Tatar dili
Таtar dili (tatar. татар теле / tatar tele, татарча / tatarça) — tatarların milli dili, Rusiya Federasiyasının Tatarıstan Respublikasının dövlət dili, yayılmasına görə Rusiyada rus dilindən sonra ən yayqın ikinci dil. Türk dillərinin qıpçaq qrupunun Volqaboyu-qıpçaq yarımqrupuna aiddir.
| Tatar dili | |
|---|---|
| Orijinal adı | татар теле, tatar tele, تاتار تلی |
| Ölkələr | Rusiya, Türkiyə, Finlandiya, Rumıniya, Avstraliya, ABŞ |
| Regionlar | Tatarıstan, Başqırdıstan, Moskva [1], Çelyabinsk, Ulyanovsk, Sverdlovsk, Orenburq, Perm, Udmurtiya və s. |
| Rəsmi status | Tatarıstan |
| Danışanların ümumi sayı | 6 496 600[2] |
| Reytinq | 95 |
| Təsnifatı | |
| Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
| Yazı | kiril əlifbası (tatar əlifbası), latın əlifbası |
| Dil kodları | |
| QOST 7.75–97 | тар 660 |
| ISO 639-1 | tt |
| ISO 639-2 | tat |
| ISO 639-3 | tat |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | tvo |
| Ethnologue | tat |
| ABS ASCL | 4303 |
| IETF | tt |
| Glottolog | tata1255 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Leksikasına görə daha çox başqırd, qazax, noqay və nisbətən qaraqalpaq, qaraçay-balkar, qumuq, özbək, azərbaycan və türk dillərinə yaxındır.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Данные Всероссийской переписи населения 2002 года". 2012-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-13.
- ↑ Ethnologue report
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ахатов Г.Х.. Язык сибирских татар. Фонетические особенности (монография). Уфа, 1960.
- Ахатов Г.Х. Диалект западносибирских татар (монография). Уфа, 1963.
- Ахатов Г. Х. Лексика современного татарского языка (учебник для студентов вузов). Уфа, 1975.
- Ахатов Г. Х. Татарская диалектология. Диалект западно-сибирских татар (учебник для студентов вузов). Уфа, 1977.
- Ахатов Г. Х. Татарская диалектология. Средний диалект (учебник для студентов вузов). Уфа, 1979.
- Ахатов Г. Х. Лексикология современного татарского литературного языка (монография). К.,1979.
- Axatov G. = Ахатов Г. Х. Мишарский диалект татарского языка (учебник для студентов вузов). Уфа, 1980.
- Ахатов Г. Х. Фразеологический словарь татарского языка. Казань, 1982 Arxivləşdirilib 2015-02-08 at Archive.today
- Axatov G. = Ахатов Г. Х. Современный татарский литературный язык (монография). Казань,1982.
- Ахатов Г. Х. Антонимы и принципы создания первого в татарском языке словаря антонимов (монография). Уфа, 1982.
- Ахатов Г. Х. Татарская диалектология (учебник для студентов вузов), Казань,1984.
- Ахатов Г. Х. Лексика татарского языка (учебное пособие для студентов вузов и колледжей). Казань,1995.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]
| Federal dil | |
|---|---|
| Federasiyanın subyektlərinin dilləri | Abaza dili • Adıq dili • Ağul dili • Altay dili • Avar dili • Azərbaycan dili • Başqırd dili • Buryat dili • Çeçen dili • Çuvaş dili • Dargin dili • Erzyan dili • Xakas dili • İnquş dili • Kabardin-çərkəz dili • Kalmık dili • Komi dili • Qaraçay-balkar dili • Qumuq dili • Lak dili • Ləzgi dili • Noqay dili • Mari dili • Mokşan dili • Osetin dili • Rutul dili • Saxur dili • Tabasaran dili • Tat dili • Tatar dili • Tuva dili • Udmurt dili • Yakut dili |
| Rəsmi statuslu dillər | Dolqan dili • Çukot dili • Even dili • Evenk dili • Fin dili • Xantı dili • Karel dili • Komi-perm dili • Qazax dili • Mansi dili • Nenes dili • Selkup dili • Veps dili • Yukagir dili |
