова-Дувалко Л. Ф. Философские аспекты понимания направления феминистской эстетики (Studia Humanitatis). 2005.
  5. ↑ Longino, H. E., & Hammonds, E. Conflicts and tensions in the feminist study of gender and science // Conflicts in feminism. New York: Routledge. M. Hirsch & E. F. Keller (Eds.). 1991. ISBN 978-0-415-90178-9.