Lüğətlərdə axtarış.

Andrey Qromıko (rus. Громыко, Андрей Андреевич, 5 (18) iyul 1909, Starıe Qromıki[d], Qomel qəzası[d], Mogilyov quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 2 iyul 1989, Moskva) — SSRİ-nin tanınmış dövlət xadimi, SSRİ dövrünün görkəmli diplomatı. SSRİ-nin xarici işlər naziri. == Həyatı == Andrey Qromıko 18 iyul 1909-cu ildə Qomel vilayətinin ucqar bir kəndində anadan olub. Andrey Qromıkonun siyasi karyerasının başlanğıcının maraqlı tarixçəsi var. 30-cu illərdə SSRİ Xalq Xarici İşlər Komissarlığında Stalin tərəfindən aparılan represiyalar və təmizləmələrdən sonra bu quruma yeni kadrların cəlb olunması məsələsi Molotova həvalə olunub. Molotov ciddi seçimlərdən sonra namizədlərin siyahısını Stalinə təqdim edib. Stalin siyahını nəzərdən keçirərkən Qromıkonun adı üzərində dayanıb: "Bu soyad mənim xoşuma gəlir". Beləliklə, Andrey Qromıko 1939-cu ilin may ayında Xarici İşlər Komissarlığında Amerika ölkələri üzrə şöbənin müdiri vəzifəsinə təyinat alıb. Andrey Qromıko qısa bir müddət ərzində öz işinin bilicisi kimi tanınıb, Kremlin etibar edəcəyi siyasətçi kimi dövlətin siyasi kursunun müəyyənləşdirilməsində əsas söz sahiblərindən birinə çevrilib.

Andjey Qromala (pol. Andrzej Gromala; d. 14 dekabr 1978, Krakov, Polşa) və ya səhnə adı ilə Gromee — Polşa DJ-i, prodüseri və bəstəkarı. O Kingztown Music albom şirkətinin rəhbəridir. 2016-cı ildə Gromee Sony Music şirkəti ilə anlaşma imzalamışdır. 2017-ci ildə o Polşanın Eska Music Awards mükafatlandırma mərasimində "Ən yaxşı DJ/prodüser" kateqoriyasında mükafata layiq görülmüşdür. Gromee Lukas Meyer ilə birlikdə "Light Me Up" mahnısı ilə Polşanı 2018 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil etmişdir.

Orozko (isp. Orozco) — İspaniyada şəhər və bələdiyyə mərkəzi, Biskayada əyalət.

Qrodno (belar. Гродна, pol. Grodno, lit. Gardinas) — Belarusun iri şəhərlərindən biri.

Tromsö (norv. Tromsø [²trʊmsœ] dinlə) — Norveçdə şəhər və kommuna, Troms fülkesinin inzibati mərkəzi. Tromsö bələdiyyəsi şəhər xaricində böyük bir ərazini əhatə edir. Tromsö, Norveçin ən çox məskunlaşdığı doqquzuncu şəhərdir. Şəhər mərkəzi, Arktik dairəsindən təxminən 400 km şimalda yerləşən Tromsö adasında (sahəsi 22 km²) yerləşir. Burada dünyanın ən şimal botanika bağları, pivə zavodu, futbol klubu və planetariyalar var. == Tarixi == Tromsö ərazisindəki yaşayış məskənləri son buzlaşma dövründən və Dəmir dövründən bəri mövcuddur. Tromsödəki ilk kilsə 1252-ci ildə inşa edilmişdir. Orta əsr salnamələrində indiki Norveçin şimal-şərqini əhatə edən sahil torpaqlarından qorunmaq üçün qala adlandırılır. Tromsö şəhər statusunu 1794-cü ildə almışdır.

Oromolar (amhar dilindən tərcümədə "Oromo" – "torpaq axtaran avaralar") — Efiopiya və Keniyada yaşayan xalq. Sayı təxminən 25 milyon nəfərdir. == Ədəbiyyat == Гемечу К. М. Традиционная культура Оромо: генезис и эволюция. Монография / Гемечу Кедир Мохаммед; Моск. гос. ун-т культуры и искусств М.: Моск. гос. ун-т культуры и искусства, 2000. — 198 с. Кобищанов Ю. М. Оромо // Народы и религии мира / Гл.

Qoyko — ad. Qoyko Arneri — Yuqoslaviyalı üzgüçü. Qoyko Doqo — Serbiyalı şair. Qoyko İvkoviç — Serbiya futbolçusu. Qoyko Kaçar — Serbiya futbolçusu. Qoyko Mitiç — Yuqoslaviyalı kinoaktyor. Qoyko Piyetloviç — Serbiyalı su polosu qapıçısı. Qoyko Vuçiniç — Serbiyalı həndbolçu. Qoyko Zek — Serbiya futbolçusu.

Andrey Antonoviç Qreçko (ukr. Андрій Антонович Гречко; 17 oktyabr 1903, Kuybışevo[d], Don Voysko vilayəti[d] – 26 aprel 1976[…], Moskva) — sovet hərb xadimi, Sovet İttifaqı Marşalı (1955), iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1958, 1973) və SSRİ-nin müdafiə naziri (1967-1976). == Həyatı == Andrey Qreçko 1903-cü ildə indiki Rostov vilayətinin Qolodayevka kəndində anadan olmuşdur. 1919-cu ildən Sovet Ordusunda xidmətə başlamış Rusiya vətəndaş müharibəsində iştirak etmişdir. 1936-cı ildə Frunze adına Hərbi Akademiyanı, 1941-ci ildə Baş qərərgah akademiyasını bitirmişdir. Böyük Vətən müharibəsində diviziya, korpus komandiri, 1942-ci ilin aprel-avqustunda 12-ci ordunun, sentyabr-dekabrda 47-ci və 18-ci orduların, 1943-cü ildə 56-cı ordunun komandanı, həmin ilin oktyabrından 1-ci Ukrayna cəbhəsi qoşunları komandanının müavini, dekabrdan müharibənin sonuna kimi komandanı olmuş, Şimali Qafqaz, Ukrayna, Polşa və Çexoslovakiyanın azad edilməsində iştirak etmişdir. Müharibədən sonra Kiyev hərbi dairəsi qoşunlarının (1945-1953) və Almaniyada sovet qoşunları qrupunun komandanı (1953-1957), SSRİ quru qoşunlarının baş komandanı və SSRİ müdafiə nazirinin 1-ci müavini (1957-1960) olmuşdur. 1967-1976-cı illərdə SSRİ-nin müdafiə naziri olmuşdur. Andrey Qreçko 26 aprel 1976cı ildə Moskvada vəfat etmişdir. == Hərbi rütbələri == polkovnik — 10.07.1941, general-mayor — 09.11.1941, general-leytenant — 28.04.1943, general-polkovnik — 09.10.1943, ordu generalı — 03.08.1953, Sovet İttifaqı Marşalı — 11.03.1955.

Covanni Qronki (10 sentyabr 1887[…], Pontedera kommunası[d], Toskana – 17 oktyabr 1978[…], Roma) — İtaliyanın üçüncü prezindenti (11 may 1955 – 11 may 1962). Xristian-Demokrat partiyasını təmsil edib.

Carmine Crocco (5 iyun 1830, Rionero-in-Vulture[d], Bazilikata – 18 iyun 1905 və ya 8 (21) iyun 1905, Portoferrayo[d], Toskana) — Donatello və ya Donatell kimi tanınan İtaliyan qulduru. == Həyatı == O, əvvəlcə Burbonda, sonra isə Cüzeppe Haribaldinin dəstəsində mübarizə aparıb. Tezliklə İtaliyanın cənubunda, iki min nəfərlik ordu formalaşdırıb və Burbon tərəfdə ən qorxulu, aparıcı liderlərdən olub. O, pusqu quraraq su təchizatının kəsilməsi, un anbarlarını dağıtmaqla, teleqraf məftillərinin qırılması və s. kimi özünün partizan taktikası ilə məşhurdur. Bu gün cənubi İtalyanın bir çox xalqı və xüsusilə də doğma rayonu Basilicata onu xalq qərəmanı sayırlar.

Kristina Şremko (6 yanvar 1972, Dunauyvaroş, Feyer medyesi[d]) — Macarıstanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Kristina Şremko, Macarıstan yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Rusiya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, Afina Olimpiadasını altıncı pillədə başa vurdu. Daha sonra Kristina Şremko, Macarıstan yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını dördüncü pillədə başa vurdu.

Qədim Qrodno qalası, Qədim qala (belar. Стары замак) və ya sadəcə Qrodno qalası — Belarusun Qrodno şəhərində qədim qala. 11-ci əsrdə Kiyev knyazı Yaroslav Mudrinin kiçik oğlunun yaratdığı Qara Rus sülaləsinin iqamətgahı olaraq tikilmişdir. Qalanın XIII əsr donjonu Belarus müdafiə qalallarının bir növünə aid idi. Böyük Vytautas, 1391–1398-ci illərdə qalaya qotik tərzində beş kərpic qüllə əlavə etdi və qalanı əsas yaşayış yerlərindən birinə çevirdi. IV Kazimir də Litvanın rəsmi paytaxtı olaraq Qrodnoya üstünlük veriridi. Bura həm polşa tacının ona təqdim edildiyi, həm də 1492-ci ildə vəfat etdiyi yerdir. Qalanın növbəti görkəmli sakini Qrodnonu Şərqi Avropadakı geniş imperiyasının paytaxtı olaraq nəzərdə tutan "Stepan Bathori" idi. O qalanı özünün Şimali İtaliyanın inkişaf etmiş İntibah zövqündə tikilmiş iqamətgahı ilə əvəz etmək istəyirdi. 1586-cı ildə Bathori Qrodnoda öldükdən sonra, onun layihəsi tərk edildi.

Qrodno vilayəti (belar. Гродзенская вобласць) — Belarusda inzibati–ərazi vahidi.

Tromse İS — Norveçin Tromse şəhərini təmsil edən futbol klubu. == Tarixi == Tromse klubu 1920-ci ildə yaradılıb. Tromse Norveç yüksək liqasında ilk çempionluğunu 1931-ci ildə qazanıb. Daha sonra komanda 1949 və 1956-cı illərdə baş mükafata sahib çıxıb. 1937 və 1952-ci illərdə isə Tromse təmsilçisi çempionatın gümüş medallarına yiyələnib. İki dəfə ölkə kubokunun qalibi olan Tromsenin Avrokuboklarda uğurları nəzərə çarpmır.

Qrodno Azot (belar. Гро́дна Азо́т) — Belarus dövlət şirkəti və açıq səhmdar cəmiyyətidir. Azot birləşmələri və gübrələrinin istehsalçısıdır. 1963-cü ildə azot gübrələri istehsal edən zavod kimi yaradılmışdır. Belneftexim Belarus Dövlət Neft və Kimya Konserninin bir hissəsidir. Qrodno şəhəri, Kosmonavtlar prospekti, 100 ünvanında yerləşir. Şirkətdə 5 istehsalat növü var. Burada 50-yə yaxın kimyəvi məhsul istehsal olunur: texniki maye ammonyak, azot gübrələri - karbamid, karbamid-ammonyak qarışığı, ammonium sulfat, metanol tenik, kaprolaktam, biodizel və maye karbon qazı. Qrodno Azot 2016-cı ildən ABŞ, daha sonra Avropa İttifaqı və bir sıra digər ölkələr tərəfindən beynəlxalq sanksiyalar altındadır. == Tarixi == 1960-cı ilin oktyabrında müvəqqəti yardımçı binaların tikintisinə başlanıldı.

Evgeny Grinko və ya Yevgeni Grinko (Rusca: Евгений Гринько; 1984, Jukovski, Moskva vilayəti) — Rus musiqiçisi və pianoçu ifaçısıdı. == Həyatı == 1984-cü il Rusiyanın Jukovski kəndində doğulmuşdur Greendaizer adı ilə də tanınır. Müxtəlif Rus qruplarında fəaliyyət göstərən musiqiçidir. Joy Division’ın Love Will Tear Us Apart musiqilərinə bir ordu qrupu üçün etdiyi düzənləmə ilə orkestr sahəsinə keçmişdir. Türkiyədə Rusiyadan daha çox məşhur olan musiqiçi burada bir neçə konsert vermişdir. == Yaradıcılığı == Dünya’da bir çox ölkədə konsert verən Evgeny Grinko, çıxışlarında geniş bir skripka, akkordeon qrupu ve davulcu ilə səhnə alır. Sənətçinin 'Morning in Pripyat' musiqisi də məşhurdur. Bununla belə Evgeny Grinko Valse adlı bəstəsi ilə YouTube da 30+ milyon izlənmişdir.

Alfa Romeo və ya qısaldılmış formada Alfa — İtaliya avtomobil istehsalçısı. Şirkət A. L. F. A. (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili) adı altında 24 iyun 1910-cu ildə Milanda yaradılıb. Brend idman yönümlü avtomobilləri ilə tanınır və 1911-ci ildən avtomobil yarışlarında iştirak edir. A. L. F. A. 1911-ci ildə Targa Florio yarışında Pilot Franchini və Ronzoni ilə iki 24 HP modelləri ilə avtomobil yarışında iştirak edirdilər. 1915-ci ilin avqustunda şirkət neapolitanlı sahibkar Nikola Romeonun rəhbərliyi altına girdi və o, fabriki İtaliya və Müttəfiqlərin müharibə səyləri üçün hərbi texnika istehsalına çevirdi. 1920-ci ildə şirkətin adı Torpedo 20–30 HP ilə Alfa Romeo olaraq dəyişdirildi və belə nişana sahib olan ilk avtomobil oldu. Alfa Romeo yarandığı gündən avtomobil yarışında fəal iştirak edir və layiqli idman maşını adını qazanıb.. Şirkətin sahibi 1932-ci ildən 1986-cı ilədək Alfa Romeo şirkətinin sərmayəçisi İtalyan İRİ idi, daha sonra isə 2007-ci ildə artıq Fiat Group Automobiles S.p. A. oldu. Tarix boyunca, Alfa Romeo, Qrand Pri, Formula-1, IndiKar və Ralli yarışları da daxil olmaqla müxtəlif əhəmiyyətli avtomobil yarışları turnirləri və çempionatlarında uğurla çıxış etmişdir.

Dominikos Teotokopulos, El Qreko (yun. Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Domenikos Theotokopoulos, eləcə də Dominiko, Domenika, Teotokopuli kimi variantlara da rast gəlinir; isp. El Greco, hərfi mənada "Qrek" — yunan; 1 oktyabr 1541, İraklion, Kandiya krallığı – 7 aprel 1614[…], Toledo, Kastiliya krallığı — Yunan mənşəli İspaniya rəssamı.

Federika Rokko (1986) — İtaliyanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Federika Rokko, İtaliya yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Çin yığmasına 8:10 hesabı ilə məğlub olan İtaliya yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını altıncı pillədə başa vurdu.

Julio Rodrigez Romao (br-port. Júlio Rodrigues Romão; 29 mart 1998) — Braziliyalı peşəkar futbolçu. Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən "Qarabağ" FK-nın yarımmüdafiəçisi. == Karyerası == Julio Romao 18 avqust 2020-ci ildə "Santa Klara" ilə müqavilə imzalamışdır. O, klubda peşəkar debütünü 25 sentyabr 2020-ci ildə Braqa ilə qarşılaşmada etmiş, oyun 1:0 hesablı qələbə ilə nəticələnmişdir.Romao 17 iyul 2022-ci ildə Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən "Qarabağ" FK ilə müqavilə imzalamışdır.

Mark Rotko (rus. Ма́ркус Я́ковлевич Ротко́вич, lit. Markuss Rotkovičs; 25 sentyabr 1903[…], Dauqavpils, Vitebsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 25 fevral 1970[…], Manhetten, Nyu-York ştatı) — amerikan rəssamı və abstrakt ekspressionizm cərəyanının görkəmli nümayəndəsi. === Həyatı === Mark Rotko adı ilə daha çox tanıdığımız Markus Yakobleviç Rotkoviç 1903-cü ilin 25 sentyabrında Rusiya İmperiyasının Vitebsk əyalətinin Dvinsk şəhərində anadan olub. Hal-hazırda Dvinsk şəhəri Dauqavplis adını daşıyır və Latviyanın ən böyük ikinci şəhəridir. Mark yəhudi ailəsində doğulmuşdu atası Yakob əczaçılıqla məşğul olurdu. Yakob əzcazıçılıqla məşğul olmasına və az məvacib almasına baxmayaraq, həmişə övladlarının təhsilinə böyük önəm göstərirdi. Markın qardaşı uşaqlıq dövrünü xatırlayaraq qeyd edir: "Biz oxuyan ailə idik. Markın özü də Rusiyada yaşayarkən artıq rus dili ilə yanaşı, ivrit və idiş dillərində də danışa bilirdi". Dövrün siyasi vəziyyətindən asılı olaraq bir çox yəhudi ailələri kimi Rotkolar da ABŞ-yə üz tuturlar.

Miçal Tomko (11 yanvar 1994) — Slovakiyalı peşəkar kişi BMX velosipedçisi. Miçal Tomko Slovakiyanı beynəlxalq yarışlarda təmsil edir. == Karyerası == Miçal Tomko 2015 UCI BMX Dünya Çempionatında 1 km zaman yarışında iştirak etmişdir. O, Belçikada baş tutan yarışlarda 38.094 saniyəlik nəticəsi ilə 84-cü yeri tutdu.

Nereo Rokko (it. Nereo Rocco, 20 may 1912[…], Triest – 20 fevral 1979, Triest) — İtaliyalı keçmiş futbolçu və məşqçi. Nereo Rokko əsl katenaççio taktikasının ixtiraçısı sayılır. Onun məşqçi kimi ən məşhur uğurları "Milan" klubu ilə bağlıdır. O, italyan pərəstişkarları tərəfindən mətbuatla ünsiyyətdə italyan dilinin Triest ləhcəsindən geniş şəkildə istifadə etməsi ilədə xatırlanır. == Oyunçu karyerası == Nereo Rokko 20 may 1912-ci ildə Avstriya-Macarıstanın o vaxtkı hissəsi olan Triestdə anadan olub. Birinci Dünya Müharibəsindən sonra şəhər İtaliyanın tərkibinə keçir. Futbolçu yarımmüdafiəçi kimi əvvəlcə "Triestina" klubunda (A Seriyasında 235 oyun və 62 qol), sonra isə "Napoli" və "Padova" klublarında çıxış edib. İkinci Dünya Müharibəsindən dərhal sonra o, o vaxt C Seriyasında çıxış edən Triestin "Libertas" klubunda qısa müddət ərzində futbolçu-məşqçi olub. Bundan sonra Rokko butslarını asıb bütün diqqətini məşqçilik karyerasına yönəldri.

Qoyko Arneri (29 avqust 1935, Pojarevaç[d] – 23 fevral 1983) — Yuqoslaviyalı keçmiş üzgüçü. Qoyko Arneri Yuqoslaviyanı 1960-cı ildə XVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Qoyko Arneri birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 1960-cı ildə qatıldı. O, Romada baş tutan XVII Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 100 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 1:00.5 saniyəlik nəticəsi ilə öz cığırında 7-ci yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.

Qreko, Kapo Qreko, Kavo-Qreko (yun. Κάβο Γκρέκο, it. Capo Greco «yunan burnu») — Kipr adasının cənub-şərqində yerləşən burun. Famaqusta körfəzinin cənub, Ayiya Nap buxtasının şərq nöqtəsini təşkil edir. == Təsviri == Qreko burnu Kiprin ən ucqar şərq nöqtəsidir. Halbuki, Kipr adasının ən ucqar nöqtəsi Zəfər burnudur. Zəfər bunu isə Şimali Kipr Türk Respublikasının ərazisinə daxildir. Burun ensiz bərzəxlə adaya birləşir. Burunla ada arasında nisbətən iri körfəz vardır. Körfəz bərzəxin cənub-qərbindədir.