Lüğətlərdə axtarış.

Bern — İsveçrənin paytaxtı və dördüncü böyük şəhəri.Bu şəhər Albert Eynşteynin fəaliyyət göstərdiyi , Tobleron şokoladlarının hazırlandığı , Emmental pendirinin istehsal olunduğu yerdir. == Tarixi == Qədim əfsanəyə görə Bern şəhəri 1191-ci ildə "Berchthold V. von Zähringen" tərəfindən qurulmuşdur. Ovladığı (bu şəhərdə rastına çıxdığı) ilk heyvan ayı olmuş və o ayının şərəfinə şəhəri Bern adlandırmışdır. Bar (bear) almancada ayı deməkdir. == Coğrafiyası və iqlimi == İsveçrənin mərkəzindən 20 km şimalda yerləşir. Bern yayda sərin, qışda soyuq olur.

CERN — Avropa nüvə araşdırmaları təşkilatı, dünyanın ən iri yüksək enerji fizikası laboratoriyası. Bəzən Avropa nüvə tətqiqatları mərkəzi kimi də tərcümə olunur. CERN abbreviaturası fransız dilindən Conseil Europėen pour la Recherce Nucėaire (Avropa nüvə tətqiqatları Şurası) adından götürülüb. == Ümumi məlumat == CERN İsveçrə və Fransa sərhəddində, Cenevrə şəhəri yaxınlığında yerləşir. Ərazisi iki əsas və bir neçə kiçik meydançadan təşkil olunub. Böyük binalar kompleksinə işçi otaqlar, laboratoriyalar, anbarlar, konfrans zalları, yaşayış evləri, yeməkxanalar daxildir. Sürətləndirici kompleks həm yerin səthində (Linac, PS kimi köhnə sürətləndiricilər), həm də yerin 100 metrə qədər dərinliyində (dahah yeni SPS, LHC sürətləndiriciləri) yerləşir. Əsas meydança İsveçrənin Meyran şəhəri yaxınlığında, digər əsas meydança isə Fransanın Prevesan-Moen şəhəri yaxınlığında yerləşir. Nisbətən kiçik meydançalar yaxın ətraflarda LEP sürətləndiricisi üçün tikilmiş yeraltı həlqə boyunca salınmışdır. CERN-nin yaradılması haqqında razılıq 12 Avropa ölkəsi nümayəndəlirinin iştirakı ilə Parisdə 29 iyun-1 iyul 1953-cü il tarixində imzalanmışdır.

Terni — İtaliyanın mərkəzində Umbria regionunun və eyni adlı Terni vilayətinin mərkəzi olan bir şəhərdir. Terni Romadan 104 km şimalda, Rietidən 36 km şimal-şərqdə, Spoletodan isə 29 km cənubda yerləşir.

Tərp, Terp, Saravan — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Paşalı (Əzizbəyov, Vayk) rayonu ərazisində kənd. == Tarixi == «Tərp kəndi, XIII əsrdə tarixi mənbələrdə adı çəkilən Derb kəndidir». Kənd XIV əsrdə xarabalığa çevrilmiş, XVII əsrdə yenidən bərpa edilmişdir. Tərpçayın yaxınlığında yerləşirdi. Toponim Azərbaycan dilində «kiçik təpə» mənasında işlənən tərp sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Tərp sözü ərəb dilində dərb kimi «dağ keçidi, aşırım, dərə» mənasında işlənir. Orotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 96 nəfər, 1873 - cü ildə 192 nəfər, 1886-cı ildə 86 nəfər, 1897-ci ildə 187 nəfər, 1904 - cü ildə 223 nəfər, 1914 - cü ildə 245 nəfər, 1916-cı ildə 281 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri qırğınlarla qovulmuşdur.

Torn (limb. Thoear) — Niderlandın Limburq əyalətində, Maasqouv bələdiyyəsində şəhər. Myoz və Vitbik çaylarının sahilində yerləşir. Şəhərin mərkəzindəki ağ fasadlı evlərində görə Torn "ağ şəhər" adı ilə tanınır. == Tarixi == İlk əvvəllər Torn ərazisi Maastrix və Neymegen arasındakı Roma yolunun yaxınlığında yerləşən bataqlıq idi. Amma təxminən 975-ci ildə yepiskop Utrextli Ansfrid burada Benedektin monastırının əsasını qoymuşdur. XII əsrdən etibarən monastır qadın monastırına çevrilməyə başlanmışdır. Monastırı idarə edən abbat idi. Monastır ziyalı ailəsindən çıxmış qadınlar tərəfindən dəstəklənilirdi.

Tərk (farsca: تَرك) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanında şəhər. Əhalisi azərbaycanlılardan ibarətdir və azərbaycan dilində danışırlar. 1390 hicri (2011) ilində İranda gərçəkləşən umumi sayıma görə (سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 90) şəhərdə yaşıyanların sayısı 2406 başdır.Tanınmış şair Həbib Sahir bu şəhərdə anadan olub və sonra ata və anası ilə Təbrizə köçüb.

Tərp, Terp, Saravan — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Paşalı (Əzizbəyov, Vayk) rayonu ərazisində kənd. == Tarixi == «Tərp kəndi, XIII əsrdə tarixi mənbələrdə adı çəkilən Derb kəndidir». Kənd XIV əsrdə xarabalığa çevrilmiş, XVII əsrdə yenidən bərpa edilmişdir. Tərpçayın yaxınlığında yerləşirdi. Toponim Azərbaycan dilində «kiçik təpə» mənasında işlənən tərp sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Tərp sözü ərəb dilində dərb kimi «dağ keçidi, aşırım, dərə» mənasında işlənir. Orotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 96 nəfər, 1873 - cü ildə 192 nəfər, 1886-cı ildə 86 nəfər, 1897-ci ildə 187 nəfər, 1904 - cü ildə 223 nəfər, 1914 - cü ildə 245 nəfər, 1916-cı ildə 281 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri qırğınlarla qovulmuşdur.

Tərə (lat. Chenopodium) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Tər — tər vəzləri vasitəsilə duz və üzvi maddələrdən yaranan su məhlulu. Tərin yaranması bir çox bioloji varlıqlarda termotənzimləyici rolunu oynayır. Tər həmçinin, məməlilər arasında sosial-bioloji prosesdə informasiya ötürülməsində əhəmiyyətli rol oynayır. Tərlə feremonlar və bir çox bioloji aktiv maddələr çıxarılır. İnsanda ən çox vəzlər əldədir — bir kvadrat santimetrdə 600 ədəddir. Tər subyektin cinsindən asılı olaraq həm cəlb edə, həm də ikrah hissi yarada bilər. Sağlam və təmiz insanda tər iy vermir. Tərin xüsusi iyi insan bədənində yaşayan bakteriyalar çoxalanda yaranır. == Ədəbiyyat == Ferner S, Koszmagk R, Lehmann A, Heilmann W (1990). "[Reference values of Na(+) and Cl(-) concentrations in adult sweat]".

Abilio Fernandes (port. Abílio Fernandes; 19 oktyabr 1906 – 16 oktyabr 1994, Koimbra) — Portuqaliya botaniki. == Əsərləri == == Şəfərinə adlandırılmış taksonlar == Anthericum fernandesii Poelln., 1943 Kalanchoe fernandesii Raym.-Hamet, 1950 Narcissus fernandesii Pedro, 1947 [= Narcissus flavus Lag., 1816] Convolvulus fernandesii P.Silva & Teles, 1980 Udora fernandesii M.R.Almeida & S.M.Almeida, 2009 == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Maria Salomé Soares Pais, J. A. Esperança Pina. Elogio Histórico de Abílio Fernandes. — Lisboa, 2014. — ISBN 978-972-623-169-1.

Ambroziyayabənzər disfaniya (lat. Dysphania ambrosioides) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin disfaniya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Ambrina ambrosioides (L.) Spach Ambrina ambrosioides var. anthelmintica (L.) Moldenke Ambrina anthelmintica (L.) Spach Ambrina incisa Moq. Ambrina parvula Phil. Ambrina spathulata Moq. Atriplex ambrosioides (L.) Crantz Atriplex ambrosioides f. minus Aellen Atriplex anthelmintica (L.) Crantz Blitum ambrosioides (L.) Beck Botrys ambrosioides (L.) Nieuwl. Botrys anthelmintica (L.) Nieuwl. Chenopodium album subsp.

Ağımtıl tərə (lat. Chenopodium album) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin tərə cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Anserina candidans (Lam.) Montandon Atriplex alba (L.) Crantz Atriplex viridis (L.) Crantz Blitum viride (L.) Moench Botrys alba (L.) Nieuwl. Botrys alba var. pauper Lunell Botrys pagana (Rchb.) Lunell Chenopodium agreste E.H.L.Krause Chenopodium album var. album album Chenopodium album subsp. bernburgense Murr Chenopodium album var. candicans Moq. Chenopodium album subsp. collinsii Murr Chenopodium album var.

Başcıqlı tərə (lat. Chenopodium capitatum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin tərə cinsinə aid bitki növü.

Annabella Everi "Bella" Torn (ing. Annabella Avery Thorne; 8 oktyabr 1997, Pembrok-Payns[d], Florida) — amerikalı aktrisa, model, müğənni və yazıçı. Torn 20-dən çox serialda və 60-dan çox reklamda modellik və aktrisalıq edib. Lakin Tornun ən məşhur rolu baş rolunu ən yaxın dostu Zendaya ilə bölüşdüyü "Göstər özünü"dəki ("Shake it up") Sisi Cons roludur. == Həyatı == Bella Thorne 8 oktyabr 1997-ci ildə, Floridada, Pembruk Şamlarında anadan olmuşdur. Ailənin ən kiçiyi olan Tornun atası da aktyor idi. == Karyerası == === 2003–2009 === Thorne ilk dəfə 2003-cü ildə "Sənə vurğun" filmində MEQAHERS Yan xətti azarkeşi rolunda çəkildi. 2008-ci ildə isə "Mənim ən pis düşmənim" adlı serialda Rati Spivi köməkçi rolu ilə bir Cavan Aktyor Mükafatını qazandı. O, həmçinin, Cimmi Kimmel Yaşayır! daxil olmaqla, O.C. — də Teylor Tovnsendin gənc versiyası kimi, Oktyabr Yolunda Ancela Ferilli və Şəhvani haram pul serialında 5 seriya boyunca, Marqaruks Darlinq obrazını canlandırmışdı.

Bern şəhəri öz gözəl fəvvarələri ilə tanınır. Onların içərisində müxtəlif heykəllər ilə bəzədilmiş və XVI əsrdə heykəltaraş Hans Frayburq Ginqin emalaxanasında hazırlanmış fəvvarələrin adlarını qeyd etmək olar. == Tarix == Artıq XIII əsrdə, Bern şəhəri müxtəlif quyu, fəvvarə, bulaqlar və özəl hovuzların çoxluğu ilə fərqlənirdi. O dövrün səlnamələri bildirirdi ki, insanlar XIV əsrin sonlarında şəhərin 5 fəvvarəsindən su istifadə edirdilər. Bu beş fəvvarədən günümüzə kimi yalnız Ştettbrunnen (Əbədi fəvvarə) qorunub saxlanmışdı (1885-ci ildə fəvvarənin taxta elementləri daşla əvəz olunmuşdur). Ümumiyyətlə şəhərin köhnə fəvvarələri dedikdə, məhz taxta fəvvarələr nəzərdə tutulur. Yalnız 1520-ci ildə Berndə ilk daş fəvvarə yaradılmışdır. 1542 və 1546-cı illər arasında mövcud taxta fəvvarələr heykəltaraş Hans Frayburq Ginq tərəfindən tipik Bern üslubunda, yəni müxtəlif heykəllərlə və daş materiallarla əvəz edilmişdir. Eyni zamanda yararsız vəziyyətə düşmüş fəvvarələrin təmiri və onların yaxınlığındakı asayişin saxlanılması məqsədilə, şəhərdə xüsusi kontora yaradılmışdı. XVI əsrin fəvvarə və çeşmələri daim yenilənirdi, yaxşı məlumdur ki, məsələn 1712–13-cü illər arasında şəhərin bütün fəvvarələri ümumi yenidənqurma işlərinə məruz qalmışdır.

Bern tramvayı — Bern şəhərinin ictimai nəqliyyat növlərindən biridir. Tramvay şəbəkəsi üç marşrutdan ibarətdir və Riffelalp tramvayı istisna olmaqla İsveçrənin ən kiçik nəqliyyat sistemi sayılır. Bern şəhərinin tramvay və digər ictimai nəqliyyat növləri Barnomobil təşkilatının dəstəyi ilə fəaliyyət göstərir. == Xəttlər == Hal-hazırda Bern tramvayın ümumi uzunluğu 33,449 km-ə bərabər 5 xətti mövcuddur: == Tarix == Bern tramvayı 1 oktyabr 1890-cı ildə açılmışdır. Əvvəlcə pnevmatik tramvaylar istifadə olunurdu (yəni sıxılmış hava ilə çalışan tramvaylar). 1894-cü ildən şəhərdə həmçinin buxarlı tramvay fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. 1902-ci ildən etibarən, Bernin bütün tramvay şəbəkəsi elektrifikasiya olunmuşdur. Bern erkən dövrdən aşağı əsaslı tramvayların istismarına başlamışdı. Aşağı döşəməli tramvayların ilk seriyası (Be4 / 8, № 731-742 tipli) 1990-cı ildə fəaliyyətə başlamışdır. İkinci seriya artıq Combino tramvayları idi.

Con Corc Terri (ing. John George Terry; 7 dekabr 1980, London, İngiltərə) — ingilis futbolçu, müdafiəçi və İngiltərənin "Çelsi" futbol klubunun kapitanı. 2006-2010 və 2011-2012-ci (fevral ayına qədər) illərdə İngiltərə milli futbol komandasının eks-kapitanı, dördqat İngiltərə çempionu. Teri 2005 və 2008-ci ildə Çampionlar liqasının ən yaxşı müdafiəçisi seçildi. Həm də 2005-ci ildə PFA Players İlin oyunçusu mükafatını aldı.İndi Çelsi FCdə 26 nömrəli formanı geyməkdədir. Con Teri ilk milli komandadakı qolunu başla Braziliyaya atdı. İngiltərə Milli Futbol Komandasının formasını da geyən Teri bu günə qədər oynadığı 66 matçda 7 qol vurdu. 1998dən bəri Çelsi FC ilə müqaviləli olan oyunçu, yalnız 2000-ci ilin sonundan 2 ay üçün Nottinqham Foresta kirayəlik getmişdir. Dövrün ən müvəffəqiyyətli müdafiəçilərindən biri olaraq qəbul edilən Terry, sürpriz qolları ilə tanınmaktadır.Çelsi 2005-ci ildə 50 il sonra Premier League çempion olduğunda çempionluq kubokunu kapitan olaraq qaldırmışdər. Həm də David Beckhamın İngiltərə milli komandasının kapitanlığını buraxmasının ardından kapitanlığına gətirilmişdir.

Devid Joel Stern (22 sentyabr 1942, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 1 yanvar 2020, Manhetten, Nyu-York ştatı) — 1984 ilə 2014 arasında NBA-nın patronu olan Amerikalı idman adamıdır. Bu, NBA-nı yerli liqaya çevirərək dünyanın ən böyük idman təşkilatlarından birinə çevirdi. Bunu edərkən həyata keçirdiyi köklü qərarlar əvvəlcə reaksiya qazandırsa da, sonrakı illərdə düşdü. Bu tətbiqlərə misal olaraq NBA Geyimi Kodunu göstərmək olar. == Həyatı == Devid Joel Stern 22 sentyabr 1942-ci ildə Nyu-York ştatında anadan olmuşdur.

Gecikən tərə (lat. Chenopodium serotinum) — tərələr cinsinə aid bitki növü.

Hibrid tərə (lat. Chenopodium hybridum) - tərələr cinsinə aid bitki növü.

Jül Qabriel Vern (fr. Jules Gabriel Verne; 8 fevral 1828[…], Nant – 24 mart 1905[…], Amyen) — fransız yazıçı, ədəbiyyatda elmi fantastika janrının ən görkəmli nümayəndələrindən biridir. Ona dünya şöhrəti gətirmiş əsərlərindən "Yerin mərkəzinə səyahət" (1864), "Kapitan Qrantın uşaqları" (1867), "20 000 lye su altında" (1870), "80 gün dünya ətrafında" (1873) misal göstərmək olar. Kosmik və sualtı gəmilərin hələ ixtira olunmadığı bir dövrdə əsərlərində bir qayda olaraq kosmosa uçuş, Yerin dərinliklərinə səyahət və bu səpgili macəraları qələmə almışdır. Elə buna görə də Ayın yerdən görünməyən hissəsindəki kraterlərdən birinə onun adı verilib. Bu krater Arzular Dənizinin yanında yerləşir. O, YUNESKO-nun Index Translationum adlı, bütün dövrlərin ən çox tərcümə edilmiş müəllifləri siyahısında ikinci yerdə qərarlaşıb. Bir çox əsərlərinin motivləri əsasında filmlər çəkilmişdir. Jül Vern Hüqo Vernbak və Herbert Uellslə birgə elmi fantastika janrının "atası" sayılır. == Uşaqlığı == 8 fevral 1828-ci il də Fransanın Nant şəhərində doğulub.

Kern qrupu — Argentina, Avstraliya, Braziliya, Cənubi Afrika Respublikası, Çili, Filippin, İndoneziya, Kanada, Kolumbiya, Kosta-Rika, Qvatemala, Malayziya, Pakistan, Paraqvay, Peru, Tayland, Uruqvay, Vyetnam və Yeni Zelandiya da daxil olmaqla kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracı ilə məşğul olan 19 dövləti birləşdirən maraq qrupu. Kern qrupu kənd təsərrüfatı istehsalı sahəsində qlobal ticarəti liberallaşdırmaq məqsədi güdür. Qrup üzvlərinin məqsədi, xüsusilə də kənd təsərrüfatı məhsulları üçün ixracat subvensiyalarını ləğv etmək və belə məhsulların ixracatı üçün bazara daxil olmaları təkmilləşdirməkdir. Koalisiya, Ümumdünya Ticarət Təşkilatında (ÜTT) çoxtərəfli ticarət danışıqlarında ortaq bir cəbhə təqdim etməyə çalışır, ortaq təklifləri müzakirə edir və bəzən inkişaf etməkdə olan ölkələrin G20 qrupu kimi həmfikir qruplarla işləyirdi. 2018-ci ilin sentyabrında, İqtisadi Məsələlər İnstitutu, "Birləşmiş Krallığın əsas kənd təsərrüfatı ixracatçısı olmasa da, Aİ təchizat zəncirlərinə bağlandığını" ifadə edərək Birləşmiş Krallığın Kern qrupuna "mümkün qədər tez" qoşulmasını təklif etmişdi. == Tarixi == === Qurulması === Kern qrupu, 1986-cı ilin avqustunda, Avstraliya hökuməti bir qrupun yaradılmasına başçılıq etdiyi və Avstraliyanın Kern şəhərində ilk görüşü təşkil etdiyi zaman təsis edildi. İlk olaraq qrupun 14 üzvü var idi - Argentina, Avstraliya, Braziliya, Kanada, Çili, Kolumbiya, Fici, Macarıstan, İndoneziya, Malayziya, Yeni Zelandiya, Filippin, Tayland və Uruqvay - göründüyü kimi qrup siyasi və iqtisadi cəhətdən çox müxtəlif olan dövlətlərdən təşkil olunmuşdur. Qrupun formalaşmasına Avstraliya hökuməti başçılıq edirdi. Lakin bəzi Cənub-Şərqi Asiya ölkələri Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyası vasitəsilə kənd təsərrüfatı ticarəti üzərində birgə işləyirdilər. "Kern qrupunun ən diqqət çəkən cəhətlərindən biri intellektual rəhbərliyin Avstraliya tərəfindən həyata keçirilməsi və Kanadanın bu prosesdə daha az iştirak etməsi idi.

Kodi Fern (6 iyul 1988) — Avstraliyalı aktyor və rejissor. Palos Verdes Qəbilələri (2017) filmindəki ilk rolundan sonra o, FX-də yayımlanan Amerikan Cinayət Hekayəsi: Canni Versaçenin sui-qəsdi (2018) serialında qətlin qurbanı olan Devid Madsonu canlandırdı. Həmin ilin sonunda Fern, Amerikan Qorxu Hekayəsi: Apokalipsis serialında Maykl Lanqdon obrazını canlandırdı. O həmçinin Netflix serialı House of Cards-ın son mövsümündə Dankan Şeperd rolunda göründü. 2019-cu ildə qayıdaraq Amerikan Qorxu Hekayəsi serialının doqquzuncu mövsümü olan 1984-də Xavier Plimpton rolunu canlandırdı. 2021-ci ildə o Amerikan Qorxu Hekayəsinin onuncu mövsümündə (Double Feature) və həmin il yayımlanan spin-off seriyası Amerikan Qorxu Hekayələrinin iki epizodunda yer aldı. == Həyatı == Fern 6 iyul 1988-ci ildə Qərbi Avstraliyanın Southern Cross ərazisində anadan olub. Merredin Senior Liseyində internat məktəbində oxumuş və 2009-cu ildə Curtin Texnologiya Universitetini Ticarət üzrə Fəxri Diplomla bitirmişdir.

Lourens Stern (24 noyabr 1713 Knommel, İrlandiya — 18 mart 1768 London) — irland yazıçı. == Hayatı == Lourens Stern 1713-cü ilin noyabrın 24-ündə İrlandiyada anadan oldu. Atası İspaniya ilə müharibəni bitirən Utrext müqaviləsinin imzalanmasından sonra köç etdi 1723-cü ildə təhsil almaq üçün Lourens İrlandiyadan İngiltərəyə köçüb dayısı ilə yaşamağa başladı. Atası Rocer Stern 1731-ci ildə vəfat etdi və Yamaykada dəfn olundu. Lourens Stern 1733-cü ildə Kembricdəki İsa Kollecində təhsil almağa başladı.

Lourens Stern (24 noyabr 1713 Knommel, İrlandiya — 18 mart 1768 London) — irland yazıçı. == Hayatı == Lourens Stern 1713-cü ilin noyabrın 24-ündə İrlandiyada anadan oldu. Atası İspaniya ilə müharibəni bitirən Utrext müqaviləsinin imzalanmasından sonra köç etdi 1723-cü ildə təhsil almaq üçün Lourens İrlandiyadan İngiltərəyə köçüb dayısı ilə yaşamağa başladı. Atası Rocer Stern 1731-ci ildə vəfat etdi və Yamaykada dəfn olundu. Lourens Stern 1733-cü ildə Kembricdəki İsa Kollecində təhsil almağa başladı.