Lüğətlərdə axtarış.

Protestantlıq (latınca: protestans - etiraz edən) — pravoslavlıq və katolisizm ilə yanaşı xristianlığın başlıca cərəyanlarından biri. Avropada Reformasiya dövründə meydana gəlmişdir. Almaniyada Martin Lüterin, Niderlandda isə Jan Kalvinin kilsəyə qarşı çıxışları protestantlığın əsasını qoydu. Bununla bağlı olaraq da, protestantlığın əsas qolları Lüteranlıq və Kalvinizmdir. Reformasiyanın başlaması ilə protestantlıq əvvəlcə Avropada, sonra isə bütün dünyada əsas siyasi cərəyana çevrildi. Əvvəllər bütün protestanlar lüteranlar adını daşıyırdı. Sonrakı inkişaf mərhələlərində bir neçə qola bölünən protestanlıq cərəyanının lüteranlarının sayı hal-hazırda 85 milyona yaxındır. Bir çox Avropa ölkələrində olduğu kimi də Fransada da protestanlar və katoliklər arasında ciddi mübarizələr geniş yer almışdı. 1572-ci ildə katoliklər protestantlara qarşı əməliyyat hazırlamışdılar. 24 avqust tarixində “Varfolomey gecəsi” adı altında tarixə düşən dəhşətli qətliam katoliklər tərəfindən törədilmişdi.

İbtidailər və ya birhüceyrəlilər (q.yun. πρώτιστος "ən birinci, ilkin" və ya ən sadə) — nüvəlilərin heyvanlara aid olan heterogen qrupu. Birhüceyrəli heyvanların va ya ibtidailərin bədəni bir hüceyrədən ibarətdir. Bu heyvanlar bütün həyat proseslərinə – qidalanma, ifrazat, tənəffüs, qıcıqlanma, çoxalma, hərəkət, mühitə uyğunlaşma və s. malikdir, qeyri-cinsiyyətli və cinsiyyətli yolla çoxalırlar. Əksəriyyətı sista əmələ gətirir. Birhüceyrəlilər şirin sularda dəniz və okeanlarda, rütubətli torpaqda, insan və heyvan orqanizmində yaşayır. Qidalanma tərzinə görə ibtidailərin böyük əksəriyyəti heterotrofdur. Onlar əsasən torpaqda yaşayan mikroorqanizmlərlə (bakteriyalar, yosunlar, göbələklərin sporları) qidalanır. Onlar arasında bitki qalıqlarının həll olmuş üzvi maddələri ilə qidalanan saprofitlər də (qamçılılar) vardır.

Protest – [lat. protestor – etiraz edirəm, sübut edirəm; protestari – təntənəli elan etmək] 1)açıq-aşkar etiraz; 2)hər hansı bir şeylə qəti razılaşmamaq; 3)hüquqşünaslıqda – hər hansı məhkəmə qərarı ilə razılaşmamaq haqqında ərizə, məhkəmə hökmündən rəsmi narazılıq. R. Əliquliyev, S. Şükürlü, S. Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Bakı, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

Proteya (lat. Protea) — proteyakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Proteza — Azərbaycan dilinin əlamətdar xüsusiyyətlərindən biri budur ki, söz daxilində saitlər, sözün başında və sonunda isə samitlər yanaşı gəlməz. Buna görə də qrammatik dəyişmədə və alınma sözlərdə səs yanaşmaları olduqda yanaşı həmcins səsləri bitişdirmək üçün müəyyən səs əlavə olunur. Beləliklə də, dilin fonetik sistemində səsartımı adlanan hadisə yaranır. Səsartımı hadisəsi məqamına və vasitəsinə görə 2 cür formalaşır: Müxtəlif məqamda yanaşı düşən saitləri bitişdirmək üçün vasitəçi halında saitlər arasına müəyyən samit əlavə olunur. Samitartımı iki cürdür: Yazıda sabitləşən, yazıda sabitləşməyən. Yazıda sabitləşən samitartımı əsasən saitlə bitən sözə saitlə başlanan şəkilçinin bitişdirilməsi üçün istifadə olunan səsartımıdır. Yazıda sabitləşmiş samitartımı qanununun formalaşmasında, əsasən, üç bitişdirici samitdən istifadə olunur. N:aşağıdakı məqamlarda işlənir: 1)Saitlə bitən sözlərə təsirlik və yiyəlik hal şəkilçiləri bitişdiriləndə: ata-n-ı, ata-n-ın, güzgü-n-ü, güz-gü-n-ün və s. 2)Üçüncü şəxs mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş sözlərə hal şəkilçiləri bitişdiriləndə: onun qardaşı-n-a onun qardaşı-n-ı və s. 3)Bu, o əvəzliklərinə hər cür şəkilçi bitişdirildikdə: bu-n-a, o-n-a, bu-n-dan, o-n-da və s.

Qrotesk — yunanca "gizli yer" mənasını verir və latınca "mağara" sözü ilə eyniköklüdür. Dünyanı yadlaşdıran və onu əyləncəli-xəyali bir sahəyə aparan, içində əsrarəngiz güclərin suverenliyinin əks olunduğu, əslində bir araya gəlməz kimi görünən şeylərin, məsələn tragediya ilə komediyanın, adiliklə ucalığın bir oyun havasında birləşdirilməsi. Qrotesk varlıqların absurd (qeyri adi) xüsusiyyətlərlə yenidən təsviri ilə dünyaya aid olmayan bir fakt halına gətirilmə sənətidir. Qrotesk sənətinin bir başqa tətbiqi, dünyaya aid olan canlıların hər bir xüsusiyyətinin qarışığı şəklindədir. Fantastik ədəbiyyatda qrotesk motivlərində yazan yazıçılar: Umberto Eko, Ian McEvan, Alasdair Gray, Angela Karter, Jeanette Winterson, Patrick McGrath, Natsuo Kirino, Paul G. Tremblay, Matt Bell, Chuck Palahniuk, Brian Evenson. Qrotesk termini 1910–1920-ci illərdə yazılmış İtalyan dramaturqlarının tez-tez absurt görülən anti-təbii prekursorları məktəbinə aiddir. Fridrix Dürrenmatt müasir grotesk komediya əsərlərinin əhəmiyyətli müəllifidir.

Proteya (lat. Protea) — proteyakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Qrotska (serb. Гроцка) — Belqrad dairəsinə daxil olan Serbiyada icma. İcmanın əhalisi 79 819 nəfərdən ibarətdir (2007-ci il), əhali sıxlığı isə 276 nəfər/km² təşkil edir. İcmanın inzibati mərkəzi Qrtoskada yerləşir. Vraçar icması 15 yaşayış məntəqəsindən ibarətdir, yaşayış məntəqələrin orta sahəsi 19,3 km².

Toşe Proeski (mak. Тодор "Тоше" Проески, 25 yanvar 1981 - 16 oktyabr 2007) — makedon musiqiçi. 2004-cü ilin "Avroviziya" mahnı müsabiqəsinin finalında Life is mahnısı ilə çıxış etmiş müğənni nəinki doğma ölkəsində, bütün Balkan ölkələrində geniş tanınmışdır. Xeyirxahçı kimi tanınan Toşe Proeski YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri olub. 16 oktyabr 2007-ci il tarixində Xorvatiyada qəzaya uğrayıb vəfat etmişdir. Toşe Proeskinin vəfatından sonra Makedoniyada üç günlük matəm elan olunmuş, mərhum isə "Makedoniyanın fəxri vətəndaşı" tituluna layiq görülmuşdür.

Protea angolensis (lat. Protea angolensis) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea aristata (lat. Protea aristata) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea aurea (lat. Protea aurea) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea eximia (lat. Protea eximia) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea caffra (lat. Protea caffra) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea caffra (lat. Protea caffra) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea caffra (lat. Protea caffra) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea compacta (lat. Protea compacta) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü. Dağılımı Kleinmond'dan Bredasdorp Dağlarına qədərdir və kəsilmiş çiçək sənayesindəki ən məşhur protealardan biridir.

Protea comptonii (lat. Protea comptonii) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea coronata (lat. Protea coronata) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea curvata (lat. Protea curvata) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü. Hilton-Taylor, C. et al. 1998. Protea curvata. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 23 August 2007.

Protea cynaroides (lat. Protea cynaroides) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea eximia (lat. Protea eximia) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea gaguedi (lat. Protea gaguedi) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.

Protea laetans (lat. Protea laetans) — proteyakimilər fəsiləsinin proteya cinsinə aid bitki növü.