yüz faiz (tamamilə)

Yüz (bir yüz) — say sistemində ədədlərdən biridir. Doxsan doqquzdan sonra, yüz birdən əvvəl gəlir. Yüz ədədi — cüt ədəddir və eyni zamanda mürəkkəb ədəddir. Belə ki, 1, 2, 4, 5, 10, 20, 25, 50 və 100 ədədlərinə qalıqsız bölünür. Bir əsr yüz ildir. Mallarını Allah yolunda sərf edənlərin halı yeddi sünbül verən bir toxuma bənzər ki, bu sünbüllərin hər birində yüz ədəd dən vardır. Allah istədiyi kimsə üçün bunu qat-qat artırır. Allah (lütfü ilə) genişdir və hər şeyi biləndir. Ya Peyğəmbər! Möminləri döyüşə həvəsləndir (təşviq et).

Faiz ədədin yüzdə bir hissəsi, "%" ilə işarə olunur. Riyaziyyatın mühüm anlayışlarından biridir. Sözün özü mənşəcə latın sözü olub (per centum), mənası "yüzdə" deməkdir. 1885-ci ildə Parisdə Matye de la Porta "Kommersiya hesabına rəhbərlik" kitabını nəşr edir. Həmin kitabda faiz hissəsindən danışılır ki, bu da "cto" kimi işlənirdi (cento-nun qısaldılmış forması) və nəşriyyatçı çap xətası nəticəsində bu sözü "%" kimi yazmışdır. O zamandan da faiz işarəsi kimi bu cür istifadə olunmağa başlanılmışdı. Diqqətiniz üçün təşəkkürlər == Müəyyənləşməsi == Ədədin faizini tapmaq üçün onu 100%-ə bölüb, verilən faizə vurmaq lazımdır. Faizə görə ədədi tapmaq üçün alınmış ədədi 100%-ə vurub, verilən faizə bölmək lazımdır. Bir ədədin digərinin neçə faizi olduğunu tapmaq üçün birinci ədədi ikinciyə bölüb, 100%-ə vurmaq lazımdır. Onluq kəsri faizlə ifadə etmək üçün onu 100%-ə vururlar: 0,35 = 0,35 • 100% = 35%; 2,3 = 2,3 • 100% = 230% və s.olması Faizi onluq kəsrlə və ya ədədlə ifadə etmək üçün onu 100-ə bölmək lazımdır.

Faiz Əhməd Faiz (13 fevral 1911, Sialkot, Britaniya Hindistanı – 20 noyabr 1984, Lahor) — Pakistan şairi, tənqidçi, ictimai xadim. "Xalqlar arasında sülhü möhkəmlətməyə görə" Beynəlxalq Lenin mükafatı laureatı(1962), Beynəlxalq "Lotos" mükafatı laureatı(1975). Urdu və Pəncab dillərində yazmışdır. 1979-cu ildən "Lotos" jurnalının baş redaktoru idi. Sülh və demokratiya, milli azadlıq uğrunda mübarizə yaradıcılığının başlıca mövzusudur. "Kədərli naxışlar" (1941), "Küləyin əlləri" (1952), "Zindan şerləri" (1957), "Sinay vadisi" (1971), "Dost şəhərində axşamlar" (1977) və s. şer toplularının, "Mizan" (1962), "Bizim milli mədəniyyətimiz" (1976) məqalə kitablarının müəllifidir. Bəzi serləri Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuşdur.

Yüz bir — mahnı ilə muşayiət olunan çox geniş yayılmış rəqs. Yüz bir Şərq aləminə aid olunan mistik rəqəmlərdən biridir. Məsələn, təsbehdə olan yüz bir ədəd buna örnəkdir. Belə fərziyyə də var ki, qədim el şənliklərində musiqiçilər ekspromt (bədahətən) rəqslər yaradırlarmış, onları unutmamaq üçün sıra nömrələri ilə nömrələrlərmiş, məs.: üç, dörd, beş, on dörd. "Yüz bir"i rəqs kimi xatırlayırlar, ancaq əvvəllər mahnı ilə ifa olunub. Musiqisi çox həsrətdolu, lirikdir, bu da ondan irəli gəlir ki, Şüştər muğamı üstündədir. Balabanın ifasında çox qulağayatımlıdır. Öz dövründə çox məşhur olan bu rəqs indi nadir hallarda yad edilir. Rəqs bir qədər cəld tempdə gedir, qızğın surətdə bir sıra rəngarəng hərəkətlərlə, xüsusən çiyin hərəkətlərilə ifa olunur. Onu həm kişilər, həm də qadınlar oynayırlar.

Yüz gün — 1815-ci il martın 1-dən I Napoleonun Fransada hakimiyyətə qayıtması və 1815-ci il iyulun 1-də I Napoleonun istefasından sonra icra hakimiyyətinə cavabdeh olan hökumət komissiyasının ləğvi arasındakı fransız tarixinin dövrü. Paris sülh müqaviləsinin nəticəsi Napoleon Bonapartın artıq Avropanın siyasi həyatında iştirak edə bilməyəcəyi anlamına gəldi. Napoleonun sürgün edilməsi məsələsi, müttəfiqləri təmsil edən qraf Karl Nesselrode ilə İmperatoru təmsil edən hersoq Armen de Kolenkur arasında müzakirə edildi. Napoleona ömürlük sürgün yeri kimi adalardan birini seçmək təklif edildi: Korfu, Korsika və ya Elba . Napoleon doğma Korsikanın yaxınlığında yerləşən Elba adasını seçdi. 1814-cü il mayın 3-də Napoleon admiral Uşerin komandanlığı altında ingilis gəmisində tam sərəncamına verildiyi adaya gəldi. Mayın 14-də imperatora sadiqlik göstərən Pyer Jak Kambronn və köhnə qvardiyaçıların bir hissəsi ona qoşuldu. Həmçinin adada başqa generallar da vardı: Anri Bertrand, Antuan Druo və Boynod. Bələdiyyə sədrinin başçılıq etdiyi adanın sakinləri Portoferraio şəhərinin fəxri açarlarını təntənəli şəkildə imperatora təhvil verdilər . Keçmiş imperatorun iqamətgahı olaraq Portoferraio yaxınlığındakı San Martino vadisində yerləşən dəbdəbəli bir köşk seçildi, lakin isti iqlim səbəbiylə Napoleon yalnız qışda orada qalırdı.

Faiz dərəcəsi — müəyyən bir müddət (ay, rüb, il) hesablanmış kredit alıcısının istifadə etdiyi üçün ödədiyi kredit məbləğinin faizi ilə göstərilən məbləğ. Pul nəzəriyyəsi baxımından faiz dərəcəsi bir dəyər anbarı kimi pulun qiymətidir. Faiz gəliri — müxtəlif formalarda (borclar, kreditlər) borcda kapital təmin edilməsindən əldə edilən gəlir və ya qiymətli kağızlara yatırımlardan əldə edilən gəlirdir. == Faiz dərəcələrinin tarixi == Son iki əsrdə baza faizləri ya milli hökumətlər, ya da mərkəzi banklar tərəfindən təyin edilmişdir. Məsələn, ABŞ Federal Ehtiyat Fondunun dərəcəsi 1954-2008 arasında% 0,25 ilə 19% arasında, İngiltərə Bankının baza faizləri 1989 ilə 2009 arasında% 0,5 ilə% 15 arasında dəyişmişdir və Almaniyada baza nisbətlərində yayılma 1920-ci illərdə% 90-dan 2000-ci illərdə təxminən 2% -ə qədər dəyişdi . 2007-ci ildə Hiperinflyasiya spiralini aşmağa çalışarkən, Zimbabve Ehtiyat Bankı kredit faizlərini% 800-ə qaldırdı . == Faiz dərəcələrinin növləri == Faiz dərəcələrinin bir neçə növü vardır === Sabit və üzən dərəcələr === Faizənin zaman keçdikcə dəyişib-dəyişməməsindən asılı olaraq sabit və üzən faiz dərəcələri mövcuddur: Sabit faiz dərəcəsi sabitdir, müəyyən bir müddət üçün müəyyən edilir və heç bir şərtdən asılı deyildir. Üzən faiz dərəcəsi dövri olaraq nəzərdən keçirilməlidir. Faiz dəyişikliyi müəyyən göstəricilərin dalğalanmasına əsasən həyata keçirilir. Bu cür göstəricilərin klassik nümunəsi London banklararası təklif dərəcəsidir (LIBOR, London banklararası kredit bazarındakı orta ölçülmüş faiz dərəcəsi).

Mürəkkəb faiz – faizlər, əsas məbləğ ilə əvvəlki dövrlərdə yığılmış və ödənilməmiş faizlərin cəmi üzərindən hesablanır. Buna “faiz üzərindən faiz” də deyilir. C - mürəkkəb faiz P - əsas məbləğ r - illik faizin əmsalı n - zaman(illərin sayı) Misal: fərz edək ki, X bankına 10000 man illik 10% faiz dərəcəsi ilə (mürəkkəb faiz) 2 illik depozit yerləşdirilmişdir. 2 ilin sonunda nə qədər məbləğ əldə ediləcəkdir: C=10000[(1+0.1)2-1]=2100 manat. Deməli bizim depozitimiz 2 ildən sonra 12100 (10000+2100)manat olacaq.

Faiz riski və ya faiz dərəcəsinin riski (ing. Interest rate risk) — faiz dərəcələrinin əlverişsiz dəyişməsi nəticəsində maliyyə itkiləri (zərərləri) riski (mümkünlüyü). Faiz riski tələb və öhdəliklərin tələb (ödəniş) şərtlərinin uyğunsuzluğu, habelə tələblər və öhdəliklər üzrə faiz dərəcələrinin qeyri-bərabər dərəcədə dəyişməsi ilə bağlı ola bilər. Eyni zamanda qeyd etmək lazımdır ki, sabit gəlirli maliyyə alətlərinin bazar dəyəri (məsələn, daimi kuponlu istiqrazlar) bazar gəlirlilik dərəcələrinin artması ilə azalır və onların azalması ilə artır. Və bu asılılıq nə qədər güclüdürsə, istiqrazın müddəti də bir o qədər uzundur (daha doğrusu, müddəti). Bəzi bazar dərəcələrinə bağlanmış üzən məzənnəli maliyyə alətləri birbaşa bu bazar dərəcələrindən asılıdır - dərəcələrin artması ilə alətin özünün rentabelliyi artır və əksinə, şirkətin gəlir və xərclərinə birbaşa təsir göstərir, bu alətdəki mövqedən asılı olaraq. Bəzi alətlər üçün emitentin əvvəlcədən müəyyən edilmiş vaxt çərçivəsində faiz dərəcələrinə yenidən baxa biləcəyi gələcəkdə qeyri-müəyyən dərəcə də ola bilər ki, bu da daha böyük faiz dərəcəsi riskləri yaradır. Faiz dərəcəsinin riski, itkilərin maliyyə hesabatlarında rəsmi şəkildə əks olunmamasına baxmayaraq, bazar qiymətləri olmayan alətlər üçün də mövcuddur (məsələn, adi bank kreditləri və depozitlər üçün). Sabit bir faiz dərəcəsi ilə uzunmüddətli kredit verərkən risk, bazarda kredit faizlərinin artması ilə mənfəət itkisinin olmasıdır, çünki əvvəllər uzun müddətə verilmiş kredit üçün tələblər ortaya çıxır. bazar gəlirindən az olması (əgər borcalan krediti qaytarıbsa, o zaman bu məbləği eyni kredit riski səviyyəsində daha yüksək faizlə yenidən vermək mümkün olardı).

Yüz bir — mahnı ilə muşayiət olunan çox geniş yayılmış rəqs. Yüz bir Şərq aləminə aid olunan mistik rəqəmlərdən biridir. Məsələn, təsbehdə olan yüz bir ədəd buna örnəkdir. Belə fərziyyə də var ki, qədim el şənliklərində musiqiçilər ekspromt (bədahətən) rəqslər yaradırlarmış, onları unutmamaq üçün sıra nömrələri ilə nömrələrlərmiş, məs.: üç, dörd, beş, on dörd. "Yüz bir"i rəqs kimi xatırlayırlar, ancaq əvvəllər mahnı ilə ifa olunub. Musiqisi çox həsrətdolu, lirikdir, bu da ondan irəli gəlir ki, Şüştər muğamı üstündədir. Balabanın ifasında çox qulağayatımlıdır. Öz dövründə çox məşhur olan bu rəqs indi nadir hallarda yad edilir. Rəqs bir qədər cəld tempdə gedir, qızğın surətdə bir sıra rəngarəng hərəkətlərlə, xüsusən çiyin hərəkətlərilə ifa olunur. Onu həm kişilər, həm də qadınlar oynayırlar.

Yüz bir — mahnı ilə muşayiət olunan çox geniş yayılmış rəqs. Yüz bir Şərq aləminə aid olunan mistik rəqəmlərdən biridir. Məsələn, təsbehdə olan yüz bir ədəd buna örnəkdir. Belə fərziyyə də var ki, qədim el şənliklərində musiqiçilər ekspromt (bədahətən) rəqslər yaradırlarmış, onları unutmamaq üçün sıra nömrələri ilə nömrələrlərmiş, məs.: üç, dörd, beş, on dörd. "Yüz bir"i rəqs kimi xatırlayırlar, ancaq əvvəllər mahnı ilə ifa olunub. Musiqisi çox həsrətdolu, lirikdir, bu da ondan irəli gəlir ki, Şüştər muğamı üstündədir. Balabanın ifasında çox qulağayatımlıdır. Öz dövründə çox məşhur olan bu rəqs indi nadir hallarda yad edilir. Rəqs bir qədər cəld tempdə gedir, qızğın surətdə bir sıra rəngarəng hərəkətlərlə, xüsusən çiyin hərəkətlərilə ifa olunur. Onu həm kişilər, həm də qadınlar oynayırlar.

Yüz il inqilab — Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Cənubi Azərbaycan Şöbəsinin rəhbəri, şair və yazıçı Sayman Aruzun yazdığı roman. Roman Cənubi Azərbaycandakı milli azadlıq hərəkatından bəhs edir. Burada cəmiyyətin həyat tərzi, ictimai-siyasi və dini problemləri əks olunub. Romanın əsas obrazı olan Seyid, uşaqlıq sevgilisi Raziyə ilə zindanda üz-üzə gəlir. Raziyə, Güney Azərbaycan milli azadlığı uğrunda döyüşənlərdən biridir. Seyid məmur olduğundan Raziyəyə işgəncə verilməsini ona tapşırırlar. Seyid, Raziyəni gördükdə ürəyindəki uşaqlıq sevgisi yenidən alovlanmağa başlayır. Seyidin teokratiyanın yalanlarından bərkimiş ürəyi sevginin qarşısında yumşalır. Seyid teokratiyanın qaydalarına tabe olmur, rejimin tələblərinə əməl etmir. O, ürəyinin hökmünə qulaq asır.

Yüz ilin tənhalığı (isp. Cien años de soledad) — Kollumbiyalı yazıçı Qabriel Qarsiya Markesin 1967-ci ildə nəşr olunmuş romanıdır. Romanda Buendia nəslinin yaran­ma­sı, yük­sə­lişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Roman ədəbiyyatın ən yüksək nailiyyətlərindən biri olaraq göstərilir. Sehrli realist üslubu və tematik mahiyyəti ilə Yüz ilin tənhalığı üslub baxımından modernizmdən və Kuba avanqard ədəbi cərəyanlarından təsirlənən 1960-1970-ci illərin Latın Amerikası Bumunun mühüm təmsilçi romanıdır. İlk dəfə 1967-ci ilin may ayında Buenos Ayresdə "Editorial Sudamericana" nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunduğu gündən bəri əsər 37 dilə tərcümə edilmiş və 50 milyondan çox nüsxəsi satılmışdır. Qarsiya Markesin şah əsəri sayılan roman həm İspan ədəbiyyatında, həm də dünya ədəbiyyatında ən yaxşı roman olaraq sayılır və öz populyarlığını saxlayır. “Yüz ilin tənhalığı” romanında Buendia nəslinin yaran­ma­sı, yük­sə­lişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Bu nəslin tarixi – hər bir Buendia üzvünün taleyində bu və ya digər şəkildə təzahür edən tən­halıq hekayətidir. Tənhalıq, ailə üzvlərinin bir-birindən aralı düş­­məsi, onların bir-birini anlaya bilməmələri romanda, hə­qi­qətən, mifik xarakter daşıyır.

Yüzillik müharibə (İngiliscə: The Hundred Years' War) – Plantagenetlər, Valualar və İngiltərə kralları arasında Fransa taxtı uğrunda baş tutan və 1337-1453-cü illəri əhatə edən müharibədir. Müharibənin tərəfləri digər Avropa dövlətlərini də müharibəyə sürüklədi. Qərbi Avropanın ən böyük krallığı uğrunda gedən bu müharibə hər iki rəqib sülalədə nəsillər boyunca davam etmiş, bununla yanaşı bu dövlətlərdə milli kimlik hissi formalaşdırmışdır. Fransa və İngiltərə taxtları arasındakı bu qarşıdurma İngiltərə kral sülaləsinin fransız əsilli olması səbəbilə, əslində əsrlər öncəsindən qaynaqlanırdı. Bu səbəblə İngiltərə kralları daim Fransadakı bəzi mülklərdə haqq iddia etmiş, beləcə Fransa krallarının vassalına çevrilmişdi. Bundan istifadə edən Fransa kralları isə ingilislərin həddindən artıq yüksəlməsinin önünü almağa çalışmış, onların şotlandlarla olan münaqişələrindən istifadə edərək bölgədəki ingilis mülklərini xırda-xırda ələ keçirmişdilər. Belə ki, vaxtilə Fransa kral mülklərini belə kölgədə qoyan ingilis mülklərindən 1337-ci ildə sadəcə Qaskoniya qalmışdı. 1328-ci ildə Fransa kralı IV Çarlz geridə vəliəhd buraxmadan vəfat etdi. Üstəlik ölümündən öncə sülalənin qadın üzvlərinin taxt hüquqlarını ləğv edən bir fərman da imzalamışdı. Mərhum kralın ən yaxın kişi qohumu isə İngiltərə kralı olan bacısı oğlu III Eduard idi.

Molla Heydərəli Məsih oğlu Faiz — azərbaycanlı şair, xəttat. Molla Heydərəli Məsih oğlu 1602-ci ildə Ərdəbil şəhərində anadan olmuşdur. Mükəmməl mədrəsə təhsili slmışdı. Şair və xəttat idi. Faiz təxəllüsü ilə xoştəb şeirlər yaradırdı. "Səfinəyi-Xoşgu" təzkirəsində onun şeirlərindən nümunələr verilir. Molla Heydərəli Faiz 1670-ci ildə vəfat edib. Ənvər Çingizoğlu. Ərdəbil xanlığı, Bakı, 2012.

Neytral faiz dərəcəsi, və ya təbii faiz dərəcəsi (ing. natural/neutral rate of interest) — pul siyasətinin real faiz dərəcəsinin (mərkəzi bankın faiz dərəcəsi) dəyəri, bu zaman inflyasiya hədəfinə nail olmaq və istehsal güclərindən tam istifadə etmək (sıfır məhsul buraxılışı). Neytral faiz dərəcəsi əldə edildikdə, pul siyasəti iqtisadiyyata nə məhdudlaşdırıcı, nə də stimullaşdırıcı təsir göstərmir. Neytral faiz dərəcəsi ideyasının müəllifi 1898-ci ildə “Faiz dərəcəsi və qiymətlər” əsərində bunu dilə gətirən isveçli iqtisadçı Knut Uikseldir. İqtisadçı bunu kreditlər üzrə faiz dərəcəsinin əmtəə qiymətlərinə münasibətdə neytral olan, onların nə yüksəlməsinə, nə də azalmasına səbəb olmayan səviyyəsi kimi müəyyən edib. Wicksell bunu yalnız tələb və təkliflə müəyyən edilən faiz dərəcəsi kimi başa düşürdü. C.M. Keyns “Pul haqqında traktat”da (1930) Uikselin ideyasına əsaslanaraq, təbii faiz dərəcəsini əmanətlərin miqdarı ilə investisiyanın məbləği arasında bərabərliyin, yəni cəmiyyətin resurslarından tam istifadənin şərti kimi müəyyən etmişdir. Lakin sonralar “Məşğulluğun, faizin və pulun ümumi nəzəriyyəsi” (1936) əsərində o, səhv etdiyi qənaətinə gəlir. “Mən hər bir cəmiyyətdə bu tərifə əsasən, hər bir fərziyyəli məşğulluq səviyyəsi üçün fərqli təbii faiz dərəcəsinin olduğunu görməmişəm. Eyni şəkildə, hər bir faiz dərəcəsi üçün bir məşğulluq dərəcəsi var ki, onun üçün bu faiz dərəcəsi “təbii” dərəcədir, yəni sistemin həmin faiz dərəcəsində və bu nisbətdə tarazlıqda olması mənasında.

Risksiz faiz dərəcəsi (risksiz gəlir dərəcəsi) — müəyyən müddət ərzində maliyyə itkiləri riski olmayan hipotetik investisiya layihəsinin gəlirlilik dərəcəsi. Risksiz faiz dərəcəsi heç bir risk olmadan əldə edilə bildiyi üçün, hər hansı bir risk dərəcəsinə malik olan hər hansı digər investisiya, onu investor üçün cəlbedici etmək üçün daha yüksək gəlir dərəcəsinə malik olacaqdır. Praktikada risksiz faiz dərəcəsini tapmaq üçün risksiz istiqraz seçilir, yəni defolt riski əhəmiyyətli ola bilməyəcək qədər aşağı olan hökumət və ya orqan tərəfindən buraxılan istiqraz. Hazırda risksiz faiz dərəcəsinin müəyyən edilməsində fikir ayrılıqlarının olması səbəbindən onun ölçülməsi ilə bağlı vahid konsensus mövcud deyil. Nəzəri risksiz faiz dərəcəsinin şərhlərindən biri İrvinq Fişerin The Theory of Interest (1930) kitabında təsvir etdiyi inflyasiya gözləntiləri konsepsiyası ilə bağlıdır ki, bu da valyuta saxlamağın nəzəri xərcləri və faydalarına əsaslanır. Fişer modelində bir-birini kompensasiya edən iki növ hərəkət kimi təsvir edilmişdir: Pul kütləsinin gözlənilən artımı investorların gələcək gəlirləri cari istehlakdan üstün tutmasına səbəb olmalıdır. Məhsuldarlığın gözlənilən artımı investorların gələcək gəlirləri cari istehlakdan üstün tutmasına səbəb olmalıdır. Risksiz dərəcə müsbət və ya mənfi ola bilər və praktikada gözlənilən risksiz dərəcənin işarəsi müəyyən edilmiş institusional qaydaya əsasən əldə edilir – Tobinin Money, Credit and Capital kitabında təsvir etdiyi arqumentə bənzər. İstehsal qərarlarının və nəticələrinin qeyri-mərkəzləşdirildiyi və proqnozlaşdırılması çətin olan endogen pul təklifi olan bir sistemdə belə bir təhlil risksiz faiz dərəcəsinin birbaşa müşahidə olunmadığı konsepsiyasına dəstək verir. Buna baxmayaraq, bu konsepsiyanın tərəfdarlarının pul emissiyasının dəyərini müsbət bir şey kimi qiymətləndirdiklərini görmək olar.

Diskont faiz dərəcəsi — gələcək gəlir axınlarını vahidi indiki dəyərə çevirmək üçün istifadə olunan faiz dərəcəsidir. Diskont dərəcəsi gələcək NPV pul vəsaitlərinin hərəkətinin cari dəyərinin hesablanması zamanı tətbiq edilir. N P V = ∑ t = 0 N C F t ( 1 + i ) t = − I C + ∑ t = 1 N C F t ( 1 + i ) t {\displaystyle NPV=\sum _{t=0}^{N}{\frac {CF_{t}}{(1+i)^{t}}}=-IC+\sum _{t=1}^{N}{\frac {CF_{t}}{(1+i)^{t}}}} , burada i {\displaystyle i} — diskont faiz dərəcəsidir. Diskont dərəcəsi bir sıra amillərdən asılı olan dəyişəndir i = f ( i 1 , . . . , i n ) {\displaystyle i=f(i_{1},...,i_{n})} , burada ( i 1 , . . . , i n ) {\displaystyle (i_{1},...,i_{n})} hər bir investisiya layihəsi üçün ayrıca müəyyən edilən gələcək pul vəsaitlərinin hərəkətinə təsir edən amillərdir: i 1 {\displaystyle i_{1}} — müəyyən dövr üçün alternativ investisiyanın dəyəri, istər: depozitlər üzrə bank faiz dərəcəsi, yenidən maliyyələşdirmə dərəcəsi, mövcud biznesin orta gəlirliliyi və s.; i 2 {\displaystyle i_{2}} — seçilmiş dövr üçün inflyasiya səviyyəsinin qiymətləndirilməsi, dövr üçün vəsaitlərin köhnəlməsi riskinin dəyərinin qiymətləndirilməsi kimi.

Faiz dərəcəsi pariteti (ing. interest rate parity), və ya faiz pariteti — qeyri-arbitraj şərti, investorların iki fərqli ölkədə faizlə bank depozitlərini eyni dərəcədə cəlbedici qəbul etdikləri, yəni bu investisiyalar arasında laqeyd olduqları bir tarazlıq vəziyyətidir. Bu şərtə əməl edilməməsi investorlara açıq faiz arbitrajından qazanc əldə etməyə imkan verir. Paritet konsepsiyası iki fərziyyəyə əsaslanır: kapitalın hərəkətliliyi və daxili və xarici aktivlərin mükəmməl dəyişdirilməsi. Valyuta bazarı tarazlıqda olarsa, faiz dərəcəsi pariteti daxili aktivlər üzrə gözlənilən gəlirin məzənnəyə uyğunlaşdırılmış valyuta aktivlərinin gəlirinə bərabər olacağını nəzərdə tutur. Nəticə etibarı ilə investorlar aşağı faizli ölkədə borc götürərək, onları ikinci ölkənin valyutasına çevirərək, ikinci ölkənin banklarına daha yüksək faizlə investisiya yatırmaqla arbitraj edə bilməyəcəklər. Kredit müddətinin sonunda vəsaitlərin ilkin valyutaya köçürülməsi zamanı itkilər (və ya əksinə, mənfəət) səbəbindən bu mümkün deyil. Faiz dərəcəsi pariteti iki formada ifadə edilir: örtülməmiş (İngilis dili açıq) və örtülmüş (İngilis dili örtülü). Birinci halda investorlar valyuta riskini, yəni məzənnənin gözlənilməz dəyişməsi riskini aradan qaldırmağa çalışmırlar. Təhlükəli paritet valyuta mübadiləsi üçün forvard müqavilələrinin bağlanmasından yaranır.

Overnayt faiz dərəcəsi (ing. overnight rate, O/N) — bir iş günü üçün əmanət üzrə faiz dərəcəsi. Overnayt müddətə qoyulmuş vəsait növbəti iş günündə qaytarıla bilər. Növbəti təqvim günü həftəsonu və ya tətildirsə, geri qaytarma onlardan sonrakı ilk iş günündə baş verir. Overnayt depozitlər adətən böyük əmanətlərdir. Onlar bir-birindən banklar, eləcə də iri korporativ müştərilər və maliyyə institutları tərəfindən yerləşdirilir. Overnayt depozitləri banklararası və pul bazarlarında geniş yayılmışdır, burada onun iştirakçıları yüksək likvidliyi və qısamüddətli aktivlərin etibarlılığını qorumalıdırlar. Overnayt əmanətləri üzrə faiz dərəcəsi orta hesabla müddətli depozitlərdən (bir həftədən çox müddətə) aşağıdır, lakin tələb olunan hesablardan (cari hesablar) daha yüksəkdir. Bankların əməl etdiyi məcburi ehtiyat tələbləri və likvidlik tələbləri əsasən overnayt dərəcəsinin cari səviyyəsini müəyyən edir. Banklardan cəlb edilmiş müştəri depozitlərinin bir hissəsini mərkəzi bank hesablarında və ya likvid aktivlərin müəyyən kateqoriyasında saxlamaq tələb olunur.

Üzən faiz dərəcəsi (ing. Floating interest rate) — kredit, istiqraz, ipoteka və ya kredit kimi hər hansı növ borc aləti üzrə bütün ömrü boyu sabit faiz dərəcəsi olmayan faiz dərəcəsi. Bu dərəcə müəyyən fasilələrlə vaxtaşırı nəzərdən keçirilir və kredit bazarındakı vəziyyətdən asılıdır. Üzən faiz dərəcələri adətən indikativ dərəcədən (istehlak qiymətləri indeksi kimi hər hansı maliyyə amilinin etalonundan) asılı olaraq dəyişir. Üzən faiz dərəcələrinin tətbiqi üçün etalon kimi istifadə edilən ən geniş yayılmış göstərici dərəcələrdən biri London Banklararası Təklif Faiz dərəcəsi və ya LIBOR-dur (böyük bankların bir-birinə borc vermə dərəcəsi). Tipik olaraq, üzən faizli kreditlər, gəlir əyrisindən qismən asılı olaraq, sabit faizli kreditlərdən daha az başa gələcək. Daha aşağı kredit dərəcəsi müqabilində borcalan faiz dərəcəsi riskini üzərinə götürür: faizlərin gələcəkdə yüksəlməsi riski. Gəlir əyrisinin tərsinə çevrildiyi hallarda, üzən faiz dərəcələri ilə borclanmanın dəyəri əslində daha yüksək ola bilər, lakin əksər hallarda kreditorlar uzunmüddətli sabit faiz dərəcəsi kreditləri üçün daha yüksək dərəcələr tələb edirlər, çünki onlar faiz dərəcəsi riskini daşıyırlar (dərəcənin aşağı düşməsi riski). yüksəlir və onlar başqa cür ola biləcəklərindən daha az faiz gəliri alacaqlar). Üzən faiz dərəcəsi ilə kreditlər əsasən hüquqi şəxslərə verilir.

İllik faiz gəliri (ing. Annual Percentage Yield, APY) — depozitlərə və ya investisiya məhsullarına mürəkkəb faizlərin tətbiqi nəzərə alınmaqla hesablanmış gəlir dərəcəsi. Müxtəlif gəlir hesablama intervalları ilə (illik mürəkkəb faiz dərəcəsi ilə faizlər ildə bir neçə dəfə hesablandıqda) illik mürəkkəb faizlər üzrə gəlirlərin müqayisəsini sadələşdirməyə imkan verir. İllik faiz gəliri (APY) gəlir dərəcəsini göstərir ki, sanki illik mürəkkəb faiz ildə bir dəfə hesablanır və ildə bir neçə dəfə ödənilən, sözügedən illik mürəkkəb faizlərin hesablanması zamanı olduğu kimi eyni yığılmış dəyəri (gələcək dəyəri) verəcəkdir. A P Y = ( 1 + i n o m N ) N − 1 {\displaystyle APY=\left(1+{\frac {i_{nom}}{N}}\right)^{N}-1} burada i n o m {\displaystyle i_{nom}} — nominal illik mürəkkəb faiz dərəcəsi, N {\displaystyle N} — illik mürəkkəb faiz intervallarının sayı. Belə ki, əgər bank illik mürəkkəb faiz gəlirini gündəlik hesablayırsa (illik mürəkkəb faiz hesablama intervalı bir günə bərabərdir, ildə 365 belə interval var) N = 365 {\displaystyle N=365} , gəlir gündəlik məzənnə ilə hesablanır. i n o m N = i n o m 365 {\displaystyle {\frac {i_{nom}}{N}}={\frac {i_{nom}}{365}}} .

Vəhşi heyvanın rəqəmi, həmçinin heyvan rəqəmi, iblis rəqəmi və ya vəhşi heyvana məxsus say (q.yun. Ἀριθμὸς τοῦ θηρίου, Arithmós toû thēríou) — Vəhy Kitabının 13-cü fəsli, 18-ci ayəsində Vəhşi heyvan əlaqələndirilən rəqəm. Əhdi-cədidin əksər əlyazmalarında və Bibliyanın tərcümələrində vəhşi heyvanın rəqəmi altı yüz altmış altı və ya "χξϛ" (yunan rəqəmlərində "χ" 600, "ξ" 60 və "ϛ" 6-nı təmsil edir) təşkil edir. Vəhy Kitabının qorunub saxlanmış ən qədim əlyazması olan 115-ci papirus, eləcə də "Codex Ephraemi Rescriptus" kimi digər qədim mənbələrdə vəhşi heyvanın rəqəmi "χιϛ" və ya "χιϲ", yəni ərəb rəqəmləri ilə 616 (χιϛ) kimi verilmişdir. Yunanca mətnin "Novum Testamentum Graece" kimi tənqidi nəşrləri variant kimi "χιϛ"ni qeyd edir. == İnterpretasiya == Korneli Tasitin qeydləri və sonrakı dövrün xristian ənənəsinə görə, Neron 64-cü ildə şəhərin bir hissəsini məhv edən və Roma əhalisini iqtisadi cəhətdən çökdürən Böyük Roma yanğınına görə xristianları günahlandırmışdır. Entoni A. Barrett yazmışdır ki ki, "böyük arxeoloji səylər son vaxtlar yanğın üçün yeni dəlillər ortaya çıxarıb, lakin onu kimin başlatdığını göstərə bilmir". Tasitin "Annallar"ında qeyd edilmişdir: Tasitin bu qeydləri Neronun Böyük Roma yanğınına görə xristianları günahlandırmasını təsdiqləyən yeganə müstəqil dəlildir və ümumiyyətlə həqiqəti əks etdirdiyinə inanılır. Tasitin müasiri olmuş Svetoni müəllifi olduğu Neronun bioqrafiyasının XVI fəslində yazmışdır ki, "yeni və şeytani xurafata inananların sinfi olan xristianlara cəza verilmişdir". Buna baxmayaraq, o, cəzanın səbəbini göstərməmişdir.