Lüğətlərdə axtarış.

Maçoluq — kişinin sosial və cinsi cəhətdən qadının üstündə olduğu və bu səbəblə xüsusi imtiyazlara sahib olduğu ideyasına əsaslanan cərəyan. Ümumi olaraq, kişilərin qadınlar üzərində hökmranlığını davranışlarına əks etdirən kişilərə verilən addır. Bu fikri müdafiə edən və həyata keçirən insanlara maço deyilir. Eyni zamanda, maçoluq sonradan qəbul edilmiş fikirlər toplusu olmaqdan daha çox, fərdlər tərəfindən ətraf mühitdən qəbul edilən, kortəbii şəkildə normallaşan genderin əsas amillərindən biri kimi mövcuddur.

macOS — (əvvəllər OS X, ilk dəfə Mac OS X) Apple tərəfindən Mac kompüterləri üçün yaradılmış əməliyyat sistemidir. Adını Macintosh alma növündən alır. System adlandırılan ilk versiyası 1984-cü ildə, macOS 10 versiyası isə 2001-ci ildə meydana çıxıb. İlk qrafik interfeysə malik olan sistemdir. Zamanın ən qabaqcıl sistemidir. 2002-ci ildən satışa çıxarılan versiyalar Unix üzərində yaradıldığı üçün çox stabildir və təhlükəsizdir. Bu versiyalar üçün demək olar ki, virus yoxdur. Son versiyası macOS Mojave adı altında satılır. Yeni funksiyalarla genişləndirilən macOS Mojave Azərbaycanda da satış və istismardadır. Mac-ın istehsalına 1984-cü ildə başlanılmışdır.

"Mamo", (Ukrayna dili ndə: Мамо, Rus dili ndə: Мама, Azərbaycan dili ndə: Ana) 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi ndə Rusiya nı təmsil edən Anastasiya Prixodko nun ifa etdiyi mahnı. Mahnı Ukrayna və rus dilindədir.Sözləri və musiqisi Konstantin Meladze və Diana Goldenindir. 16 may 2009-cu ildə keçirilmiş finalda Anastasiya Prixodko 10-cu nömrə altında çıxış etdi və 91 xalla 11-ci yeri tutdu.

Qaco (maskulin; rom. gadjo) və ya qaci (feminen; rom. gadji) — romani mədəniyyətində romanipeni olmayan şəxsdir. Bu, adətən etnik romani olmamaq konsepsiyasına uyğun gəlir, lakin bu, romani mədəniyyəti daxilində yaşamayan etnik romani də ola bilər. Bu, adətən romanilər tərəfindən icma daxilində və ya çox yaxında yaşayan kənar qonşulara müraciət etmək və ya onları ifadə etmək üçün istifadə olunur. Sözün dəqiq mənşəyi məlum deyil. Bir nəzəriyyə hesab edir ki, bu söz protoromani dilində "kəndli" mənasında olan sözdəndir və romani dilindəki "gav" (kənd) sözü ilə eyni kökə malikdir. Lev Tcherenkov, Stephan Laederich "The Rroma" Raymond Buckland "Gypsy Witchcraft & Magic" "Excerpts from Roma by WR Rishi: Etymology of The Word "GAJO"". 14 May 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.

Aço (v. 795, Ordu-Balıq, Arxanqay) — Uyğurların altıncı xaqanıdır. 790-cı ildə atasının ölümü ilə taxta çıxdı. İmperatorun qızı Ninq ilə evləndi. 791-ci ildə tibetliləri məğlub etmişdi. Aço övladsız idi, buna görə də bir çinlini oğulluğa götürmüşdü və ona Kuey adı vermişdi. 795-ci ildə Aço öldü və sülalədən heç kim qalmadığı üçün seçki ilə yeni hökmdar taxta çıxdı. II Qutluq xaqan taxta çıxdı.

Baco (Badjao, Badjaw və ya Badjau olaraq da yazılır) — Filippində yerli etnik qrupdur və Sabah, Bruney və Saravakın bölümlərində yaşayırlar. Yerlisi olduqları Suludakı anlaşmazlıqlar üzündən Malayziyaya da köç etmişdilər.Bacolar inanılmaz qabiliyətlərə sahibdirlər.Normal bir insandan daha artıq suyun altında qala bilirlər. Hətta yetişkin bir baco yuxu müddəti xaric günün yarısını suda keçirir.Evləri dəxi sular üzərinə quruludur. Qayıqlarda alış-verişlə məşğul olurlar.

Barış Manço (Tosun Yusuf Mehmet Barış Manço; 2 yanvar 1943, İstanbul – 1 fevral 1999, Kadıköy, İstanbul ili) — səhnə adı ilə tanınan Barış Manço, Türk "rock" musiqiçisi, müğənni, söz yazarı, bəstəkar, aktyor, televiziya prodüseri idi. Qalatasaray Liseyinə gedərkən musiqi karyerasından başlayaraq, Türkiyədə rok musiqisinin qabaqcılığı və Anadolu kaya janrının qurucularından biri idi. Onun mahnıları çoxu ingilis, fransız, yapon, yunan, italyan, bolqar, rumın, fars, yəhudi, urdu, ərəb və alman kimi müxtəlif dillərə tərcümə edilmişdir. Televiziya proqramından 7'den 77'ye ("7-dən 77-ə qədər)" Manço dünyaya səyahət edib dünyanın bir çox ölkələrinə səfər edib . Türkiyənin ən məşhur ictimai xadimlərindən biri olaraq qalır. == Həyatı == Barış Manço 2 yanvar 1943-cü ildə Üsküdar şəhərində anadan olub. Anası Rikkat Uyanık 1940-cı illərin əvvəllərində məşhur bir müğənni idi. İkinci Dünya müharibəsi dövründə dünyaya gələn böyük qardaşı, savaşın sonunu qeyd etmək üçün valideynləri tərəfindən Barış ("sülh") olaraq adlandırıldığı zaman Savaş (Türkcə "müharibə") adlandırıldı. Doğulduğunda, Yusufun Tosun adını verdiyi (tam mənası ilə: Yusuf Qüdrətli) əmisi Yusif Tosun adına əlavə edildi. Lakin bu ad ibtidai məktəbə qayıtmadan əvvəl silinmişdir.

Aerodinamikada, bir təyyarənin kritik Mach sürəti, qanadın kiçik bir hissəsi üzərindəki axının səs sürətinə çatdığı ən kiçik Mach sürətidir. Uçuşda olan bütün avianəqliyyat vasitələri üçün, nəqliyyat vasitəsinin ətrafında dövran edən havanın sürətinin artmasından və ya azalmasından, nəqliyyat vasitəsinin ətrafındakı hava axını nəqliyyat vasitəsinin hava sürəti ilə eyni deyildir. Kritik Mach sürətində, təyyarənin özü 1,0 Mach sürətindən daha az bir hava sürətinə malik olmasına baxmayaraq gövdə yaxınlığındakı bəzi bölgələrdə yerli hava axını səs sürətinə çatır. Bu vəziyyət zəif bir şok dalğası yaradır. Kritik Mach sayından yüksək sürətlərdə: Sürüklənmə əmsalı birdən-birə artaraq yüksək təsirli sürüklənməyə səbəb olar. Transonik və supersonik sürətlər üçün nəzərdə tutulmayan təyyarələrdə idarəetmə səthlərindəki hava axını nəqliyyat vasitəsinin idarəetməsində pozğunluqlara səbəb olar. Kritik Mach sayında uçmaq üçün dizayn edilməyən nəqliyyat vasitələrində, qanad və quyruq qanadı üstündəki axıntıda olan şok dalğaları qanaddakı hündürlüyü itirmək üçün kifayətdir. Kritik Mach sayındakı problemlərlə əlaqəli bu fenomen sıxışdırılma olaraq bilinir. Sıxışdırılma 1930-40-cı illərdə yüksək sürətli hərbi və eksperimental təyyarələrdə bir çox qəzaya səbəb olmuşdur. O vaxt bilinməsə də, sıxışdırılma səs divarı kimi tanınan fenomenin səbəbi idi.

Maho çimərliyi (nid. Maho Beach) — Sen-Marten adasının cənub-qərbində yerləşən çimərlik. Adanın bu hissəsi Niderlandın tərkibində bir asılı ərazi olaraq Sint-Marten bölgəsinə daxildir.. Çimərliyi məşhurlaşdıran onun Şahzadə Yulian hava limanının yaxınlığında yerləşməsidir. Bu səbəbdən bəzən təyyarələr çimərlikdə istirahət edənlərin 10-20 metr üstlərindən uçaraq hava limanına daxil olur.. çimərlik və hava limanını iki hasar ayırır. Çimərliyin uzunluğu 300 m, eni isə 10-20 metr arasında dəyişir. Çimərlikdə çoxlu sayda kafe vardır. Onlar arasında ən məşhuru Sunset Bar and Grilldir. Burada olan lövhədə təyyarələrin uçuş-eniş vaxtları yazılmışdır.

Maho Şimizu (d. 9 mart 1960) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 3 oyun keçirib.

Março Dafçev - Bolqarıstan futbolçusu. Hücumameyilli yarımmüdafiəçi olan futbolçu 1978-ci ildə Bolqarıstanın Plovdiv şəhərində anadan olub. 185 santimetrlik boya malik oyunçu karyerasına Maritsa Plovdiv klubunda başlayıb. 1988-1996-ci illərdə bu komandanın şərəfini qoruyan yarımmüdafiəçi 2 il Sokol-Kametovo klubunda çıxış edib. 1998-2001-ci illərdə Lokomotiv Sofiya klubunda oynayan Dafçev bu komandanın forması altında 87 oyun keçirib və 16 top vurub. Yarım mövsüm ÇSKA Sofiya klubunda çıxış edən Dafçev karyerasını Yunanıstanda da davam etdirməyə imkan tapıb. Patraykos klubuna transfer olunan oyunçu bu klubun heyətində 6 oyun keçirib. Mövsümün sonunda vətəninə dönən Março Botev Plovdiv klubuna keçib. 24 oyunda meydançaya çıxan və 9 top vuran yarımmüdafiəçi 2004-cü ildə yenidən Lokomotiv Sofiya klubuna geri dönüb. O, paytaxt klubunun heyətində həmin mövsümdə 67 oyuna 14 top vurub.

Mayo Doko (d. 3 may 1996) — Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 1 oyun keçirib.

Maçu Piçu (keçua Machu Pikchu - Qoca Zirvə, isp. Machu Picchu) — Antik İnk şəhəri. Bəzən "inklərin itirilmiş şəhəri" də adlandırılır. Qədim şəhərcik yer üzündən silinmiş qədim inklərin rəmzi hesab olunur. Dəniz səviyyəsindən 2,430 metr yüksəklikdə yerləşir. Şəhər mərkəzi And platosundan başlayaraq Amazon meşələrinin Urubamba çayına qədər uzanmaqdadır. Bu şəhər dağlarda müqəddəs məkan kimi hazırlanmışdır, inklərin rəhbəri Paçakutek tərəfindən imperiyanın zəbt olunmasının 100 illik yubuleyinə həsr edilmişdir. Şəhərçik XV əsrin 50-ci illərində son ink imperatoru Paçakutek tərəfindən salınmış və 100 il bundan sonra bu ölkəni fəth etmiş İspan konkiskodorlarından gizli saxlanılırmış. Təxminən 1532–ci ilədək mövcud olmuşdur, hansı ki bu dövrlər ərzində ispanlar inklərin ərazisinə zorla daxil olmağa başlamışdır. Nəticədə 1532–ci ildə həmin ərazinin sakinləri yox olmuşdur.

Maçu Piçu (keçua Machu Pikchu - Qoca Zirvə, isp. Machu Picchu) — Antik İnk şəhəri. Bəzən "inklərin itirilmiş şəhəri" də adlandırılır. Qədim şəhərcik yer üzündən silinmiş qədim inklərin rəmzi hesab olunur. Dəniz səviyyəsindən 2,430 metr yüksəklikdə yerləşir. Şəhər mərkəzi And platosundan başlayaraq Amazon meşələrinin Urubamba çayına qədər uzanmaqdadır. Bu şəhər dağlarda müqəddəs məkan kimi hazırlanmışdır, inklərin rəhbəri Paçakutek tərəfindən imperiyanın zəbt olunmasının 100 illik yubuleyinə həsr edilmişdir. Şəhərçik XV əsrin 50-ci illərində son ink imperatoru Paçakutek tərəfindən salınmış və 100 il bundan sonra bu ölkəni fəth etmiş İspan konkiskodorlarından gizli saxlanılırmış. Təxminən 1532–ci ilədək mövcud olmuşdur, hansı ki bu dövrlər ərzində ispanlar inklərin ərazisinə zorla daxil olmağa başlamışdır. Nəticədə 1532–ci ildə həmin ərazinin sakinləri yox olmuşdur.

Maçu Piçu (keçua Machu Pikchu - Qoca Zirvə, isp. Machu Picchu) — Antik İnk şəhəri. Bəzən "inklərin itirilmiş şəhəri" də adlandırılır. Qədim şəhərcik yer üzündən silinmiş qədim inklərin rəmzi hesab olunur. Dəniz səviyyəsindən 2,430 metr yüksəklikdə yerləşir. Şəhər mərkəzi And platosundan başlayaraq Amazon meşələrinin Urubamba çayına qədər uzanmaqdadır. Bu şəhər dağlarda müqəddəs məkan kimi hazırlanmışdır, inklərin rəhbəri Paçakutek tərəfindən imperiyanın zəbt olunmasının 100 illik yubuleyinə həsr edilmişdir. Şəhərçik XV əsrin 50-ci illərində son ink imperatoru Paçakutek tərəfindən salınmış və 100 il bundan sonra bu ölkəni fəth etmiş İspan konkiskodorlarından gizli saxlanılırmış. Təxminən 1532–ci ilədək mövcud olmuşdur, hansı ki bu dövrlər ərzində ispanlar inklərin ərazisinə zorla daxil olmağa başlamışdır. Nəticədə 1532–ci ildə həmin ərazinin sakinləri yox olmuşdur.

Maçu Piçu (keçua Machu Pikchu - Qoca Zirvə, isp. Machu Picchu) — Antik İnk şəhəri. Bəzən "inklərin itirilmiş şəhəri" də adlandırılır. Qədim şəhərcik yer üzündən silinmiş qədim inklərin rəmzi hesab olunur. Dəniz səviyyəsindən 2,430 metr yüksəklikdə yerləşir. Şəhər mərkəzi And platosundan başlayaraq Amazon meşələrinin Urubamba çayına qədər uzanmaqdadır. Bu şəhər dağlarda müqəddəs məkan kimi hazırlanmışdır, inklərin rəhbəri Paçakutek tərəfindən imperiyanın zəbt olunmasının 100 illik yubuleyinə həsr edilmişdir. Şəhərçik XV əsrin 50-ci illərində son ink imperatoru Paçakutek tərəfindən salınmış və 100 il bundan sonra bu ölkəni fəth etmiş İspan konkiskodorlarından gizli saxlanılırmış. Təxminən 1532–ci ilədək mövcud olmuşdur, hansı ki bu dövrlər ərzində ispanlar inklərin ərazisinə zorla daxil olmağa başlamışdır. Nəticədə 1532–ci ildə həmin ərazinin sakinləri yox olmuşdur.

Naço — müdafiəçi mövqeyində çıxış edən ispaniyalı futbolçu. La Liqa komandalarından Real Madriddə oynayır. Naço peşəkar karyerasına 2009-cu ildə Real Madrid (B) kulubunda başlayıb. Bu klubun heyətində 4 mövsümdə 111 oyun keçirib. Bu oyunlarda 4 qol vurub. 2013-cü ildən "Real Madrid"in əsas klubunda çıxış edir. İspaniya milli futbol komandasının heyətində çıxış edir.

Roberto Baccio (it. Roberto Baggio; 18 fevral 1967[…]) — Karyerasını başa vurmuş italiyalı futbolçu. Hücumçu və hücuma meyilli yarımmüdafiəçi mövqelərində oynamışdır. Futbolçu karyerasını (1982–2004) vətənində keçirib. Viçentsa, Fiorentina, Yuventus, Milan, "Bolonya", İnter Milan və "Breşiya" klublarının şərəfini qorumuşdur. İtaliya milli komandasının heyətində 1990, 1994 və 1998-ci illərdə keçirilən futbol üzrə dünya çempionatlarında çıxış etmişdir. 1993-cü ildə Dünya və Avropanın ən yaxşı futbolçusu seçilib, 1992–1993-cü il mövsümündə "UEFA Kuboku"nun qalibi, 1990-cı il "Düya Çempionatı"nın bürünc mükafatçısı, 1994-cü il "Dünya Çempionatı"nın gümüş mükafatçısı, 1994–95, 1995–96-cı il mövsümlərində İtaliya çempionatının qalibi, 1994–95-ci illər İtaliya Kubokunun qalibi, üç fərqli dünya çempionatında qol vurmuş yeganə italyan futbolçu. 2000-ci ildə FİFA-nın keçirdiyi rəy sorğusuna əsasən XX əsrin ən yaxşı dördüncü futbolçusu seçilib (Maradona, Pele və Eysebiodan sonra). Futbolçu karyerasını başa vurduqdan sonra xeyriyyəçiliklə məşğul olur. 2002-ci ildən FAO-nun xoşməramlı səfiridir.

Sen-Malo (fr. Saint-Malo) – Fransanın şimal-qərbində yerləşən şəhər. Eyniadlı rayonun mərkəzidir.

Teodor Laço (6 Sentyabr 1936 - 15 Oktyabr 2016) — Albaniya yazıçısı, diplomat və keçmiş Mədəniyyər naziri (1994-1997). Albaniyanın Rusiya Federasiyasında Səlahiyyətli və Fövqaladə səfiri vəzifəsində də çalışmışdır. Laço 1934-cü ildə Dradyo şəhərində anadan olmuş və Tirana Kənd təsərrüfatı Universitetində aqronom fakültəsini bitirmişdir. O, Albaniya Liberal İttifaqı Partiyasının yaradıcısı və lideri idi.

İbn Macə (824–887) — Hədis alimi, İslam alimi. 824 Qəzvində doğulub. Sünəni-İbn Macə kitabının müəllifidir.

Malo Qusto — (19 may 2003) Fransa Liqa 1-də çıxış edən Lionun futbolçusu.

Maho-şoco (魔法少女 ; "sehrli qız") – sehrli qabiliyyətlərə malik gənc qızlar haqqında anime və manqa janrı. Adətən "sehrli qız" tipinə malik olan anime və manqanın əsas personajı qızlardır; Bu personajlar dostluğa inanan uşaqlar və ya yeniyetmələrdir. Janr 1966-cı ildə Sally the Witch anime seriyası ilə yaranmışdır.

Mato Kosık (a.sorb Mato Kosyk alm. Matthäus Kossick‎) — sorb şairi və jurnalist. == Bioqrafiya == Mato Kosık 18 iyun 1853-cü ildə kəndli ailəsində anadan olub. İbtidai məktəbi bitirdikdən sonra gimnaziyaya daxil olur, lakin 1873-cü ildə onu yarımçıq qoyaraq Leypsiq dəmir yolunda işə başlayır. Kosikin ilk şeirləri də məhz bu dövrdə yazılmışdır. 1877-ci ildə Verbenaya qayıdır, burada sorb jurnallarının redaksiyaları ilə əməkdaşlıq edərək ədəbi işlə məşğul olur. 1880-ci ildə "Bramborske Nowiny" jurnalının redaktoru olur, lakin bu iş ona özünü dolandırmaq üçün kifayət qədər gəlir gətirmir. Bu səbəblə, həm də orta məktəb diplomunun olmaması və istədiyi ilahiyyat işlərini aparmağa mane olması səbəbindən 1883-cü ildə ABŞ-yə mühacirət etmək qərarına gəlir. Amerikada əvvəlcə Sprinqfild (İllinoys), sonra Çikaqoda yevangelist teologiyanı öyrənir. Bitirdikdən sonra Vellsburq şəhərinin kilsəsinə pastor təyin edilir.

Maçi-yakunin (町役人) – Edo dövründə Yaponiyada çonin sinfindən olan şəhər və qəsəbə rəsmilərinə verilən titul. == Tarixi == Edo dövründə Yaponiya şəhərləri və qəsəbələr birbaşa şoqunluğun nəzarətində olan maçi-buqyo adlı rəsmilər tərəfindən idarə olunurdu. Maçi-buqyoların şəhəri idarə etmək üçün heyəti olsa da, bu heyət xeyli kiçik olduğu üçün şəhər və ya qəsəbə administrasiyasında maçi-yakuninlərin əməkdaşlığından istifadə olunurdu. Maçi-yakuninlərin titulları, mükafatlandırılması, seçilməsi (bəzən irsən, bəzən seçki ilə) və spesifik funksiyaları şəhərdən şəhərə dəyişirdi. Lakin kiçik funksioner olmaları, hakimlər ilə əhali arasında vasitəçi rolu oynamaları ümumi səciyyə daşıyırdı. Edo şəhərində maçi-yaşiki məsələləri nanuşi (rayon ağsaqqalları), tsuki-qyoci (aylıq nümayəndələr) və yanuşi (ev başçıları) adı rəsmilər tərəfindən tənzimlənirdi. Bu iyerarxiya sayəsində Edonun maçi-buqyoları şəhərdəki məsələləri təşkil edə bilirdilər: mühafizə və yanğınsöndürmə dəstələri təşkil etmək, hökumət bildirişlərini çatdırmaq, mübahisələri həll etmək, çətinlikləri aradan qaldırmaq, qoyokin (xərac) toplamaq. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VI cild (Niju–Saka). Tokio: Kodansha.