AMERİKALI

сущ. американец, американка; amerikalılar американцы
AMERİKA
AMERİKAN
OBASTAN VİKİ
Amerikalı
ABŞ amerikalıları — ABŞ-nin əsas vətəndaşları, əhalisi. == Tarixi == Müasir amerikan millətinin tərkibində 3 əsas komponent ayrılır: ABŞ amerikanları; Aborigenlər; İmmiqrantlar. ABŞ amerikanları ölkə əhalisinin 89 %-ni təşkil edir və burada 4 qrup ayrılır: === Birinci qrup === I qrup – Avropa-Kanada mənşəli "ağ" amerikanlar. 1980-ci il Siyahıya alınması proqramına etnik mənşə ilə bağlı məsələ daxil olmuşdur. "Ağ" amerikanların göstəriciləri 1980-ci il Siyahıya alınmasında 83 %; 1990-cı ildə 76 %; 2000-ci ildə isə 71 % olmuşdur (2050-ci ildə 53 % proqnozlaşdırılır). Hal-hazırda almanlar 23 %, irlandlar 16 %, ingilislər 13 %, italyanlar 6 %, digər xalqlar isə 42 % təşkil edir. Alman mənşəlilər Minnesota, Ayova, Nebraska ştatlarında, italyanlar Nyu-York, Nyu-Cersi, Pensilvaniya, Rod-Aylend, Konnektikutda, fransızlar Luiziana, Texasda, isveçlər İllinoys, Minnesota, Ohayo, Viskonsində, hollandlar Miçiqanda, polyaklar İllinoys, Viskonsin, Miçiqanda yaşayırlar. Ruslar Nyu-York, Texas, Nyu-Cersi, Florida, Kaliforniya, İllinoys ştatlarında, həmçinin Nyu-York, Boston, Filadelfiya, Çikaqo, Detroyt, Los-Ancelos, San-Fransisko və Sietl şəhərlərində cəmlənib. === İkinci qrup === II qrup – Afrika mənşəli amerikanlar (qarışıq nikahlar nəticəsində yaranan mulatlar). Doğum və təbii artımın yüksək göstəriciləri ilə əlaqədar bu qrupun payı 12,7 %-dir (36 mln.
Amerikalı asiyalılar
Amerikalı asiyalılar (ing. Asian American) - tam və ya qismən Asiya mənşəyi olan ABŞ sakinləri. Sayları təqribən 18 milyon nəfərdir.
Amerikalı şirincə
Amerikalı şirin qız (ing. American Honey) — 2016-cı il Böyük Britaniya istehsalı film. == Məzmunu == İtirməyə heç nəyi olmayan yeniyetmə qız Star (Sasha Lane) qapıdan-qapıya jurnal satışı ilə məşğul olan dəlisov bir komandaya qoşulur. İstədikləri kimi hərəkət edən, əylənən və pul qazanmaqdan başqa heç nəyi düşünməyən gənclər toplusu ABŞ-ni başdan-başa səyhət edib, satış etmək istəyirlər. Star isə satışdan əlavə intriqa dolu sevgi macəraları, qanun pozuntuları və gözlənilməz həyat reallıqları ilə üz-üzə qalır. Filmi izlədikcə Starın cəmiyyət tərəfindən necə müəyyən axın istiqamətində yönəldildiyini görürük. Sanki, obrazımız özünü cəmiyyət adlanan axına buraxır və Dumandakı kirpi cizgi filmində kirpiciyəzin dediyi kimi qoy çay məni gedəcəyim yerə aparsın deyir. Oxşar analogiyanı cizgi filmi ilə "Amerikalı şirin qız" arasında hələ çox qurmaq olar, çünki hər ikisi də individin öz şəxsi həyat yolunu axtarıb-tapmaq, ona öz yanaşmasını müəyyənləşdirmək və ilk öncə arzularını tapıb, sonra da onlara nail olmaqdan bəhs edir. Star həqiqətən də şirin, hələ həyatın nə olduğunu yeni-yeni başa düşməyə başlayan birisi kimi izləyici də müəyyən simpatiya oyadır.
Amerikalı snayper
Amerikalı Snayper (ing. American Sniper) — 2014-cü ildə istehsal olunmuş ABŞ filmi. Film avtobioqrafiya janrındadır. == Məzmun == Film Texasdan olan dəniz piyadası Kris Kaylın memuarları əsasında ekranlaşdırılıb. Kris İraqda snayperçi kimi xidmət etmiş və düşmən əsgərlərinin məhv edilməsi üzrə rekordçu olmuşdu. Buna görə iraqlılar ona "İblis" adı vermişdilər. Kitab döyüş təsvirlərindən başqa, həm də Krisin arvadının xatirələrindən ibarətdir. Xatirələrdə Krisin silahdaşlarına və müharibəyə olan bağlılığından danışılır.
Amerikalı nindza
«Amerikalı nindza» (ing. American Ninja) — 1985-ci ildə çəkilmiş döyüş filmidir. == Məzmun == Co Armstronq 18 yaşında olan gənc əsgərlərdən biri olub, ABŞ-nin Filippin bölməsinə xidmət edir. Yolda gedərkən digər əsgərlərlə birlikdə nindzaların hücumuna məruz qalır. Co Nincitsu texnikasından istifadə edib, nindzaların əlindən qurtula bilir. Onun istifadə etdiyi texnika Nindzaların başçısını bərk təəccübləndirir. Qaçarkən Patrisiyanı da xilas edir. Amma iş bununla bitmir. Nindzalar bu hadisədən sonra Conu öldürmək niyyətindədirlər...
Amerikalı kikboksçu 2
Amerikalı kikboksçu 2 (ing. American Kickboxer 2) — 1993-cü ildə Yeno Hodi tərəfindən çəkilən döyüş filmi janrlı ABŞ filmidir. == Məzmun == Lilian varlı adamlardan biridir. Əri onunla məhbbət əlaqəsi quran zaman onun qızını vertolyotla hovuzdan qaçırır və çoxlu pl tələb edirlər. Lillian qızı Syuzanı narkomafiya bandasından xilas etmək istəyir. Lakin Lillian qızını xilas etmək üçün polislərə müraciət etmir.
Amerikalı psixopat (film)
Amerikalı Psixopat (ing. American Psycho) — 2000-ci il ABŞ istehsalı satirik psixoloji qorxu filmi. Meri Herronun rejissorluğu ilə çəkilmiş filmin ssenari müəllifi Qvinever Törnerdir. Film Bret İston Ellisin yazdığı eyniadlı kitab əsasında çəkilib. Nyu-Yorkda investisiya bankında işləyən, bir tərəfdən seriyalı qatil kimi gizli həyat sürən Patrik Beytman (Kristian Beyl) adlı şəxsin həyatından bəhs edilir. Ellis onun mübahisəli romanının qrafik məzmununa görə filmə adaptasiyasının qeyri-mümkün olduğunu zənn edirdi. Prodüser Edvard R. Pressman bunu etməkdə qərarlı idi və 1992-ci ildə filmin hüquqlarını satın aldı. Stüart Qordon, Devid Kronenberq və Rob Veys də daxil olmaqla bir neçə rejissor, Meri Harron və Qinever Törner filmi yazmağa başlamazdan əvvəl layihəyə rəhbərlik etməyi düşünürdülər. Onlar romanda olduğu kimi 1980-ci illərdə bir film seti yaratmağı hədəflədilər. Əsas çəkilişlər 1999-cu ilin fevralında Toronto və Nyu-Yorkda başladı.
Amerikalı kələkbaz (film)
Amerikalı kələkbaz (ing. American Hustle) — Devid O. Rasselin rejissorluğu ilə 2013-cü ildə çəkilmiş qara komediya, cinayət filmi. Film 1980-ci illərdə korrupsioner siyasətçiləri tutmaq üçün FTB ilə işləmək məcburiyyətində qalan fırıldaqçılardan bəhs edir.
Amerikalı psixopat (roman)
Amerikalı psixopat — Bret İston Ellis tərəfindən 1991-ci ildə nəşr olunmuş romandır. Roman 2000-ci ildə eyni adlı filmlə ekranlaşdırılmışdır. == Mövzusu == Kitabda qələmə alınmış hekayə 1980-ci illərdə baş verir və Nyu-Yorkun Manhetten ərazisində yaşayan, olduqca zəngin, xarici görünüşünə çox böyük əhəmiyyət verən və yaraşıqlı hesab edilən investisiya bankiri Patrik Beytmanın həyatından bəhs edir. Beytman hər nə qədər investisiya bankiri kimi tanınsa da, onun hamıdan gizli qalan bir sirri var. Belə ki, Beytman həm də serialı qatildir. == Ekranlaşdırılması == Kitab 2000-ci ildə eyni adlı filmlə ekranlaşdırılmışdır. Filmin rejissoru Meri Harron olmuşdur. Filmdə baş rolda isə Kristian Beyl çəkilmişdir.
Amerikalı Parisdə (film, 1951)
Amerikalı Parisdə — rejissor Vinsent Minnellinin 1951-ci ildə çəkdiyi film. Əsas rolları Cin Kelli və Lesli Keron ifa edirlər. == Məzmun == Keçmiş əsgər Cerri Malliqan müharibədən sonra Parisdə qalmaq qərarına gəlir. O gəlirini rəssamlıqdan çıxarmağı yoxlayır. Burada o, restoranda tanış olduğu kasıb qız Lizaya aşiq olur. Liza da Cerriyə qarşı eyni hissləri bəsləsə də Anri ilə nişanlıdır. Liza ilə Cerrinin münasibətlərini öyrənən Anri onunla evlənməkdən çəkilir. Beləliklə, sevgililər qovuşurlar.
Amerikalı kələkbaz (film, 2013)
Amerikalı kələkbaz (ing. American Hustle) — Devid O. Rasselin rejissorluğu ilə 2013-cü ildə çəkilmiş qara komediya, cinayət filmi. Film 1980-ci illərdə korrupsioner siyasətçiləri tutmaq üçün FTB ilə işləmək məcburiyyətində qalan fırıldaqçılardan bəhs edir.
Amerikalı nindza (film, 1985)
«Amerikalı nindza» (ing. American Ninja) — 1985-ci ildə çəkilmiş döyüş filmidir. == Məzmun == Co Armstronq 18 yaşında olan gənc əsgərlərdən biri olub, ABŞ-nin Filippin bölməsinə xidmət edir. Yolda gedərkən digər əsgərlərlə birlikdə nindzaların hücumuna məruz qalır. Co Nincitsu texnikasından istifadə edib, nindzaların əlindən qurtula bilir. Onun istifadə etdiyi texnika Nindzaların başçısını bərk təəccübləndirir. Qaçarkən Patrisiyanı da xilas edir. Amma iş bununla bitmir. Nindzalar bu hadisədən sonra Conu öldürmək niyyətindədirlər...
Amerikalı qanqster (film, 2007)
Amerikalı qanqster — rejissor Ridli Skottun 2007-ci ildə çəkdiyi film. Əsas rolları Denzel Vaşinqton, Rassel Krou və Çivetel Eciofor ifa edirlər.
Amerikalı snayper (film, 2014)
Amerikalı Snayper (ing. American Sniper) — 2014-cü ildə istehsal olunmuş ABŞ filmi. Film avtobioqrafiya janrındadır. == Məzmun == Film Texasdan olan dəniz piyadası Kris Kaylın memuarları əsasında ekranlaşdırılıb. Kris İraqda snayperçi kimi xidmət etmiş və düşmən əsgərlərinin məhv edilməsi üzrə rekordçu olmuşdu. Buna görə iraqlılar ona "İblis" adı vermişdilər. Kitab döyüş təsvirlərindən başqa, həm də Krisin arvadının xatirələrindən ibarətdir. Xatirələrdə Krisin silahdaşlarına və müharibəyə olan bağlılığından danışılır.
Amerikalı Psixopat (film, 2000)
Amerikalı Psixopat (ing. American Psycho) — 2000-ci il ABŞ istehsalı satirik psixoloji qorxu filmi. Meri Herronun rejissorluğu ilə çəkilmiş filmin ssenari müəllifi Qvinever Törnerdir. Film Bret İston Ellisin yazdığı eyniadlı kitab əsasında çəkilib. Nyu-Yorkda investisiya bankında işləyən, bir tərəfdən seriyalı qatil kimi gizli həyat sürən Patrik Beytman (Kristian Beyl) adlı şəxsin həyatından bəhs edilir. Ellis onun mübahisəli romanının qrafik məzmununa görə filmə adaptasiyasının qeyri-mümkün olduğunu zənn edirdi. Prodüser Edvard R. Pressman bunu etməkdə qərarlı idi və 1992-ci ildə filmin hüquqlarını satın aldı. Stüart Qordon, Devid Kronenberq və Rob Veys də daxil olmaqla bir neçə rejissor, Meri Harron və Qinever Törner filmi yazmağa başlamazdan əvvəl layihəyə rəhbərlik etməyi düşünürdülər. Onlar romanda olduğu kimi 1980-ci illərdə bir film seti yaratmağı hədəflədilər. Əsas çəkilişlər 1999-cu ilin fevralında Toronto və Nyu-Yorkda başladı.
Amerikalı kikboksçu 2 (film, 1993)
Amerikalı kikboksçu 2 (ing. American Kickboxer 2) — 1993-cü ildə Yeno Hodi tərəfindən çəkilən döyüş filmi janrlı ABŞ filmidir. == Məzmun == Lilian varlı adamlardan biridir. Əri onunla məhbbət əlaqəsi quran zaman onun qızını vertolyotla hovuzdan qaçırır və çoxlu pl tələb edirlər. Lillian qızı Syuzanı narkomafiya bandasından xilas etmək istəyir. Lakin Lillian qızını xilas etmək üçün polislərə müraciət etmir.
Amerikalı şirin qız (film, 2016)
Amerikalı şirin qız (ing. American Honey) — 2016-cı il Böyük Britaniya istehsalı film. == Məzmunu == İtirməyə heç nəyi olmayan yeniyetmə qız Star (Sasha Lane) qapıdan-qapıya jurnal satışı ilə məşğul olan dəlisov bir komandaya qoşulur. İstədikləri kimi hərəkət edən, əylənən və pul qazanmaqdan başqa heç nəyi düşünməyən gənclər toplusu ABŞ-ni başdan-başa səyhət edib, satış etmək istəyirlər. Star isə satışdan əlavə intriqa dolu sevgi macəraları, qanun pozuntuları və gözlənilməz həyat reallıqları ilə üz-üzə qalır. Filmi izlədikcə Starın cəmiyyət tərəfindən necə müəyyən axın istiqamətində yönəldildiyini görürük. Sanki, obrazımız özünü cəmiyyət adlanan axına buraxır və Dumandakı kirpi cizgi filmində kirpiciyəzin dediyi kimi qoy çay məni gedəcəyim yerə aparsın deyir. Oxşar analogiyanı cizgi filmi ilə "Amerikalı şirin qız" arasında hələ çox qurmaq olar, çünki hər ikisi də individin öz şəxsi həyat yolunu axtarıb-tapmaq, ona öz yanaşmasını müəyyənləşdirmək və ilk öncə arzularını tapıb, sonra da onlara nail olmaqdan bəhs edir. Star həqiqətən də şirin, hələ həyatın nə olduğunu yeni-yeni başa düşməyə başlayan birisi kimi izləyici də müəyyən simpatiya oyadır.
Amerikalı nindza 2: Toqquşma (film, 1987)
Amerikalı nindza 2: Toqquşma (ing. American Ninja 2: The Confrontation) — 1987-ci ildə rejissor Sem Ferstenberq tərəfindən çəkilmiş döyüş filmidir. ABŞ-nin döyüş filmlərindən biridir. Film tənqidçilər tərəfindən mənfi icmal aldı. Film "Amerikalı nindza" filminin davamıdır. == Məzmun == ABŞ-nin agentləri Co Armstronq və Körtis Cekson Karib dənizində yerləşən Sent-Tomas adasında dəniz hərbiçilərinin naməlum səbəbdən yoxa çıxmasını araşdırmaq üçün bura gəlirlər. Bir müddət keçdikdən sonra adada onların üzərinə gözlənilmədən nindzalar hücum edir. Bu hadisədən sonra Co Armstronq nindzazların başçısının axtarışına çıxır.
ABŞ amerikalıları
ABŞ amerikalıları — ABŞ-nin əsas vətəndaşları, əhalisi. == Tarixi == Müasir amerikan millətinin tərkibində 3 əsas komponent ayrılır: ABŞ amerikanları; Aborigenlər; İmmiqrantlar. ABŞ amerikanları ölkə əhalisinin 89 %-ni təşkil edir və burada 4 qrup ayrılır: === Birinci qrup === I qrup – Avropa-Kanada mənşəli "ağ" amerikanlar. 1980-ci il Siyahıya alınması proqramına etnik mənşə ilə bağlı məsələ daxil olmuşdur. "Ağ" amerikanların göstəriciləri 1980-ci il Siyahıya alınmasında 83 %; 1990-cı ildə 76 %; 2000-ci ildə isə 71 % olmuşdur (2050-ci ildə 53 % proqnozlaşdırılır). Hal-hazırda almanlar 23 %, irlandlar 16 %, ingilislər 13 %, italyanlar 6 %, digər xalqlar isə 42 % təşkil edir. Alman mənşəlilər Minnesota, Ayova, Nebraska ştatlarında, italyanlar Nyu-York, Nyu-Cersi, Pensilvaniya, Rod-Aylend, Konnektikutda, fransızlar Luiziana, Texasda, isveçlər İllinoys, Minnesota, Ohayo, Viskonsində, hollandlar Miçiqanda, polyaklar İllinoys, Viskonsin, Miçiqanda yaşayırlar. Ruslar Nyu-York, Texas, Nyu-Cersi, Florida, Kaliforniya, İllinoys ştatlarında, həmçinin Nyu-York, Boston, Filadelfiya, Çikaqo, Detroyt, Los-Ancelos, San-Fransisko və Sietl şəhərlərində cəmlənib. === İkinci qrup === II qrup – Afrika mənşəli amerikanlar (qarışıq nikahlar nəticəsində yaranan mulatlar). Doğum və təbii artımın yüksək göstəriciləri ilə əlaqədar bu qrupun payı 12,7 %-dir (36 mln.
Amerikalılar
ABŞ amerikalıları — ABŞ-nin əsas vətəndaşları, əhalisi. == Tarixi == Müasir amerikan millətinin tərkibində 3 əsas komponent ayrılır: ABŞ amerikanları; Aborigenlər; İmmiqrantlar. ABŞ amerikanları ölkə əhalisinin 89 %-ni təşkil edir və burada 4 qrup ayrılır: === Birinci qrup === I qrup – Avropa-Kanada mənşəli "ağ" amerikanlar. 1980-ci il Siyahıya alınması proqramına etnik mənşə ilə bağlı məsələ daxil olmuşdur. "Ağ" amerikanların göstəriciləri 1980-ci il Siyahıya alınmasında 83 %; 1990-cı ildə 76 %; 2000-ci ildə isə 71 % olmuşdur (2050-ci ildə 53 % proqnozlaşdırılır). Hal-hazırda almanlar 23 %, irlandlar 16 %, ingilislər 13 %, italyanlar 6 %, digər xalqlar isə 42 % təşkil edir. Alman mənşəlilər Minnesota, Ayova, Nebraska ştatlarında, italyanlar Nyu-York, Nyu-Cersi, Pensilvaniya, Rod-Aylend, Konnektikutda, fransızlar Luiziana, Texasda, isveçlər İllinoys, Minnesota, Ohayo, Viskonsində, hollandlar Miçiqanda, polyaklar İllinoys, Viskonsin, Miçiqanda yaşayırlar. Ruslar Nyu-York, Texas, Nyu-Cersi, Florida, Kaliforniya, İllinoys ştatlarında, həmçinin Nyu-York, Boston, Filadelfiya, Çikaqo, Detroyt, Los-Ancelos, San-Fransisko və Sietl şəhərlərində cəmlənib. === İkinci qrup === II qrup – Afrika mənşəli amerikanlar (qarışıq nikahlar nəticəsində yaranan mulatlar). Doğum və təbii artımın yüksək göstəriciləri ilə əlaqədar bu qrupun payı 12,7 %-dir (36 mln.
Amerikalılar (II mövsüm)
Amerikalılar teleserialının II mövsümü 26 fevral 2014-cü ildə yayıma başlamış və 21 may 2014-cü ildə yayım tamamlanmışdı. Mövsüm 13 seriyadan ibarətdir.
Amerikalılar (I mövsüm)
Amerikalılar teleserialının I mövsümü 30 yanvar 2013-cü ildə yayıma başlamış və 1 may 2013-cü ildə yayım tamamlanmışdı. Mövsüm 13 seriyadan ibarət olub, hər seriya təxminən 45 dəqiqə çəkmişdi. Serial çərşənbə günləri saat 10-da FX kanalında yayımlanmışdı. Co Uayzberq tərəfindən yaradılan serial DreamWorks Television tərəfindən istehsal edilmişdi. Hadisələr 1980-ci illərin əvvəlində Soyuq Müharibə dövründə Vaşinqtonda yaşayan KQB agentləri olan Elizabet və Flip Cenninqs və onların qonşusu FTB agenti Stan Biman haqqındadır. == Rollarda == === Əsas rollarda === === Köməkçi rollarda === == İstehsal == === Konsepsiya === Amerikalılar keçmiş Keçmiş Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi əməkdaşı Co Uayzberq tərəfindən yaradılıb. Baxmayaraq ki, serial casusluq xarakterlidir, Uayzberq evlilik mövzusunu əsas hədəfdə saxlayıb. Hekayə əsasən Cenninqslərin şəxsi və peşəkar həyatına yönəlsə də, bəzən hekayəyə real həyat hadisələri də daxil edilir. Yaradıcısı daha çox evlilik haqqında serial kimi xarakterizə edir. "Amerikalılar evliliyin tam özəyində durur.
Pilot (Amerikalılar)
Pilot (ing. Pilot) — Amerikalılar teleserialının 1-ci seriyasıdı. 30 yanvar 2013-cü ildə ABŞ-nin FX kanalında yayımlanmışdı. Ssenaristi Co Uayzberq, rejissoru Qavin O'Konnordur. 1981-ci ildə Flip və Elizabet Cenninqs Vaşinqtonda işləyən gizli sovet agentlərdir. Onlar 15 il əvvəl KQB-nin 1-ci Baş İdarəsi tərəfindən bura göndəriliblər. Onlar əsl şəxsiyyətlərini gizlətmək üçün uydurma səyahət agentliyi işlədən cütlük rolundan istifadə edirlər. Hətta onların qızları - Peyc və oğulları - Henri də bu sirrdən xəbərsizdilər. Bu seriya üçün çox müsbət rəylər edilmişdir. Tənqidçilərə görə Keri Rassell, Metyu Ris və Noa Emmeriçin ifası müsbət qiymətləndirilib.
Saat (Amerikalılar)
Pilot (ing. Pilot) — Amerikalılar teleserialının 1-ci mövsümünün 2-ci seriyasıdı. 6 fevral 2013-cü ildə ABŞ-nin FX kanalında yayımlanmışdı. Seriyanın senaristi Co Uayzberq, rejissoru isə Adam Arkindir. "Saat" Nielsen Media Research-un məlumatına görə ABŞ-də 1.97 milyon nəfər tərəfindən izlənmiş və 18-49 yaş arası 0.8 reytinq qazanmışdı.
Yerli amerikalılar
Hindilər (ing. Indians), həmçinin yerli amerikalılar (ing. Native Americans), Amerika hindiləri (ing. American Indians), qırmızı dərililər (ing. Red skins) və ya qırmızı hindilər (ing. Red Indians) — Amerikanın yerli əhalisinin, Amerika qitəsinin, Cənubi və Şimali Amerikanın yalnız bəzi rayonlarında qalan ən qədim yerli əhalisini təşkil edən tayfa və xalqların ümumi adı. Adları Xristofor Kolumb və başqalarının (15-ci əsr) Amerikanı səhvən Hindistan güman etmələri ilə əlaqədar yaranmışdır. Dil baxımdan bir-biriylə qohum olmayan iki ayrı əsas qrupa bölünürlər: Sibir mənşəli na-dene dilləri və na-dene istisna olmaqla özündə bütün hindi dillərini ehtiva edən amerind dilləri. Alyaska yerliləri adı Alyaskada yaşayan eskimos-aleut xalqlarını və hindiləri topluca xarakterizə etmək üçün istifadə edilir. ABŞ-nin digər əyalətlərində "Native Americans", "American Indians" ya da qısaca olaraq "Indians" adlanırlar.

Digər lüğətlərdə