Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • пленить

    -ню, -нишь; пленённый; -нён, -нена, -нено; св. см. тж. пленять, пленение 1) кого-что книжн. Взять в плен. Пленить вражеские части. Пленить армию проти

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЛЕНИТЬ

    1. уст. есир авун, есир кьун. 2. пер. вичел ашукь авун, рикI ацукьрун, вич кIанрун, есир авун (гуьрчегвилелди, хушвилелди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕНИТЬ

    сов. 1. əsir etmək, əsir almaq; 2. məc. məftun etmək, valeh etmək, cəzb etmək, bənd etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЕНЯТЬ

    несов. bax пленить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • пленять

    см. пленить; -яю, -яешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пенить

    ...пенистым, вызывать пену на поверхности чего-л. Пенить пиво. Пенить воду у берега. Пенить шампунь в воде.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЕНИТЬ

    несов. каф акьалдрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕНИТЬ

    несов. köpüklətmək, köpükləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЕНИТЬСЯ

    ашукь хьун, есир хьиз муьтIуьгъ хьун, эсердик акатун; он пленился еѐ красотой ам адан гуьрчегвилел ашукь хьана, ам адан гуьрчегвилин эсердик акатна

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАВИТЬ

    несов. тех. цIурурун (мес. кьуркьушум)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PLENUM

    сущ. пленум (собрание в полном составе членов выборного руководящего органа какой-либо организации). Partiyanın növbəti пленуму очередной пленум парти

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PLANÉT

    [yun. planetes – dolaşan] Günəşin ətrafında fırlanan və Günəş işığının inikası ilə işıqlanan göy cismi; səyyarə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PLENÁR

    ...rəhbər orqanının bütün üzvlərinin iştirakı ilə olan, keçirilən. Plenar iclas.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PLÉNUM

    [lat. plenum – tam] Plenar iclas. Plenumun qərarları.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PLEVRİ́T

    [yun.] tib. Plevranın iltihabı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПЛАТИТЬ

    ödəmək, vermək, haqqını vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПАЛЕНЫЙ

    кана алугай, алуграй; пахнет палѐным кана алугайдан ни къвезва, кайи ни къвезва.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕЛЕНАТЬ

    несов. пекерик кутун, къундахда ттун (аял)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПИЛЕНЫЙ

    мишердалди атIай (кIарасар). ♦ пилѐный сахар кIусарин шекер (кьуд пипIен кIусарин шекер).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛОДИТЬ

    несов. туьретмишун, арадиз акъудун, арадал гъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕСТИ

    ...хурун (мес. киф, зинбил, къир). 2. пер. туькIуьрун; авун; ахъаюн; плести небылицы авачир гафар ахъаюн; тапарар туькIуьрун (авун, ахъаюн).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕВАТЬ

    ...потолок разг. са карни тийиз вахт акъудун; плевать хотел ва я плевать разг. къайгъу туш, кIусни къайгъу авач, ам са затIни туш.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕВРИТ

    мн. нет, мед. плеврит (плевра перде тIа хьун, плеврадин тIал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕНКА

    ...покрыться плѐнкой кьелечI хам акьалтун (мес. хер хьайи чкадал). 2. плѐнка (кинодин суьретар чIугунин ва я лугьунин сес кхьин патал ишлемишдай це

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PLENAR

    ...пленарный (происходящий при участии всех членов данной организации). Plenar iclas пленарное заседание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПЛЕННЫЙ

    есир; есирвиле гьатнавай кас

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕНУМ

    пленум (са организациядин вири членрин собрание).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PLANET

    ...солнечным светом. Planetlərin görünən hərəkəti видимое движение планет, Mars planeti планета Марс 2. о земном шаре вместе с людьми, его населяющими.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PİELİT

    сущ. мед. пиелит (воспаление почечных лоханок). Kəskin pielit острый пиелит, xroniki pielit хронический пиелит.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПЛЕСНУТЬ

    однокр. лерш авун; лерш ийиз тун; ларпI авун (цел вигьена, гьалчна, яд яна, экъична)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЕННИК

    есир

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАТИТЬ

    несов. 1. къимет гун; гьакъи гун; за это надо платить идахъ къимет гана кIанда; платить деньги пул гун. 2. вахкун; платить долг бурж вахкун. 3. пер. а

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • членить

    ...части, члены. Членить производственный процесс на ряд операций. Членить общество на классы. Членить окружность.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЧЛЕНИТЬ

    parçalamaq, ayrı – ayrı hissələrə bölmək, üzvlərə ayırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЧЛЕНИТЬ

    несов. ччара авун, паяриз ччара авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧЛЕНИТЬ

    несов. parçalamaq, ayrı-ayrı hissələrə bölmək, üzvlərə ayırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • плёнка

    ...чего-л. в растительном, животном организме. Плёнка желтка. Плёнка лёгких. Дифтеритная плёнка. (образуется у больных дифтеритом в зеве и носоглотке).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FLEBİT

    сущ. флебит (воспаление вены, возникающее при проникновении микробов или после введения в вену веществ, раздражающих ее стенку)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PLEVRİT

    I сущ. мед. плеврит (воспаление плевры, сопровождающееся температурой, болью в боку, кашлем) II прил. плевритный, плеврический. Plevrit temperaturu пл

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PLANET

    PLANET Görəcəksiniz... Aya, Marsa və ya başqa planetlərə ilk ayaq basanların birincisi bizim bu təyyarəçilər olacaqlar (Mir Cəlal); SƏYYARƏ Mənəm ilk

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • PLANET

    i. planet; böyük ~lər major planets; kiçik ~lər minor planets; asteroids; peyk (-dən ibarət olan) ~ secondary planets, satellite

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • PLENUM

    i. plenum, plenary session

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ПАЛЕНИЕ

    ср мн. нет 1. ütmə, ütülmə; 2. yandırma, yandırılma; qarsalama, qarsalanma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПАЛЁНЫЙ

    прил. 1. ütülmüş; 2. qarsalanmış; yanıq, пахнет паленым yanıq iyi gəlir.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЕЛЕНАТЬ

    несов. bələmək; bələkləmək; qundaqlamaq (uşağı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПИЛЕНИЕ

    ср мн. нет mişarlama, bıçqılama

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ALUNİT

    1. алунит; 2. алунитовый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALUNİ́T

    [fr.] miner. Zəy daşı. Daşkəsən yaxınlığında olan Zəylik alunit yatağının çox böyük əhəmiyyəti vardır. M.Qaşqay.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПОМНИТЬ

    ...аламукьун; рикIел хьун. 2. рикIел хуьн, рикIелай алуд тавун. ♦ не помнить себя вич-вичелай алатун, вич вичел аламукь тавун (мес. шадвиляй, хъел ат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İLMENİT

    ильменит

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АЛУНИТ

    alunit, zəy daşı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЛОНИТЬ

    1. Əymək; 2. Meyl etdimək, yönəltmək; 3. Tutmaq, basmaq; 4. Işклонить 1. Əymək; 2. Meyl etdimək, yönəltmək; 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОЦЕНИТЬ

    qiymətləndirmək, qiymət qoymaq, qədrini bilmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЛОНИТЬ

    ...метлеб аваз хьун (рахадайла); я сразу догадался, к чему он клонит адан гаф гьинай къвезватIа (адан метлеб вуч ятIа), за гьасятда кьатIана.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРЕНИТЬ

    несов. ян гуз тун, алгъурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОЛЕНИЙ

    миргин; миргерин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОСЕНИТЬ

    1. уст. кIевирун; гуьлгедик кутун; гуьлге вигьин. 2. пер. садлагьана кьилиз атун, кьиле гьатун; кьатIун (са фикир ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОЦЕНИТЬ

    1. къимет авун, къимет эцигун, къимет атIун (са затIунин). 2. пер. къимет гун, къимет эцигун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÖLƏZİT

    öləzit eləməx’: (Qazax) söndürmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ALUNİT

    I сущ. алунит (минерал из группы сложных сульфатов) II прил. алунитовый. Alunit daşı алунитовый камень

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРЕТИТЬ

    несов. такIан хьун, экъуьчун атун (са затI, са кар гзаф такIан хьун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРЕНИЯ

    мн. премияр, рахунар (мес. докладдин винел фикирар лугьун, рахунар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЛЕЧИТЬ

    дарманар авун (азарлудаз); сагърун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЮНУТЬ

    однокр., см. плевать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЖЕНИТЬ

    мехъер авун, эвленмишун, паб гъун (масадаз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОМНИТЬ

    yadda saxlamaq, yaddan çıxarmamaq, unutmamaq , xatırlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОГНИТЬ

    см. сгнить,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛЮЩИТЬ

    несов. кьелечIрун; кьулу авун; афар хьиз авун (мес. илисна, чуькьвена кьуркьушумдин гуьлле)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • пленение

    -я; ср. 1) к пленить 1) Пленение целого батальона. Пленение семьи. Пленение живой силы противника. 2) = плен 1) Находиться в пленении. Упасть духом в

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AYIL-MAYIL

    ...сочет. с глаг. etmək. Ayıl-mayıl etmək очаровывать, очаровать; пленять, пленить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • обворожить

    ...тж. обвораживать кого (что) Привести в восхищение; очаровать, пленить. Обворожить кого-л. красотой, улыбкой, приветливостью. Обворожить прекрасным пе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • OVSUNLAMAQ

    ...воздействовать на кого-л., что-л. с помощью чар, заколдовать 2) перен. увлечь, пленить своими чарами. Baxışı ilə ovsunlamaq зачаровать взглядом

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HAYIL-MAYIL

    ...qoymaq kimi поражать, поразить, изумлять, изумить, пленять, пленить кого (своей красотой, изяществом, нежностью, великолепием)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кемен

    ...вегьин - а) заарканить, поймать арканом (кого-л.); б) (перен.) пленить, обворожить (кого-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ŞİRNİKDİRMƏK

    ...обладать ч ем-л., прельщать, прельстить) 2. обольщать, обольстить (увлечь, пленить ч ем-л. заманчивым – обольщениями, лестью и т.п.) 3. поощрять, поо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • очаровать

    ...Произвести чарующее, неотразимое впечатление на кого-, что-л. пленить. Игра актрисы очаровала всех. Очаровать красотой, талантом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DƏLİ-DİVANƏ

    ...сущ. одержимый, одержимая; dəli-divanə etmək сводить, свести с ума (пленить, очаровать); dəlidivanə olmaq с ума сходить, сойти от кого-л., чего-л., т

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • прельстить

    ...прельщаться, прельщение кого 1) а) Подчинить своему обаянию, пленить, очаровать. Прельстить всех своей любезностью. б) отт. Возбудить влечение к себе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MƏFTUN

    ...очаровать; завораживать, заворожить; обвораживать, обворожить; пленять, пленить; məftun olmaq: 1. влюбляться, влюбиться в кого-л.; 2. зачаровываться,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • полонить

    ...царства. 2) высок. Очаровывая, восхищая, покорить - покорять; пленить - пленять. Сюжет полонил художника. Взгляд её полонил душу, сердце. Красота озе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заворожить

    ...ран. Заворожить от дурного глаза. Знахарь заворожил рану. 2) Очаровать, пленить. Озеро заворожило туристов. Голос певца всех заворожил. Ты меня завор

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • завлечь

    ...пустырь. Бандит завлёк ребёнка на чердак. 2) Сильно заинтересовать; пленить, соблазнить, увлечь. Завлечь обещаниями, кокетством, баснословными дохода

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обольстить

    ...св. см. тж. обольщать, обольщаться, обольщение кого-что 1) Увлечь, пленить чем-л. заманчивым, соблазнительным. Я дал обольстить себя заманчивыми мечт

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VALEH

    ...очаровывать, очаровать; околдовывать, околдовать; восхищать, восхитить; пленять, пленить; обвораживать, обворожить; прельщать, прельстить; изумлять,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • околдовать

    ...словно околдован. 3) кого (что) Произвести неотразимое впечатление; пленить, очаровать. Околдовала меня с первого взгляда. Ваша улыбка нас околдовала

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заполонить

    ...кого (что), (чем) Подчинить своему влиянию, обаянию; покорить, пленить. Красавица всех заполонила. Заполонить душу, сердце кого-л. Заполонить кого-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FƏTH

    ...силы природы 3) подчинять, подчинить своему обаянию, очарованию; пленить. Ürəyini fəth etmək покорить чье-л. сердце; 2. захватывать, захватить (заним

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • покорить

    ...животных) Покорить хищников. в) отт. Подчинить своему обаянию, очарованию; пленить. Она покорила меня в первый же день знакомства. Суровая природа не

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЛЕНИТЬСЯ

    сов. 1. məftun olmaq, valeh olmaq; bənd olmaq, vurulmaq; 2. aludə olmaq, qapılmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • пленительность

    см. пленительный; -и; ж.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЛЕНИТЕЛЬНЫЙ

    прил. məftunedici, valehedici, dilbər, füsunkar, cazibəli, son dərəcə gözəl

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЕНИТЕЛЬНОСТЬ

    ж мн. нет məftunedicilik, valehedicilik, dilbərlik, füsunkarlıq, cazibədarlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЕНИТЕЛЬНЫЙ

    гуьзел, микьнатисди хьиз вичел чIугвадай, гьейран ийидай, есир ийидай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • пленительный

    -ая, -ое; -лен, -льна, -льно. см. тж. пленительно, пленительность Покоряющий своей прелестью; обаятельный, очаровательный, невольно завоёвывающий душу. Пленительный голос. П-ая сладость стихов. Пленит

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пленительно

    см. пленительный; нареч.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Prenit
Prenit — rombik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən. == Xassələri == Rəng – ağ, boz, açıq-sarı, bozumtul- və otu-yaşıl, qırmızımtıl, bəzən rəngsiz; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşədən sədəfiyədək; Şəffaflıq – yarımşəffaf; Sıxlıq – 2,8-3; Sərtlik – 6-6,5; Sınıqlar – qeyri-hamar; Ayrılma – {001} üzrə orta; Morfologiya – kristallar: nadir hallarda qısasütunvari və nazik lövhə şəkilli; İkiləşmə: polisintetik; Mineral aqreqatları: böyrək-, vərəq- və daraqvari, radial-şüalı, dənəvər, kürəvi, qaysaq şəkilli əmələgəlmələr, druzalar. == Mənşəyi və yayılması == Tipik hidrotermal mineral olub, tez-tez hidrotermal dəyişilmiş əsasi süxurlarda–qabbro və diabazlarda əsasi plagioklazların parçalanma məhsulu kimi qeyd edilir. Habelə əsasi effuziv süxurların–bazalt və andezitlərin badamvari boşluqlarında rast gəlir. Kontakt-metasomatik əmələgəlmələrdə, adətən, endoskarnlarda rast gələn prenit epidot, piroksen və qranat üzrə inkişaf edir. Mineralın tapıldığı yerlər: Arendal, Kraqeryo (Norveç); Falun (İsveç); Ural, Qafqaz (Rusiya); Zakarpatye (Ukrayna). Azərbaycanda Kiçik Qafqazın ofiolit qurşağının hiperbazitlərində, Daşkəsən və Gədəbəy rayonlarının skarnlarında, Ağcakənd çökəkliyinin vulkanogen əmələgəlmələrində, Talışın subqələvi bazaltoid formasiyasının süxurlarında, Şimali-Daşkəsən kobalt yatağında qeyd edilmişdir. == İstinadlar == == Mənbə == Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Alunit
Alunit — Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn. == Xassələri == Rəng – sarımtıl, qırmızımtıl çalarlı ağ, boz, qəhvəyi, qonur, yaşılımtıl; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə, ayrılma müstəvilərində sədəfi; Şəffaflıq – yarımşəffaf, şəffaf; Sıxlıq – 2,7-2,8; Sərtlik – 3,5-4,0; Kövrəkdir; Ayrılma – {0001} üzrə mükəmməl; Sınıqlar – qabıqlı, tikanlı ; Başqa xassələr: kəskin ifadə olunmuş piroelektrik xassələri; Morfologiya – kristallar: nadir rast gələn kiçik ölçülü psevdokubik, lövhəvari, romboedrik; Mineral aqreqatları: sıx xırda dənəli, ovuntulu giləoxşar torpaqvari kütlələr, badamvari əmələgəlmələr. == Mənşəyi və yayılması == Turş və orta tərkibli vulkanitlərin sulfat turşusunun təsiri ilə metasomatik dəyişilməsi prosesində əmələ gəlir. Solfatarların təsirinə məruz qalmış süxurlarda daha intensiv təzahür edir. Mineralın iri kütlələri törəmə kvarsitlər içərisində yerləşir. Hidrotermal — metasomatik dəyişilmiş damaryanı süxurlarda da rast gəlir. Sulfid yataqlarının oksidləşmə zonasında və H2SO4 ilə zəngin olan aşınma qabıqlarında da müşahidə olunur. Alunitin çökmə süxurlarda — gillərdə, əhəngdaşlarında və s. əmələ gəlməsi onlarda olan piritin oksidləşməsi ilə bağlıdır. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kvars, kaolinit, halluazit, hidrargillit, gips və s.
Edenit
Edenit — mineral, amfibol, NaCa2Mg5 [(OH,F)2½AlSi7O22], == Haqqında == Edenit — ferroedenit izomorf seriyasının son üzvü. Ferroedenitdə Mg təmamilə Fe2+- lə əvəz olunmuşdur. Bu seriyanın bütün üzvlərində komponent kimi adi hornblend iştirak edir. Edenit ideal tərkibinə yaxın amfibollar Mg-la zəngin olan dəyişilmiş püskürmə süxurlarda; dolomitlər içərisində, kontakt metasomatik dəyişilmiş əmələgəlmələrdə biotit, şpinel və qranatla birlikdə rast gəlinir. == Həmçinin bax == Cibbsit == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Helenit
Helenit — mineral. == Haqqında == Helenit — melilit qrupundan, Ca2Al[(Si,Al)2O7]. Ferrihelenitlə Ca2Fe3+[AlSiO7] tam qarışması mümkündür. Diorit, qabbrolarla kontaktda qatışıqları olan əhəngdaşları hesabına əmələ gəlir. Vezuvian, qrossulyar, larnit, sperritlə assosiasiyadır. Ca-la zəngin olan əsasi qələvi süxurlarda tapılır. Növ müxtəlifliyi: ferrihelenit. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Planet
Planet (yun. πλανήτες α') — Günəş ətrafına dolanan və səthi əks olunmuş günəş şüaları ilə işıqlanan göy cismidir. 15-ci əsrədək 7 planet (Günəş, Ay, Merkuri, Venera, Mars, Yupiter və Saturn) olduğu fərz edilirdi. Hesab olunurdu ki, onlar Yer ətrafında fırlanır. XVI əsrdə Nikolay Kopernik Dünyanın heliosentrik sistemini yaratdı və sübut etdi ki, bütün planetlər Günəş ətrafında, Ay isə digər planetlərin peykləri kimi Yerin ətrafında fırlanır. Yer planet, Günəş isə özü şüalandığı üçün ulduzdur. 1781-ci ildə Uran, 1846-cı ildə Neptun və 1930-cu ildə Pluton, daha sonra diametrləri 1 km-dən bir neçə yüz kilometrədək olan kiçik planetlər kəşf edildi. Günəş sistemində doqquz böyük planet və təqribən 2300 kiçik planet məlumdur (1983-cü il etibarilə). 2006-cı ildən etibarən Beynəlxalq Astronomiya İttifaqının qərarı ilə Pluton planetlər sırasından çıxarıldı və kiçik planetlər adlı yeni qrupa aid edilməyə başladı. Planetlər daxili və xarici planetlərə bölünür.
Pleksit
Pleksit — Onurğa beyni sinirləri kələfinin xəstəliyidir. Pleksitin səbəbi travmalar, infeksion xəstəliklər, onurğa xəstəlikləri və s. ola bilər. Boyun pleksiti zamanı boyunun dərin əzələlərinin iflici, ənsə nahiyəsində ağrı olur. Xəstəlik kəskin davam edir. Bazu pleksiti zamanı çiyin və yuxarı ətraf əzələləri birlikdə prosesə cəlb olunur, körpücükaltı və körpücüküstü nahiyələr ağrılı olur, ağrı yuxarı ətrafa da vurur və süst-atrofik iflic baş verir. Yuxarı ətrafların hərəkəti məhdudlaşır. Xəstəlik əksər hallarda 2–3 ay müddətində sağalma ilə nəticələnir, bəzən isə yuxarı ətrafın periferik iflici sabit qalır. Bel-oma pleksitinin klinik əlamətləri bel nahiyəsində olan ağrılardan ibarətdir. Ağrılar bud və oturaq sinirləri boyunca yayılıb, hissi pozğunluqlar verir.
Plener
Plener (fr. plein air – açıq hava) — boyakarlıqda günəş işığı və atmosferin təsiri ilə əmələ gələn rəng dəyişikliklərinin tabloda verilməsini ifadə edən termin. Plener boyakarlığı naturanı bilavasitə öyrənmək və onun real simasını daha tam əks etdirmək məqsədilə rəssamların emalatxanadan kənarda, açıq havada işləmələri ilə əlaqədar meydana gəlmişdir. Renessans dövrü rəssamları gümüşü-boz rəng çalarlarından istifadə edərək tablolarında işıq-hava mühitini ustalıqla vermişlər. Ancaq plener prinsiplərinin geniş yayılması XIX əsrin 1-ci yarısına təsadüf edir. Plener prinsipləri XIX əsrin ortalarında Barbizon məktəbinə mənsub rəssamların, eləcə də K. Koronun, əsrin 2-ci yarısında isə impressionizm nümayəndələri K. Mone, K. Pissarro, O. Renuar və başqalarının yaradıcılığında əksini tapmışdır. Rusiyada İlya Repin, Surikov, Levitan, Azərbaycanda isə Səttar Bəhlulzadə və başqaları bir sıra əsərlərini plenerdə yaratmışlar. == Şəkillər == == Ədəbiyyat == ASE, VII cild, Bakı, 1983. səh. 559.
Plevrit
Plevrit plevranın (ağciyər pərdəsinin) iltihabı xəstəliyi olub plevral boşluqda mayenin yığılması, və ya plevra vərəqlərinin üzərində fibrinli çöküntülərin əmələ gəlməsi ilə müşahidə olunur. Plevrit quru və eksudativ olmaqla iki yerə bölünür. == Plevritin əmələgəlmə səbəbləri və mexanizmi == Əksər hallarda plevrit müstəqil patologiya olmur, çox vaxt bir sıra ağciyər və digər orqanların xəstəliklərini müşayiət edir. Əmələgəlmə səbəblərinə görə plevritlər infeksiya və qeyri-infeksiya (aseptik) mənşəli olur. == İnfeksiya mənşəli plevritlərin səbəbləri == – bakterial infeksiyalar (stafilokok, pnevmokok, qrammənfi flora və s.); – göbələk infeksiyaları (kandidoz, blastomikoz, koksidioidoz); – viruslu, parazitli (amöbiaz, exinokokkoz), mikoplazmalı infeksiyalar; – vərəm infeksiyası (pasiyentlərin 20%-də aşkar olunur); – sifilis, səpmə və qarın yatalağı, bruselyoz, tülyaremiya; – döş qəfəsi nahiyəsində cərrahi müdaxilələr və travmalar. Göründüyünüz kimi səbəblər çoxdur. Elə buna görə də xəstəlik mövcud olduğu halda səbəbi araşdırılmalıdır. Səbəbini biləndən sonra xəstəyə effektli müalicə tətbiq etmək olar. == Qeyri-infeksiya mənşəli plevritlərin səbəbləri == – plevranın bədxassəli şişləri (plevranın mezotelioması), ağciyər və süd vəzisinin xərçəngi zamanı plevraya yayılan metastazlar, limfomalar, yumurtalıqların şişləri və s. (plevritli pasiyentlərin 25%-də qeydə alınır); – birləşdirici toxumanın diffuz zədələnmələri (sistemli qırmızı qurd eşənəyi, revmatoid artrit, sklerodermiya, revmatizm, sistemli vaskulit və s.); – ağciyər infarktı, miokard infarktı; – digər səbəblər (hemorragik diatezlər, leykozlar, pankreatit və s.).
Qalenit
Qalenit (qurğuşun parıltısı) – PbS — Kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn. == Növ müxtəliflikləri == Selenli qalenit; svinçak – narındənəli bütöv sıx kütlələr. == Xassələri == Rəng – qurğuşunu-boz; Mineralın cizgisinin rəngi – bozumtul-qara; Parıltı – güclü, metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 7,4-7,6; Sərtlik – 2-3; Ayrılma – kub üzrə tam mükəmməl; Sınıqlar – pilləvari; Başqa xassələr – zəif elektrik keçiricisidir; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, heksaoktaedrik, hərdənbir oktaedrik, bəzən skelet formalı, İkiləşmə: təmas və qarşılıqlı nüfuzetmə; Mineral aqreqatları: dənəvər kütlələr, druzalar. == Mənşəyi və yayılması == Skarn yataqlarında, bəzən püruzlar şəklində qələvi süxurlarda və peqmatitlərdə qeyd olunur. Qalenitin mineraloji əhəmiyyət daşıyan aqreqatlarına vulkanik qazlardan əmələ gələn məhsullar içərisində rast gəlinir. Geniş yayıldığı hidrotermal yataqlarda başqa sulfidlərlə birlikdə damarlar, metasomatik filiz cisimləri və püruzlar əmələ gətirir. Mühüm sənaye əhəmiyyətli toplularına polimetal və kolçedan-polimetal yataqlarında rast gəlinir. Sfaleritlə birlikdə karbonat süxurlarında iri filiz cisimləri əmələ gətirir. Nadir hallarda fosforit və pirit konkresiyalarında müşahidə edilir.
İlmenit
İlmenit — mineral, FeTiO3, Mg, Mn qarışıqları olur. == Haqqında == İlmenit - triqonal. Kristalları lövhəvari. Rəngi qara. Parıltısı yarımmetallik. Sərtliyi 5-6. Xüsusi çəkisi 4,7. Qabbro, diabaz, piroksenit, siyenit peqmatitlərində və səpintilərdə tapılır. Növ müxtəlifliyi: pikroilmenit, manqanilmenit. Sinonim: Kriçtonit, Titanlı dəmir daşı.
Lenin
Vladimir İliç Ulyanov və ya qısaca Lenin (rus. Влади́мир Ильи́ч Ле́нин, 22 aprel 1870[…], Simbirsk, Simbirsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 21 yanvar 1924[…]) — rus inqilabçısı, marksist, publisist, leninizm nəzəriyyəsinin yaradıcısı, SSRİ-in qurucusu. Vladimir Lenin tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. == Ailəsi == Lenin (həqiqi soyadı Ulyanov) Vladimir İliç KP (B) partiyasının və Sovetlərin qurucusudur. Vladimir İliç Ulyanov Simbirskdə xalq məktəbi inspektorunun — İlya Nikolayeviç Ulyanovun (1831–1886) ailəsində anadan olmuşdur. Onun atasının şəxsi (qeyri-irsi) dvoryanlığı olmuşdur. Leninin ailəsi çoxmillətli olmuşdur və onun kökündə bir neçə millətlilik özünü daha qabarıq göstərir — çuvaş, kalmık, rus, alman, yəhudi, isveç. Lenin ata tərəfindən babası Nikolay Vasilyeviç Ulyanov milliyyətcə çuvaş olmuşdur. Daha sonralar atası milliyyətcə kalmık, anası isə bəzi məlumatlara görə rus olan Anna Alekseyevna Smirnova ilə evlənmişdir. Nikolay Ulyanovun ölümündən sonra isə İlya Ulyanovun qayğısına onun böyük qardaşı Vasili Ulyanov qalmışdır.
Lenti
Lenti (sloven. Lentiba) — Macarıstanın Zala medyesində, Avstriya, Slovakiya və Xorvatiyanın sərhədində yerləşən rayon.
Ləkit
Ləkit Azərbaycan Respublikasının Qax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Ləkit kəndi qədim tarixə malikdir. Onun yaşının ən azı 2000 il olması sübut olunmuş fakt hesab oluna bilər. Belə ki, Ləkit kəndinin adı qonşu Qum kəndi ilə birlikdə qədim yunan tarixçilərinin əsərlərində çəkilir. Bu kəndlərdə mövcud olan, qədim albanlara aid edilən məbədlərinin qalıqları da bunu sübut edir. Ləkit sözünün də qədimdə həmin ərazidə yaşamiş "lək" ("leq") tayfalarının adından götürüldüyü güman edilir. Tarixin müxtəlif zamanlarında iri yaşayış məskəninə çevrilən kənddə bəzi vaxtlarda 1000-ə qədər ev olduğu bildirilir. == Toponimikası == Kənd dağətəyi ərazidə yerləşir. Kəndin ərazisində VI əsrdə tikildiyi müəyyən edilən və hal-hazırda dağınıq halda olan, Qafqaz Albaniyasına aid xristian məbədi - Ləkit məbədi yerləşir. Bəzi tədqiqatçılar bu coğrafi adı Böyük Qafqaz dağlannm cənub ətəklərində (əsasən, Samurçay hövzəsində, o cümlədən Qafqaz Albaniyasında) yaşamış qəd.
Lənət
Bəddualar — inanc və dualar kimi İraq-türkman folklorunda möhkəm yer alan janrlardandır. Xalqın keçmiş həyat tərzini, adət-ənənəsini, etik və estetik görüşlərini tədqiq etmək baxımından bəddualar xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Professor Azad Nəbiyev Azərbaycan folklorunda qarğışlardan danışarkən onları üç qrupa bölmüşdür: mərasimlərlə, məişətlə, mifoloji və dini təsəvvürlərlə bağlı yaranan qarğışlar. Demək olar ki, Kərkük dolaylarında təsadüf edilən bədduaları da təxminən üç qrupa bölmək olar: Dini təsəvvürlərin təsiri ilə yaranan bəddualar. Mərasimlərlə bağlı yaranan bəddualar. Məişətlə bağlı yaranan bəddualar. Iraq türkman folklorunda məişətlə bağlı yaranan bəddualar daha çoxdur.
Pelit
Pelit — <0,001 mm və ya <0,005 mm ölçülü hissəciklərdən təşkil olunmuş (mənşəyi və tərkibliindən asılı olmayaraq) çökmə süxurların ümumi adı. Hissəciklərinin ölçüləri <0,01 mm-dən kiçik olan dib çöküntüləri (lillər) də pelit adlanır. Pelit fraksiyası çökmə süxurların və dib çöküntülərinin ölçüləri <0,01 mm hissəciklərdən ibarət olan fraksiyası. Pelit quruluş çox kiçik ölçülü (<0,01 mm) hissəciklərindən (95%-dən çox) ibarət çökmə süxur quruluşu; gil və gil şistləri, argillit və mergellər, vulkanik tuflar və bəzi klastik süxurlar üçün səciyyəvidir. Pelitləşmə — kaliumlu çöl şpatlarının epimaqmatik proseslər, yaxud aşınma nəticəsində dəyişilməsinin ilk mərhələsi. Nəticədə pelit (kaolin və b.) yaranır, minerallar şəffavlığını itirir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Penis
Kişi cinsiyyət üzvü və ya Penis (lat. penis; yun. phallos) — xarici cinsiyyət orqanı olub, vəzifəsi spermanı (toxumu) və sidiyi ifraz etməkdir. Bu mağaralı toxumadan təşkil olunmuş bir cüt penisin mağaralı cismindən — lat. corpora cavernosa penis və bir ədəd penisin süngəri cismindən — lat. corpus spongiosum penis (corpus cavernosum urethrae - BNA) ibarətdir. Penis qasıq nahiyəsində xayalığın önündə asılaraq üç hissəyə bölünür: 1) arxa hissə — penis kökü — lat. radix penis qasıq sümüklərinə bağlanmışdır; 2) orta hissə — penis cismi — lat. corpus penis; 3) ön hissəsi — penis başı — lat. glans penis (yun.
Pşent
Pşent (düzgün pa-sxemit q.misir sḫm.tỉ "iki güclü" q.yun. ψχεντ "psxent") Qədim Misir fironlarına məxsus iki tacın : Aşağı Misir hökmdarlarına məxsus qırmızı "deşret"in və Yuxarı Misir hökmdarlarına məxsus ağ "hecet" ilə birləşməsindən yaranmışdır.
Zenit
Zenit (ərəbcə səmtürrəs-baş üstdə uca nöqtə) - müşahidəçinin başı üstündə göy sferinin ən yüksək nöqtəsi, başqa sözlə, müşahidəçinin durduğu nöqtədən qaldırılmış şaquli xəttin göy sferində rast gəldiyi xəyali nöqtədir..
Animal Planet
Animal Planet (azərb. Heyvanlar aləmi‎) — Discovery Channel şirkətinə məxsus Amerika kabel kanalıdır. 1 oktyabr 1996-cı ildə yaradılıb, şəbəkə əsasən vəhşi və ev heyvanları haqqında seriya və sənədli filmlərə həsr olunub. Peyk və kabel versiyalarında yayılmışdır. Kanal, yaşayış yerlərində heyvanları göstərən filmləri, Qırmızı Kitabda qeyd olunan növlərlə bağlı hekayələr yayımlayır. Kanalın şüarı — «Planetimizdə 2 milyondan çox canlı var. Onlardan biri — sənsən. Qalan hissəsini isə Animal Planet kanalının proqramlarında tanış ol.» Kanalın müəyyən versiyaları Kanada, Hindistan, Yaponiya, Tayvan və digər ölkələrdə yaradılmışdır. Bəzi yayımları DVD şəklində buraxılır. == Tarixi == «Animal Planet» kanalı 1 oktyabr 1996-cı ildə əsası qoyulmuşdur.
Böyük Pliniy
Böyük Plini (lat. Plinius Maior); əsl adı Qay Plini Sekund (lat. Gaius Plinius Secundus; ən tezi 23 və ən geci 24[…] – 79[…], Stabie[d], İtaliya[d], Roma imperiyası[…]) — Qədim Roma yazıçısı və filosofu. == Təbiət tarixi == Bir çox yüzilliklər ərzində "Təbiət tarixi" (lat. Naturalis Historia) əsəri avropalıların maddi aləm haqqında aldıqları biliklərin ən mühüm mənbəyi olmuşdur. Əsər 36 kitabdan ibarətdir. Burada Plini kainatın Roma və yunan filosoflarının təssəvvür etdiyi formadakı təsvirini verirdi. Kainatı özünün gördüyü kimi təsvir edirdi. Onun birinci kitabına astronomik və fiziki müşahidələrə dair məlumatlar var idi. Növbəti 4 kitab isə coğrafiyaya aid idi.
Clockwork Planet
Clockwork Planet (クロックワーク・プラネット, Kurokkuwāku Puranetto, azərb. Saat mexanizmi planeti‎) — Şinonun rəssamlığı ilə Yuu Kamiya və Tsubaki Himana tərəfindən yazılan ranobe seriyası. 2 aprel 2013-cü ildən bu yana Kodansha nəşriyyatının Kodansha Ranobe Bunko imprinti altında 4 cildi çapdan çıxmışdır. Kuronun rəssamlığı ilə hazırlanan manqa adaptasiyası isə 2013-cü ildən Kodansha nəşriyyatının "Monthly Shōnen Sirius" şonen manqası jurnalında nəşr olunur. Manqanın 5 tankobon cildi çapdan çıxmışdır. Anime adaptasiyasının 2017-ci ilin aprelindən yayımlanması planlaşdırılır. == Məzmun == Hadisələr tamamilə dağılmış və saat mexanizmi ilə tamamilə yenidən tikilmiş dünyada baş verir. Bir gün Naoto Miura adlı lisey şagirdi gözlənilmədən bir avtomat qızla rastlaşır. == Personajlar == Naoto Miura (見浦ナオト, Miura Naoto) Səsləndirən: Yoşino Nanco RyuZU (リューズ, Ryūzu) Səsləndirən: Ay Kakuma Mariya Bell Breqe (マリー・ベル・ブレゲ, Marī Beru Burege) Səsləndirən: Saori Onişi Vaynni Halter (ヴァイネイ・ハルター, Vai'nei Harutā) Səsləndirən: Keniçiro Matsuda AnkoR (アンクル, Ankuru) Səsləndirən: Sayaka Senbonqi == Media == === Ranobe === İlk ranobe cildi 2 aprel 2013-cü ildə Kodansha nəşriyyatı tərəfindən Kodansha Ranobe Bunko imprinti altında nəşr olunmuşdur. 29 dekabr 2015-ci ilə kimi dörd cildi çapdan çıxmışdır.
Cırtdan planet
Kiçik planet və ya Cırtdan planet (ing. Dwarf planet) — Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı planetlər haqqında 24 avqust 2006-cı il tarixində etdiyi açıqlama nəticəsində yaradılan səma cisimləri üçün kateqoriya. Ancaq günəş sisteminə aid olub, planetlər kateqoriyası və kiçik günəş sistemi cisimləri kateqoriyasından fərqlənir.
Doqquzuncu Planet
Doqquzuncu Planet və ya Planet X — ləqəbli nəhəng, buzlu planet daxil olduğumuz Günəş sisteminə aid olması fərz edilir. Bu fikri irəli sürənlər Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun əməkdaşları Mayk Braun və Konstantin Barigindir. Planetin mövcudluğu Koyper qurşağındakı cisimlərin hərəkəti vasitəsilə təxmin edilib. Bu planetin Nis modelindəki fərzi beşinci nəhəng planet olma ehtimalı da var.
Faeton (planet)
Faeton (və ya Phaetton, daha az Phaethon) — Mars və Yupiterin orbitləri arasında var olduğu fərz edilən hipotetik planetdir və təxribatı, yəqin ki, asteroid qurşağının meydana gəlməsinə səbəb olmuşdur. Xəyali planet, Yunan mifologiyasında günəş tanrısı Heliosun oğlu və atasının günəş avtomobilini dağıdıcı nəticələr doğuran bir günə aparmağa çalışan və nəticədə Zeus tərəfindən yox edilən Phaethon'dan seçildi. 3200 Phaethon, bəzən Phaeton'u səhv yazmış olan asteroid, qeyri-adi xüsusiyyətlərə sahib bir Mercury, Venera, Dünya və Mars orbit keçişi edən Apollon asteroididir. Titius-Bode qanununa görə Mars ilə Yupiter arasında bir planetin var olduğuna inanılırdı. Johann Elert Bode, Alman astronom və professor Johann Daniel Titius (1729–1796) tərəfindən edilən kəşflərin sonra beşinci planeti araşdırmaya çağırdı. Asteroid qurşağındakı asteroid ən böyüyü olan Ceres 1801-ci ildə İtalyan Giuseppe Piazzi tərəfindən təəccüblü bir şəkildə kəşf edildi və beşinci planetin təxmin etdiyi mövqeyə uyğun gəldiyi təsbit edilincə çoxu itkin planetə inandı. Bununla birlikdə, 1802-ci ildə astronomu Heinrich Wilhelm Matthäus Olbers, Ceres'le eyni ümumi orbitdəki başqa bir cisim kəşf etdi və adını Asteroid Pallas olaraq nəşr etdi. Olbers, bu yeni kəşflərin, daha əvvəl Güneş'i orbitdə buraxmış olan parçalanmış bir planetin parçacıqları olduğunu təklif etmişdi. Ayrıca, bu parçalardan daha çoxunun tapılacağını nəzərdə tutdu. Olbers tərəfindən Karl Lüdviq Harding və Vesta'nın meteorit Juno kəşfi, Olbers fərziyyəsini izlədi.
Jaume Plensa
Jaume Plensa (isp. Jaume Plensa; 23 avqust 1955[…], Barselona) — İspaniya rəssam və heykəltəraşıdır. == Həyatı == Jaume Plensa Kataloniyanın Barselona şəhərində doğulmuş və “Llotja” məktəbində, daha sonra isə Escola Superior de Belles Arts de Sant Jordi ali incəsənət məktəbində təhsil almışdır. == Yaradıcılığı == Sənətkarın ən məşhur əsəri İllinoysin Çikaqo şəhərindəki Millennium parkında quraşdırılmış Tac fəvvarəsidir. It opened in July 2004. Fəvvarənin açılışı 2004-cü ilin iyulunda baş tutmuşdur. Fəvvarə qara qranitdən işlənmiş əks olunma (reflekt) hovuzu və şüşə kərpiclərdən hörülmüş cüt qüllələrdən ibarətdir. LED işıq lampalarından istifadə edilmiş qüllələrin hər biri 15 metr hündürlüyə malikdir. Plensanın “Blake in Gateshead” adlı digər bir əsəri isə Şimal-Şərqi İngiltərədə yerləşir. Qeytshed şəhərinin Baltik Müasir İncəsənət Mərkəzinin həyətində yerləşən həin əsərin mərkəzindən gecə vaxtı göyə lazer işığı buraxılır.