Şeytan
Şeytan və ya satana – İbrahimi dinlərdə insanı yoldan çıxararaq günah işləməyə və ya yalan danışmağa sövq edən varlıqdır. Xristianlıq və İslama görə o, təqva və gözəlliyə malik olmasına baxmayaraq Allaha qarşı üsyan etmiş və Cənnətdən qovulmuş, buna baxmayaraq Allah ona ardıcılları və çoxlu sayda əcinnələr ordusu üzərində hökm sürməyə icazə vermişdir. İudaizmdə şeytan daha çox Yetzer hara haqqında metafor, “şərə meyllilik” və ya Tanrının casusu kimi qəbul edilir.
Satana ilk dəfə Tanaxda qeyd edilir. Burada o, səmavi ittihamçı, Tanrının oğullarından biri və Yahveyə tabedir. O, səmavi məhkəmə zamanı yəhudi xalqını təqib edir, Yahve ardıcıllarının sadiqliyini yoxlayır və günahkarlara əziyyət verir. Əhdlər arası dövrdə, ehtimal ki, Zərdüştilikdə şər qüvvəni təmsil edən Əhrimənin təsiri ilə Satana, Tanrıya qarşı mübarizə aparan, pis xarakterlərə malik qəddar varlıq kimi təsvir edilməyə başlamışdır. Apokrifal Yubileylər kitabında Yahve Şeytana (kitabda Mastema adlandırılır) hakimiyyət bəxş edərək, ona qovulmuş mələklər və onların ardıcıllarını idarə etmək, günahkarları cəzalandırmaq imkanı verir. Sinoptik İncillərdə Şeytan səhrada İsaya əziyyət verir və bu, xəstəlik və əziyyətin yaranmasının səbəbi hesab edilir.
Vəhy kitabında Qırmızı böyük əjdaha cildində peyda olan Şeytan Arxangel Mikayıl tərəfindən məğlub edilir və Cənnətdən qovulur.
Şeytan (Tolstoy)
Şeytan (rus. Дьявол) — Lev Tolstoyun povesti. 1889–90-cı illərdə yazılmış, 1909-cu ildə alternativ bir sonluqla verilmiş, 1911-ci ildə müəllifin ölümündən sonra yayımlanmışdır.
Tolstoyun eyni vaxtda yazdığı "Kreyser sonatası" kimi, "Şeytan" əsəri də cinsi duyğuların nəticələrindən bəhs edir.
İnsanı yolundan azdıran Şeytan əməlinə Tolstoyun bir çox əsərlərində rast gəlmək olar. Görünür, Tolstoy, öz keçirdiyi hissləri təhlil etmək üçün "Şeytan" əsərini yazmalı olub. Əsər həddən artıq dramatik ruhdadır. Sanki hər an əsərin qəhrəmanının başına qeyri-adi əhvalat gələcəyi gözlənilir. Nəhayət gəlir də… Povestin iki sonluğunun olması isə onu göstərir ki, Tolstoy sonadək də Şeytana qalib gəlmək yolunu seçə bilməmişdi…
Povest Rafiq Ağayev tərəfindən Azərbaycan dilinə tərcümə edilib, ilk dəfə Bakıda kiril qrafikalı Azərbaycan əlifbası ilə Yazıçı nəşriyyatında əvvəlcə 1980-ci ildə, 2-ci dəfə isə 1984-cü ildə, latın qrafikalı Azərbaycan əlifbası ilə 2017-ci ildə Bakı Kitab Klubunda "Ailə səadəti" povesti ilə birlikdə 176 səhifədə nəşr edilib.
"Şeytan (povestlər)" ( (az.)).
Şeytan Bibliyası
Şeytan İncili (İngiliscə: The Satanic Bible), Anton Szandor Lavey tərəfindən yazılan, La-Veya satanizmi fəlsəfəsinin kitabı.
Kitabın içində 4 bölmə var. Bunlar; Satan, Lusifer, Belial və Leviathana ithaf edilib. Eyni zamanda bunlar, 4 şeytan sırası ilə; Cənub-Od, Şərq-Hava, Şimal-Torpaq və Qərb-Su kimi elemenlər ilə ifadə edilib.
Bu kitabda, satanizmin və satanistlərin həyat qanunları 12 maddə ilə sıralanıb;
Sizdən soruşulmadığı müddətcə fikirlərinizi heç kimlə bölüşməyin.
Daxilinizdəki dərdləri, mütləq şəkildə eşitmək istəyənlərdən savayı heç kimə deməyin.
Başqa bir insanın evində qonaqsınızsa ev sahibinə qarşı hörmətli olun. Əks təqdirdə heç oraya getməyin.
Sizin evinizdə olan qonaq sizi incidər, sizə qarşı kobud hərəkət edərsə, sizdə ona qarşı eyni cür edin.
Əks cins açıqca dəvət eməsə, onunla cinsi əlaqədə olmayın, ona təcavüz etməyin.
Şeytan bazar
Nizami küçəsi və ya Şeytan bazar küçəsi — Şuşa şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşməkə Meydandan başlayan və Rasta bazar küçəsinin davamı olan tarixi küçədir. Qarabağ xanının vəziri və şair Molla Pənah Vaqifin malikanəsi bu küçədə olmuşdur.
Şuşanın əsas ticarət küçəsi olan Rasta bazar küçəsi Meydanda Hacı Əmiraslanın karvansarası ilə kəsişərək cənuba doğru Şeytan bazar adı ilə davam edir. Bu küçədə Molla Pənah Vaqifin dövrümüzə çatmamış malikanəsi olmuşdur.
Şeytan bazar küçəsi Rasta bazar küçəsi uzunluğunun (təxminən 300 m) 1/3 qədər uzunluğa malik olmaqla, müstəqil küçədən çox, küçə hissəsi təsiri bağışlayır. Şeytan bazar küçəsinin salınması zamanı kifayət qədər sakit relyefdə horizontal qatdan istifadə edilmişdir. Küçə bir qədər şimal-cənub maililiyinə malikdir, cənub qurtaracağında bu xüsusiyyət daha çox hiss olunur. Rasta və Aşağı bazar küçələri kimi, Şeytan bazar küçəsində də inşaat işləri sərt qırmızı xətt üzrə aparılmışdır. Küçənin qərb tərəfi cənub qurtaracağı istisna olmaqla eyni formalı plana malik olan kvadrat şəkilli karvansara ilə tutulmuşdur. Karvansaraylar bir-birindən kiçik küçə ilə ayrılır.
Şeytan buynuzu
Şeytan buynuzları (ing: Devil horns) - Heavy Metal musiqisini dinləyənlərin istifadə etdiyi işarədir. Şəhadət barmağı və kiçik barmaq açıq, orta, üzük və baş barmaq bağlı olmalıdır ki, bu işarə tutulsun. İnternetdəki işarəsi \m/ olaraq göstərilir. Ronnie James Dio, bu işarəni metal mühitə gətirmişdir və onu “Şərin gözü” adlandırmışdır. Onun mənası Roma sivilizasiyasına söykənir. Dio nənəsinin bu işarəni tapması üçün ona əsl ilham mənbəyi olduğunu bildirmişdir. İtalyan mənşəli olan ailəsi inanclarına çox bağlı idi və nənəsinin küçədə gedərkən bu nişanı insanlara göstərdiyini görür. Onlar bunu pisliklərdən qorunma və şeytanı qovmaq niyyəti ilə edirlər. Dio, sənədli bir filmdə (Metal: A Headbanger's Journey) “Bunu mənim tapdığımı söyləmək olmaz, amma onu mən təkmilləşdirib ona məna verdim” demişdir.
Şeytan kilsəsi
Şeytan kilsəsi — 1969-cu ildə Anton Szandor Lavey tərəfindən yazılmış Şeytan Bibliyasında (The Satanic Bible) ifadə olunan satanizmi həyata keçirən dini bir təşkilatdır. Laveyin ölümündən sonra Peter Howard Gilmore "baş keşiş" olaraq Şeytan kilsəsinin rəhbəri olmuşdur.
Şeytan kilsəsi tanrıya və ya şeytana dua etmir. La-Veya satanizmi hər kəsin özünün özünə tanrı olduğuna inanır. İnsan ehtiraslarının və təbiətinin basdırılmasına inanmır. Baş keşiş Peter Gilmore, David Shankboneyə verdiyi müsahibədə "Mənim özümün həqiqi inancıma görə, fövqəltəbii güclərə inanan hər kəs dəli olmuşdur. İblisə və ya Tanrıya inanmalarından asılı olmayaraq, insanların hamısının müəyyən hadisələrdən geriyə çəkilmə səbəbləri vardır" demişdir. Gilmorun tərifinə görə şeytan "hərəkət üsuludur". Şeytan ivritcə "düşmən" və ya "əleyhinə çıxan", "sual verən biri" deməkdir.
Gilmore deyir: "Satanizm ateizmdən başlayır.
Şeytan planeti
Nibiru (tərcüməsi Keçid planeti, müasir dilimizdə X planeti) — Günəş sistemində yerləşdiyi güman edilən xəyali planet. Yer planetindən 4 dəfə böyükdür.
Bəzi tədqiqatçıların iddialarına görə bu səmavi cisim Şumer mətnlərində Günəş sistemində 12-ci planet kimi təsvir olunub. Əfsanəyə görə, planet hər 3600 ildən bir Mars və Yupiter arasında peyda olur. Lakin bu məsələ ilə bağlı nə şumerşünaslıq, nə də astronomiya sahəsində konkret elmi işlər mövcud deyildir.
Əfsanəyə görə bu planet əvvəllər gəlmiş və insanlığı yaratmışdır. Şumerlər onları "Anunakilər" yəni tanrılar adlandırmışdırlar. Əfsanəyə görə onların kişilərinin boyu 5 metrə, qadınlarının boyu isə 3 metrə çatarmış. Şumer tabletlərində onlar qanadlı təsvir olunmuş üzləri isə sanki maska ilə örtülü olarmış. Bu da onu göstərir ki, onlar bu planeti mühitinə uyğun olmayan bir şəkildə tənəffüs edirlər.
Şeytan (film, 1974)
Şeytan, 1973-cü ildə ABŞ-də qurulan Şeytan filminin Türkiyə versiyasıdır. Metin Erksan tərəfindən idarə olunan film, İstanbulda olduğu kimi, Türk qorxu filmi kinosunun ilk nümunələrindən biridir.
Şeytan Prada geyinir
Şeytan Prada geyinir (ing. The Devil Wears Prada) — 2003-cü ildə Loren Veysberger tərəfindən yazılmış bestseller romandır. Romanda dəb jurnalı redaktoru olan qadın tərəfindən şəxsi assiasnt kimi işə qəbul edilən gənc qızdan bəhs edilir. Altı ay The New York Times bestseller siyahısında yer tutan roman əsasında 2006-cı ildə Meril Strip, Enn Heteuey və Emili Blantın iştirakı ilə eyni adlı bədii film çəkilmişdir. Bir çox mənbələrdə əsər çiklit janrının ən yaxşı nümunəsi kimi qeyd edilir.
Müəllifinin keçmişinə görə, Şeytan Prada geyinir romanı nəşr edildikdən dərhal sonra böyük marağa səbəb olmuşdur. Belə ki, yazıçı fəaliyyətinə başlamazdan əvvəl Veysberger, romanın əsas qəhrəmanları kimi ABŞ "Vogue"unun baş redaktoru Anna Vinturun şəxsi köməkçisi olmuşdur, Vintur isə romanda jurnal redaktoru olan Miranda Pristli kimi britaniyalıdır. Tənqidçilərin "açarlı roman" hesab etdikləri əsərdə, Vintur və digər "Vogue" işçiləri ilə bağlı insayder məlumatlarının verildiyi güman edilir.
Əsərin sikveli olan "Qisas Prada geyinir: Şeytan qayıdır" əsəri 2013-cü ildə nəşr edilmişdir.
Bir müddət öncə Braun Universitetində ingilis ədəbiyyatı üzrə təhsilini başa vurmuş Andrea Saks, Kolumbiya Universitetinin tələbəsi olan rəfiqəsi Lili ilə birlikdə Nyu-Yorka köçür.
Qırmızı Şeytan İdman Klubu
1997-ci ildə Vadim Finkelşteyn tərəfindən Sankt-Peterburqdə yaradılmış qarışıq döyüş məktəbidir.Fyodor Yemelyanenko,Aleksandr Yemelyanenko kimi tanınmış məşhur idmançılar bu idman klubunda döyüş sənətləri ilə məşğul olmuş və bu kulubun rəhbərliyi altında bir çox döyüşlərin keçirmişlər.
Şeytan daxildədir (film, 2012)
Şeytan daxildədir (ing. The Devil Inside) — Uilyam Brent Bell ilə edilmiş mistik kino, yalançı sənədli (pseudo documentary) janrında çəkilib. Kino 6 yanvarda 2012-ci ildə ABŞ-də prokata çıxıb. MPAA reytinqi — R.
1989-cu ilin oktyabrın 30-da, ekzorsizm sessiyasının vaxtında Mariya Rossi üçqat qətl etmişdir. O ekzorsizm seyansı ona tərəf edilirdi. Katolik kilsəsi Mariyanı həbsxanaya qoymaya razılıq vermiyib, onu Romadaki katolik ruhi xəstəxanaya göndəriblər. Onun qızı İzabella, atası tərəfindən düzünü bilir, ata danışandan sonra üç gün keçmiş ölür. Atasının söhbətindən sonra İzabella qabağına məqsəd qoyur — bütün haqqı bilmək.
Şeytan göz qabağında (film, 1987)
Filmdəki hadisələr bizim günlərdə cərəyan edir. Burada Azərbaycan jurnalistlərinin cəmiyyətimizin inkişafına mane olan mənfi hallara qarşı, mənəvi təmizlik, paklıq, prinsipiallıq uğrunda mübarizəsindən danışılır.
Kino əsərinin qəhrəmanı respublika qəzetinin əməkdaşı Teymurdur (Fəxrəddin Manafov). O, haqq-ədalət naminə əlində hakimiyyət olan adamlara qarşı mübarizəyə atılır. Şantaj, hədə-qorxular, açıq-açığına pul təklif olunması-bütün bu vasitələr işə salınır. Lakin namuslu jurnalisti ələ almaq mümkün olmur...
1) 1988-ci ildə Bakıda XXI Ümumittifaq kinofestivalı
*Filmə I Mükafat verilmişdir.
Ssenari müəllifi: Asim Cəlilov
Quruluşçu rejissor: Oqtay Mirqasımov
Quruluşçu operatorlar: Ələsgər Ələkbərov, Nizami Abbasov
Quruluşçu rəssamlar: Elbəy Rzaquliyev, Rafiq Nəsirov
Bəstəkar: Rafiq Babayev
Səs operatoru: Nataliya Nuriyeva (Natalya Nuriyeva kimi)
Rejissor-stajçı: T. Məmmədov
Rejissor: Nadir Əzməmmədov
Montaj edən: Tamara Nərimanbəyova
Geyim üzrə rəssam: Tatyana Əmirova
Əlbəsəçi: Anna Dubova
Qrim rəssamı: Berta Roqova
Dekor rəssamı: Nazim Hacıyev
Fotoqraf-rəssam: Fərhad Behbudov
Quraşdırılmış səhnələrin operatoru: Həmzə Əhmədoğlu
Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı: Eduard Abdullayev
Rejissor assistentləri: A. İbrahimov, E. Şərifov
Operator assistentləri: Etibar Şirinov, V. Romanov
Montajçı assistentləri: S. Babayeva, L. Nuriyeva
İşıq texniki: Niyazi Zeynalov
İşıq ustası: N. Daşdəmirov, Əbdülnəsir Kutiyev, İ. Kramarenko
Məsləhətçi: K. Məmmədov (daxili işlər general-mayoru)
Çalır: Rafiq Babayevin İdarəsilə İnstrumental Ansambl
Trüklərin quruluşu: Nizami Musayev
Kaskadyorlar: A. Andreyev, V. İvanov, Y. Şmerkoviç
Redaktorlar: Ramiz Fətəliyev, Əhmədağa Qurbanov
İnzibati qrup: Ş. Balakişiyev, P. Sultanov, Liliya Zöhrabova
Filmin direktorları: Sahib Quluzadə, Tamara Kazaçenko, Nadir Əliyev
Fəxrəddin Manafov — Teymur
Larisa Xələfova — Sona
Həsən Məmmədov — Sabir
Rasim Balayev — Nəzərov
Hamlet Xanızadə — Paşayev
Yaşar Nuri (Yaşar Nuriyev kimi) — Nazimzadə
Hacı İsmayılov — balıqçı
Radmila Əliyeva — Leyla
Nadir Əzməmmədov — "Kamaz" sürücüsü
Tahir Tahirov (T. Tahirov kimi) — Sultançik
Eldəniz Rəsulov — Oqtay
Rəşid Mahmudzadə — Fufa
Nəsir Sadıqzadə — mehmanxana müdiri
Ramiz Əzizbəyli — SES direktoru
Muxtar Maniyev — Rizvan
Hacımurad Yegizarov — Heydərov
Tofiq Mirzəyev — baş redaktor
Alim Məmmədov — Cəbiyev
Yasin Qarayev — birinci oğlan
Fərhad Hüseynov — ikinci oğlan
Gümrah Rəhimov — milis işçisi
Tariyel Qasımov
Təvəkkül İsmayılov — sürücü
Nazir Əliyev — bazar müdiri
Telman Əliyev — milis rəisi
Sadıq Hüseynov — dəmiryol işçisi
M. Qarayev
Vidadi Həsənov — brokanyer
E. Namazov
Elman Şeydayev
R. Qiyasov
A. İbrahimov
Dadaş Kazımov — aşpaz
D. Monaximova
Emin Mirabdullayev — Sabirin oğlu
Xuraman Abbasova
Nəcibə Hüseynova — Sabirin arvadı
A. Qurbanəliyev
Elman Qurbanov
Ömür Nağıyev — brokanyer
Oqtay Mirqasımov — özbək satıcı (titrlərdə yoxdur)
Fikrət Məmmədov — milis işçisi (titrlərə yoxdur)
Hüseyn Muradov — Teymuru güdən (titrlərdə yoxdur)
Gündüz Abbasov — redaksiya işçisi (titrlərdə yoxdur)
Nüsrət Kəsəmənli — redaksiyaya daxil olan (titrlərdə yoxdur)
Cahangir Aslanoğlu — redaksiyaya daxil olan (titrlərdə yoxdur)
Vəliəhd Vəliyev (titrlərdə yoxdur)
Nəcibə Hüseynova — Sona (Larisa Xələfova) (titrlərdə yoxdur)
Tələt Rəhmanov — bazar müdiri (Nazir Əliyev) (titrlərdə yoxdur)
Rəfael Dadaşov — Heydərov (Hacımurad Yegizarov) (titrlərdə yoxdur)
Həmidə Ömərova — katibə (titrlərdə yoxdur)
Həsən Əbluc — mehmanxana müdiri (Nəsir Sadıqzadə) (titrlərdə yoxdur)
Mübariz Əlixanoğlu — milis işçisi (titrlərdə yoxdur)
Ramiz Məlikov — sürücü (Təvəkkül İsmayılov) (titrlərdə yoxdur)
Zərnigar Ağakişiyeva — katibə (titrlərdə yoxdur)
Pərviz Bağırov — "Kamaz" sürücüsü (Nadir Əzməmmədov) (titrlərdə yoxdur)
Ramiz Əzizbəyli — Teymuru güdən (Hüseyn Muradov) (titrlərdə yoxdur)
Əliabbas Qədirov — baş redaktor (Tofiq Mirzəyev) (titrlərdə yoxdur)
Mixail Qorbaçov (şəkil) (titrlərdə yoxdur)
Vladimir Lenin (şəkil) (titrlərdə yoxdur)
Mingəçevir Şəhər Partiya Komitəsi
Xamis Muradov. Kinofabrikdən başlanan yol. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi.
Svini Tod: Flit küçəsinin şeytan bərbəri (film, 2007)
Svini Tod: Flit küçəsinin şeytan bərbəri (ing: Sweeney Todd: The demon barber of Fleet street) - Tim Burtonun rejissoru ilə 2007-ci ildə çəkilmiş musiqili film.
1846-cı ildə Benjamin Barker dənizçi Antoni Hop ilə birlikdə Londona gəlir. On beş il əvvəl özbaşınalıq edən hakim Töpin Benjaminin arvadı Lusi ilə evlənmək üçün onu şərləyərək sürgün etdirir. Benjamin Barker Svini Tod taxma adını qəbul edir və Neli Lavitin Londonun ən pis piroqlarını satdığı mağazasına gedir. Lavet ona sürgünə göndərildikdən sonra Töpinin Lusiyə təzavüz etdiyini və sonra da arsen ilə zəhərlədiyini deyir. Cütlüyün qızı Cohanna isə Töpinin yanındadır. Tod (Barker) onu qarşılıqsız sevən Lavetin ona köhnə ülgüclərini verdikdən sonra intiqama and içir və bərbər dükanını yenidən açır. Antoni Cohannaya aşiq olur, ancaq Töpin xidmətkarı Bidl Bamford tərəfindən uzaqlaşdırılır.
Tod saxta italyan bərbər Adolfo Pirellenin saç tonikinin aldatmaca olduğunu deyərək onu qınayır və hakimliyi Bamford tərəfindən edilən xalqa açıq taraş yarışında onu pərt edir. Bir neçə gündən sonra Pirelli Todun dükanına gəlir.
Böyük şeytan
Böyük şeytan — İranın xarici siyasət bəyanatlarında bəzən Amerika Birləşmiş Ştatları üçün işlətdiyi alçaldıcı ifadədir. Həmçinin bu ifadə Birləşmiş Krallıq üçün də istifadə edilmişdir.
Bu termin ilk dəfə İranın lideri Ruhullah Xomeyni tərəfindən 5 noyabr 1979-cu il tarixindəki çıxışında imperializm və dünya miqyasında korrupsiyaya dəstək verməkdə günahlandırılan Amerika Birləşmiş Ştatlarını xarakterizə etmək üçün istifadə edilmişdir.
Şeytan qalası
Şeytan qalası (gürc. ქაჯისციხე) — Ərdəhan ilinə bağlı Çildır ilçəsinin İldırımtəpə kəndində yerləşən qədim qaladır. Tarixi Eruşeti bölgəsindəki bu qala gürcücə qaynaqlarda "Kacistsihe" olaraq keçir və Osmanlı dövlətinin bölgəni ələ keçirməsindən sonra qalanın adının gürcücədən tərcümə edidliyi düşünülür.
Məşhur gürcü şairi Şota Rustavelinin XII əsrdə qələmə aldığı Pələng dərisi geymiş pəhləvan əsərində sözügedən "Kacta Tsihe"nin Əlamut qalası deyil, Şeytan qalası olduğuna dair fikirlər vardır.
Şeytan qalası əvvəlki adı Rabat olan İldırımtəpə kəndinin mərkəzinin 1.3 km şimalında, bir dərənin sağ sahilində qayalıq təpədə yerləşir. Üç tərəfi uçurum olan bu təpəyə sadəcə bir tərəfdən çatmaq mümkündür. Qalaya bu mövqeyinə görə çatmanın və ələ keçirilməsinin çətin olmasına görə Şeytan qalası deyildiyi düşünülür. Ancaq qalanın ələ keçirilməsinin çətin olmasına görə qaladakıların məğlubedilməzliyinin pis ruhlarla, şeytanla bağlı olduğu kimi xalq arasında əfsanə də mövcuddur.
Dəniz səviyyəsindən 1910 metrə yüksəklikdəki qala hal-hazırda sağlam vəziyyətdədir. Simmetrik olmayan plana sahib olan qalanın ebatları 161 × 93 metrdir və qalanın üç bürcü vardır.
Şeytan körpüsü
Şeytan körpüsü — əsasən Avropada tapılan onlarla qədim körpü üçün tətbiq edilən bir termindir. Bu körpülərin əksəriyyəti daş və ya hörgü tağlı körpülərdir və qədim memarlıqda mühüm texnoloji nailiyyəti təmsil edir. Qeyri-adi dizaynlarına görə onlar antik dövrdə və orta əsrlər Avropasında heyranlıq və hekayələr obyekti idilər .
Şeytan körpülərinin hər birində adətən onun mənşəyi ilə bağlı İblislə əlaqəli bir mif və ya xalq nağılı var.Bu hekayələr bölgədən və inanclardan asılı olaraq geniş şəkildə dəyişir. Bəziləri körpünün qurucusu kimi İblisə sahibdirlər, belə bir körpünün dayanıqlı və ya mövcud olmasının qeyri-mümkün olması və ya qeyri-mümkün olması ilə əlaqədar o qədər ki, onu yalnız İblis özü tikə bilərdi.Digərləri isə İblislə yerli əhali arasında adətən öz canları müqabilində sövdələşmənin, paktın və ya sövdələşmənin bir hissəsi kimi İblis tərəfindən bəşəriyyətə verilmiş bu cür körpüləri tikmək biliyinə malikdirlər .
İblis Körpüsü kateqoriyasına daxil olan körpülər o qədər çoxdur ki, onlarla bağlı əfsanələr Aarne-Tompson nağılları üçün təsnifat sistemində xüsusi bir kateqoriya təşkil edir. Bəzi əfsanələrdə əlaqəli xalq nağılları kateqoriyalarının elementləri var, məsələn, Şeytanı Aldatma, Şeytanın Müqaviləsi və Usta İnşaatçı əfsanələri.
Nağılın bir versiyasında körpü qurucusu və İblis düşmən kimi təqdim olunur. Bu onu əks etdirir ki, tez-tez, məsələn, Sent-Gotthard aşırımındakı Teufelsbrücke kimi, bu körpülər elə çətin şəraitdə tikilirdi ki, körpünün uğurla başa çatdırılması inşaatçıların və ictimaiyyətin qəhrəmancasına səy göstərməsini tələb edirdi.
Əfsanənin digər versiyalarında İblislə müqavilə bağlayan yaşlı bir qadın və ya sadə bir çoban var.
Şeytan (dəqiqləşdirmə)
Şeytan – İbrahimi dinlərdə insanı yoldan çıxararaq günah işləməyə və ya yalan danışmağa sövq edən varlıqdır.
Şeytan çarxı (Bakı)
Şeytan çarxı — Bakı bulvarında attraksion.
"Şeytan çarxı" attraksionunu Hollandiya şirkəti Dutch Wheel quraşdırıb.
28 adi və daha rahat oturacaqlarla və stolla təmin edilmiş 4 VİP kabinədən ibarətdir. VİP kabinələrdə 8 deyil, 4 sərnişin otura bilər. Attraksiona eyni vaxtda 240 sərnişin yerləşə bilir.
Yeni “şeytan çarxı”nın diametri 60 metrdir, o, köhnə attraksiondan 3 dəfə böyükdür.
2014-cü ildə açılış mərasimində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev iştirak etmişdir.
Darvinin şeytanı
Darvinin şeytanı - əgər təkamül heç nə ilə məhdudlaşmasaydı, uyğunlaşmanın bütün aspektlərini maksimum istifadə edən və eyni vaxtda mövcud olan hipotetik orqanizm haqqında fikir eksperimentidir. Belə orqanizmlər doğuşdan dərhal sonra istənilən yerdə və istənilən zaman cütləşmək üçün yoldaş tapa və nəsillərini sonsuz dəfə artıra bilərdilər. “Bizə sadəcə mutasiyalar arasında birini ötürərək və digərlərinin yolunu bağlayaraq seçim edə bilən şeytanı çağırmaq qalır. (Maksvell etdiyi kimi)”. Bu cür orqanizmlərin mövcud olmamasına baxmayaraq bioloqlar, müxtəlif növlərin inkişaf tarixindəki həyat strategiyalarını anlamaq üçün, orqanizmlərin ətraf mühitə adaptasiya olması üçün kompromisslərə getdiklərini göstərmək üçün Darvinin şeytanından fikir eksperimentlərində istifadə edirlər...
Darvinin şeytanı təkamül nəzəriyyəsinin banisi olan ingilis təbiətşünas Çarlz Darvinin şərəfinə adlandırılıb. Fikir eksperimenti və Darvin şeytanının konsepsiyası 1963-cü ildə amerikalı biokimyaçı, elm populyarlaşdırıcısı və fantastik yazıçı Ayzek Azimov tərəfindən - “Yüksəklikdən görüntü” əsərində təklif edilmişdi.
Eksperiment üçün ad məşhur Maksvell iblisinə bənzətmə yolu ilə seçilmişdi.: “Belə şeytan həqiqətən də mövcuddur, amma mən bildiyim qədər, ona bu adı təkcə mən vermişəm və Maksvell şeytanına bənzətmişəm. Onu kəşf edən isə ingilis təbiətşünas Çarlz Robert Darvindir və buna görə də biz onu “Darvinin şeytanı” adlandıracayıq. Darvin özü isə ona təbii seçim adı vermişdi”.
Dəniz şeytanı
Dəniz şeytanı, Fənər balığı (lat. Lophius piscatorius) — Tilovlukimilər dəstəsinə aid yırtıcı balıq növü. Bu tür adlandırılması onun çirkin görünüşü ilə əlaqəlidir.
Dəniz şeytanı Atlantik okeanının şimal şərqində, Mərakeş sahillərindən başlayaraq Norveç və cənubi İslandiya sahilləri boyu, eləcə də Aralıq və Qara dəniz sularında, 20 –1000 m dərinliklərdə rast gəlinir.
1-1,5 m olan Dəniz şeytanının uzunluğu bəzən 2 m-ə qədər çatır. Maksimal çəkisi isə 57,7 kq-dır. Bədəni pulsuzddur, dəri örtüyü kəələ kötür çoxlu sayda sümüklü çıxınılara malikdir. Böyük başa və müvafiq olaraqböyük ağız boşluğuna malikdir. Ağızın alt çənəsi iti uclu qarmağabənzər dişlərlə təmin edilmişdir. Gözləri xırdadır.
Laplasın şeytanı
Laplas şeytanı — Pyer Simon Laplas tərəfindən 1814-ci ildə yayımlanan bir məqalədə yazıldığı kimi kainatdakı hər atomun yerini və hərəkətini bilən və bunun sayəsində kosmosun və kainatın bütün bir keçmiş və gələcəyini bilən virtual bir varlığın mövcud olduğunu iddia edən bir düşüncə təcrübəsidir. Laplasın məqaləsində səbəb determinizmi qavramsallaşdırdığı ifadəsinin özünəməxsus halı bu şəkildədir:
"Kosmosun indiki halını keçmişin nəticəsi və gələcəyin səbəbi olaraq düşünə bilərik.
Maksvell şeytanı
Maksvellin Cini (ya da Maksvellin Şeytanı), İsveç fizii James Clerk Maxwellin termodinamikanın ikinci qanununun həqiqiliyini yoxlamaq üçün 1867-ci ildə ortaya atmış olduğu "nəzəri eksperiment"dir
Maxwell bu qanunu sınamaq üçün, aralarındakı qapı istisna olmaq şərti ilə, bir-birindən tamamilə təcrid olunmuş olan A və B otaqlarını fərz edir. Bu otaqların hər ikisi eyni növ qaz ilə doldurulmuşdur və qazın istiliyi hər iki otaqda da, eyni dərəcədədir. Termodinamikanın ikinci qanununa görə, aradakı qapını istədiyiniz qədər açıq-bağlasaq da, eyni istilikdə olan otaqların arasında bir istilik axını olmayacaqdır.
Maxwell, qapının başında duran ağıllı bir "cin" fərz edir. Bu cin, hər iki tərəfdəki qaz molekullarına da nəzarət etməyi bacarır. A otağından qapı istiqamətində orta sürətdən daha yüksək bir sürət ilə gələn molekul görəndə, qapını açır və molekulun B otağına keçməsinə şərait yaradır. Oxşar şəkildə, B otağından da, orta sürətdən aşağı sürətdə hərəkət edən bir molekul görəndə həmin molekulun da, A otağına keçməsinə şərait yaradır. Beləliklə, bir müddət sonra B otağındakı molekulların orta sürəti artanda, A otağında olan molekulların orta sürəti azalır. Orta sürət də, istilik deməkdir. Beləliklə də, A otağının istiliyi aşağı düşür və bu da termodinamikanın ikinci qanunu ilə tərs mütənasibdir.
Mavi Şeytanlar
Mavi Şeytanlar (ing. Blue Devils) — Kanada Kral Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus olmuş aerobatika eskadronu. 4 may 1949-cu ildə qurulmuşdur. 2-ci Dünya Müharibəsindən sonra Kanadada yaradılan il aerobatika komandasıdır. Uçuşlar üçün de Havilland Vampire təyyarləri istifadə olunurdu. 19 avqust 1951-cu ildə son avianümayişini həyata keçirmişdir. Mövcud olduğu üç il ərzində Mavi Şeytanlar Kanada və ABŞ-də 45 hava şousunda çıxış etmişdirlər.
Qırmızı Şeytanlar (aerobatika eskadronu)
Qırmızı Şeytanlar (ing. Red Devils) Belçika Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus aerobatika eskadronudur. Əsası 1957-ci ildə qoyulmuşdur. Uçuşlar üçün SIAI-Marchetti SF.260 təyyarələri istifadə olunur.
İlk komanda 1957-ci ildə yaradılmışdır. 1959-cu ildə komanda 16 təyyarədən ibarət komanda ilə çıxış edirdi. Daha sonra təhlükələr nəzərə alınaraq təyyarə sayı 5-ə endirilmişdir. 1963-cü ildə bu komanda ləğv olunmuşdur.
1965-ci ildə komanda yenidən quruldu və 1977-ci ilə qədər Avropada uçuşlar həyata keçirdi.
2011-ci ildə "Hardship Red" aerobatika komandası adını dəyişib, Qırmızı Şeytanlar adlanmağa başladı.
Qıvrım şeytanqanqalı
Qıvrım şeytanqanqalı (lat. Carduus crispus) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin şeytanqanqalı cinsinə aid bitki növü.
Polyacantha crispa (L.) Hill
Polycantha crispus (L.) Hill.
Carduus crispus subsp. crispus
Carduus crispus var. glareicola P.D.Sell
Carduus crispus subsp.
Tikanlı şeytanqanqalı
Tikanlı şeytanqanqalı (lat. Carduus acanthoides) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin şeytanqanqalı cinsinə aid bitki növü.
Polyacantha acanthoides (L.) Hill
Polycantha acanthoides (L.) Hill
Carduus acanthoides subsp. acanthoides
Carduus acanthoides subsp. pakistanicus Abid & Qaiser
Carduus acanthoides subsp.
Xəzər şeytanağacı
Xəzər lələyi, Xəzər şeytanağacı (lat. Gleditsia caspica) — lələk cinsinə aid bitki növü.
Elmi adı — Astragalus zangelanus Grossh.
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar"– VU A2abcde+3de. Azərbaycanın nadir növüdür.
10–15 (20) m hündürlüyündə, 60–80 sm-ə qədər diametrində, çətiri dağınıq kürəvi və ya ovalvari ağacdır. Yarpaqları lələkvari və ya ikiqat-lələkvaridir, 15–22 sm uzunluğundadır. Çiçək salxımları yarpaqların qoltuğunda yerləşir, uzunluğu (8) 10–12 sm-dir. Kasacıq və tac lələkləri sıxılmış tükcüklüdür. Paxlaları uzunsaplaqlı, düzgün və çox zaman bir qədər oraqvari əyridir, 20–30 sm uzunluğundadır, enli, dairəvi, tünd-qəhvəyi qonurdur, demək olar ki, açılmayandır, daxildən ətlidir.
Üçtikan şeytanağacı
Üçtikan şeytanağacı (lat. Gleditsia triacanthos) — lələk cinsinə aid bitki növü.
Acacia americana Stokes
Acacia inermis Steud.
Acacia laevis Steud.
Acacia triacanthos Gron.
Caesalpiniodes triacanthum (L.) Kuntze
Gleditschia triacanthos L. [Spelling variant]
Gleditsia brachycarpa (Michx.) Pursh
Gleditsia bujotii Neumann
Gleditsia bujotii var. pendula Rehder
Gleditsia elegans Salisb.
Gleditsia ferox var. nana Rehder
Gleditsia flava Steud.
Gleditsia heterophylla Raf.
İçimizdəki şeytanlar
İçimizdəki şeytanlar — Hüseyn Nihal Atsızın 1940-cı ildə nəşr etdirdiyi 16 səhifəlik əsəridir.
Atsız, Səbahəddin Əlinin İçimizdəki şeytan əsərinə cavab olaraq İçimizdəki şeytanlar adındakı bu əsəri hazırlamışdır.
Atsıza görə Səbahəddin Əli, bu romanı ilə vətənpərvərliyi pisləməyə və türkçüləri pis göstərməyə çalışmışdır. Əsərin I və III səhifələri arasında Səbahəddin Əlinin romanının xülasəsi yer almaqdadır. Atsız, kitabın xülasəsindəki bəzi yerlərdə Səbahəddin Əlinin yazıçılıq qabiliyyətini pisləmişdir.
Bundan əlavə Atsız, bu əsərində Səbahəddin Əlinin rum kökənli ailədən gəldiyini iddia etmişdir.