Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • жилка

    ...мн. род. - -лок, дат. - -лкам; ж. см. тж. жилочка 1) уменьш. к жила I 1) На виске бьётся тонкая голубая жилка. 2) а) Нить, выделанная из сухожилия. Ж

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЖИЛКА

    ЖИЛКА I ж 1. (müxtəlif mənalarda) damar; 2. bot. damarcıq (yarpaqda və s.); ◊ попасть в жилку köhn. vaxtına düşmək. ЖИЛКА II ж dan. qabiliyyət, bacarı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖИЛКА

    1. дамар, шуькIуь дамар. 2. пер. дамар, тах, алакьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DAMARCIQ

    жилка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • жила

    I -ы; ж. см. тж. жилка, жилистый, жильный 1) разг. Кровеносный сосуд, а также сухожилие. Руки в синих жилах (с синими жилами). На виске вздулась жила.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • CILXA

    чистый, без примеси

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • cılxa

    sif. pur, -e ; absolu, -e ; ~ gümüş l’argent pur ; ~ spirt alcool m pur ; ~ süd lait m entier

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • CILXA

    ...lüğəti) İraxdı mənzilim, uzaqdı ara. Suyu çox sərt ola, qılovu qara. Yarı cılxa polad, yarı nalpara, Qara əqrəb kimi zəhrimar ola.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • CILXA1

    ...mənasını verən söz olub, “birləşdirmək”anlamında ıl feili işlə­dilib. Cılğa və ılğı eyni söz olub, “tamamilə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya l

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • CILXA

    s. lean; (çəki, gəlir) net clear; pure; amer. straight (saf, əlavəsiz); ~ gümüş / qızıl pure / clean silver / gold; ~ spirt pure alcohol; d

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • CILXA

    CILXA – QARIŞIQ Mən də adi insanam; Nə başdan-başa tərif, nə də cılxa nöqsan (R.Rza); Suyumuz da qarışıqdır.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • CILXA

    xalis — əsl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • CILXA

    təmiz — saf

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • CILXA

    ...примеси, добавления. Cılxa spirt голый спирт 2) ничем не покрытый. Cılxa köynəkdə gəzmək ходить в голой рубашке, cılxa döşəkdə yatmaq спать на голом

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CILXA

    ...Sabirabad, Salyan, Şamaxı, Tovuz, Zəngilan) bax cılğa II. – Ət cılxa yağdı (Daşkəsən); – Qızım, bu cılxa süddü, su qatılmıyıb (Əli Bayramlı); – Bı çö

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • CILĞA

    I (Əli Bayramlı, Şəmkir) bax cilqə. – Dağın döşünnən bir cılğa gedir, oreynan çıxarsuz (Şamaxı) II (Əli Bayramlı, Kürdəmir) tamam, tamamilə, lap. – O,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • CILXA

    прил. чӀим, халис; ət cılxa yağdır як чӀим гъери я; // маса акахьай затӀ авачир, михьи; cılxa süd чӀим нек.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CILXA

    sif. Xalis, səlt. Ət cılxa yağdır. // Qatışıqsız, qarışıqsız. Cılxa süd.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • cılxa

    cılxa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • CİLA

    ...verilən parlaqlıq; ümumiyyətlə, parıltı, parlaqlıq. Nə gözəl sürmədən cila gətirdi; Döndü bir afəti-cana gözlərin. M.P.Vaqif. Yüz il gər hicr çəksə,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЖИЛА

    дамар. ♦ тянуть жилы пер. разг. иви хъун, алажун, ччан къачун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • CİLA

    I сущ. 1. лоск, глянец (блеск вылощенной, отполированной поверхности). Cila çəkmək (vurmaq) наводить глянец 2. полировка (отполированная поверхность п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CİLA

    pardaq — parıltı — işıltı — sığal

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • CİLA

    lak; tırnak cilası – dırnaq lakı

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • CİLA

    cila, lak

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • CİLA

    CİLA’ ə. parlaqlıq, parlama.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ЖИЛА

    ЖИЛА I ж damar (müxtəlif mənalarda); ◊ тянуть жилы (из кого) 1) qanını sormaq, istismar etmək; 2) ürəyini çəkmək, incitmək, üzmək. ЖИЛА II ж и м dan.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • CİLA

    [ər.] сущ. жила, цӀарцӀар; пардах (шикил аквадайвал цӀалцӀам хьун, цӀарцӀар гун патал са куьнин винел патаз чӀугвадай затӀ ва гьа затӀуналди са куьниз

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • cila

    cila

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • CİLA

    1. глянец, лоск; 2. политура (раствор смолы в спирте);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • cila

    cila

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • ВИЛКА

    1. шиш (хуьрек недай кьуьк). 2. тех. вилка (кьве хилен шиш хьтинди).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • пилка

    ...-лкам; ж. см. тж. пилочка 1) Маленькая ручная пила. Лёгкая пилка. Заточить пилку. Купить новую пилку. У пилки сломалась рукоятка. 2) Напильник для но

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КИЛЬКА

    zool. kilkə (xırda balıq növü); килькадин kilkə -i [-ı].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВИЛКА

    1. Çəngəl;

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПИЛКА

    ж 1. mişarla(n)ma, bıçqıla(n)ma; 2. əl mişarı, əl bıçqısı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • килька

    -и; мн. род. - -лек, дат. - -лькам; ж. (эст. kilu) 1) Мелкая промысловая рыба сем. сельдевых. 2) Консервы из этой рыбы. Банка килек. Бутерброды с килькой.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • милка

    ...род. - -лок, дат. - -лкам; ж. 1) фам. Возлюбленная. Встретить свою милку. 2) нар.-поэт. ласк. О молодой девушке, женщине.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КИЛЬКА

    ж kilka (siyənək fəsiləsindən çox xırda balıq).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИЛКА

    ж 1. çəngəl; 2. çəngəl (şahmatda piyadanın, filin və atın eyni zamanda bir neçə fiquru hədələdiyi vəziyyət)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПИЛКА

    1. мишердалди атIун. 2. гъвечIи мишер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КИЛЬКА

    килька (бицIи кIизри хьтин балугъ).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • вилка

    ...пищи. Серебряная, мельхиоровая вилка. Поддеть грибок вилкой, на вилку. 2) Название различных устройств, приспособлений с раздвоенным концом. Штепсель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛЬКА

    ж zool. ilka (1. Amerika qoxarcası; 2. bu heyvanın xəzi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • илька

    -и; мн. род. - илек, дат. - илькам; ж. см. тж. ильковый Пушной зверёк сем. куньих; мех этого зверька. Илька водится в Северной Америке.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЖИЛОЧКА

    жилка I söz. kiç.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • жилица

    = жилицын, жиличка, жиличкин= жиличка, жиличкин; см. жилец

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • жиличкин

    I см. жилец, жилица II см. жилец; -а, -о. - не жилец

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • cızma-cızma

    cızma-cızma

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • CİLİK-CİLİK

    разбитый вдребезги

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CİLİK-CİLİK:

    cilik-cilik olmaq кӀус-кӀус хьун, тике-тике хьун, цӀил-цӀил хьун (мес. гуьзгуь); cilik-cilik eləmək кӀус-кӀус авун, тике-тике авун, кӀускӀусун (хана).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЖАЛГЪА-ЖАЛГЪА

    zərf buğum-buğum, bənd-bənd; жалгъа-жалгъа хьун buğum-buğum olmaq, bənd-bənd olmaq, buğumlanmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • CİLİK-CİLİK

    s. smashed; broken into pieces; ~ etmək to smash to smithereens (d.), to break* into pieces (d.); ~ olmaq to be* broken into pieces, to be* smashed

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • CİLƏX’-CİLƏX’

    (Qazax) bax cələfcələf. – Çöllər dolu maldı çiləx’-çiləx’

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • CİLİK-CİLİK

    cilik-cilik olmaq – ciliklənmək, tikə-tikə olmaq, parça-parça olmaq, qəlpə-qəlpə olmaq, sınıq-sınıq olmaq. Stəkan yerə düşüb cilik-cilik oldu. – Lap y

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BULKA

    [rus. булка] Ağ buğda unundan bişirilən kökə. Şirin bulka. Xaşxaşlı bulka. Kremli bulka. Kişmişli bulka.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • FİNKA

    [rus.] bax fin bıçağı (“fin”də)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QILCA

    zərf Zərrə qədər, zərrəcə, bir tük qədər, qətiyyən, əsla

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QILÇA

    bax qıç. Qılçası ağrımaq. Qılçası sınmaq. – Ancaq biçarə arvadın sağ qılçası dizdən yuxarı xınc-xınc olmuşdu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QILMA

    “Qılmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • жилец

    -льца; м. см. тж. жилица, жиличка, жилицын, жиличкин 1) а) Лицо, живущее в доме, квартире. Жильцы дома. Собрание жильцов. б) отт. Лицо, снимающее у ко

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • CIRMA

    “Cırmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİLVƏ

    ...gözəllik, lətafət. Sığallama hərdəm tərlan quş kimi; Tamam sümüyündə cilvə gərəkdir. M.P.Vaqif. [Xəyyam:] Gəl, gəl, olayım səndəki hər cilvəyə qurban

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CIQQA

    ...Çəmənzəminli. Cüftilə alınmış brilyant sırğa; Minalı bilərzik, almazlı cıqqa. H.K.Sanılı. Cıqqanın ortasında quş yumurtası böyüklüyündə üç …qiymətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİLET

    bax jilet. Tacir Əli qara pencəyinin ətəyini açdı, ciletinin cibindən … iri cib saatını çıxardı. M.İbrahimov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİKKƏ

    cikkə çəkmək – nazik səslə bərk qışqırmaq. Arvad cikkə çəkdi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CIZMA

    “Cızmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİLOV

    ...bizdədir; Dünyanın cilovu əlimizdədir. S.Vurğun. ◊ Başına cilov keçmək – məc. evlənmək, başı bağlanmaq. [Nənəxanım:] [Şaqqulunun] başına cilov keçənd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CINDA

    is. dan. 1. Əxlaqsız, pozğun qadın. 2. bax cındır. Cavahir cında içində olar. (Ata. sözü).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CILIZ

    ...Çox arıq, balaca, zəif, sısqa, cansız, ölüvay. Cılız uşaq. Cılız qız. – …Müstəntiq arıq, cılız çiyinlərini çəkəçəkə, təlaşla içəri girib əlindəki böy

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • жилочка

    см. жилка 2), 3), 4); -чки; мн. род. - -чек, дат. - -чкам; ж.; разг.; уменьш.-ласк.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СОЧИНИТЕЛЬСКИЙ

    прил. yazıçılıq (ədiblik) -i[-ı]; у него есть сочинительская жилка onun yazıçılıq qabiliyyəti var.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • подглазный

    -ая, -ое. Находящийся под глазом, ниже глаза. П-ая жилка. П-ые тени. Лицо с подглазными мешками.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DAMARCIQ

    сущ. жилка: 1. уменьш. тоненькая жила 2. сосудисто-волокнистое утолщение в виде нити в листьях растений и крыльях насекомых 3. геол. узкая трещина, на

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • предпринимательский

    ...деятельность. 2) Свойственный предпринимателю; такой, как у предпринимателя. П-ая жилка. П-ая сноровка.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОЭТИЧЕСКИЙ

    ...поэтическое произведение mənzum əsər; 3. şairlik; поэтическая жилка şairlik qabiliyyəti; 4. şairanə; gözəl, qəşəng; məftunedici, valehedici; поэтичес

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TƏŞKİLATÇI

    ...организатору, относящийся к нему). Təşkilatçı damarı организаторская жилка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • прожилка

    ...т.п. Прожилки золота в кварце. Красная прожилка в мраморе. 2) Жилка, просвечивающая сквозь кожу. Нос с красными прожилками. Всё лицо в синих и красны

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пульсировать

    ...Иметь пульс, биться (о сердце, артериях) На виске пульсирует жилка. 2) а) Производить ощущение биения, дёрганья, сопровождаемое болью (о нарыве, опух

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нерв

    ...кто находится в крайне нервном состоянии). б) отт.; ботан., зоол. Жилка на пластинках листьев растений и на крыльях насекомых. 2) только мн.: нервы,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DAMAR

    ...qabiliyyati проницаемость сосудов, damar divarı стенка сосуда 3. жилка (жилки) – сосудисто-волокнистые пучки в листовых пластинках у растений 4. пере

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Jelka Sviyanoviç
Jelka Sviyanoviç (serb. ; 4 mart 1967) — Bosniya və Herseqovinanın serb əsilli siyasətçisi. 9 noyabr 2018-ci ildən bu yana Serb Respublikasının prezidentidir. 2013-2018-ci illərdə Serb Republikasının Baş Naziri olmuşdur. == Təhsil == Sarayevo Universitetinin Fəlsəfə Fakültəsində və Banja Luka Universitetinin Hüquq Fakültəsində oxumuşdur. İngilis dili və ədəbiyyatı professorudur. Diplomatiya və konsulluq hüququ üzrə magistr dərəcəsi almışdır. == Kareyası == Jelka Sviyanoviç Bosniya və Herseqovinadakı AB Monitorinq Missiyasında İngilis dili müəllimi və baş tərcüməçi, köməkçi vəzifələrində çalışmışdır. Daha sonra Serb Respublikası Baş Naziri Milorad Dodikin Avropaya inteqrasiya və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq məsələləri üzrə müşaviri vəzifəsini icra edir. Üstəlik koordinasiya və Avropaya İnteqrasiya şöbəsinə rəhbərlik etmişdir.
Şilka çayı
Şilka — Rusiyanın Zabaykal diyarı ərazisindən axan bir çay. Amur çayının sol qolu. == Coğrafiyası == Onon və İnqoda çaylarının birləşməsi ilə meydana gəlir. Şimaldakı Şilkinski və Amazarski silsilələri ilə cənubda Borşçovoçnı silsiləsi arasındakı vadidə axır Demək olar ki, bütün uzunluğu boyu dağlıq bir xüsusiyyətə malikdir və davamlı zəncirvari uzanan və yalnız ara-sıra dar keşidlər əmələ gətirən dağların arasındakı vadidə axır. Çay yatağının yüksək sahilləri var; dibi daş və qayalıqlardan ibarətdir. Üst hissədə astana və şəlalələr var. Şilkanın uzunluğu (Onon və İnqodanın birləşməsindən Arqun ilə birləşənədək) 560 km-dir; İnqoda ilə uzunluğu 1210 km, Onon ilə birlikdə 1455 km. Hövzənin sahəsi 206 min km²-dir. Əsas qollar: Nerça, Quenqa, Çornaya (sol). Şilka çayı arqun çayı ilə birləşərək amuer çayını əmələ gətirir.
ZSU-23-4 Şilka
23 mm-lik ZSU-23-4 “Şilka” zenit-raket kompleksi (rusca:Зенитная Самоходная Установка; ЗСУ-23-4 «Ши́лка») yüngül zirehlə və radar sistemi ilə təchiz edilmiş olan SSRİ istehsalı özüyeriyən zenit-raket kompleksidir. 1960-cı illərdə ZSU-57-2 özüyeriyən zenit-raket komplekslərinin yerini alması üçün yaradılmış və adını Rusiyada axan Şilka çayından götürmüşdür. 4 ədəd 23 mm çapında AZP-23 “Amur” kiçik ölçülü avtomatik topa sahibdir. İstehsalçı: SSRİ İstehsalçı fima: MMZ (Mıtişçi adına Maşın Zavodu) Tip: Özüyeriyən zenit-raket kompleksi İstehsal tarixi: 1964 – 1982 Xidmətə giriş ili: 1965 – günümüzə Ekipaj: 4 nəfər İstehsal sayı: 6500 ədəd == Ölçüləri == Ağırlığı: 21 tonUzunluğu: 6.535 mmEni: 3.125 mmHündürlüyü: 2.576-3.572 mmKlirens: 0.4 m == Müdafiə == Zireh qalınlığı: 9.2–15 mm qalınlıqda yayılmış polad Tüstü bombaları == Performans == Dalış dərinliyi: 1 m Xəndək keçmə: 2.5 m Divar dağıtmaq: 0.7 m Qalxma dərəcəsi: 30º Motor: V-6R dizel, sıralı altı silindr, 4 gedişatlı havasız inyeksiya sistemli su ilə soyudulan 20 litrlik dizel At gücü: 280 at gücüGüc nisbəti: 14.7 at gücü/ton Yanacaq çəninin tutumu: 520 litrlMənzili: 450 kmDayandırılması (Asqı tipi): hidravlik amortizatorlu fərdi burulma bar Maksimal sürət: 50 km/saat (şosedə), 30 km/saat (yolsuzluq şəraitində)Gediş məsafəsi: 450 km (şosedə), 300 km (yolsuzluq şəraitində) Yanacaq çəninin tutumu: 520 litr 100 km məsafədə yanacaq sərfiyyatı: 80 litr (şosedə), 130 litr (yolsuzluq şəraitində) == Silahlanma == 4 ədəd 23 mm çapında AZP-23 “Amur” kiçik ölçülü avtomatik top Kalibr: 23x152 mm Lülənin qalxma bucağı: -4º... +85º Üfüqi tuşlama bucağı: 360º Mərminin çıxış sürəti: 980–1000 m/s Atış tezliyi: 3400-4000 atış/dəqiqədə Hədəfi məhvetmə hündürlüyü: 0.5–2 km Hədəfi məhvetmə uzaqlığı: 0.2–2.5 km Atəş məsafəsi: 3 km Mərmi sayı: 2000 ədəd Mərmi növü: zirehdələn-yandırıcı-izburaxan (БЗТ), qəlpəli-fuqaslı-yandırıcı (ОФЗ), qəlpəli-fuqaslı-yandırıcı-izburaxan (ОФЗТ), – 8 ədəd 72 mm çapında 9K38 “İgla” daşına bilən yer-hava tipli zenit-raket kompleksi Kalibr: 72 mm Uzunluğu: 1680 mm Raketin ağırlığı: 10.6 kq Döyüş başlığının çəkisi: 1.3 kq Döyüş başlığı: Qəlpəli-fuqaslı İdarəetmə sistemi: Spekt infraqırmızı görüntüləmə (İİR) Raketin başlanğıc sürəti: 570 m/s Uçuş hündürlüyü: 3 km Atəş məsafəsi: 6 km Hədəfin sürəti: 320–360 metr/saniyə Hədəfi məhvetmə hündürlüyü: 0.10–3.5 km Hədəfi məhvetmə uzaqlığı: 5 km Raket 6 saniyədə konteynerə yerləşdirilə və sistem 13 saniyədə növbəti atışa hazır ola bilər.
BelKA
BelKA (rus. БелКА Abreviatura Белорусский космический аппарат ) Belarus Milli Elmlər Akademiyası tərəfindən sifariş edilən uzaqdan idarə olunan Belorusiya kosmik aparatı Rusiyanın Raket və Kosmos Korporasiyası "Enerji" şirkəti tərəfindən "Victoria" universal kosmik platformasına əsaslanaraq yaradılmışdır. Başlanğıc 26 iyul 2006-cı ildə Baykonur da baş verib və raket daşıyıcısı Dnepr vasitəsinin qəzası səbəbindən uğursuzluqla nəticələnmişdir. İkinci Belarusiya Distant Məsafədən zondlama peyki (БелКА-2) 2012-ci ildə buraxılmışdır.Gələcəkdə, Birlik dövlətinin (Rusiya ve Belarusiya Birlik Dövləti) maraqları əsnasında istifadə üçün bir peyk qrupu qurulması planlaşdırılır. == BelKA Yaradılma tarixi == İlk Belarusiya peykinin layihəsi 2003-cü ildə qoyuldu. "BelKa" kosmis aparatı Belarusiya-Rusiya Distant Məsafədən zondlama qrupunun bir elementi kimi planlaşdırılrdı. Bura daxil olan məlumatlar Fövqəladə Hallar Nazirliyi , Təbii Sərvətlər və Ekologiya Nazirliyi, Nəqliyyat Nazirliyi və digər aidiyyəti orqanlar üçün zəruridir.
Birka
Björkö adasındakı Birka (orta əsr mənbələrində Birca) Viking dövründə Skandinaviya ilə Şərqi Avropa və Şərq arasında əhəmiyyətli bir ticarət mərkəzi idi. Björkö, müasir Stokholmdan 30 kilometr qərbdə, Ekerö bələdiyyəsindəki Mälaren gölündə yerləşir. Birka adasında və Adelsö yaxınlığındakı Hovgarden'in arxeoloji yerləri Viking Skandinaviyalıların ətraflı ticarət şəbəkələrini və Avropa tarixinə təsirlərini göstərən bir arxeoloji kompleks meydana gətirir. Ümumiyyətlə, İsveçin ən qədim şəhəri sayılan Birka 1993-cü ildə UNESCO tərəfindən Dünya mirası elan edilib. Birkadakı Vikinq türbəsindən gələn gümüş üzük, bu dövrün Skandinaviyada olan ərəb yazılı ilk üzüyüdür. == Tarix == Birka, ticarəti idarə etmək və genişləndirmək üçün bir padşah tərəfindən qurulmuşdu. Skandinaviyanın ən erkən şəhər yaşayış yerlərindən biridir. Birka, Ladoga (Aldeigja) və Novqorod (Holmsgard) yolu ilə Bizans İmperiyası və Abbasilər Xilafətinə gedən çay və portaj yolundakı Baltik bağlantısı idi. Birka, İsveçdə 831-ci ildə Müqəddəs Ansqar tərəfindən qurulan ilk məşhur xristian icmasının yeri kimi də əhəmiyyətlidir. Birka, həmçinin, İsveçdə 831-ci ildə Müqəddəs Ansqar tərəfindən təsis edilmiş xristian icması kimi tanınırdı.
Cılxa
Cılxa xan — türk və altay mifologiyasında uşaq tanrısı. Uşaq doğulduğunda taleyini təyin edər. Doğumu edən qadını da qoruyur. Uşağı olmayan qadınlar tərəfindən ondan uşaq istənilər. Yakutlarınn mifoloji inanclarında, xeyirxah və "Ayıhı"lardan olan bir ruhdur. İnanışa görə "Cılka Xan", uşaq doğulduğunda onun qədərini təyin edər. Mifoloji mətnlərdə, onun və həyat yoldaşının göylərdə yaşadığı deyilər. Dəğum ruhu uşaq vermədiyi zaman, Yakutlar uşağı bu dəfə "Cılka Xan" dan diləyərlər. Canını "Cılka Xan"ın verdiyi uşağın gələcəyi yaxşı olar və bu uşaq, hər hansı bir xəstəlikdən və ya qəzadan ötəri ölməz. Hevyanların tələf olduğu və ya quraqlıq vaxtlarda, yenə "Cılka Xana yalvarılıp dua edilər.
Dilba
Dilba (doğum adı: Dilbahar Demirbağ; 24 noyabr 1971) — kürd mənşəli Türk-İsveç pop müğənnisi.
Filma
"Filma" — Azərbaycanda film istehsalı ilə məşğul olmuş səhmdar cəmiyyət. == Filmoqrafiya == Arşın mal alan (film, 1917) Arvad (film, 1916) Arvadlar ərlərini mənsəbə necə çatdırırlar (film, 1916) Ayaqyalın məhəbbət (film, 1916) Bir alçalmanın tarixi (film, 1919) Knyaz Dəmir Bulat (film, 1916) Neft və milyonlar səltənətində (film, 1916) Ölümünə bir saat qalmış (film, 1916) Yeni tərzdə köhnə əhvalat (film, 1916) == İstinadlar == == Mənbə == Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 12. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.
Jilina
Jilina (slovak. Žilina, mac. Zsolna, alm. Sillein‎, pol. Żylina) — Slovakiyanın şimal-qərbində şəhər. Vaq çayına Kisutsa və Rayçyankanın töküldüyü yerdə yerləşir. Jilina bölgəsinin inzibati mərkəzidir. Əhalisi 86 min nəfərdir. == Baxımlı yerlər == Jilinanın köhnə şəhəri Bratislavadaki kimi çox böyük turist piyada zonasına çevrilib. == İqtisadiyyat == Jilinada Hyundai kompaniyasına məxsus Kia Motors Slovakia avtomobil zavodu yerləşir.
Kalka
Kalka (fr. calque — kopiya) ya da Hərfi tərcümə; linqvistikada başqa dillərin söz, ifadə və frazaların, dil vahidinə uyğun olaraq hərfi tərcümə ilə mənimsənilməsi. Kalkaların yaranmasına gətirən mənimsəmə üsulu kalka ya da kalkalaşdırmaq adlanır. Kalkanın öyrənilməsiylə linqvistika, leksikoloqiya və tərcüməşünaslıq məşğul olur. Kalkalar dil daşıyıcılarının, xarici dilin məişətə və elmə xarici mənimsəmələrin kəskin artımına - müxtəlif tarixi mərhələlərdə Azərbaycan dilinə ardıcıl olaraq fars, ərəb, rus, alman, fransız, ingilis dillərindən, birbaşa reaksiya kimi yaranıb. Bəzi, məsələn island dillində, kalkalaşdırma - praktiki olaraq xarici leksikanın yeganə assimilyasiya vasitəsidir. Linqivistikada aşağıdakı kalka növləri var: sözyaradan kalka; semantik kalka; frazeoloji kalka; yarımkalkalar; yalançı kalkalar. Sözyaradan kalkalar - xarici sözün bir dildən o biri dilə morfemlərlə tərcüməsindən əldə edilir. Kalka adətən mənimsənilmiş söz kimi duyulmur, çünki öz dilinin morfemlərindən ibarət olur. Buna görə bu sözlərin gerçək mənşəyi, çox vaxt bu barədə ilk dəfə bilən insan üçün gözlənilməz olur.
Kilkə
Kilkələr (lat. Clupeonella) — Siyənəkkimilər (Clupeidae) fəsiləsinə aid dəniz balığı cinsi. Cinsə daxil olan növlər 14,5 sm uzunluğa və 26 q çəkiyə sahib olurlar. Yetkinlik yaşına 1–2 illiyində çatırlar. Orta ömür müddəti 5–6 ildir. Əsasən kiçik zooplanktonlarla qidalanırlar. Xırda balıqlardır. Boğazından anal dəliyinə qədər "kil" olduğuna görə kilkə adlanır. Xəzər dənizində üç növü yaşayır. Ən çox ehtiyata malik olanı ançousabənzər kilkədir.
Pılva
Pılva (est. Põlva) — Estoniyaanın şərqində şəhər. Pılvamaa bölgəsinin inzibati mərkəzi. === Əhali === 2000-ci ilə əhalinin 96,4 %-i estonlar, 2,0 %-i ruslar, 0,6 %-i ukraynalılar, 0,3 %-ini isə finlər təşkil edirdi.
Qılça
Qıç və ya qılça — aşağı ətraflar olub, ağırlıq daşıyan və hərəkəti təmin edən bədən üzvüdür. Bir çox heyvanda ayaq qıçın son hissəsində pəncələr və ya dırnaqlardan təşkil olunmuş, bir və ya daha çox seqment və ya sümükdən ibarət olan orqandır.
Diuka
Diuka (lat. Diuca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin thraupidae fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Ançous kilkə
Ançousabənzər kilkə (lat. Clupeonella engrauliformis) — kilkələr cinsinin nümayəndəsidir. == Yayılması == Bu kilkə Cənubi və Orta Xəzərin sahildən aralı, dərinliyi 20 m-dən çox olan hissələrində, əsasən isə dairəvi axın zonasında, 50–200 m dərinliklərdə yayılmışdır. Dənizin 200 m-dən dərin hissələrində də ançousabənzər kilkəyə təsadüf edilir. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni oxlovşəkilli, alçaq, qarıncığı dəyirmiləşmişdir, kili güclə seçilir. Qalınlaşmış beli tünd göy rəngdədir. Ağzı kiçikdir. Gözləri xırdadır, anal üzgəcin iki son şüası uzanmışdır. Bel üzgəcində 12-14,anal üzgəcində 16-18 şüa olur.Uzunluğu 14,5-15,5 sm-ə, kütləsi 20 q-a qədər çatan bu kilkə 7 ilə qədər yaşayır. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Dəniz balığıdır, şirin suya getmir.
Ançousabənzər kilkə
Ançousabənzər kilkə (lat. Clupeonella engrauliformis) — kilkələr cinsinin nümayəndəsidir. == Yayılması == Bu kilkə Cənubi və Orta Xəzərin sahildən aralı, dərinliyi 20 m-dən çox olan hissələrində, əsasən isə dairəvi axın zonasında, 50–200 m dərinliklərdə yayılmışdır. Dənizin 200 m-dən dərin hissələrində də ançousabənzər kilkəyə təsadüf edilir. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni oxlovşəkilli, alçaq, qarıncığı dəyirmiləşmişdir, kili güclə seçilir. Qalınlaşmış beli tünd göy rəngdədir. Ağzı kiçikdir. Gözləri xırdadır, anal üzgəcin iki son şüası uzanmışdır. Bel üzgəcində 12-14,anal üzgəcində 16-18 şüa olur.Uzunluğu 14,5-15,5 sm-ə, kütləsi 20 q-a qədər çatan bu kilkə 7 ilə qədər yaşayır. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Dəniz balığıdır, şirin suya getmir.
Barda Balka
Barda Balka — indiki İraqın şimalında, Kiçik Zab və Çəmçəmal çayları yaxınlığında arxeoloji abidə.Burada tapılan tapıntıların oxşarları Çəmçəmal vadisi ətrafında yerləşən digər ərazilərdə də aşkar edilmişdir. Alətlərin tapıldığı sahənin mərkəzində Neolit dövrünə aid meqalit mövcuddur.
Dilma Rousseff
Dilma Vana Rousseff (port. Dilma Vana Rousseff, 14 dekabr 1947[…], Belu-Orizonti) — braziliyalı siyasətçi, 1 yanvar 2011-ci ildən 2016-cı ilə kimi Braziliya Federativ Respublikasının prezidenti olmuşdur, sol İşçilər partiyasının üzvüdür. == Valdeyinləri == Dilma 14 dekabr 1947-ci ildə bolqar mühacir Petr Rusevin ailəsində anadan olub. Onun atası Bolqarıstan Kommunist Partiyasının fəal üzvü idi və 1929-cu ildə siyasi təqiblər üzündən Bolqarıstandan mühacirət etməyə məcbur olmuşdu. Bir müddət Fransada yaşamış, burada öz soyadını Rousseff yazmağa başlamışdı. Sonra Argentinaya köçmüş və bir neçə il də keçdikdən Braziliyada yaşamağa başladı. Burada o, Dilma Jane Koimbra Silva ilə evlənmiş və onların bu nikahdan üç uşağı dünyaya gəlmişdir: İqor, Dilma Vana və Jana Lusia. == İnqilabi fəaliyyəti == Dilma, Juan Qulartın devrilməsinə gətirən, 1964-cü ilin hərbi çevrilişindən sonra siyasətlə yaxından maraqlanmağa başladı. O, öncə 1967-ci ildə Braziliya Sosialist Partiyasının gənclər təşkilatına, sonra isə onun radikal fraksiyası olan "Milli Azadlıq Komandasına" qoşuldu. Fraksiya, Braziliyada 1964–1985-ci illərdə hakimiyyətdə olan, hərbi diktatura əleyhinə partizan müharibəsi vasitəsi ilə silahlı mübarizə ideyasını dəstəkliyirdi.
Dilma Rusef
Dilma Vana Rousseff (port. Dilma Vana Rousseff, 14 dekabr 1947[…], Belu-Orizonti) — braziliyalı siyasətçi, 1 yanvar 2011-ci ildən 2016-cı ilə kimi Braziliya Federativ Respublikasının prezidenti olmuşdur, sol İşçilər partiyasının üzvüdür. == Valdeyinləri == Dilma 14 dekabr 1947-ci ildə bolqar mühacir Petr Rusevin ailəsində anadan olub. Onun atası Bolqarıstan Kommunist Partiyasının fəal üzvü idi və 1929-cu ildə siyasi təqiblər üzündən Bolqarıstandan mühacirət etməyə məcbur olmuşdu. Bir müddət Fransada yaşamış, burada öz soyadını Rousseff yazmağa başlamışdı. Sonra Argentinaya köçmüş və bir neçə il də keçdikdən Braziliyada yaşamağa başladı. Burada o, Dilma Jane Koimbra Silva ilə evlənmiş və onların bu nikahdan üç uşağı dünyaya gəlmişdir: İqor, Dilma Vana və Jana Lusia. == İnqilabi fəaliyyəti == Dilma, Juan Qulartın devrilməsinə gətirən, 1964-cü ilin hərbi çevrilişindən sonra siyasətlə yaxından maraqlanmağa başladı. O, öncə 1967-ci ildə Braziliya Sosialist Partiyasının gənclər təşkilatına, sonra isə onun radikal fraksiyası olan "Milli Azadlıq Komandasına" qoşuldu. Fraksiya, Braziliyada 1964–1985-ci illərdə hakimiyyətdə olan, hərbi diktatura əleyhinə partizan müharibəsi vasitəsi ilə silahlı mübarizə ideyasını dəstəkliyirdi.
Dilsa dovşanalması
Dilsa dovşanalması (lat. Cotoneaster dielsianus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Çində yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1-2 m olan, yarpaqlı koldur. Budaqları bozumtul-qara və ya qonurtəhər-qara, nazik, möhkəm tükcüklü, parlaqdır. Yarpaqları xətvari-lansetvari, çılpaq, (0,6)-2,5 x 0,8-1,5 sm, sıx, sarımtıl-boz və ya boz çalarlı, parlaq, ucu bizdir. Çiçək qrupu 3-7 çiçəkli, çiçək saplağı tükcüklü; çiçək altlıqları xətvari-lansetvari, 2-3 mm, tükcüklüdür. Çiçəklərin diametri 6-7 mm-dir. Hipantisi tükcüklü, ovaldır. Ləçəkləri düz, çəhrayı, enli, əks-yumurtavaridir, diametri 3-4 mm, bünövrəsi qısa, ucu kütdür.
Futaba Kioka
Futaba Kioka (d. 22 noyabr 1965) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 75 oyun keçirib, 30 qol vurub.
Hilda Zimmerma
Hilda Zimmerma (alm. Hilde Zimmermann‎; 12 sentyabr 1920, Vyana – 25 mart 2002, Vyana) — Avstriyalı siyasi fəal, Nasizmə qarşı mübarizə aparan. Avstriya müqavimət hərəkatının üzvü, Ravensbrük həbs düşərgəsi və Ölüm yürüşündən xilas olmuş şəxs. == Bioqrafiyası == 12 sentyabr 1920-ci ildə Vyanada anadan olmuşdur. Valideynləri aktiv Sosial Demokratlar idi: anası Anna Vudsam Avstriya Sosialist Partiyasının təhsil şövbəsində işləyirdi, atası dəmiryolu işçisi olaraq eyni zamanda sadiq Sosial Demokrat idi. Dörd yaşında ikən Hilda valideynləri və kiçik qardaşı Otmar ilə Kaqran kəndinə köçür. Əvvəlcə ailəsi ilə yaşayır, sonra bir müddət nənə və babasının yanında böyüyür. Valideynlər 1934-cü ildə işsiz qalır və Avstriya Vətəndaş müharibəsində iştirak edirlər. Tezliklə vbalideynləri həbs olunur: anası iki ay, atası isə altı ay həbsdə yatır. 14 yaşlı Hilda və 12 yaşlı qardaşı tək qalır.
Hinka Zeninay
Hiraqa Qennay (平賀 源内, 1728[…], Şido[d] – 24 yanvar 1780, Tenma-ço həbsxanası[d], Tokio) – Edo dövründə yaşamış Yaponiya polimatı. O, təbiətşünas, farmakoloq, ranqaku alimi, həkim, ixtiraçı, yazıçı, dulusçu və rəssam kimi tanınmışdır. Samuray ailəsində doğulsa da, özünü elmə və incəsənətə həsr etməyə qərar vermiş, ronin olmuşdur. == Təxəllüsləri == Qennay həyatı boyunca müxtəlif təxəllüslərlə tanınmışdır. Təbiətşünaslıq və rəssamlıqla məşğul olarkən Kyukey ("Göyərçin dərəsi"), yazıçılıqla məşğul olarkən isə Furay Sancin ("Külək sürən") və Tenciku Ronin ("Xaricdən gələn ronin") təxəllüslərindən istifadə etmişdir. Coruri əsərlərini isə Fukuuçi Kiqay təxəllüsü ilə imzalamışdır. İstifadə etdiyi digər təxəllüslərə Kuvazu Hinraku ("Heç nə yemədən yoxsulluğun dadını çıxarmaq") və Hinka Zeninay ("Kasıb ev, pul yoxdur") aiddir.Qennayın istifadə etdiyi təxəllüslər özünə tərif, istehza, hikkə, qayğısızlıq kimi xüsusiyyətlər daşıyır. == Həyatı == === 1728–1763 === Hiraqa Qennay 1728-ci ildə Sanuki əyalətinin Takamatsu hanında doğulmuşdur. Atası Şirayşi Mozaemon aşağı rütbəli samuray idi. Ailəsinin başçısı olduqdan sonra soyadını Hiraqa olaraq dəyişmişdir.
Jalma (mahnı)
Jalma(bolq. Джалма,— bolqarıstanlı qrup Ritonun mahnısıdır. Mahnıya ilk dəfə 1995-ci ildə klip çəkilmişdir. == Digər versiyaları == === Filipp Kirkorov və Maşa Raputina versiyası === 2003-cü ildə Filipp Kirkorov və Maşa Raputina mahnını rusca ifa etmiş və 2005-ci ildə mahnıya klip çəkmişdirlər. Mahnının rusca sözlərinin müəllifi Andrey Morsindir. Filipp Kirkorov daha sonra mahnını erməni müğənni Zara (2006) , belarusiyalı müğənni Anjalika Ahurbaş (2004) ilə də ifa etmişdir. === Filipp Kirkorov və Aygün Kazımova versiyası === Aygün Kazımova 2006-cı ildə Rusiyanın paytaxtı Moskva şəhərində səhnə fəaliyyətinin 20 illiyi münasibətilə verdiyi "Я девушка восточная" adlı konsert proqramında mahnını Filipp Kirkorov ilə duet şəklində ifa etmişdir. Mahnının ilk bəndinə azərbaycanca sözlər əlavə edilmişdir. 2019-cu ildə "Jara" musiqi festivalında Aygün Kazımova və Filipp Kirkorov mahnını yenidən aranjıman edərək ifa etmiş və klip çəkmişdirlər. 2020-ci ilin fevral ayının 20-də Aygün Kazımova mahnını solo ifa etmiş və rusiyalı rejissor Alişer mahnıya İçərişəhərdə klip çəkmişdir.
Jelko Raznatoviç
Zelko Raznatoviç (serb-xorvatca Željko Ražnatović, azərb.transkripsiyası {Jel'ko Rajnatoviç}—keçmiş Yuqoslaviyanın serb əsli hərbçisi, siyasətçisi, sahibkarı, futbol klubunun prezidenti və kriminal avtoriteti. == "Srvena Zvezda"nın azakeşi == Bu tanınmış hərbçi ABŞ tərəfindən "sərt qatil və soyqırımçı" kimi ittiham olunur. Fakt budur ki, Serbiyada aparılan etnik təmizləmə zamanı Raznatoviç "Srvena Zvezda" fanatlarına dəyib-toxunmayıb. Elə buna görə də "Srvena Zvezda"lılar Bosniyadakı soyqırıma dəstək veriblər.
Jelko Yoksimoviç
Jelko Yoksimoviç (Serb: Жељко Јоксимовић, d. 20 aprel 1972, Belqrad, Yuqoslaviya) Serb müğənni. 2004 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Serbiya və Monteneqronu "Lane Moje" adlı mahnı ilə təmsil edən müğənni 2-cilik əldə etmişdir. 2006 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Bosniya və Herseqovinana 3-cülük qazandıran Hari Mata Hari qrupunun səsləndirdiyi "Lejla" adlı mahnının və 2008 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Serbiyana 6-cılıq qazandıran Yelena Tomaşeviçin səsləndirdiyi "Oro" adlı mahnının bəstəkarıdır. 2008-ci ildə Belqradda təşkil edilən Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi serverlik vəzifəsini öz üzərinə götürmüşdür. Son olaraq "Ljubav" albomuyla Balkanların ən yaxşı sənətçilərindən biri olduğunu göstərmişdir. Avropanın müxtəlif yerlərində xüsusilə Balkanlarda böyük konsertlər verir.