Qırğızca
Qırğızca ya da Qırğız Türkcəsi– Altay dilləri ailəsinin Türk dilləri qrupunun Qıpçaq boyuna aid olan danışıq dilidir. Həmçinin Qırğızıstanın rəsmi dövlət dilidir. Qırğızıstanın 5,264,000 nəfərlik əhalisinin 3,700,000 nəfərinin ana dilidir.
| Qırğız dili | |
|---|---|
| Orijinal adı |
Кыргыз тили кыргызча кыргызча[1] |
| Ölkələr | |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
| Yazı | kiril əlifbası, ərəb əlifbası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | ky |
| ISO 639-2 | kir |
| ISO 639-3 | kir |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | kgz |
| Ethnologue | kir |
| IETF | ky |
| Glottolog | kirg1245 |
 Bu dildə olan Vikipediya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
| j | |
|---|---|
| Orijinal adı | h |
| Ölkə | j |
| Danışanların ümumi sayı | jjnəfər. |
| Təsnifatı | |
| Kateqoriya | j |
| Yazı | kiril əlifbası, ərəb əlifbası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | ky |
| ISO 639-2 | kir |
| ISO 639-3 | kir |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | kgz |
| Ethnologue | kir |
| IETF | ky |
| Glottolog | kirg1245 |
| Bu dildə olan Vikipediya | |
| Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qırğız əlifbası
[redaktə | mənbəni redaktə et]| Kiril əlifbası | Qırğız adı | Ərəb əlifbası | Transliterasiya | Latın əlifbası (1928–1940) |
IPA |
| А а | а | ا | A a | A a | /ɑ/ |
| Б б | бе | ب | B b | B в | /b/, /w/, /v/ |
| В в | ве | ۋ | V v | V v | /v/ |
| Г г | ге | گ ع* |
G g | G g, Ƣ ƣ | /ɡ~ɣ/, /ɢ~ʁ/ |
| Д д | де | د | D d | D d | /d/ |
| Е е | e | ه | E e | E e | /je/, /e/ |
| Ё ё | ё | يو | Yo yo | Yo yo | /jo/ |
| Ж ж | же | ج | J j | Ç ç (Ƶ ƶ 1938–1940) | /dʒ/, /ʒ/ |
| З з | зе | ز | Z z | Z z | /z/ |
| И и | и | ى | İ i | I i | /i/ |
| Й й | ий | ي | Y y | J j | /j/ |
| К к | кa | ك ق* |
K k | K k, Q q | /k/, /q/, /χ/ |
| Л л | эл | ل | L l | L l | /l/, /ɫ/ |
| М м | эм | م | M m | M m | /m/ |
| Н н | эн | ن | N n | N n | /n/ |
| Ң ң | ың | ڭ | Ñ ñ | Ŋ ŋ | /ŋ/, /ɴ/ |
| О о | о | و | O o | O o | /o/ |
| Ө ө | ө | ۅ | Ö ö | Ɵ ɵ | /ø/ |
| П п | пe | پ | P p | P p | /p/ |
| Р р | эр | ر | R r | R r | /r/ |
| С с | эс | س | S s | S s | /s/ |
| Т т | те | ت | T t | T t | /t/ |
| У у | у | ۇ | U u | U u | /u/ |
| Ү ү | ү | ۉ | Ü ü | Y y | /y/ |
| Ф ф | эф | ف | F f | F f | /ɸ/ |
| Х х | ха | ح | H h | X x (H h 1928–1938) | /χ/ (=/k/) |
| Ц ц | це | تس | C c | Ts ts | /ts/ |
| Ч ч | че | چ | Ç ç | C c | /tʃ/ |
| Ш ш | ша | ش | Ş ş | Ş ş | /ʃ/ |
| Щ щ | ща | - | Şç şç | Şc şc | /ʃtʃ/, /ʃː/ |
| Ъ ъ | ажыратуу белгиси | - | - | - | - |
| Ы ы | ы | ى | İ i | Ь ь | /ɯ/ |
| Ь ь | ичкертүү белгиси | - | - | - | - |
| Э э | э | ه | É é | E e | /e/ |
| Ю ю | ю | يۋ | Yu yu | Yu yu | /ju/, /jy/ |
| Я я | я | يا | Ya ya | Ya ya | /ja/, /jɑ/ |
- К + а, о, у, ы ك => ق
- Г + а, о, у, ы گ => ع
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Prof.Dr.Ömürkul Karayev
- THE TALKING KYRGYZ PHRASEBOOK Arxivləşdirilib 2010-06-20 at the Wayback Machine (ing.)
- Киргизско-Русский (Кыргызско-русский) словарь. Arxivləşdirilib 2007-06-04 at the Wayback Machine (rus.)
- Кыргыз тили （キルギス語） Arxivləşdirilib 2014-06-08 at WebCite PDF (yaponca)
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]
 | Dil haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
- ↑ https://github.com/unicode-org/cldr/blob/main/common/main/ky.xml.
- ↑ 1 2 ScriptSource - China.
- ↑ 1 2 ScriptSource - Kyrgyzstan.
- ↑ 1 2 ScriptSource - Tajikistan.
- ↑ Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675