Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ДОЙТИ

    сов. 1. çatmaq, yetişmək; gəlib çatmaq, gəlib yetişmək; дойти до станции stansiyaya çatmaq; письмо дошло очень быстро məktub çox tez yetişdi; 2. məc.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дойти

    дойду, дойдёшь; дошёл, -шла, -шло; дошедший; св. см. тж. доходить 1) а) Идя в каком-л. направлении, достичь какого-л. места. Дойти до привала. Дойти д

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДОЙТИ

    см. доходить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • дойти до точки

    Довести (дойти) до крайнего предела (о каких-л. отрицательных явлениях)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дойти до геркулесовых столбов

    Дойти до Геркулесовых столбов (столпов) Дойти до крайнего предела, границы чего-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дойти до белого каления

    Прийти в состояние крайнего раздражения, выйти из себя.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дойти до геркулесовых столпов

    см. геркулесовы столпы

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYMƏ

    is. 1. “Döymək”dən f.is. 2. Quru meyvə tozu (poroşoku). 3. xüs. Döymə üsulu ilə mis, dəmir və s. üzərində salınmış naxış, şəkil. 4. Buğda yarmasından

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYƏC

    трамбовка (орудие для земляных работ)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖVRİ

    1. периодический; 2. оборотный, круговращательный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYÜŞ

    is. Vuruşma, çarpışma, vuruş, dava. Döyüş meydanı. Döyüş əməliyyatı. Əsgərlərin döyüş hazırlığı. Döyüşlərdən çıxmış ordu. Döyüş təcrübəsi. – Pozmaz cə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYÜN

    bax döyüm. Kəndlilər biçindən, döyündən və bağ-bostandan qayıtmışdılar. Ə.Abasov. // Döyülən taxıl. Sovuruq atan kişilər əllərindəki ağac şanalar ilə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYÜM

    is. Taxıl döymə işi. Taxıl döyümü. Döyüm başlandı. – Kəndlərin çoxunda biçin başlayıb sürətlə davam edirdi. Döyüm üçün kəndlilər … çox tələsirdilər. Ə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DOYUM

    is. Doyma, doydurma. Bir doyum saman. Bir doyum yer.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYƏC

    ...üstündə ağac çəkiclə döyəcləyib şax və sığallı hala salma işi. Döyəc görməmiş kəlağayı parlamaz. Döyəcdən çıxmış göy bezə qədək deyilir. 2. Döymək, d

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYCƏ

    is. məh. Peyvənd, qələm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖVRİ

    sif. [ər.] 1. bax dövrəvi. Dövri hərəkət. 2. Müəyyən vaxtlarda çıxan. Dövri mətbuat. 3. Vaxtdan-vaxta təkrar edən, müəyyən vaxtlarda (dövrlərdə) baş v

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYÜŞ

    1. бой, битва, сражение; 2. драка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DOYMA

    “Doymaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DOSTU

    is. Hörmət üçün əmi və dayı arvadına verilən ad.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏSTİ₂

    zərf [fars.] Tez, əlbəəl, əlüstü. …Məmmədhəsən əmi dəsti getdi. C.Məmmədquluzadə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYÜM

    молотьба, обмолот

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДОБИТЬ

    1. кумай ччан хкудун, кьена куьтягьун. 2. михьиз хун, хана куьтягьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОБИТЬ

    1. Öldürmək, nəfəsini kəsmək; 2. Qırıb qurtarmaq, sındırmaq, axırına çıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСТИЧЬ

    агакьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DÖYMƏ

    I (Tovuz) məşəl. – Döymə yandırıllarmış keşmişdə; – Ya qarağac, ya gərəx’ şam ağacı olsun, onu baltıynan döüf yumşaldıllarmış, soηra onu yağa basıllar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DOYLA

    (Lənkəran) heykəl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DO:YAĞI

    (Salyan) quyruq yağı. – Pılo: do:yağıynan bişirdim

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DARTI

    I (Quba, Mingəçevir, Oğuz) kərki (dülgərlik aləti). – Usta Səfər dartıynən ərəbə uxi düzəltədi (Quba) II (İmişli) yer hanasının hissələrindən birinin

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DOSTU

    Əmidostu, Dayıdostu (bax) adlarının ixtisar forması

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ДОШИТЬ

    цвана куьтягьун; цун (са чкадал кьван)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОПИТЬ

    хъвана куьтягьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОЖИТЬ

    1. ...qədər yaşamaq; 2. Ömrünü başa vermək; 3. Qalmaq, yaşamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОЛИТЬ

    цун хъувун; хъиягьун (мес. чайдиз нек, хапIадиз яд)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОЙНЫЙ

    нек квай, нек гудай, нек ацадай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОЙКА

    с.-х. ацун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОЖИТЬ

    яшамиш хьун; амукьун; яшамиш жез амукьун. ♦ до чего мы дожили! чаз такурди амукь тавура хьи! гьа и кар аквадалдини амукьна чун!

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОБЫТЬ

    1. жугъурун; арадал. гъун; гьасил авун. 2. акъудун, хкудун (ччиликай къизил, гимиш, нафт ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DARTI

    is. 1. Dartma, çəkmə; çəkib aparma. □ Dartı qüvvəsi – 1) heyvanın bir şeyi dartıb çəkmə, çəkib aparma qabiliyyəti, bacarığı, gücü. Atın dartı qüvvəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏSTİ₁

    is. [fars.] Kiçik, lüləksiz bardaq. Su dəstisi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏŞTİ

    is. [fars.] mus. Azərbaycan, habelə İran klassik musiqisində muğamlardan birinin adı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СОЙТИ

    ...алукьун, атун (мес. йиф). ♦ сойти в могилу суруз фин, кьин; сойти с ума акьул фин, дили хьун; сойти на нет тахьай мисал. хьун, гьич хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • сойти

    ...со ступенек. Сойти по дорожке, по тропинке. Сойти в сад. Сойти в подвал. Сойти на землю. б) отт.; разг. Выйти на какой-л. станции, остановке (о пасса

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пойти

    ...идти 1), 8), 10), 12), 14), 16), 24), 26), 30) Пойти в кино. Пойти погулять. Пойти вперёд к прекрасной цели. Из чайника пошёл пар. Зарплата пойдёт с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • войти

    ...шагая, проникнуть куда-л., в пределы чего-л. Войти в комнату. Войти в воду. Войска вошли в город. Войти в дверь, в ворота, в калитку (оказаться где-л

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СОЙТИ

    ...çökmək, düşmək; ночь сошла qaranlıq çökdü (düşdü); 3. çıxmaq; сойти с дороги yoldan çıxmaq; 4. qopmaq, soyulmaq; кожа сошла с пальца barmağımın dəris

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОЙТИ

    ...ol!; itil!; пойти насмарку puça çıxmaq, heçə çıxmaq, zay olmaq; пойти на прибыль artmaq; пойти по линии наименьшего сопротивления ən asan yolla getmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВОЙТИ

    сов. 1. girmək, daxil olmaq; войти в комнату otağa girmək; 2. müraciət etmək, xahiş etmək; войти (куда-либо) с предложением təkliflə müraciət etmək (b

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОЙТИ

    1. фин. 2. атун. 3. кIвалахун, ишлемишун (мес. сятини). 4. къун (мес марф). 5. аксина фин; аксиниз экъечIун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВОЙТИ

    см. входить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СОЙТИ

    1. enmək, düşmək, çökmək; 2.çıxmaq; 3. qopmaq, soyulmaq; 4. getmək, solmaq, qaçmaq; 5. keçmək, keçib getmək, baş tutmaq, düzəlmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВОЙТИ

    1. Girmək, daxil olmaq; 2. Müraciət etmək, xahiş etmək; 3. Sığımaq, yerləşmək, tutmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • войти в долги

    Войти в долги (в долг) Взять взаймы много денег.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DOSTU

    сущ. диал. тётка (жена дяди по отношению к его племянникам)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DOYMA

    сущ. от глаг. doymaq, насыщение. Doyma təzyiqi физ. давление насыщения, тех. doyma dərəcəsi степень насыщения (насыщенность), doyma yamsalı коэффициен

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BOYLİ

    (Qazax) bax boyl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DARTI

    I сущ. тех. тяга II прил. тяговый. Dartı qüvvəsi (gücü) тяговая сила (мощность), dartı yükü тяговая нагрузка, dartı xarakteristikası тяговая характери

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYRƏ

    (Gəncə, Şəki, Tovuz) 1. b a x döğrə (Tovuz). – Döyroyü gəti, qartof pişirəx’ 2. dairəvi mis məcməyi (Gəncə) 3

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DÖVRİ

    ...закономерно повторяющийся. Dövri hərəkət периодическое движение, dövri sistem периодическая система, dövri qızdırma периодическое нагревание 2) проис

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DOYUM

    ...определенное количество чего-л., достаточное для утоления голода. Bir doyum ot сено для одноразового кормления 2. насыщение. Doyum təzyiqi гидравл. д

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYÜN

    сущ. см. döyüm

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYCƏ

    сущ. диал. прививка; вакцинация

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYMƏ

    ...(изготовленный посредством ковки) 4. ковочный (предназначенный для ковки). Döymə çəkici ковочный молот, döymə presi ковочный пресс

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYÜM

    ...то, что обмолочено, количество обмолоченного зерна. Dünənki döyüm вчерашний обмолот

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYÜŞ

    ...бой, hava döyüşü воздушный бой, tank döyüşü танковый бой, qəti döyüş решительный бой, döyüşə buraxmaq (yeritmək) ввести в бой, döyüşü qəbul etmək при

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÖYƏC

    ...трамбования) 2. тех. боёк (ударная часть парового молота). Üst döyəc верхний боек 3. пест (стержень с утолщенным округлым концом, употребляемый для т

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏSTİ

    сущ. устар. глиняный кувшин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДОХОДИТЬ

    несов. bax дойти.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • доходить

    см. дойти; -хожу, -ходишь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YARILAMAQ

    достигнуть половины, дойти до половины(чего-нибудь)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZİNHAR: ZİNHARA GƏLMƏK

    дойти до отчаяния, переполниться чаше терпения

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • геркулесовы столпы

    = дойти до геркулесовых столпов, см. геркулесов

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • отупение

    см. отупеть; -я; ср. Дойти до полного отупения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • докипеть

    -пит; св.; разг. см. тж. докипать Кипя, дойти до состояния готовности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VARİD

    в сочет. varid olmaq устар. 1. доходить, дойти 2. заходить, зайти 3. прибывать, прибыть

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кьукьма

    (уст.) - нюхательный табак. || кьукьмада акьун - а) опомниться; б) дойти до сознания.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • измождение

    -я; ср. Состояние крайней усталости, изнурения, истощения. Дойти до полного измождения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • допетрить

    -рю, -ришь; св.; разг.-сниж. Дойти до смысла чего-л., понять что-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • допёхать

    -аю, -аешь; св.; разг.-сниж. Дойти, добраться (с трудом) до кого-, чего-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • доковылять

    -яю, -яешь; св.; разг. Ковыляя, медленно дойти. Больной с трудом доковылял до постели.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • доволочиться

    -лочусь, -лочешься; св.; разг. Дойти с трудом, добрести, дотащиться. К вечеру доволочился до леса.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дожариться

    -рится; нсв. см. тж. дожариваться что Кончить жариться, жаркой дойти до готовности. Котлеты дожарились.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • докумекать

    -аю, -аешь; св. что разг.-сниж. Понять что-л., дойти до смысла чего-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • укваситься

    -сится; св.; разг. см. тж. уквашиваться Дойти до полной готовности при квашении. Яблоки уквасились.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • утушиться

    утушится; св.; разг. дойти до полной готовности в результате тушения II Мясо, овощи утушились.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VARMAQ

    глаг. доходить, дойти, достигать, достичь. Evə piyada varmaq дойти до дома пешком, sahilə varmaq достичь берега ◊ məqsədə varmaq достичь цели, həqiqət

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • домахать

    -аю, -аешь; св.; разг. см. тж. домахивать Быстро дойти, доехать. Ничего, до деревни вмиг домахали.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • доспориться

    -рюсь, -ришься; св.; разг. Ожесточённо споря, дойти до каких-л. неприятных последствий. Доспориться до ссоры.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • полоумие

    ...разг. Психическое расстройство; состояние полоумного. Довести, дойти до полоумия. Страдать полоумием. В состоянии полоумия.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • истомиться

    -млюсь, -мишься; св. см. тж. истомляться Измучиться, дойти до изнеможения. Истомиться от зноя, жажды. Истомиться больше других.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • скотоподобие

    ...книжн. Грубый, низменный образ жизни, грубое, низкое поведение. Опуститься, дойти до скотоподобия. Скотоподобие пьяной толпы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дофилософствоваться

    -ствуюсь, -ствуешься; св. до чего ирон. Философствуя, дойти до какой-л. крайности, нелепости или неприятных последствий. Смотри, дофилософствуешься!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • до ручки

    ...ручка; в зн. нареч. До крайне тяжёлого, безвыходного положения. Дойти до ручки. Довести кого-л. до ручки.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • геркулесов

    ...торс. Требуются г-вы усилия для чего-л. - Геркулесовы столбы - дойти до геркулесовых столбов

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выбродиться

    -дится; св. Перестать бродить; в результате брожения дойти до состояния готовности (о тесте, напитках и т.п.) Пиво выбродилось.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нищенство

    ...нищенства. Заниматься нищенством. 2) Крайняя бедность, нищета. Жить в нищенстве. Дойти до нищенства. Горькое, тяжкое нищенство.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разовраться

    -врусь, -врёшься; св.; разг. см. тж. развираться Дойти до крайних пределов во лжи, потерять меру во вранье. Как разоврётся - не остановится!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • укиснуть

    -нет; укис, -ла, -ло; св.; разг. см. тж. укисать Дойти до полной готовности, закиснув, прокиснув. Квас укис. Капуста ещё не укисла.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уничижение

    -я; ср.; книжн. к уничижать и уничижаться. Дойти до собственного уничижения. Уничижение чьей-л. чести, достоинства. Уничижение себя в глазах других.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • изнурение

    ...крайнего утомления, полного истощения сил. Изнурение от работы. Дойти до полного изнурения. Умереть от изнурения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выбродить

    ...св. (нсв. - бродить) Перестать бродить; в результате брожения дойти до состояния готовности (о тесте, напитках и т.п.) Тесто выбродило.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СТОЛП

    ...sütun, dayaq; столпы общества cəmiyyətin rüknləri (dayaqları); ◊ дойти до геркулесовых столпов bax геркулесовы.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • исступление

    -я; ср. Крайняя степень возбуждения. Прийти в исступление. Дойти до исступления. Быть в исступлении. Рыдать в исступлении. Крикнуть что-л. с исступлен

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дошагать

    -аю, -аешь; св. см. тж. дошагивать Шагая, дойти до конца или до какого-л. места, предела. Дошагать до стены. Дошагать быстро, медленно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • доругаться

    ...тж. доругиваться 1) Окончить ругаться с кем-л. 2) Ругаясь, дойти до каких-л. неприятных последствий. Доругаться до драки.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • изнуриться

    -рюсь, -ришься; св. см. тж. изнуряться Дойти до крайнего утомления, полного истощения сил. Изнуриться от долгого ожидания. Изнуриться от жизни на две

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • глубь

    ...ж.; = глубина 2), 4), 5) Погрузиться в глубь океана. Во всём дойти до самой глуби. Обратить взгляд в глубь времён (книжн.).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇATMAQ

    1. дойти, добраться, доходить, доехать; 2. прибыть, приехать; 3. догнать, нагнать, достигнуть; 4. наступать, приближаться; 5. хватать, быть до

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CƏZANƏ

    в сочет. cəzanə gəlmək, canı cəzanə gəlmək дойти, быть доведенным до отчаяния, известись (измучиться, истерзаться, исстрадаться). Canı cəzanə gəlmiş q

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • разнуздаться

    ...Освободиться от удил. Лошадь разнуздалась. 2) разг. Перестать сдерживаться, дойти до крайней распущенности, своеволия, произвола. Разнуздались престу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хурт

    ...мучить (кого-л.); хурт хьун - умаяться, утомиться, обессилеть, дойти до изнеможения, изнемочь; хурт жедалди гатун - бить (кого-л.) до изнеможения.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • гижи

    ...одури, вызывать одурение; гижи хьун - а) оглушаться; б) (перен.) дойти до умопомрачения, до одури, до одурения.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • DƏLİLİK

    ...прикидываться сумасшедшим, прикидываться дурачком, dəlilik dərəcəsinə gəlmək дойти до помешательства 2. безрассудство, сумасбродство, неуравновешенно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Qoytı
Qoytı (çeçen. ГӀойтӀа ) kəndi Çeçenistan Respublikasının Urus-Martan rayonunda yerləşir. Qoytı kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzidir. == Coğrafiya == Kənd Qoyta çayının (Sunjanın sağ qolu) və Sənaye kanalının hər iki sahilində yerləşir. Qroznıdan 12 km cənubda, Qafqaz federal magistral yolundan 7 km cənubda və Urus-Martan şəhərindən 3 km şimal-şərqdə yerləşir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri: cənub-qərbdə Urus-Martan, şimal-qərbdə Alxan-Yurt, şimal-şərqdə Qikalo, şərqdə Qədim Ataqi, cənubda Miçurina, Qoyskoye və Alxazurovo. == Tarixi == Kənd haqqında ilk məlumat 1785-ci ildə, Qafqaz müharibəsi tarixində, Şeyx Mənsurun Qoytı kəndindən bir qızla evləndiyi qeyd olunur. 1822-ci ildə Qoytı və Urus-Martan kəndləri polkovnik Qrekov tərəfindən dağıdıldı. 1918-19-cu illərdə Sovet hökumətini dəstəkləyən Taştamir Elderxanovun rəhbərliyi ilə Çeçenistan Xalq Şurası bu kənddə yerləşirdi. Qoytı Şurası, A.Şeripovun komandanlığı ilə Çeçenistan Qırmızı Ordusunu yaratdı.
Dayti Milli Parkı
Dayti Milli Parkı (alb. Parku Kombëtar i Malit të Dajtit) ― 1966-cı ildə mərkəzi Albaniyada yaradılmış, 2006-cı ildən bəri 293,84 km² ərazini əhatə edən milli park. Park Adriatik dənizinin 40 kilometr (25 mil), Tirananın isə 26 kilometr (16 mil) şərqində yerləşir. Ərazi Albaniya Qoruq Əraziləri Agentliyi (ing. Albanian Agency of Protected Areas - AKZM) və Tirana Bələdiyyəsi Parklar və İstirahət Agentliyinin (ing. Tirana Municipality Parks and Recreation Agency APR) birlikdə səlahiyyətindədir. Park ekosistem və biomüxtəlifliyin fərqliliyi üçün əlverişli şərait yaradan olduqca parçalanmış, kələ-kötür topoqrafiyası ilə seçilir. Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi (IUCN) parkı II kateqoriyaya daxil etmişdir. Park həmçinin Plantlife tərəfindən beynəlxalq əhəmiyyətli Mühüm Bitki Sahəsi (ing. Important Plant Area (IPA)) kimi tanınmışdır.
Dayki
Dayki — Yaponiya adı. Dayki Niva — Yaponiya futbolçusu. Dayki İvamasa — Yaponiya futbolçusu. Dayki Takamatsu — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Dayki Sakamoto — Dayki Kamikava — Yaponiya cüdoçusu.
Dhoti
Dhoti (hind. धोती, dhotīIAST) — Cənubi və Cənub-Şərqi Asiyada, xüsusən də Hindistanda yayılan ənənəvi kişi geyim növü. Bu ayaqları və kalçaları ətrafına bükülmüş 2-5 m uzunluğunda parça düzbucaqlı bir zolaqdır. Adətən, ağ və ya bir rəngli bir parça istifadə olunur, bəzən kənarında bir bəzək ilə bəzədilir. Geyindikdə, dar şort və ya qısa haram şalvarlara bənzəyir. Hindistanın cənubunda və Pəncabda dhoti ənənəvi olaraq yubka-şum şəklində geyildi. Dhotinin uzunluğu kasta ayrılığının əlaməti ola bilər: ali kastaların üzvləri, bir qayda olaraq, uzun dhoti, aşağı qala nümayəndələrinin işləməyə daha uyğun olanları daha qısa idi. Cənubi Hindistanda dhotinin istifadəsi də geniş yayılmışdır. Tamil Nadu əyalətində veshi kimi tanınır və sadəcə beldə qıvrılır. Dhoti geyinməyin bu üsulu Kerala və Karnatakada da adi haldır.
Dobri
Dobri (mac. Dobri) — Macarıstanın Zala medyesində yerləşən kənd.
Dortnı
Dortnı (hal-hazırda: Antaraşat erm. Անտառաշատ) — Ermənistan Respublikasının cənubunda, Sünik mərzində yerləşən kənd və kənd icması. Qafan şəhərindən 7 km şimalda yerləşən kənd 1930-1995-ci illər aralığında Qafan rayonu inzibati-ərazi vahidinin tərkibinə daxil idi. == Adı == Toponim qıpçaq mənşəli «durt» (>dort) etnonimi əsasında yaranmışdır. F.Kırzıoğluya görə, 1588-cı ildə qışı Gəncə sancağında, yayı Zəngəzurda keçirən bir el «dördnu» adlanırdı. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Kəndin Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 29 iyun 1949-cu il tarixli fərmanı ilə dəyişdirilərək Antaraşat (erm. Անտառաշատ) edilib.
Doydu
Doydu - türk və altay mifologiyalarında nəhəng Ölüm Balığı. Toydu Balıq olaraq da bilinir. Yeraltındaki böyük dənizdə yaşadığına inanılan əfsanəvi nəhəng balıq. Ağzı gırtlağının altında, gözü isə peysərindədir. Bel sümüyü tərs çevrilmişdir. Zəncirlərlə bağlı tutular. Baş və bədənini oynatınca zəlzələlər olur, tufanlar qopar. Ker Balıq da deyilir. Adı Abra və Yutpa ilə birlikdə xatırlanar. == Etimologiya == (Doy/Toy) kökündən törəmişdir.
Döyüş
Döyüş — bir-biri ilə münaqişədə olan ya müharibə vəziyyətində olan iki tərəf arasında baş verən irimiqyaslı hərbi əməliyyatlara deyilir. Döyüşün adı əsasən hərbin baş verdiyi ərazinin adından götürülür. Döyüş müharibənin gedişatında xüsusi çəkiyə malik olub, onun taleyini tam həll etmiş olur. Qədim Dünyada, Orta Əsrlərdə və yeni Tarixdə döyüş konkret bir məkanda, açıq bir yerdə, dənizdə, donmuş göl üzərində baş verir və bir neçə gündən artıq davam etmirdi. Müasir dövrdə döyüş geniş bir coğrafiyada baş verir və aylarla davam edə bilir.
Koyçi
Koyçi — ad. Koyçi Tanaka — 2002-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatçısı. Koyçi Oita — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Koyçi Haşiratani — keçmiş Yaponiya futbolçusu.
Leyti
Leyti — Azərbaycan Respublikasının Şabran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.Bakı-Quba yolunun 132 kilometrliyində, Gəndov kəndindən 6 km qərbdə Lətərsən dağının döşündə yerləşir. Şimaldan Pirəmsən, cənubdan Ləcədi kəndi ilə həmsərhəddir. Kənddə 1 ibtidai məktəb var. Kəndin tarixi çox qədimdir Bunu kəndin şimal və cənubunda yerləşən qəbiristanlıqlar sübut edir. Buradakı məzarlar üzərində ərəbcə yazılan yazıları oxumaq üçün xüsusi mütəxəssislər lazımdır. "Leyti" sözünün etimologiyası məlum deyil. == Əhalisi == Kəndin əhalisi 140 nəfər təşkil edir.
Aleksandra Kotti
Aleksandra Kotti (d. 13 noyabr 1988) — İtaliyanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Aleksandra Kotti, İtaliya yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Birləşmiş Krallıq yığmasını 11:8 hesabı ilə məğlub edən İtaliya yığması, London Olimpiadasını yeddinci pillədə başa vurdu. Daha sonra Aleksandra Kotti, İtaliya yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Final görüşündə ABŞ yığmasına 5:12 hesabı ilə məğlub olan İtaliya yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasının gümüş medalına sahib oldu.
Böyük Keyti
Böyük Keyti — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Düzkənd (Axuryan) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 18 km məsafədə yerləşir. 1937-ci ilə qədər Leninakan rayonunun tabeliyində olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kəndin digər adı Keyti, Kaytı olmuşdur. Toponim türk dilində «meşəsiz dağ yamacının gün düşən tərəfi» mənasında işlənən kət və fərqləndirici əlamət bildirən «böyük» sözlərindən əmələ gəlmişdir. Orotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 26.IV.1946-cı il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Keti qoyulmuşdur.
Cek Dorsi
Cek Dorsi (ing. Jack Patrick Dorsey; 19 noyabr 1976[…], Sent-Luis, Missuri, ABŞ) — proqram təminatı arxitektoru, biznesmen; "Twitter"in ideya müəllifi və yaradıcılarından biri. == Həyatı == Cek Dorsi 19 noyabr 1976-cı ildə ABŞ-nin Missuri ştatının Sent-Luis şəhərində anadan olmuşdur. O, Sent-Luisdə Bishop DuBourg High School məktəbində orta təhsil alıb. Cek tennis, rəsm çəkmək və incəsənət tarixinə maraq göstərib, məktəb qəzeti üçün yazıb və kompüter klubunda iştirak edib. Yeniyetmə olaraq, o, kompüterləri xoşlayıb və IBM-in ilk versiyalarından birini öyrənərək saatlarla kompüterin qarşısında oturub. Dostları Cekin yeniyetməlik dövründən danışarkən onu sakit oğlan kimi təsvir edirlər. Onun danışığında pəltəklik olub və buna görə də susmağa üstünlük verib. Gənc Dorsi bunun öhdəsindən gələ bilib. Həkimlərin köməyi ilə sağalmağa ümidini itirib, o, qəsdən natiqlik məharəti üzrə məktəb yarışlarında iştirak etməyə başlayıb.
Ceyson Dolli
Ceyson Skot Dolli (5 iyul 1991, Los-Anceles, Kaliforniya) — Amerika aktyoru, müğənnisi, musiqiçisi. Ən məşhur rolu Uğurlar, Çarli! filmindəki Picey Dankan roludur.
Dasti Sprinqfild
Dasti Sprinqfild (ing. Dusty Springfield, əsl adı Meri İzobel Ketrin Bernadett O’Brayen; 16 aprel 1939 — 2 mart 1999) — ingilis pop musiqi müğənnisi. 1960-cı illərdə müvəffəqiyyətli bir dövr keçirən Springfield 1980-lərin sonlarında da müvəffəqiyyətli bir "geri dönüş" ilə özündən söz etdirmişdir. == Həyatı == === Fəaliyyəti === İlk sinqlı I Only Want to Be With You həm ABŞ-də, həm də İngiltərədə müvəffəqiyyətli oldu. Bunu bir çox single və albom izlədi. Bunlardan bir neçəsi Stay awhile, I Just Dont Know What to Do With Myself və Losing You. Ardından özü üçün yazılan The Look of Love gəldi və bu mahnı Bond filmində istifadə edildiyi üçün Akademiya Mükafatı namizədi oldu. 1964-cü ildə zamanının ən böyük solo müğənnisi oldu. 1966-cı ildə, ən böyük çıxışını You Dont Have to Say You Love Me (1966) ilə etdi. O il nəşr olunan bütün siyahılarda xüsusilə yer alan bu mahnı, müğənninin karierinin ən üst nöqtəsi idi.
Dayki Kamikava
Dayki Kamikava (yap. 安倍 晋三 7 aprel 1989 Yamaquçi, Yaponiya) — 100 kq-dan yuxarı çəki dərəcəsində çıxış edən Yaponiya cüdoçusu. Kamikava 2010-cu ilin sentyabrında Yaponiyanın paytaxtı Tokio şəhərində baş tutmuş dünya çempionatında qızıl medal əldə edib. O, mütləq çəki dərəcəsinin finalında Fransa təmsilçisi Teddi Rineri məğlub edib.
Dayki Niva
Dayki Niva (16 yanvar 1986) — Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli futbol komandasının heyətində 2 oyun keçirib.
Dayki Sakamoto
Dayki Sakamoto (坂元大希, Sakamoto, Daiki, 15 aprel 1996-cı ildə Saqa prefekturasında anadan olub) — Hal-hazırda Roasso Kumamoto FK klubunda çıxış edən Yaponiya futbolçusudur. == Klub statistikası == 23 fevral 2016-cı il məlumatlarına əsasən.
Dayki Takamatsu
Dayki Takamatsu (d. 8 sentyabr 1981) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 2 oyun keçirib.
Dayki İvamasa
Dayki İvamasa (d. 30 yanvar 1982) — Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 8 oyun keçirib.
Deyli Blind
Deyli Blind (d. 9 mart 1990, Amsterdam, Niderland) İngiltərə Premyer Liqasının Mançester Yunayted klubunda və Niderland milli yığmasında müdafiəçi və yarımmüdafiəçi mövqeyində çıxış edən holland futbolçu. == Həyatı == Ayaks klubunun keçmiş futbolçusu və Niderland milli yığmasının futbolçusu və baş məşqçisi olmuş Danni Blindin oğludur. Ayaks klubunun aşağı yaş qruplarında çıxış etdikdən sonra əsas komandaya yüksəlmiş, Qroningen klubunda bir il icarə əsasında çıxış etdikdən sonra isə əsas heyət üzvünə çevrilmiş və klubu ilə dörd dəfə Erediviziya çempionu olmuşdur. 2014-cü ilin sentyabr ayında 13.8 milyon funt-sterlinq qarşılığında İngiltərə təmsilçisi Mançester Yunayted klubuna transfer olmuşdur. 2013-cü ildən bəri milli komandanın əsas heyət üzvlərindən biri hesab olunur. 2014 FİFA Dünya Kubokunda bürünc medal qazanan Niderland milli yığmasının heyətində Deyli Blind də olmuşdur.
Deysi Kori
Deysi Kori (isp. Deysi Cori Tello; 2 iyul 1993, Lima) — perulu şahmatçı, qadınlar arasında beynəlxalq qrosmeyster (2010). Qadınlar arasında beynəlxalq qrosmeyster titulunu qazanan ilk Peru şahmatçısı. == Şahmat karyerası == Deysi Kori dəfələrlə müxtəlif yaş kateqoriyalarında Perunu gənclər arasında şahmat üzrə dünya çempionatlarında təmsil etmişdir. Bu yarışlarda dörd medal qazanıb: iki qızıl (2009-cu ildə U16, 2011-ci ildə isə U20 kateqoriyasında) və iki gümüş (2009-cu ildə U20, 2010-cu ildə isə U18 kateqoriyasında). Beş dəfə müxtəlif yaş kateqoriyalarında gənclər arasında keçirilən şahmat üzrə Panamerika çempionatlarında qalib olub (2003 — U10, 2004 — U12, 2007 — U14, 2008 — U16, 2008 — U20). 2009-cu ildə Kolumbiyanın Kali şəhərində keçirilmiş şahmat üzrə qadınlar arasında 5-ci şəxsi Amerika çempionatında ikinci olub. 2011-ci ildə Ekvadorun Quayakil şəhərində keçirilmiş şahmat üzrə qadınlar arasında 6-cı və 2016-cı ildə Perunun paytaxtı Lima şəhərində keçirilmiş şahmat üzrə qadınlar arasında 8-ci şəxsi Amerika çempionatlarında isə birinci olub. Deysi Kori dörd dəfə şahmat üzrə qadınlar arasında keçirilən dünya çempionatlarında iştirak edib: 2010-cu ildə Antakyada ilk turda ukraynalı Mariya Muzıçuka uduzub; 2012-ci ildə Xantı-Mansidə ilk turda rusiyalı Anna Uşeninaya uduzub; 2015-ci ildə Soçidə ilk turda çinli Ley Tintszeyə uduzub; 2017-ci ildə Tehranda ilk turda rusiyalı Alina Kaşlinskaya uduzub; 2015-ci ildə Azərbaycanın paytaxdı Bakı şəhərində keçirilmiş şahmat üzrə Dünya Kubokunda iştirak etmiş, lakin elə ilk turdaca rusiyalı Vladimir Kramnikə məğlub olaraq turnirdəki iştirakını dayandırmışdır. Perunun qadınlardan ibarət milli komandasının tərkibində beş dəfə Ümumdünya Şahmat Olimpiadalarında çıxış etmişdir (2004, 2010–2016).
Deyvi Çeyz
Deyvi Elizabet Çeyz qızlıq soyadı: Çeyz-Şvaller (ing. Daveigh Elizabeth Chase; 24 iyul 1990) — ABŞ aktrisası, fotomodeli və müğənnisi.
Deyzi Şah
Deyzi Şah (ing. Daisy Shah, hind. (dev.) डेज़ी शाह) — Hindistanlı model, rəqqasə və aktrisa. 25 avqust 1984–cü ildə Hindistanın Maharaştra ştatında, Bombay (hazırda Mumbay) şəhərində, qucaratlı ailədə anadan olmuşdur.
Dobri Dobrev
Dobri Dimitrov Dobrev (bolq. Добри Димитров Добрев, 20 iyul 1914 – 13 fevral 2018), digər adları ilə Dobri baba, Böyük Dobri (bolq. Дядо Добри) və ya Baylovo müqəddəsi – bolqar xeyriyyəçi. Hər gün 20 kilometr məsafəni piyada qət edərək Sofiyada yerləşən Aleksandr Nevski kafedralının önündə xeyriyyə məqsədilə pul yığırdı. Yığdığı pulu xeyriyyə qurumlarına, kilsələrə, monastırlara, yetimxanalara bağışlayırdı. Adı bolqar dilində "yaxşı" və ya "mehriban" deməkdir. == Erkən həyatı == Dobrev 20 iyul 1914-cü ildə Bolqarıstanın Baylovo kəndində anadan olub. Atası Birinci dünya müharibəsində həlak olub və anası Katerina uşaqları təkbaşına böyütməli olub. Dobrev gəncliyini və məktəb illərini xatırlamır. == Yetkin həyatı == Dobrev illər keçdikcə özünü ruh dünyasına və Ortodoks kilsəsinə həsr etməyə qərar verib.