ANAFEMA

сущ.
1. анафема (отлучение от церкви); 2 проклятие
ANAFAZA
ANAFİLAKSİYA
OBASTAN VİKİ
İvan Mazepaya anafema qoyulması
Getman Mazepaya anafema qoyulması – 12 noyabr 1708-ci ildə rus pravoslav kilsəsi Şimal müharibəsi zamanı İsveç kralı XII Karlın tərəfinə keçərək dövlətə xəyanət etmiş getman İvan Mazepaya anafema ( kilsədən uzaqlaşdırma) qoymuşdur. XX əsrin əvvəllərində (Ukrayna Xalq Respublikası dövründə) və indiki dövrdə bir sıra ukraynalı ictimai xadim, müxtəlif kanonik statusa malik dini təşkilatlar İvan Mazepaya verilən anafemanı siyasi akt kimi tənqid etmiş və rus pravoslav kilsəsinə bu qərarın rəsmi şəkildə ləğvi barədə tələb irəli sürülmüşdür.. 29 oktyabr 1708-cu ildə I Pyotr Mazepanın xəyanəti barədə xəbər aldıqdan sonra növbəti gün təşkil olunmuş hərbi iclasda Baturini kökündən məhv etmək, Getmanşinanın paytaxtını [[Rusiyanın sərhədində yerləşən Qluxov şəhərinə köçürmək qərara alınmışdır. Qluxovda yeni getman seçkiləri keçiriləcəkdi. 7 noyabrda seçkilər baş tutmuş, 8 noyabr tarixində isə “Kiev, Çerniqov, Pereyaslavl Arxiyereyləri” Qluxova çağırılmışdır.. 12 noyabr 1708-ci ildə Qluxovda yerləşən Troiça soborunda I Pyotrun iştirakı ilə Kiev, Qaliç və Malaya Rusiyanın əslən Lvovdan olan mitropoliti İoasaf digər arxiyeraların: Çerniqovsk və Novqorod-Severskinin arxiyepiskopu İohann və Pereyaslavl yepiskopu Zaxariya lituriya həyata keçirərək “Mazepa və onun tərəfdarlarını əbədi lənətləyirlər". Həmin gün Qluxovda keçmiş getmanın simvolik olaraq edamı həyata keçirilir. Həmin hadisə belə təsvir edilmişdir: “Mazepanın döyülmüş müqəvvasını meydana gətirdilər. İlk öncə getmanın cinayəti və cəzası haqda hökm oxundu;daha sonra knyaz Menşikov və qraf Qolovkin ona verilən getman rütbəsi, mövcud gizli məsləhətçi çini vəAndrey Pervozvannı ordenini qopararaq, həmçinin müqəvvadakı ordenin lenti də çıxartdılar. Sonra satqının təsvirini cəllada tulladılar; hamı onu ayaqladı, cəllad isə ipə bağlanmış müqəvvanı şəhərin küçə və meydanlarından edam yerinə qədər sürüyərək gətirdi.

Digər lüğətlərdə