Lüğətlərdə axtarış.

Adi suilanı (lat. Natrix natrix) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü.

Suilanı (lat. Natrix) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Adi suilanı (lat. Natrix natrix) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü.

Adi suilanı (lat. Natrix natrix) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü.

Adi suilanı (lat. Natrix natrix) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü.

Gürzəyəbənzər suilanı (lat. Natrix maura) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü. == Qısa məlumat == Bu cür adlandırılmasının səbəbi xarici görünüş baxımından adi gürzəyə bənzəməsidir. Bel nahiyəsində olan ziqzaqvari naxış onları gürzələrə bənzədir. Ancaq zərdlər arasında naxışın rəngi və quruluşu xərqli ola bilir. Bu canlılara əsasən Qərbi və Cənubi Aralıq dənizi hövzəsində rastlanılır. Uzunluqları bəzən 1 metrə çatır. Adətən isə uzunluları 55-60 sm arasında dəyişir. Dişilər bədən ölçüləri baxımından erkəklərdən iri olur.

Kolxida suilanı (lat. Natrix megalocephala) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin suilanıkimilər fəsiləsinin suilanı cinsinə aid heyvan növü. == Qısa məlumat == Ümumi uzunluqları 110–130 sm təşkil edə bilir. Bel nahiyəsindəki pulcuqları qara, yan hissələrdə ağ, qarın nahiyəsində isə nisbətən tünd rənglərdə olur. == Yayıldığı ərazilər == Bu növə Rusiya ərazisində Krasnodar vilayətində, Azərbaycan və Gürcüstan kimi ölkələrdə rast gəlinir.

Natrium nitrit (natrium nitrit)— NaNO2, natrium və nitrat turşusunun duzu Natrium nitrit NaNO2 kimyəvi formulu ilə qeyri-üzvi birləşmədir. Suda çox həll olunan və higroskopik olan ağdan bir qədər tünd sarımtıl kristal tozdur. Sənaye baxımından ən vacib nitrit duzudur.Dərman, boyalar və pestisidlər,kimi müxtəlif üzvi birləşmələrdə istifadə edilir, lakin çox güman ki,ətlərdə və (bəzi ölkələrdə) balıq məhsullarında istifadə olunan qida əlavəsi kimi tanınır. == Əsas xassələri == Təmizlənmiş natrium nitrit ağ və ya bir az sarı kristal tozdur. Suda həll olunur və higroskopiklikdir. Havada yavaş-yavaş natrium nitrat NaNO3 qədər oksidləşir. Güclü çözücüdür. Böyük dozada toksikdir. === Alınması === Natrium nitrit NaNO2 azot turşusunun duzudur və adətən azot oksidlərindən reaksiya ilə alınır: 2 N a O H + N O + N O 2 → 2 N a N O 2 + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2NaOH+NO+NO_{2}\rightarrow 2NaNO_{2}+H_{2}O}}} Natrium nitritinin istehsalının digər yayılmıçş bir üsulu da bir qurğuşun Pb tozunu natrium nitrat NaNO2 ilə qızdırmaq və ardından meydana gələn bərk maddəni suda həll etməkdir. Dağılma nəticəsində suda həll olunmayan qurğuşun (II) oksidi PbO,a çökəcək və natrium nitrit məhlulda qalacaq: N a N O 3 + P b → N a N O 2 + P b O {\displaystyle {\mathsf {NaNO_{3}+Pb\rightarrow NaNO_{2}+PbO}}} === Tətbiq sahələri === ==== Kimyəvi sintez ==== Natrium nitrit, diazoamin birləşmələrini yaratmaq üçün istifadə olunur.

Katreus Minosun oğludur. Bir öncəgörmə ocağının uşaqlarından biri tərəfindən öldürüləcəyini söylədiyi Krit kralı. Sonra oğlu Althaimenes bacılarından biri ilə Kritdən ayrıldı və Rodosda yerləşir. İllər keçdikdən sonra Katreus taxtını ona təhvil vermək üçün oğlunu ziyarət etmək istəyir, lakin quruya yaxınlaşdıqda, mal-qara oğrusu olduğunu düşünən mal-qara keşikçilərinin hücumuna məruz qalır və onların köməyinə qaçan və atasını tanımayan oğlu tərəfindən öldürülür.

Matris – düzbucaqlı sxemdə yerləşən aij elementləri (ədədlər, funksiyalar, üzərində cəbri əməllər aparıla bilən başqa kəmiyyətlər) sistemi. Onun m sətri və n sütunu varsa, deyilir ki, (m×n)–ölçülü matris verilmişdir. Məsələn, [ 1 9 − 13 20 5 − 6 ] {\displaystyle {\begin{bmatrix}1&9&-13\\20&5&-6\end{bmatrix}}} matrisi iki sətirə və üç sütuna malik 2×3 ölçülü matrisdir. Matrislər əlavə spesifikasiyalar olmadan xətti çevirmələri təsvir edir və xətti cəbrdə aşkar hesablamalar aparmağa imkan verir. Buna görə də matrislərin tədqiqi xətti cəbrin böyük bir bölümünü təşkil edir və abstrakt xətti cəbrin əksər xassə və əməlləri matrislərlə ifadə oluna bilir. Məsələn, matrislərin hasili xətti çevirmələrin kompozisiyasını ifadə edir. Matrislərin hamısı xətti cəbrlə əlaqəli deyil. Bu xüsusən qraf nəzəriyyəsində, insident və qonşuluq matrislərində belədir.Bu məqalədə xətti cəbrlə əlaqəli matrislərə diqqət yetirilir və əgər digər hallar göstərilməyibsə, bütün matrislər xətti çevirmələri ifadə edir Eyni sayda sətir və sütuna malik matrislər (kvadrat matrislər) matrislər nəzəriyyəsində böyük rol oynayır. Verilmiş ölçülü kvadrat matrislər qeyri-kommutativ halqa əmələ gətirir ki, bu da qeyri-kommutativ halqanın ən ümumi nümunələrindən biridir. Kvadrat matrisin determinantı kvadrat matrisin öyrənilməsi üçün əsas sayılan matrislə əlaqəli ədəddir; məsələn, kvadrat matris yalnız və yalnız sıfırdan fərqli determinanta malik olduqda və onun məxsusi qiymətləri çoxhədli determinantının kökləri olduqda tərs olur.

Natrium (Na) – D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 11-ci element. == Haqqında == Natrium (Na) – bütün ərzaq məhsullarında var. Əsas mənbəyi xörək duzudur. Natrium maddələr mübadiləsində iştirak edir və toxumalarda osmotik təzyiqi müəyyən normada saxlayır. Orqanizmin fizioloji funksiyalarının normallığını təmin etmək üçün insan hər gün bütün yeməklərlə birlikdə 10–15 q xörək duzu qəbul etməlidir. Xörək duzunun tərkibindəki xlor mədə şirəsinin tərkibinə daxil olan duz turşusunun alınmasında iştirak edir və tripsin fermentinin təsiri ilə qidanın tərkibindəki zülalın parçalanmasına səbəb olur. Ərzaq məhsullarında natriumun miqdarı mq%-lə belədir: çovdar çörəyi – 701; düyü – 25; kartof – 21; pendir – 606; alma – 11; mal əti – 84; yumurta – 143; inək südü – 51.Bitkilərin orqanizmində natriumun miqdarı orta hesabla kütlə faizi ilə 0,02 % miqdarında olur. Natrium maddələrin membrandan nəqli üçün əhəmiyyətlidir, natrium-kalium nasosunun (Na+/K+) tərkibinə daxildir. Natrium bitkidə karbonun nəqlini tənzimləyir. Bitkilərin natrium ilə yaxşı təmin olunması onların qışa davamlılığını artırır.

Üzvi kimyada nitril -C≡N funksional qrupu olan hər hansı üzvi birləşmədir. Nitril kauçuk, yanacaq və yağlara davamlı olduğundan avtomobil və digər contalarda da geniş istifadə olunur. Tərkibində birdən çox nitril qrupu olan üzvi birləşmələr siyanokarbonlar kimi tanınır.

Atreus, Mikena kralıdır. Zevsin oğlu Tantalın nəvəsidir. Pelops və Hippodameanın oğludur. Thyestes və Nikippenin qardaşıdır. Pleisthenes, Cleola ilə evliliyindən olub. Bir müddət keçdikdən sonra Atreus, dul qalmış gəlini Aeropa ilə evləndi. Bu ikinci evliliyindən, Aqamemnon və Menalay adlı iki oğlu və Anaksibia adlı bir qızı dünyaya gəldi Şayiələrə görə, Atreus və qardaşı Thyestes, atalarının daha çox sevdiyi qardaşları Khrysipposu öldürdülər və atalarının lənətini aldılar və sonralar Arqos krallığını ələ keçirdilər. Ancaq Thyestes, hökmranlığın rəmzi olan qızıl quzuyu oğurladı və Atreusun həyat yoldaşı Aeropanı sınağa çəkdi. Cinayəti açıldıqdan sonra qaçarkən, Atreusun oğlu Pleisthenesi də özü ilə götürdü və onu öz uşağı kimi böyütdü. Uşaq böyüdükdən sonra, Thyestes onu Atreusu öldürmək üçün göndərdi.

Nairi — Van Gölünün cənubi hisəsində tarixsəl bir ölkə adı (e.ə. 1114- 860), Assuriyalılar onlara (KUR.KUR Na-i-ri, və ya Na-i-ru) adı verirdi, müasir Türkiyənin və Cənubi Azərbaycanın (İranın Qərbi Azərbaycan vilayətinin) Van və Hakkari vilayətlərinə təxminən uyğun gəlir. Nairi bəzən Mesopotamiya, Xet və Urartu mənbələrindən bilinən Nihriya ilə bərabərləşmişdir.Ancaq bir mətn içərisində belə gəlir ki Nihriya ilə birgə olmaması təxmin edilir.Tunc dövrünün qutulmasından əvvəl Nairi qəbilələri həm Assuriya, həm də Xetlər ilə mübarizə aparacaq qədər güclü bir qüvvə hesab olunurdu. Mitanni Krallığının yıxılışından sonra torpaqlarına nəzarət etmək üçün Xetlər və Assuriyalılar arasındakı döyüşlərin son nöqtəsi olan Nihriya Döyüşü; orada baş verdi, e.ə. 1230. Urartu'nun ilk padşahları özülərini yerli Bianili yerinə Nairi adlandırdılar.Ancaq Urartu ilə Nairi arasındakı münasibət dəqiq bəlli deyil. Bəzi alimlər Urartu və Nairinin ayrı-ayrı nöqtələr olduğunu irəli sürdülər. Assuriyalıların sənədlərinə baxaraq belə görünür ki, e.ə. 8-ci əsrdə Nairi torpaqları Assuriya və Urartu tərəfindən tamamilə ələ keçmədən öncə və Urartunun qurulmasından öəcə onlarca il müstəqil olaraq həyatlarını sürdürmüşlər.

Narın (şəhər) — Qırğızıstanda şəhər. Narın çayı — Qırğızıstanda çay. Narin vilayəti — Qırğızıstanda vilayət.

Natiq — Azərbaycanda daha çox işlədilən kişi adı. Natiq Əliyev — Azərbaycan Respublikasının energetika naziri Natiq Əhmədov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı; Xocalı soyqırımı şəhidi. Natiq Məmmədov (milli qəhrəman) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Natiq Əliyev (general-mayor) — Natiq Qəzənfəroğlu — Bəstəkar. Kino bəstəkarı. Natiq Rəsulzadə — Natiq Həsənov — Videomühəndis. Videotəminatçı. Natiq Fərzəliyev — Aktyor Natiq Qədimov — Aparıcı. Müxbir. Natiq Orucov — Xınalıqlı muğam ustası Natiq Şirinov — Azərbaycan musiqiçisi, bəstəkar. Natiq Rüstəmov — şəhid.

Anatri çuvaşlar — çuvaş xalqının etnoqrafik qrupu. Etnoqraflar onları 3 alt qrupa ayırırlar: şimal (Anış və Uryum çayları arasında); çalılıq və ya qərb (Böyük Bula və Karla çayları arasında); cənub və ya çöl (xirti) (Kubna və Karlanın çayarası kəsişməsi). == Yaşadıqları ərazilər == Anatri çuvaşların məskunlaşma ərazisi, Uta çayı boyunca anat yençi çuvaşların yaşadıqları ərazi ilə həmsərhəddir. Onların məskunlaşma əraziləri Çuvaşıstanın cənub bölgələrini və Tatarıstan Respublikasının ona bitişik rayonlarını və Ulyanovsk vilayətini əhatə edir. XIX əsrdəonların məskunlaşma ərazilərinə Tsivilski rayonunun cənub hissəsi və Simbirski, Buinski, Tetyuşski mahallarının şimal əraziləri daxil idi. == Mənşəyi == Etnik çöl yarımqrupu XVI əsrdə Çuvaşıstanın mərkəzi rayonlarından olan insanlar tərəfindən Kazan ələ keçirildikdən sonra çar administrasiyasının təzyiqi ilə, eləcə də ərazinin sərbəst müstəmləkəçiliyi nəticəsində kolonistlər tərəfindən formalaşmışdır. Qazan xanlığı dövründə yerli çuvaşlar orijinallığı dil və digər əlamətlərlə müəyyən edilən iki alt qrupa bölünürdülər: anatri, anat yençi və viryal/turi çuvaşlar. Sonuncular şərq qonşuları — tatarlarla ən böyük etnik-mədəni təmasda idilər. XVI əsrin ortalarından çuvaşların rus etnik qrupunun təzyiqi altında cənub çöl bölgələrində, Uryum çayının cənubunda məskunlaşması zamanı anatri çuvaşlarının yeni yarımqrupu — Hirti (çöl) meydana gəldi. Sovet arxeoloqu P. N. Tretyakovun Çuvaş Muxtar Sovet Sosialist Respublikası ərazisində apardığı qazıntılar nəticəsində müəyyən edildi ki, Çuvaş torpaqlarının cənub-şərq hissəsi, Çuvaş anatri bölgəsi Bulqar türklərinin dövlətinin mühüm bir hissəsi idi.

Andriy Vorobey (29 noyabr 1978, Donetsk) — ukraynalı futbolçu. Futbolçu kimi hücumçu mövqeyində oynamışdır.

Atsuşi Natori (d. 12 noyabr 1961) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 6 oyun keçirib.

Katrin Denöv (Catherine Deneuve) (22 oktyabr 1943) — məşhur Fransa aktrisası. == Həyatı == Katrin Denövü "Fransanın meqaulduzu" adlandırırlar. 1943-cü il Paris doğumlu olan 67 yaşlı aktrisa çoxdan dünya kinematoqrafının incisinə çevrilib. Aktrisa musiqili "Şerbur çətirləri" (1964) filminin Kann uğurundan sonra ulduz statusu alıb. Növbəti ildə o, Roman Polanskinin "Nifrət" psixoloji trillerində baş rolu ifa etmişdir. Sonrakı illərdə Luis Bunyuel ("Tristana", 1970) və Fransua Tryuffo ("Sonuncu metro", 1980) kimi rejissorlarla işləyib. Onun ən cəsarətli ifalarından biri Bunyuelin "Günorta gözəli" (1967) filmi sayılır. == Filmoqrafiya == Şerbur çətirləri (film, 1964) / Les Parapluies de Cherbourg Roşforlu qızlar (film, 1967) / Les Demoiselles de Rochefort Axırıncı metro (film, 1980) / Le Dernier Métro 8 qadın (film, 2002) == İstinadlar == == Həmçinin bax == == Xarici keçidlər == Katrin Denöv — IMDb səhifəsi Катрин Денев: Мое первое культурное потрясение. Интервью актрисы на интернет-канале ИСКУССТВО ТВ Отрывки из книги Плахова про Катрин Денёв Катрин и Франсуаз Дорлеак.

Katrin Hoffmann (5 iyul 1978) — Almaniyanı təmsil edən bədii gimnast. == Karyerası == Katrin Hoffmann Almaniyanı 1996-cı ildə Atlanta şəhərində baş tutan XXVI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və qrup turnirində 8-ci pillənin sahibi olub.

Katrin Mansfild Boçamp Murri — Görkəmli modernist Yeni Zelandiyada doğulmuş İngilis qısa hekayə yazıçı.19 yaşında Katrin Yeni Zelandiyanı tərk etmiş və İngiltərdə məskunlaşmışdır.İngiltərədə o,modernist yazıçılar Oldes Haksli, David Lavrens və Virciniya Vulf ilə dostluq əlaqləri yaratmışdır.Onun qısa hekayələrində şüur axınından istifadə olunmuşdur.1917-ci ildə vərəm diaqnozu qoyulur.34 yaşında Fransada vəfat edir. == Həyatı == Mansfild 1888-ci ildə Vellinqtonda görkəmli ailədə dünyaya gəlmişdir.Atası Yeni Zelandiya bankının müdüri idi və cəngavər tituluna layiq görülmüşdü.1893-cü ildə Mansfild ailəsi Torndondan Karoriyə köçür.Katerina burada uşaqlığının ən xoşbəxt illərini keçirir.Sonralara Prelüd hekayəsində bu illərdən yazır. 9 yaşında "Enna Blake" adlı ilk hekayəsi çap olunur. 1903-cü ildə Queens College-ə daxil olur və bacıları ilə birgə Londonda köçür.Burada Cənubi Afrikadan olan yazıçı İda Beyker(Lesli Mur kimi də tanınır) ilə tanış olur və ömrünün axırına qədər dost qalır. Mansfild 1903-1906-cı illər arasında Belçika və AlmaniyayIa səyahət edir.Almaniyada olduğu müddətdə Anton Çexovun əsərləri ilə tanış olur.İngiltərədə təhsilini başa vurduqdan sonra Zelandiyaya qayıdır və qısa hekayələr yazmağa başlayır.2 il sonra yenidən Londona qayıdır.Atası ona illik 100 sterlinq göndərirdi. Həm qadınlar,həm də kişilərlə sevgi münasibətləri oldu.İlk qadın sevgilisi Maorili Maata Mahupuku(bəzən Marta Qreys kimi də tanınır) olmuşdur.Özü tez-tez Maatanı Şarlotta deyə çağırırdı.Maata haqqında bir neçə qısa hekayəsində də yazdı.Maata 1907-ci ildə evləndi.Katrinin ikinci belə münasibəti Edif Katlin Bendal ilə oldu.Bu münasibət 1906-1908-ci illər arasında davam etdi.Sonralar Beatris Hastinqslə sevgili olur. İlk evliliyini 1909-cu ildə Corc Braunla edir.Amma həmin gün Corcu tərk edir.1918-ci ildə Katrin Con Midlton Marri ilə evlənir. I Dünya Müharbəsində sevimli qardaşı "Çammi"nin ölümündən sonra yaradıcılığında Zelandiyadakı uşaqlıq illərinə sığındı.Daha çox nostalgiyaya yer verdi.Mansfildin ailəsi ilə bağlı xatirələri Bliss(1920) hekayələr kitabında yer alır.Həyatı boyu sadəcə 3 hekayələr kitabı nəşr olunur. Əsərlərinin çoxu ölümündən sonra ikinci həyat yoldaşı tərəfindən çap olunur,halbuki özü əsərlərinin yandırılmasını vəsiyyət etmişdi. Şəxsiyyətinin bəzi yönləri Lavrensin,Oldos Hakslinin,Fransis Karlonun və Konrad Aykenin bəzi əsərlərindəki obrazlar üçün ilham mənbəyi olmuşdur.

Katrin Pul (d. 4 aprel 1994) — Almaniyanı təmsil edən bədii gimnast. Katrin Pul 2012-ci ildə Almaniyanı XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Katrin Pul 2016-cı ildə Almaniya bayrağı altında Birləşmiş Krallığın London şəhərində XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında кomanda yoldaşları Mira Bimperlinq, Yudit Hauser, Nikola Müller, Kamilla Pfeffer və Sara Radman ilə birgə təsnifat mərhələsində 49.650 xal topladı və 10-cu yeri tutaraq mübarizəni dayandırdı.

Katrin Yakobsdouttir (isl. Katrín Jakobsdóttir; 1 fevral 1976, Reykyavik) — 2017-ci ildən etibarən İslandiyanın Baş naziri vəzifəsini icra edən island siyasətçi. == Həyatı == Katrin Reykyavikdə anadan olub. 1999-cu ildə İslandiya Universitetini bitirib, bakalavr dərəcəsini island və fransız dilləri üzrə alıb. 2004-cü ildə eyni universitetdən island ədəbiyyatı üzrə magistr dərəcəsini məşhur island cinayət yazarı Adnaldyur İndridason haqqında tezisi ilə aldı.Katrin Qunnar Siqvaldason ilə evlidir və üç oğul anasıdır.İslandiya siyasətində, akademiyasında və ədəbiyyatında bir çox görkəmli insanlar yetişdirən ailədəndir. İslandiya Universitetində humanitar elmlər professoru olan əkiz qardaşlar Armann Yakobsson və Sverrir Yakobssonun kiçik bacısıdır. Katrin siyasətçi və hakim Skuli Toroddsen və şair Teodora Toroddsen və mühəndis və millət vəkili Siqurdur Toroddsenin nəvəsidir. Şair Daqur Siqurdarson onun dayısıdır. == Qeyri-siyasi fəaliyyəti == Katrin 1999–2003-cü illərdə RÚV ictimai xəbər agentliyində dil məsləhətçisi olaraq çalışdı. 2004–2006-cı ildə müxtəlif çap mediasında məqalələr yazdı, öyrənmə təlimini öyrəndi.

Katrin adası (ing. Catherine adası) — Aleksandr arxipelaqına aid olan, Alyaskanın cənub-şərqində yerləşən ada. Ada Baranov adasının şimal-şərq sahillərində yerləşir. İnzibati cəhətdən Sitka şəhərinin bir hissəsidir. 1935-ci ildə ABŞ Meşə Xidməti adanı Rus İmperatriçəsi Yelizaveta Petrovnanın şərəfinə Katrin adlandırır. Təxminən 16 km uzunluğundadır. Adanın sahəsi 86,94 km²-dir. Daimi əhalisi yoxdur.