Lüğətlərdə axtarış.

İmperatriça Miçiko (yap. 皇后美智子) (20 oktyabr 1934, Tokio, Yaponiya), Miçiko Seda (yap. 正田 美智子) — Yaponiya İmperatriçası (7 yanvar 1989 - 30 April 2019), hazırkı Yaponiya imperatoru Akihitonun həyat yoldaşı. == Bioqrafiyası == Miçiko Seda 20 oktyabr 1934 ildə 07:43 radələrində Tokioda ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Hidesaburo Seda iri un şirkətinin rəhbəri olmuşdur. Miçikonun ailə üzvlərindən ikisi «Mədəniyyət sahəsində xidmətlərinə görə» ali akademik mükafatına layiq görülmüşdür. Bu mükafat imperator tərəfindən məşhur alimlərə verilir. Şahzadə Akixito və Miçiko tenis kortunda tanış olmuşlar. Toyları 10 aprel 1959 ildə baş tutmuşdur. Bu izdivacla çox əsrlik ənənəyə son verilmişdir.

Miçiko Matsuda (d. 26 oktyabr 1966) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 45 oyun keçirib, 10 qol vurub.

Haçiko — akita-inu cinsindən olan it, Yaponiyada sədaqət simvolu hesab olunur. == Həyatı == Haçiko 1923-cü il 10 noyabr tarixində Akita yapon prefekturasında dünyaya göz açmışdır. Fermer küçüyü Tokio Universitetində çalışan professor Hidesaburo Uenoya bağışlamaq qərarına gəlir. Professor itə Haçiko (yaponcadan mənası "səkkizinci" deməkdir) adını verir. Haçiko böyüyəndən sonra öz sahibini hara gedirdisə mütləq müşayiət edirdi. Professor gündəlik olaraq şəhərə işə gedirdi. Ona görə, Haçiko Şibuya stansiyasının girişinə qədər professoru yola salır, yenidən günorta saat 3-də öz sahibini qarşılamaq üçün geri qayıdırdı. 1925-ci il 21 may tarixində professoru Tokio Universitetində infarkt vurur. Həkimlər onun həyatını xilas edə bilmirlər və o, artıq evə qayıtmır. Haçiko həmin vaxt 18 aylıq idi.

Himiko (yaponcaː 卑弥呼; bilinmir – 247, Yaponiya) — Yaponiyanın erkən dövlət qurumlarından birinin hakimi (173-250). == Haqqında == Himiko barədə məlumat verən yeganə etibarlı yazılı mənbə Çin tarixi salnaməsi "3 şahlığın yazıları" əsərdir. Bu əsərin xüsusilə "Şərq varvarları haqqında bölməsi"ni qeyd etmək olar. Həmin əsər təxminən 297-ci ildə yazılmışdır. Bu əsərdə Yaponiya arxipelaqının sakinlərinin - "Va insanları"nın (倭人 — «karlik insanlar) sosial təşkili, həmçinin "Qadın hökmdar Himikonun hakimiyyəti dövrü təsvir olunur. O, çin mənbələrində Yamatay ölkəsinin şaman və Yaponiyanın asılı ölkələrinin hakimi kimi xatırlanır. Çin salnamələri qeyd edir ki, 239-cu ildə Himikonun Çin sülaləsi - Veyə (220-265) hədiyyələr göndərməsi barədə məlumat verilir. 243-cü ildə Himikonun ikinci dəfə hədiyyələrlə öz nümayəndəsini Loyana göndərməsi barədə məlumat verilir. Sonuncu dəfə isə 248-ci ildə Çinə Himiko tərəfindən hədiyyələr göndərilməsindən bəhs edilir. Eramızın əvvəllərində Yaponiya adaları ərazisində yaşayan kumaso (xayato) (Şikoku adasında və Kyüsyü adasının cənubunda), tenson (Kyüsyü adasının şimalında), icumo (Xonsyu adasında, Noto yarımadasının mərkəzində) və emişi (eco) (Xonsyu adasının şimal-şərqində) tayfalarını göstərmək olar.

Libido (lat. libido — ehtiras, nəfs, istək) — Ziqmund Freydin psixoanalizində anlayış. Seksual ehtirası və cinsi instinkti nəzərdə tutur. Bu termin seksuallığın müxtəlif təzahürlərini təsvir etmək üçün işlənir. Freyd libidonu Platonun Erosu ilə eyniləşdirirdi və onu "vurğunluq" sözünü əhatə edən hər şeyə: cinsi vurğunluq, özünə-vurğunluq (narsissizm), valideynlərə və uşaqlara vurğunluq, ümumi insansevərlik və sairəyə aid edirdi. "Libido" terminini Freyd psixi pozuntuların, nevrozun, və eləcə də normal insanın psixi inkişaf gedişini, onun elmi və bədii fəaliyətini, sublimasiyanı izah etmək üçün istifadə edirdi. == Libido və Freydizm == Böyümə zamanı libido enerjisinin bədənin hansı hissəsində konsentrasiya olunması insanın inkişafını şərtləndirir. Psixoseksual inkişaf nəzəriyyəsində Freyd aşağıdakı mərhələləri qeyd etmişdir: oral mərhələ (doğuşdan 0–1.5 yaşa kimi) — ananın döşlərinin əmilməsi nəticəsində yaşanan həzz; anal mərhələ (1.5–3 yaş arası) — yoğun bağırsağın və ya sidik kisəsinin ekskretor fəaliyyəti nəticəsində yaşanan həzz; falistik mərhələ (3–6 yaş arası) — seksual xarakterli araşdırmalar, oğlanlarda Edip kompleksinin, qızlarda isə Elektra kompleksinin yaranması; latent mərhələ (6–12 yaş arası); genital mərhələ (12 yaşdan sonra). Freydin fikrincə, libidonun inkişafının pozulması nəticəsində, psixi pozuntular yaranır. Libido — həzz hissi doğuran bütün hərəkətlərin əsasını təşkil edir..

Lirika "lira" sözündən olub, yunanca simli musiqi aləti deməkdir. Şərq ədəbiyyatında lirik şeirlərə rübabi şeirlər də deyilir. Rübab da ərəb sözü olub, simli alətə deyilir. Elə bədii əsərlər var ki, orada həm epik lövhələrlə, hadislərin təhkiyə yolu ilə verilməsinə, həm də şairin (lirik qəhrəmanın) bu və ya digər obraza, hadisəyə, əşyaya, təbiətə lirik münasibətinə təsadüf olunur. Əvvəldən axıra qədər həyat hadisələrinin müəyyən bir süjet əsasında təsviri ilə şairin daxili duyğularının ifadəsi üzvi şəkildə birləşir, iki növ (epik və lirik növlər) bir-birilə demək olar ki, qaynayıb qarışır. Buna görə də bu cür əsərlər qeydsiz-şərtsiz bir janra (ya epik, ya da lirik janra) daxil olmur. Belə əsərlər xüsusi bir janr təşkil edərək epik-lirik növ adlanır. Ədəbiyyatşünaslıqda buna qarışıq janr da deyilir. Ayrı-ayrı poemalarda hadisənin epik təsviri ilə lirik tərənnümün nisbəti müxtəlifdir. Bəzi əsərlərdə təhkiyə, bəzilərində isə tərənnüm üstün olur.

Ticino — İsveçrənin kantonlarından biridir. Haradasa bütün kantonda yazı dili İtalyancadır. Qraubündən kantonu ilə meydana gətirdikləri bölgəyə Svizzera Italiana (İsveçrə İtalyası) deyilir. Adını Ticino Çayından almışdır.

İldiko (V əsr – ən tezi 453) — Hun imperatoru Atillanın sonuncu həyat yoldaşı. Adı Şərqi Germancadır və o, Qot əsilli olmuş ola bilər. Bizans tarixçisi Priskə görə Atilla b.e. 453-cü ildə son evliliyinin şənliyində, sərxoş olduğu əsnada burun qanamsı keçirmiş və boğularaq ölmüşdür. Bundan başqa, İldikonun Atillanı öldürdüyünü və buna görə Attilanın əskərləri tərəfindən öldürüldüyünü iddia edənlər də olmuşdur. Hunların xainlərə qarşı cəzalandırma üsulları acımasız olduğundan sözü keçən rəvayətin doğruluğu şüphəlidir ve Attila həddindən artıq alkol qəbul etməkdən qaynaqlanan problemlərdən ölmüş olabilər.

Lirika "lira" sözündən olub, yunanca simli musiqi aləti deməkdir. Şərq ədəbiyyatında lirik şeirlərə rübabi şeirlər də deyilir. Rübab da ərəb sözü olub, simli alətə deyilir. Elə bədii əsərlər var ki, orada həm epik lövhələrlə, hadislərin təhkiyə yolu ilə verilməsinə, həm də şairin (lirik qəhrəmanın) bu və ya digər obraza, hadisəyə, əşyaya, təbiətə lirik münasibətinə təsadüf olunur. Əvvəldən axıra qədər həyat hadisələrinin müəyyən bir süjet əsasında təsviri ilə şairin daxili duyğularının ifadəsi üzvi şəkildə birləşir, iki növ (epik və lirik növlər) bir-birilə demək olar ki, qaynayıb qarışır. Buna görə də bu cür əsərlər qeydsiz-şərtsiz bir janra (ya epik, ya da lirik janra) daxil olmur. Belə əsərlər xüsusi bir janr təşkil edərək epik-lirik növ adlanır. Ədəbiyyatşünaslıqda buna qarışıq janr da deyilir. Ayrı-ayrı poemalarda hadisənin epik təsviri ilə lirik tərənnümün nisbəti müxtəlifdir. Bəzi əsərlərdə təhkiyə, bəzilərində isə tərənnüm üstün olur.

Miçio — Yaponiya adı. Miçio Yasuda — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Miçio Aşikaqa — keçmiş Yaponiya futbolçusu.

Himiko (yaponcaː 卑弥呼; bilinmir – 247, Yaponiya) — Yaponiyanın erkən dövlət qurumlarından birinin hakimi (173-250). == Haqqında == Himiko barədə məlumat verən yeganə etibarlı yazılı mənbə Çin tarixi salnaməsi "3 şahlığın yazıları" əsərdir. Bu əsərin xüsusilə "Şərq varvarları haqqında bölməsi"ni qeyd etmək olar. Həmin əsər təxminən 297-ci ildə yazılmışdır. Bu əsərdə Yaponiya arxipelaqının sakinlərinin - "Va insanları"nın (倭人 — «karlik insanlar) sosial təşkili, həmçinin "Qadın hökmdar Himikonun hakimiyyəti dövrü təsvir olunur. O, çin mənbələrində Yamatay ölkəsinin şaman və Yaponiyanın asılı ölkələrinin hakimi kimi xatırlanır. Çin salnamələri qeyd edir ki, 239-cu ildə Himikonun Çin sülaləsi - Veyə (220-265) hədiyyələr göndərməsi barədə məlumat verilir. 243-cü ildə Himikonun ikinci dəfə hədiyyələrlə öz nümayəndəsini Loyana göndərməsi barədə məlumat verilir. Sonuncu dəfə isə 248-ci ildə Çinə Himiko tərəfindən hədiyyələr göndərilməsindən bəhs edilir. Eramızın əvvəllərində Yaponiya adaları ərazisində yaşayan kumaso (xayato) (Şikoku adasında və Kyüsyü adasının cənubunda), tenson (Kyüsyü adasının şimalında), icumo (Xonsyu adasında, Noto yarımadasının mərkəzində) və emişi (eco) (Xonsyu adasının şimal-şərqində) tayfalarını göstərmək olar.

Kimiko Tsumura (津村紀三子, Tsumura Kimiko, 16 avqust 1902, Akaşi – 12 aprel 1974) – Yaponiya no aktrisası və dramaturqu. O, no tamaşalarında çıxış edən ilk qadınlardan biridir. == İlk illəri == Kimiko Tsumura 16 avqust 1902-ci ildə Yaponiyanın Akaşi şəhərində doğulmuşdur. O, üç qızdan və bir oğuldan ibarət ailənin ən gənc üzvü idi. Kimiko doğulduqdan dərhal sonra ailə işlə əlaqədar olaraq Tokioya köçmüşdür. Kimikonun atası Masumi biznesmen idi və uşaqlarının sənət təhsilinə böyük önəm verirdi. Kimikonun böyük bacısı Şizuko no nəğmələrini və rəqslərini öyrənmiş, digər bacısı Çiyo isə peşəkar rəssamdan ənənəvi rəssamlıq dərsləri almışdır.Kimiko əvvəlcə Çiyo kimi rəssamlıqla məşğul olsa da, 13 yaşından etibarən ənənəvi teatr sənətinə maraq göstərməyə başlamışdır. Həmin dövrdə Tokioda qızlar üçün no dərsləri təşkil olunsa da, onların no tamaşalarında çıxış etmələrinə icazə verilmirdi. == Karyerası == Tsumura 17 yaşında aktyor Kanze Kasetsunun tələbəsi olmuşdur. Təhsili zamanı 200-ə qədər ənənəvi no tamaşasını öyrənmiş və əzbərləmişdir.

Kimiko Şiratori (d. 6 iyun 1968) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 5 oyun keçirib.

Likino-Dulyovo — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Moskva vilayətinə daxildir.

Marsilio Ficino Marcilio Ficino (lat. Marsilius Ficinus, it. Marsilio Ficino) — italyan filosofu, humanist, astroloq, katolik keşişi, Florensiya Platon Akademiyasının qurucusu və rəhbəridir. Erkən intibah dövrünün aparıcı mütəfəkkirlərindən biri, Florensiya Platonizminin ən görkəmli nümayəndəsi. Ficino hər şedən əvvəl Platonun əsərlərinin latın dilinə ilk və tam tərcüməsinin müəllifi kimi tanınır. Bu XIX əsrin əvvəllərinə qədər ən yaxşısı tərcümə sayılırdı. Ficino həmçinin neoplatonçuların əsərlərini də tərcümə edirdi, xüsusən Plotininin "Ennead" əsərinin ilk tərcüməsi və bir çox başqa Platon yönlü mütəfəkkirlərin yazılarının tərcüməsi ona aiddir. Ficino tərəfindən Hermetik Korpusun (lat. Corpus Hermeticum) tərcüməsi Qərbi Avropa okkultizminin inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Onun Platonun Dialoqlarına verdiyi şərhlər qədim yunan filosofunun təlimlərinin populyarlaşmasına kömək etdi.

Miçiyo Taki — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 1 oyun keçirib.

Miçiyo Tsucimura (辻村みちよ, Tsucimura Miçiyo, 17 sentyabr 1888, Okeqava[d], Saytama prefekturası – 1 iyun 1969, Toyohaşi, Ayçi prefekturası) – Yaponiya aqronomu və biokimyaçısı. Yaşıl çayın komponentlərini araşdırmışdır. O, Yaponiyada kənd təsərrüfatı üzrə doktorat dərəcəsi əldə etmiş və laboratoriya köməkçisi olmuş ilk qadındır. == Həyatı == Miçiyo Tsucimura 17 sentyabr 1888-ci ildə Saytama prefekturasının Okeqava şəhərində doğulmuşdur. Cinco Ali İbtidai Məktəbində köməkçi müəllim kimi işlədikdən sonra 1909-cu ildə Tokio Prefektura Qadınlar Normal Məktəbindən, 1913-cü ildə isə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbindən məzun olmuşdur. Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbində Kono Yasuinin tələbəsi olmuş və elmi tədqiqatlara böyük maraq göstərmişdir. Məzun olduqdan sonra yeddi il boyunca Kanaqava və Saytama prefekturalarında müəllimlik etmişdir. Daha sonra tədqiqatçı karyerasına başlamışdır.Tsucimura Hokkaydo Universitetinə daxil olmaq istədə də, universitet qadın tələbə qəbul etmədiyi üçün 1920-ci ildə kənd təsərrüfatı kimyası fakültəsinin qida laboratoriyasında ödənişsiz köməkçi kimi işləməyə başlamışdır. Burada ipəkqurduların qidalanmasını araşdırmağa başlamışdır. 1922-ci ildə Tokio Universitetinin tibbi kimya laboratoriyasına keçmiş və biokimya araşdırmalarına başlamışdır.

Religio licita ("icazə verilmiş din", həmçinin "təsdiq edilmiş din" kimi tərcümə olunur) Rome imperiyasında yəhudilərin xüsusi statusunu təsvir etmək üçün Tertullianın "Apologetik risalə" əsərində istifadə etdiyi ifadə.Tertullian bu ifadədən istifadə edərkən xristianlara imperiyanın hər hansı digər sakinləri kimi öz dinlərinə etiqad etmək üçün eyni dərəcədə azadlıq verilməli olduğunu müdafiə edir. Əsərin bundan bəhs edən hissəsi Roma din sistemində təmin ediən ümumi tolerantlığın sübutudur.

Ryuci Miçiki (d. 25 avqust 1973) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 4 oyun keçirib.

Uiçiro Hatta — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 2 oyun keçirib.

Vitali Kliçko (19 iyul 1971[…], Belovodsk[d]) — Ağır çəkidə WBC, WB0, WBA versiyaları (nüfuzlu kateqoriya) üzrə üç dəfə dünya çempionu, Ukrayna parlamentinin deputatı. Vitali Kliçko 19 iyul 1971-ci ildə Qırğızıstanın Belovodsk vilayətində anadan olub. Vitali Kliçkonun 1996-cı ildə Pereyaslav-Khmelnitski İnstitutu pedaqoji fakültəsinin məzunu olub. Kiyev Universitetində isə 2000-ci ildə doktorant dərəcəsi alıb. İdmançı karyerasına ilk dəfə 13 yaşında başlayıb. O, idmana ilk addımlarını kikboksinqlə atıb. 6 qat dünya çempionu olan Vitali Kliçko, həmin uğurları iki dəfə həvəskar və 4 dəfə də peşəkar şəkildə təkrarlayıb. Daha sonra özünü boksda sınayan Kliçko çox keçmədən 3 dəfə Ukrayna çempionu olur. Daha sonra ilk dəfə keçirilən "Dünya Ordu Oyunları" turnirində çempion kürsüsünə sahib çıxır. Ardından dünya boks çempionatının gümüş medalı ilə kifayətlənməli oldu.

Vyaçeslav Stepan oğlu Lıçkin (30 sentyabr 1973, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — azərbaycanlı futbolçu. Futbol üzrə Azərbaycan milli yığmasının üzvü olmuşdur. == Həyatı == Azərbaycan futbolunun yetirməsi. 1989—1991-ci illərdə ikinci liqa klubu Termist klubunda oynuyurdu. 1991-ci ildə Neftçinin heyətində SSRİ birinci liqasında 3 oyun keçirtmişdir. 1992—1994-cü illərdə Dinamo Stavropol, Nart Çerkessk və Anji Mahaçqala kimi rus komandalarında çıxış edirdi. 1995—1996-cı il mövsümünü Neftçi də keçirtdi və öz etirafına görə, bu onun karyerasında ən yaxşı mövsümü idi. 1996/97 mövsümün əvvəlində Türkiyənin Trabzonspor komandasında oynuyurdu. Lakin legioner karyerası uğurlu alınmadı və o, tezliklə evə qayıtdı. 1997-ci ildə meneceri Ayvar Poxlakın köməyi ilə Finlandiyanın TPS klubuna keçdi və orada həmən əsas heyətin üzvü ola bildi.

İldiko Soos (27 dekabr 1976, Tatabanya) — Macarıstanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == İldiko Soos, Macarıstan yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Rusiya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, Afina Olimpiadasını altıncı pillədə başa vurdu. Daha sonra İldiko Soos, Macarıstan yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını dördüncü pillədə başa vurdu.

İldiko Tot (d. 23 aprel 1987) — Macarıstanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == İldiko Tot, Macarıstan yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasına 11:14 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, London Olimpiadasını dördüncü pillədə başa vurdu. Daha sonra İldiko Tot, Macarıstan yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Rusiya yığmasına 18:20 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasını dördüncü pillədə başa vurdu.

Liçi (Litchi chinensis Sonn, Sapindaceae fəsiləsindəndir) — Çin gavalısı və ya çin qozu adlanan Liçinin vətəni Cənubi Çindir və burada 4000 ildir ki, becərilir. Meyvəsi yumurtavaridən yumru formaya qədərdir. Ölçüsü fındıqdan iri, gavalıdan xırdadır. Meyvəsinin quruluşuna görə Liçi qozmeyvəlilərə aiddir. Qabığı sıx olub, ətliyindən asan ayrılır. Qabığının rəngi çəhrayıdan qırmızıya qədər, bəzən sarımtılqəhvəyi olur. Ətliyi ağ, jeleyəbənzər şirəli, kifayət qədər sıx olub, çəyirdək nüvəsini əhatə edir. Ətliyi 62-84%, nüvəsi 6-26%, qabığı 12-20% arasındadır. Dadı şirin, üzüm dadını xatırladır. Zərif qızılgül və muskat ətirlidir.