Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • прокол

    ...прокалывать и проколоться - прокалываться. Прокол шины. Прокол отверстия. 2) мед. Процедура выведения инфильтрата из внутренних органов при воспалите

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОКОЛ

    1. см. проколоть. 2. тIеквен (сухна акъудай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОКОЛ

    м 1. deşmə, dəlmə; 2. deşik, dəlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • просол

    -а; м. Качество засола, степень солёности. Определить степень просола рыбы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИКОЛ

    м paya; ◊ на приколе bağlı; стоять на приколе 1) bağlı durmaq; 2) işləməmək, hərəkətsiz durmaq; суда стоят на приколе (dəniz.) gəmilər körpüyə bağlı d

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОП

    м 1. qazıma; 2. qazıb içindən (ortasından) keçmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОС

    м kərənti bojy çalınmış zolaq (yer); biçilmiş ot zolağı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОСОЛ

    м мн. нет xüs. duzlanma dərəcəsi; duzluluq, şorluq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • прикол

    ...причала лодок, судов, для привязывания животных и т.п.) Привязать на прикол лошадь. Лодка на приколе. Стоять, находиться на приколе (стоять у причала

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • прокос

    -а; м. 1) к прокосить 1), 2) - прокашивать Прокос лужайки. 2) Прокошенная полоса шириной в один взмах косы, в один захват косилки; скошенная трава на

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поколь

    союз.; см. поколе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОКОЛОТЬ

    сухун; сухна тIеквен акъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОВАЛ

    1. уьцIуьн; кIватун; аватун. 2. кIватай чка, кIватна хьайи легъв, кIватай фур. 3. пер. кIватун; чIур хьун; кьилиз тефин (планар, са кар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОВОЗ

    тухун; чIугун (са затIуна аваз ппар, кири, инсанар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБОР

    кьечIем; сделать косой пробор къвалалай кьечIем (кирс кьечIем) акъудун; прямой пробор дуьз кьечIем (кьилин чIарар дуьз кьве патахъ паюн).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБОЙ

    тех. 1. см. пробойник. 2. риза (чефтедин, тIапIарар ядай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБЕЛ

    1. ахъайнавай чка, буш чка (кхьей ва я басма авур затIуна, мес. бланкда). 2. пер. нукьсан, кимивал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРАСОЛ

    уст. чавдар (малар ва балугъар маса къачуз гун хьийидай савдагар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОХОД

    yol, keçid

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВОД

    тех. провод, сим (мес. электричество тухудай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОГУЛ

    прогул (себеб авачиз кIвалахдал экъечI тавун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОГОН

    1. гьалун; дорога для прогона скота малар гьалдай рехь. 2. ист. мн. прагун, рекьин гьакъи пул (виликди почтунин балкIанрал алаз финин кири пул)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PROFİL

    I сущ. профиль: 1. очертание, вид сбоку (лица, предмета) 2. вертикальное (поперечное или продольное) сечение, разрез какого-л. участка поверхности, пр

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROLOQ

    proloq bax müqəddimə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • PROLOQ

    başlanğıc — müqəddimə — giriş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • PROTON

    физ. I сущ. протон (элементарная частица вещества, имеющая положительный электрический заряд и являющаяся составной частью атомного ядра) II прил. про

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROTOKOL

    I сущ. протокол: 1. документ, содержащий запись всего, что было сказано, сделано и решено на собрании, заседании, допросе и т.п. İclasın protokolu про

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROQUL

    разг. I сущ. прогул (неявка на работу без уважительной причины). Proqul eləmək делать прогулы, proqulsuz işləmək работать без прогулов II прил. прогул

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROLOQ

    сущ. пролог: 1. вступительная часть литературного или музыкального произведения. Romanın proloqu пролог романа, simfoniyanın proloqu пролог симфонии 2

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROKAT

    I сущ. тех. прокат: 1. разг. прокатка (обработка металла путём обжима между вращающимися валками). Boru prokatı прокатка труб, relslərin prokatı прока

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРОХОД

    1. элячIун; фин. 2. рехъ; элячIдай гирве, фидай ара; горный проход дагъдилай элячIдай (фидай) гирве (рехъ). ♦ прохода нет пер. (адан гъиляй) фи

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОРОК

    1. Peyğəmbər, rəsul, nəbi; 2. Məc. Gələcəyi xəbər verən

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИЛЬ

    м профиль (1. са къвалахъай килигайла акунар, мес. ччинин са патахъай килигайла ччинин акунар. 2. са затI юкьвай агъуз атIайла аквадай гьал, ак

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОТОКОЛ

    протокол; составить протокол протокол кхьин; внести в протокол протоколда кхьин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОТОК

    1. вацIун хел, хвал (вацIук акахьзавай яд ва я кьве вацI, яд авай кьве чка сад-садак кукIурзавай яд)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОРОК

    пейгъамбар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛОТ

    1. лит. пролог (литературадин шейина, гзафни-гзаф драмада сифте гьахьдай, башламишдай кьил). 2. пер. сифте кьил, башламишун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛОМ

    хайи чка, хана хьайи тIеквен, хана хьайи ара

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОКАТ

    ...прокатка. 2. кирида кьуна ишлемишун; кирида вугун; отдать на прокат кирида вугун; срок проката-три месяца кирида ишлемишунин вахт пуд варз я.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОФИЛЬ

    profil (yandan görünüş, bilik, ixtisas)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROLÓQ

    [yun. pro – ön və logos – söz, nitq] Ədəbi və ya musiqi əsərinin giriş hissəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОКАТ

    kirə, kirə vermə, birovuz

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROKÁT

    [rus.] tex. Metalı fırlanan vallar arasında sıxmaqla emal etmə. Boru prokatı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОВОД

    tel, məftil, sim

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PRÓFİL

    [ital. profil] 1. Üzün və əşyanın yandan görünüşü. Bu şəklin üst tərəfində hörükləri çiynindən döşünə doğru sallanan bir qız profili görünürdü. M.Hüse

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PROTOKOL

    PROTOKOL [Kərəmov:] Bunların hamısını protokolda bir-bir yazdırmışam (S.Rəhman); BƏRATƏLQÖVL (köhn.) Pristav: Mənə de əmr olunubdur ki, sizi danışdırı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • PROQUL

    [rus.] Üzürsüz işə gəlməmə, işə çıxmama; işburaxma. ◊ Məcburi proqul – qanunsuz olaraq işə buraxılmadığına görə vəzifəsini yerinə yetirə bilməmə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОВАЛ

    sökülmə, uçulma, iflas, müvəffəqiyyətsizlik, pozğunluq, uçurum

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОБЕЛ

    ara, aralıq, boş yer, boşluq, məsafə, nöqsan, qüsur, çatışmazlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROFİL

    профиль

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DEŞİKLİ

    дырявый, имеющий дыру, прокол, пору

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРОКОЛКА

    ж мн. нет bax прокол 1-ci mənada.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DEŞİK

    1. дыра, отверстие, прокол, скважина; 2. дырявый; 3. логовище;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • NEŞTƏRLƏMƏ

    сущ. от глаг. neştərləmək: 1. прокалывание, прокол скальпелем, ланцетом 2. ужаление

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAZOPUNKTURA

    сущ. мед. вазопунктура (прокол кровеносного сосуда с диагностической или лечебной целью)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • проколоться

    ...разг. см. тж. прокалываться, прокол 1) только 3 л. Получить прокол. Шина прокололась. 2) Допустить промах, ошибку. Проколоться при передаче денег. Пр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поясничный

    ...-ое. П-ые позвонки. Поясничный нерв. П-ые боли. Сделать поясничный прокол.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PUNKSİYA

    I сущ. мед. пункция (прокол какой-либо полости, сосуда, ткани с лечебной или диагностической целью) II прил. пункционный. Punksiya iynəsi пункционная

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пункция

    -и; ж. (от лат. punctio - укол); мед. Прокол какой-л. полости, сосуда, ткани с лечебной или диагностической целью. Диагностическая пункция. Лечебная п

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DEŞİLMƏK

    ...дырявым от носки, прорываться) 2. прокалываться, быть проколотым (получить прокол) 3. продалбливаться, быть продолблённым 4. сверлиться, просверливат

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DEŞMƏ

    ...сверления, deşmə dərinliyi с.-х. глубина сверления 2. долбление 3. мед. прокол, проколка, прокалывание. Yaranı deşmə проколка нарыва 4. перфорация II

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • проколоть

    ...-лот, -а, -о; св. см. тж. прокалывать, прокалываться, прокалывание, прокол, проколка чем. 1) а) что Сделать в чём-л. сквозное отверстие (чем-л. колющ

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DEŞİK

    ...одежде, обуви. Paltarın deşiyini tikmək зашивать дыру на платье 3. прокол (сквозное отверстие, сделанное чем-л.) 4. простореч. лазейка, щель, дающая

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BEL

    ...хребет, позвоночник 2. поясничный. мед. Bel punksiyası поясничный прокол, люмбальная пункция, bel kələfi поясничное сплетение, bel fəqərələri пояснич

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРОКОЛОТЬ

    сов. 1. deşmək, dəlmək; 2. sancmaq, sancaqlamaq; 3. yaralamaq, vurmaq, batırmaq (ucu şiş silah); 4. yarmaq, doğramaq (odun)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОЛОТЫЙ

    прич. 1. deşilmiş, dəlinmiş; 2. yaralanmış (ucu şiş silahla)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОЛОТИТЬ

    сов. 1. deşmək, dəlmək; 2. çırpmaq; 3. vurmaq, döyəcləmək (müəyyən müddət)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОЛЕСИТЬ

    сов. dan. gəzmək, dolanmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОЛАЧИВАТЬСЯ

    несов. 1. deşilmək;. 2. çırpılmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОКОЛАЧИВАТЬ

    несов. bax приколотить

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Prokl
Próklus Diadóxus (/ˈprɒkləs laɪˈsiəs/ ; ən tezi 7 fevral 412 və ən geci 8 fevral 412, Konstantinopol – 17 aprel 485, Afina, Axeya) — antik dövrün neoplatonçu filosofu, Platon Akademiyasının rəhbəri (skolarxı), neoplatonizm məktəbinin sonuncu ən tanınmış nümayəndəsi. Onun öyrənciləri yazırdılar ki, o çoxlu tanınmış müəllimlərdən dərs almış, müdriklik məqamına çatmış, çoxlu ibadətlər etmiş, ailə qurmamış və abid həyatı sürmüşdür. == Əsərləri == "İlahiyyatın ilk əsasları" (yun. Στοιχείωσις θεολογική), "Platon ilahiyyatı" (yun. Περὶ τῆς κατὰ Πλάτωνα θεολογίας), "Fizikanın başlanğıcı" (yun. Στοιχείωσις φυσική) kimi kitabların, eləcə də Platonun "Timeus", "Parmenides", "Alkibiades", "Kratilus" əsərlərinə edilən şərhlərin müəllifi olmuşdur. Ancaq onun əsərlərinin çoxu bizim zamanımıza qədər gəlib çatmışdır. == Fəlsəfəsi == Digər neoplatoçular kimi Proklus da dünyanı Vahidin (tanrının) emanasiyası kimi təsəvvür edirdi. O, emanasiyanı triadik (üç mərhələli) inkişafda görürdü. Ancaq, bu inkişaf əslində tənəzzül demək idi, çünki o əks istiqamətdə inkişaf edirdi: kamildən naqisə, işıqdan qaranlığa olan kimi.
Prokl Diadox
Próklus Diadóxus (/ˈprɒkləs laɪˈsiəs/ ; ən tezi 7 fevral 412 və ən geci 8 fevral 412, Konstantinopol – 17 aprel 485, Afina, Axeya) — antik dövrün neoplatonçu filosofu, Platon Akademiyasının rəhbəri (skolarxı), neoplatonizm məktəbinin sonuncu ən tanınmış nümayəndəsi. Onun öyrənciləri yazırdılar ki, o çoxlu tanınmış müəllimlərdən dərs almış, müdriklik məqamına çatmış, çoxlu ibadətlər etmiş, ailə qurmamış və abid həyatı sürmüşdür. == Əsərləri == "İlahiyyatın ilk əsasları" (yun. Στοιχείωσις θεολογική), "Platon ilahiyyatı" (yun. Περὶ τῆς κατὰ Πλάτωνα θεολογίας), "Fizikanın başlanğıcı" (yun. Στοιχείωσις φυσική) kimi kitabların, eləcə də Platonun "Timeus", "Parmenides", "Alkibiades", "Kratilus" əsərlərinə edilən şərhlərin müəllifi olmuşdur. Ancaq onun əsərlərinin çoxu bizim zamanımıza qədər gəlib çatmışdır. == Fəlsəfəsi == Digər neoplatoçular kimi Proklus da dünyanı Vahidin (tanrının) emanasiyası kimi təsəvvür edirdi. O, emanasiyanı triadik (üç mərhələli) inkişafda görürdü. Ancaq, bu inkişaf əslində tənəzzül demək idi, çünki o əks istiqamətdə inkişaf edirdi: kamildən naqisə, işıqdan qaranlığa olan kimi.
Prokat
Prokat, yayıq (metallurgiyada) — prokat istehsalının məhsulları, qızmar və sojyr yayma üsulları ilə alınan metal məmulat (vərəq, zolaq, lent, rels, boru və s). == Prokat istehsalı == Prokat istehsalı poladdan və digər metaldan yayma yolu ilə müxtəlif məmulat və yarımfabrikat (prokat) alınması, habelə onların keyfiyyətini artırmaq məqsədilə təkrar emal edilməsi (termiki emal, örtük çəkmə və s.). Sənaye ölkələrində əridilən poladın 4/5 hissəsindən çoxu yayma üsulu ilə emal edilir. Prokat istehsalı adətən metallurgiya (az hallarda maşınqayırma) zavodlarında təşkil edilir və bir qayda olaraq (xüsusilə qara metallurgiyada) istehsal dövrünün sonuncu mərhələsi olur. Əsas prokat növlərinə aşağıdakılar aiddir: yarımməhsul və ya pəstah, vərəq və çeşid prokat, yayma boruları, maşın detalları pəstahları (xüsusi prokat növləri) — təkər, halqalar, oxlar, burğular, kürələr, dəyişən en kəsikli profillər və s. Ölçüləri göstərilməklə yayılan məmulatlar prokat çeşidi (sortamenti) adlanır. Prokatın əsas hissəsi azkarbonlu poladdan, bəzi hissəsi legirlənmiş va tərkibində karbonun miqdarı artırılmış (0,4%-dən çox) poladlardan hazırlanır. Əlvan metal (alüminium, mis, maqnezium, sink və onların ərintiləri) prokatları başlıca olaraq vərəq, lent və məftil şəklində istehsal olunur (əlvan metallardan boru və çeşidli profillər başlıca olaraq pressləmə yolu ilə hazırlanır). Müasir metallurgiya zavodlarında polad prokat iki üsulla istehsal olunur. Birinci üsulda başlanğıc material kimi metal qəlibə tökülmüş külçələrdən istifadə edilir.
Proklos
Próklus Diadóxus (/ˈprɒkləs laɪˈsiəs/ ; ən tezi 7 fevral 412 və ən geci 8 fevral 412, Konstantinopol – 17 aprel 485, Afina, Axeya) — antik dövrün neoplatonçu filosofu, Platon Akademiyasının rəhbəri (skolarxı), neoplatonizm məktəbinin sonuncu ən tanınmış nümayəndəsi. Onun öyrənciləri yazırdılar ki, o çoxlu tanınmış müəllimlərdən dərs almış, müdriklik məqamına çatmış, çoxlu ibadətlər etmiş, ailə qurmamış və abid həyatı sürmüşdür. == Əsərləri == "İlahiyyatın ilk əsasları" (yun. Στοιχείωσις θεολογική), "Platon ilahiyyatı" (yun. Περὶ τῆς κατὰ Πλάτωνα θεολογίας), "Fizikanın başlanğıcı" (yun. Στοιχείωσις φυσική) kimi kitabların, eləcə də Platonun "Timeus", "Parmenides", "Alkibiades", "Kratilus" əsərlərinə edilən şərhlərin müəllifi olmuşdur. Ancaq onun əsərlərinin çoxu bizim zamanımıza qədər gəlib çatmışdır. == Fəlsəfəsi == Digər neoplatoçular kimi Proklus da dünyanı Vahidin (tanrının) emanasiyası kimi təsəvvür edirdi. O, emanasiyanı triadik (üç mərhələli) inkişafda görürdü. Ancaq, bu inkişaf əslində tənəzzül demək idi, çünki o əks istiqamətdə inkişaf edirdi: kamildən naqisə, işıqdan qaranlığa olan kimi.
Proloq
Proloq yunanca πρόλογος — müqəddimə: Proloq — Hər hansı mətnin, yazılı mülahizənin girişi; Proloq — pravoslav kitab qiraəti, o Sinaksaridə adlanır; Proloq — çoxgünlük velosiped yarışmasıını kiçik start mərhələsi; Proloq dili — məntiqi proqramlaşdırma dili.
Promil
Promil (lat. pro mille – hər minə) — hər hansı kəmiyyətin mində bir hissəsi. Promil faizin onda birinə bərabərdir və ‰ işarəsi ilə qeyd olunur. Bu işarənin üç ədəd sıfır rəqəmindən tərtib edilməsi Promilin tərifi ilə əlaqədardır. Bəzi kəmiyyətlər ənənəvi olaraq Promil ilə ölçülür; məsələn, dəniz suyunun şorluğu ‰ ilə göstərilir. Suyun şorluğunun 35 Promil olması onun kütləsinin 0,035 hissəsinin duzlardan ibarət olduğu deməkdir (hər litrə 35 qram). Dəmir yollarının meyilliliyi kiçik olduğundan onu da Promil ilə hesablayırlar.
Protokol
Protokol yun. "protokollon" sözündən götürülüb, mənasi "protos"- 1-ci, "kollo"- yapişdirmaq deməkdir — kollegiyal orqanlar (müşavirələr simpoziumlar, seminar, konfrans və s.) tərəfindən müzakirə olunan məsələlərin gedişinin ardıcıl qeyd edildiyi sənəddir. Protokol kollegiyal orqanın kitabı və xüsusi təyin edilmiş şəxs tərəfindən aparılır, sədr və katib tərəfindən imzalanır. == Etimoloji mənası == Etimoloji mənada "protokol" sözü Bizans diplomatiyasinda təntənəli mərasimlərdə tərtib edilən sənədin 1-ci hissəsini bildirirdi, bu hissədə iştirakçilarin siyahisi göstərilirdi. Orta əsrlərdə protokol dedikdə sənədlərin tərtibati və arxivləşdirilməsi qaydasi başa düşülürdü. Sonralar isə diplomatiya və diplomatik xidmət anlayişlari ilə əlaqəli şəkildə işləməyə başladiqda, sənədlərin tərtibati ilə yanaşi özündə etiket və mərasim məsələlərini də əks etdirməyə başladi. == Mahiyyəti və siyasi səciyyəsi == Diplomatik protokol hökumətlərin xarici işlər nazirliklərinin, diplomatik nümayəndəliklərin, diplomatik işçilərin və digər rəsmi şəxslərin beynəlxalq əlaqələrin əməli olaraq gerçəkləşməsi zamanı riayət etdikləri qayda, ənənə və şərtlərin məcmusudur. Diplomatik yazışmalar, rəsmi görüşlər, diplomatik qəbullar, xarici ölkənin dövlət və hökumət başçısının qarşılanması, beynəlxalq təşkilatların xəttilə təşkil olunan toplantılar diplomatik protokol tələbləri çərçivəsində əməli xarakter alır. Xarici dövlətlərin vəzifəli şəxslərinə, onların bayraq və gerblərinə, himnlərinə hörmət, diplomatik və konsulluq nümayəndəliklərinin imtiyaz və immunitetlərinə əməl edilməsi və s. diplomatik protokol normalari dövlətlərin bir-birinə olan münasibətlərinin göstəricisidir.
Protom
Protom (q.yun. προτομή, bədənin ön hissəsi) – Bir heyvanın (məsələn, bir öküz, at, maral) və ya mifoloji bir məxluqun (məsələn, bir sfinksin, qrifin) ön hissəsinin təsviri.Bəzən yarı fiqura protom deyilir, bir yarım fiqurun heykəltəraşlıq şəklidir, lakin bu şərh tarixən təsdiqlənmədiyi üçün şübhəlidir. Protoma arxaik sənət üçün tipik olan bədii bir tropdur: sinekdoxa prinsipinə əsasən formalaşdırma (bütöv bir hissənin əvəzinə bir hissəni təsvir etmək), lakin müxtəlif rəmzi mənalarla mürəkkəbləşmişdir. Heyvan protomları, bir ritonun fiqurlu şəkildə tamamlanmasının, sütun başlığının heykəltəraşlıq formasında bəzəyinin, mebel parçasının və ya zinət əşyasının ümumi bir formasıdır. Protom obrazları e.ə 7-6-cı əsrlərdə qədim Yunan sənətindən məlumdur. Fars memarlığında e.ə. VI-IV əsrin əvvəllərində döşəmə şüaları formasında qoyulmuş ikiqat protom şəklində başlıqlar ilə tamamlanmış sütunlar mövcuddur. Bu cür protomlar daşdan oyulmuş, parlaq formada boyanmış və qızılı rəngdə hazırlanmışdı. Fars kapitelləri beynəlxalq “heyvan tərzi”nin təzahürlərindən biri kimi qəbul edilə bilər.
Proton
Proton (kimya) — kimyada hidrogenin kationu. Proton (fizika) — elementar yüklənmiş hissəcik. Proton (raket) — Rusiya raketi. Proton (avtomobil) — Malayziyada avtomobil markası.
Diplomatik protokol
Diplomatik protokol - beynəlxalq ünsiyyətdə dövlətlər, hökumətlər, xarici işlər nazirlikləri, diplomatik nümayəndəliklər və rəsmi şəxslər tərəfindən icrası zəruri sayılan, beynəlxalq təcrübədə qəbul olunmuş qaydalar, ənənələr və şərtlərin toplusu. Lakin bütün sadalananlar heç bir dövlətin özunəməxsus adətlərini və milli ənənələrini inkar etmir. Beynəlxalq təşkilatlarda üzvlük, zirvə toplantıları, beynəlxalq konfranslar və s. diplomatik prokolsuz keçinə bilməz. "Protokol" - yunan dilindəki protokollon sözündən götürülüb, "protos" - birinci, "kollo" - yapışdırmaq deməkdir. Etimoloji mənada "protokol" sözü Bizans diplomatiyasında təntənəli mərasimlərdə tərtib edilən sənədin 1-ci hissəsini bildirirdi, bu hissədə iştirakçıların siyahısı göstərilirdi. Orta əsrlərdə protokol dedikdə sənədlərin tərtibatı və arxivləşdirilməsi qaydası başa düşülürdü. Sonralar isə diplomatiya və diplomatik xidmət anlayışlari ilə əlaqəli şəkildə işləməyə başladıqda, sənədlərin tərtibatı ilə yanaşı özündə etiket və mərasim məsələlərini də əks etdirməyə başladı. Diplomatik protokolun tələblərinə erinasızlıq, ən xırda ehtiyatsızlıq bəzən dövlətlər arasındakı əlaqələrin kəsilməsi, hətta müharibə şəraitinin yaranması ilə müşahidə oluna bilir. Diplomatik protokolda hər bir dövlətin rəmzlərinə hörmətlə yanaşılması birbaşa dövlətin suverenlik hüququna hörmətin təzahürüdür.
Prokofi Caparidze
Prokofi Caparidze və ya Alyoşa Caparidze (gürc. პროკოფი აპრასიონის ძე ჯაფარიძე; 3 (15) yanvar 1880 – 20 sentyabr 1918, Krasnovodsk) — dövlət xadimi, 26 Bakı komissarından biri. == Həyatı == 15 yanvar 1880-ci ildə Kutaisi quberniyasının Raça qəzasının Şardometi kəndində anadan olmuşdur. 1898-ci ildə kommunist partiyasına qəbul olunub. Satsxenisi kənd məktəbində oxumuş, çəkməçilik peşəsini öyrənmişdir. 14 yaşında Tbilisi şəhər məktəbində oxumuş, 1896-cı ildə isə Tbilisi Müəllimlər İnstitutuna daxil olmuşdur. 1900-cü ildə İnstitutdan qovulmuş və həbs edilmişdir. Bir il həbsdə qaldıqdan sonra Kutaisi quberniyasına sürgün olunmuşdur. 1901–1904-cü illərdə RSDFP Qafqaz İttifaq Komitəsinin və İmereti-Minqreli Komitəsinin üzvü seçilmişdir. 1904-cü ilin avqustundan başlayaraq Bakıda fəaliyyət göstərməyə başlamış, 1904-cü il dekabr tətilinin rəhbərlərindən biri olmuşdur.
Proksi server
Proksi server kompüter şəbəkələrində elə bir serverə deyilir ki, aralıq xidmət kimi fəaliyyət göstərərək istifadəçilərin başqa serverlərdən axtardığı resursları onlara çatdırır. İstifadəçi proksi serverə müxtəlif məqsədlərlə qoşula bilər: xidmətə çıxış, fayl endirmək, bağlantı, internet səhifəsinə baxmaq və s. Proksi server ona göndərilən siqnali filtrasiya qaydalarına əsasən nəzərdən keçirir, məsələn İP ünvan və ya protokola görə filtrasiya edə bilir. Əgər göndərilən siqnal filter vasitəsilə dəstəklənirsə, onda proksi server müvafiq serverə bağlantını yaradır və xidməti istifadəçiyə çatdırır. Proksi server seçim üzrə istifadəçinin siqnalını və serverin cavabını dəyişə bilər və bəzən müəyyən serverlə əlaqə qurmadan xidməti reallaşdıra bilər. Bu halda o keşdən olan cavabları istifadəçiyə çatdırır.
Proloq dili
Proloq dili-Proloq məntiqi proqramlaşdırma dilidir ki Süni intellekt və Hesablamalı dilçilik ilə əlaqədardır. Sadə proloq proqram faktlardan və qaydalardan təşkil olunmuşdur. Məsələn: pisik(qacir). Şəklində bir fakt təyin edək. İndi proloqla bu faktı çağırdıqda bizə doğru qiymət qaytaracaq. ?- pisik(qacir). Əgər "qacir" əvəzinə bir dəyişən daxil etsək, bizə bu dəyişənin qiymətini qaytaracaq. ?- pisik(X). X = qacir.
Protokol (diplomatiya)
Diplomatik protokol - beynəlxalq ünsiyyətdə dövlətlər, hökumətlər, xarici işlər nazirlikləri, diplomatik nümayəndəliklər və rəsmi şəxslər tərəfindən icrası zəruri sayılan, beynəlxalq təcrübədə qəbul olunmuş qaydalar, ənənələr və şərtlərin toplusu. Lakin bütün sadalananlar heç bir dövlətin özunəməxsus adətlərini və milli ənənələrini inkar etmir. Beynəlxalq təşkilatlarda üzvlük, zirvə toplantıları, beynəlxalq konfranslar və s. diplomatik prokolsuz keçinə bilməz. "Protokol" - yunan dilindəki protokollon sözündən götürülüb, "protos" - birinci, "kollo" - yapışdırmaq deməkdir. Etimoloji mənada "protokol" sözü Bizans diplomatiyasında təntənəli mərasimlərdə tərtib edilən sənədin 1-ci hissəsini bildirirdi, bu hissədə iştirakçıların siyahısı göstərilirdi. Orta əsrlərdə protokol dedikdə sənədlərin tərtibatı və arxivləşdirilməsi qaydası başa düşülürdü. Sonralar isə diplomatiya və diplomatik xidmət anlayışlari ilə əlaqəli şəkildə işləməyə başladıqda, sənədlərin tərtibatı ilə yanaşı özündə etiket və mərasim məsələlərini də əks etdirməyə başladı. Diplomatik protokolun tələblərinə erinasızlıq, ən xırda ehtiyatsızlıq bəzən dövlətlər arasındakı əlaqələrin kəsilməsi, hətta müharibə şəraitinin yaranması ilə müşahidə oluna bilir. Diplomatik protokolda hər bir dövlətin rəmzlərinə hörmətlə yanaşılması birbaşa dövlətin suverenlik hüququna hörmətin təzahürüdür.
Protokol spoofing
Protokol spoofing məlumat rabitəsində istifadə olunan protokolların performansı aşağı düşərsə, məsələn uzun gecikmələr baş verdikdə istifadə olunur. Note: Kompüter təhlükəsizliyində, spoofing hər hansı dataların müxtəlif üsullarla dəyişdirilməsidir . Həmçinin baxın: Spoofing Hücumu == Spoofing texnikaları == Protokol spoofingin çox tətbiqetmələrində, modem və ya router kimi rabitə cihazları başqa uzaq yerdə yerləşən istifadəçiyə məlumat göndərərkən, lokal şəbəkənin istifadə qabiliyyəti aşağı düşməməsi üçün lokal şəbəkədəki cihaza məlumatın göndərildiyi mesajını yönləndirir və rabitə xətlərinin boş qalmasını təmin edir. === Fayl göndərilməsində spoofing === Xəta düzəltmə və fayl göndərilməsi protokolları, paketlərin checksum və ya CRC məlumatlarını sayaraq nəticəni paketin sonunda göndərməklə çalışır. Qəbuledici tərəf isə sayıları tərkrar toplayaraq, uzaq cihaz tərəfindən göndərilən məlumatlarla qarşılaşdırır. Əgər hər iki tərəfdə paketin doğru göndərilməsi baş qərarlaşdırılarsa, qəbuledici müsbət bildiriş (ACK) göndərir ki, bu da qəbuledicinin növbəti paketi qəbul etmə üçün hazır olmasını bildirir. ACK bildirişinin məlumatı göndərənə geri bildirməsi telefon xətlərinin funksiyası olmaqla yanaşı, bildirişin göndərilmə müddəti saniyənin 1/10 hissəsinə bərabərdir. Kiçik paketlərdən istifadə edən protokollar üçün bu gecikmə paketin göndərilməsi üçün istifadə edilən zamandan böyük ola bilər. Məsələn, UUCP "g" protoklu və Kermit 64 bayt paketlər istifadə edirlər, hansıki 9600 bit/saniyə xətdə göndərmə saniyənin 1/20 hissəsinə bərabər olur. XModem isə 128 bayt paketlərdən istifadə edir və bu halda göndərmə saniyənin 1/10 hissəsinə bərabər olur.
Proton (avtomobil)
PROTON Holdinq — avtomobil dizaynı, istehsalı, paylanması və satışını həyata keçirən Malayziyanın ən böyük yerli avtomobil şirkətidir. Proton avtomobilləri hazırda ən azı 15 ölkədə satılır, əksəriyyəti Asiyada yerləşir. Şirkətin qərargahı Shah-Alam, Selanqor şəhərində yerləşir və Proton, Perakda filialları mövcuddur. == Tarixi == Proton 1985-ci ildən fəaliyyətə başlamış və 1993-cü il Perodua yaradılana qədər ölkədə tək milli sertifikatlaşdırılmış avtomobil şirkəti olmuşdur. Başlanğıcda, fəaliyyət Mitsubishi avtomobillərinin təkmilləşdirilməsindən ibarət idi. 90-cı illərin ikinci yarısından şirkət yerli modelləri inkişaf etdirir. Şirkət 2000-ci ildə ilk yerli avtomobilini istehsal edərək Malayziyanı dünyada avtomobil istehsalına malik olan 11-ci ölkə olaraq tanıtdı. Şirkətin loqosu bir aypara və on dörd guşəli ulduz idi. Yalnız 90-cı illərin sonunda Proton bir pələng başı təsviri və "Proton" yazısı ilə yeni bir logoya sahib oldu. 3 avqust 2008-ci ildə Proton 3 milyonuncu avtomobilini buraxdı.
Proton (dəqiqləşdirmə)
Proton (kimya) — kimyada hidrogenin kationu. Proton (fizika) — elementar yüklənmiş hissəcik. Proton (raket) — Rusiya raketi. Proton (avtomobil) — Malayziyada avtomobil markası.
Proton (fizika)
Proton - atomun nüvəsini təşkil edən iki hissəcikdən biri. Proton (yunan: protos birinci) hadronlar qrupuna daxildir və üç kvarkdan ibarətdir. Buna görə də o, eyni zamanda baryonlar qrupuna (üç kvarkdan ibarət hissəciklər) aiddir. == Ümumi baxış == Hər atom bir nüvə və nüvənin ətrafındakı orbitlərdə fırlanan elektronlardan ibarətdir. Nüvənin özü isə proton və neytron adlı hissəcikərdən meydana gəlmişdir. Elektronlar malik olduqları elektrik yükünə görə nüvənin ətrafında davamlı şəkildə fırlanırlar. Bütün elektronlar mənfi (-), bütün protonlar isə müsbət (+) elektrik yüklüdürlər. Hər bir elementin bütün atomlarının nüvəsində eyni sayda proton olur. Protonların sayı həmin elementin atom nömrəsini və periodik cədvəldə yerini müəyyənləşdirir. Protonun kütləsi təqribən 1.67262 × 10−27 kq-dır.
Proton (raket)
Proton (UR-500, "Proton-K", "Proton-M") — Rusiya daşıyıcı raketi. Raketdən ağır yüklərin kosmosa çıxarılması üçün istifadə olunur. Proton avtomatlaşdırılmış kosmik aparatları həm Yerin orbitinə, həm də açıq kosmosda uzaq məsafələrə daşıya bilir. "Proton" XX əsrin 60-cı illərinin əvvəlində yaranmışdır. Əvvəlcə Raket 2 proqramı çərçivəsində 30–100 meqaton mərmilərin kontinentlərarası nəqli üçün nəzərdə tutulan raket kimi layihələndirilmişdir. 1965-ci ildə bu məqsəddən yayınaraq aya uçuş proqramı daxilində kosmosa uçan raket kimi inkişaf etdirilir. 16 iyul 1965-ci ildə ilk alınmayan startından sonra onun üzərində çoxlu sayda təkmilləşdirmə işləri aparılır. Hazırda bu raket dünyada ən etibarlı daşıyıcı sayılır. Çatışmayan cəhəti ətraf mühitə mənfi təsir göstərən hipergolen və toksik qaz qarışıqlarıdır. 2000-ci illərin ortalarından etibarən Proton raket-daşıyıcısının yeni modifikasiya olunmuş variantı Proton-M həm Rusiyaya məxsus kosmik aparatların, həm də xarici kommersial kosmik yüklərin kosmosa çatdırılması üçün istifadə olunur.
Proton parçalanması
Zərrəciklər fizikasında proton parçalanması protonun neytral pion və pozitron kimi daha yüngül subatomik hissəciklərə çevrildiyi hissəciklərin parçalanmasının hipotetik bir formasıdır. Proton parçalanması hipotezi ilk dəfə 1967-ci ildə Andrey Saxarov tərəfindən tərtib edilmişdir. Bir çox əhəmiyyətli səylərə baxmayaraq, proton parçalanması heç vaxt müşahidə edilməmişdir. Proton pozitron vasitəsilə parçalanarsa, protonun ömrünün yarısı ən azı 1,67×1034 il olmalıdır.Standart Modelə görə, baryonun bir növü olan protonlar sabitdir, çünki baryon sayı (kvark sayı) qorunur . Buna görə protonlar özünün digər hissəciklərinə parçalanmırlar, çünki onlar ən yüngül (və buna görə də ən enerjili) baryondur.
Proton transferi
Protn transferi və ya protun hərəkəti proutnun (p və ya H+) bir molekuldan digərinə hərəkətidir. Enerji baryerindən protunun hərəkəti əhəmiyyətli effektdir. Bu proses hidrogen rabitəsinə malik olan bir çox kompleks birləşmələrdə baş verir (DNT, zülallar və s.). Propandial və ya malonaldehid molekuldaxili proton transferinin baş verdiyi molekula sadə bir nümunədir. Proton transferi həmçinin su, hidroxlorik turşusu və i. a. digər qeyri- üzvi və ya mineral birləşmələr arasında da baş verir. Suda pH - ın 7. 00 olması su molekulları arasında proton transferinə imkan verir. H2O → H+ + OH- H2O + H+ → H3O+Bu iki reaksiyanı ümumiləşdirsək: 2H2O -[pt]→ H3O+ + OH-proton transferi [pt] kimi işarə olunur.
Proton çürüməsi
Zərrəciklər fizikasında proton parçalanması protonun neytral pion və pozitron kimi daha yüngül subatomik hissəciklərə çevrildiyi hissəciklərin parçalanmasının hipotetik bir formasıdır. Proton parçalanması hipotezi ilk dəfə 1967-ci ildə Andrey Saxarov tərəfindən tərtib edilmişdir. Bir çox əhəmiyyətli səylərə baxmayaraq, proton parçalanması heç vaxt müşahidə edilməmişdir. Proton pozitron vasitəsilə parçalanarsa, protonun ömrünün yarısı ən azı 1,67×1034 il olmalıdır.Standart Modelə görə, baryonun bir növü olan protonlar sabitdir, çünki baryon sayı (kvark sayı) qorunur . Buna görə protonlar özünün digər hissəciklərinə parçalanmırlar, çünki onlar ən yüngül (və buna görə də ən enerjili) baryondur.
Porko Rosso
«Porko Rosso» (it. Porco Rosso — «qırmızı donuz») — 1992-ci ilin anime-filmi. Yapon dilində adı — «Kurenay no Buta» (紅の豚, «al donuz»). Rejissor — Hayao Miyazaki. == Məzmun == Məzmun Birinci və İkinci dünya müharibələrinin arasında Adriatikada baş tutur. Baş pilot Marko Paqqot — Birinci dünya müharibəsinin iştirakçısıdır. Müharibə bitdikdən sonra Marko insanlarla o dərəcədə məyus oldu ki, özünə cadu cəlb etdi və qismən donuza döndü. İtaliyada faşistlər yaranandan sonra o, özünü Porko Rosso ( it. Porco Rosso — «Al donuz») adlandırır və hökumətə hava piratlarını yaxalamaqla kömək etməyə başlayır. == Mükafatlar == 1993-cü ildə film iki «Mayniçi» mükafatını alır — ən yaxşı animasiya filminə görə (Hayao Miyazaki) və ən yaxşı musiqiyə görə (Co Hisayşi).
Proto-dil
Linqvistikada ana dili və ya proto dil əsasən hipotetik və ya yenidən qurulan və çox vaxt sınaqdan keçirilməyən bir dildir; Bu dildən təkamül yolu ilə yeni dillərin meydana gəldiyi və dil ailəsi yaratdığı güman edilir. Tarixi linqvistikanın ağac modelində yerləşdirilmiş bir proto-dil, nəsil ağacı metaforasında proto-dil ana dil adlandırıla bilər. Başqa bir təriflə izah etsək, özündən başqa dillərin və ya ləhcələrin formalaşdığı dildir. Başqa sözlə, səs quruluşu, məna və forma baxımından bir-birindən az-çox fərqlənən dil və ya şivələrin kök etibarı ilə naməlum bir tarixdə birləşdiyi ümumi dillər bu anlayış altında cəmlənir. Məsələn, ana Altay dili, ana Monqol dili, ana türk dili, Latın dili kimi dillər ana dillər sırasındadır. Proto dil mövcud məlumatların birləşdirilməsi yolu ilə “yenidən formalaşdırılmış” dildir. Proto prefiksi “birinci” və “ən köhnə” deməkdir. Proto dil müəyyən bir dövrün danışıq dili ilə tam olaraq eyni olmaya bilər. Bu, müəyyən fərziyyələrə əsaslanan modeldir və dilin sonrakı variasiyaları arasındakı fərqləri daha yaxşı başa düşmək üçün düsturlar təqdim edir. Bütün insan dillərinin əcdadı olan proto insan dilinin olub-olmaması ilə bağlı mübahisələr davam edir.
Katolski Posol
Katolski Posol ( Katolski Posoł) — Sorb kilsə qəzeti. Qəzetin naşiri Kiril və Methodiusun Sorb Cəmiyyətidir. Domovina nəşriyyatı tərəfindən nəşr edilmişdir. == Tarixi == Həftəlik 1863-cü ildə Mixal Qornik tərəfindən təsis edilib. Katolski Posol, "Katolik Serblər Assosiasiyası" (bu gün - Müqəddəs Kiril və Methodius Cəmiyyəti) sosial-mədəni təşkilatının köməyi ilə nəşr edilmişdir. 1923-cü ildə Meissen yeparxiyasının bərpa edilmiş ilk sinodunda qəzet kilsə əleyhinə meyllərdə ittiham edildi. Bundan sonra keşiş Yakub Skalinin təklifi ilə Kiril və Methodius cəmiyyətinin nəzarətinə keçib. 1939-cu ildən Milli Sosializm dövründə qəzet qadağan edildi. Müharibədən sonra katolik qəzeti üçün ADR hakimiyyət orqanlarından lisenziya almaq çox çətin idi. Yalnız 1950-ci ildə lisenziya qəzetə qaytarıldı, çünki Sovet hərbi rəhbərliyi və ADR hakimiyyəti kilsə mətbuatına mənfi münasibət bəsləyirdi.