ADMİNİSTRATOR

Sistem administratoru (System administrator, администратор системы) - çoxistifadəçi hesablama sisteminin, rabitə sisteminin, yaxud onların hər ikisinin idarə olunması və istifadəsinə cavabdeh olan şəxs. Sistem inzibatçısı istifadəçilərə kimlik nömrələri (identifikatorlar) və parollar vermək, onların əlçatanlıq səviyyələrini qurmaq və yaddaş həcmini bölüşdürmək kimi səlahiyyətləri yerinə yetirir, eləcə də başqa məsələlərə, məsələn, sistemə icazəsiz qoşulmaların və virusların düşməsinin qarşısını almağa məsuliyyət daşıyır. İnformasiya sisteminin inzibatçısı ilə sistem inzibatçısı arasında fərq ondan ibarətdir ki, ikincisi şirkətlərə məxsus böyük sistemlərlə işləyir, birincisi isə, adətən, hətta bir ev çərçivəsində kiçik sistemi idarə edir. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 833s.

Verilənlər bazasının administratoru – verilənlər bazasına cavabdeh olan şəxs və ya şəxslər qrupu. Adətən, verilənlər bazasının administratorunun vəzifələri sırasına verilənlər bazasının informasiya tərkibinin müəyyənləşdirilməsi, verilənlərin saxlanmasının daxili strukturunu və onlara erişmənin strategiyasının müəyyənləşdirilməsi, verilənlərin qorunmasının və onların tamlığının təmin edilməsi, verilənlər bazasının səmərəliliyinə nazarət edilməsi və istifadəçilərin tələblərinə cavab verilməsi daxil olur. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

İndiqator administratoru, və ya bençmark administratoru (ing. Benchmark administrator) — maliyyə istinad göstəricisinin (“bençmark”) inkişafına və idarə olunmasına nəzarət edən şəxs. İndiqator ixtisaslaşmış indeks şirkətləri, fond birjaları və banklar da daxil olmaqla müxtəlif təşkilatlar tərəfindən idarə oluna bilər. Administratorlar institutunun çoxalması, 2014-2021-ci illər ərzində reallaşdırılan faiz dərəcələrinin qlobal islahatı sayəsində mümkün olmuşdur. Qiymətli Kağızlar üzrə Beynəlxalq Komissiyalar Təşkilatının "Maliyyə etalonları prinsipləri" nə əsasən göstərici administratoru, daxil olmaqla etalon indiqatorun inkişafı və paylanması üçün bütün mərhələ və proseslərdən cavabdehdir: göstəricini təsvir etmək üçün məlumat və ya fikirlərin toplanması, təhlili və (və ya) işlənməsi; düsturdan və ya göstəricinin əmələ gəlməsi üçün verilən məlumatların və ya rəylərin işlənməsinin digər metodlarından istifadə edərək göstəricinin təyin edilməsi; yoxlamalar, indiqator dəyərlərinə düzəlişlər və metodoloji dəyişikliklər daxil olmaqla göstəricinin istifadəçilər arasında yayılması (yayımlanması). 2020-ci ildən etibarən, Avropa Birliyində , Avstraliyada , Sinqapurda və Cənubi Koreyada maliyyə göstəricilərini tənzimləyən qanunvericilik tətbiq edilmişdir. Avropa Birliyində idarəçi göstəricinin təmin edilməsinə nəzarət edən fiziki və ya hüquqi şəxsdir. İndiqatorun göstərilməsi göstərici tərifi üçün konvensiyaların idarə edilməsini əhatə edir; bir göstərici yaratmaq üçün daxil olan məlumatların toplanması, təhlili və ya işlənməsi; düstur, başqa bir hesablama metodu tətbiq edərək və ya giriş məlumatlarını qiymətləndirərək bir göstəricinin əmələ gəlməsi. İndiqator administratoru kontribyutor ianəçilərdən ilkin məlumatları toplayır. Mənbə məlumatlarının vaxtını, tamlığını və etibarlılığını qiymətləndirməyə borcludur.

Şəbəkə administratoru (ing. Network administrator) — paylaşdırılmış və ya lokal hesablama şəbəkəsində əməliyyatlara cavabdeh olan şəxs. Şəbəkə administratorunun iş rejimi çox çeşidli ola bilər: yeni avtomatlaşdırılmış işçi yerləri və başqa qurğuların quraşdırılması, istifadəçilərin şəbəkəyə erişiminin (çıxışının) açılması və qapadılması, arxivləşdirmə, mühafizə sisteminin qurulması, ortaq (ümumi) resurslara cari nəzarət, nasaz avadanlıqların təmiri və s. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.