Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • удельный вес

    ...однородных явлений в какой-л. сфере деятельности человека, общества. Удельный вес лёгкой промышленности в экономике страны. Удельный вес атомных элек

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДЕЛЬНЫЙ

    УДЕЛЬНЫЙ I прил. : ◊ удельный вес 1) xüsusi çəki; 2) əhəmiyyət, ...tutduğu yer, удельный вес нефтяной промышленности в народном хозяйстве xalq təsərrü

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • удельный

    I см. удел 1), 2); -ая, -ое Удельный князь. У-ые земли. У-ое ведомство (ист.; ведомство, управлявшее недвижимым имуществом императорской фамилии). У-ы

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДЕЛЬНЫЙ₀

    уделдин; удельный князь уделдин князь; удельные земли уделдин ччилер (см. удел 2-манада).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДЕЛЬНЫЙ₁

    физ. удельный, гекъигай; удельный вес удельный заланвал (са телодин объѐмдин кьадарда объѐм авай цин заланвилив гакъигайла гьа телодин вичин х

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕС

    ...прибавить в весе çəkisi artmaq, kökəlmək; удельный вес bax удельный I; живой вес bax живой; чистый вес bax чистый; вес брутто bax брутто; вес нетто b

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕС

    1. Çəki, ağırlıq; 2. Nüfuz, hörmət, etibar

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • вес

    -а (-у); м. см. тж. на весу, весовой 1) физ. Сила тяжести. 2) а) разг. и спец. Количество, масса кого-, чего-л., определяемая взвешиванием. Вес товара

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕС

    1. заланвал. 2. он человек с весом ам гафуни атIудай кас я; имеют вес адан гафарихъ кесер ава. ♦ на вес золота къизилдив барабар, гзаф багьа.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕСЬ

    1. Bütün, tamam

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕСЬ

    вири, михьиз; весь мир вири дуьнья; лучше всего виридалайни хъсан тирди. ♦ всего понемногу гьардакай са тIимил; при всѐм том гьакI ятIани, вири гьакI

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕЩЬ

    ж 1. затI, шей. 2. разг. кар, агьвала

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕСЬ

    ВЕСЬ I мест. м (мн. все) bütün, tamam; ◊ весь в... elə bil burnundan düşüb, elə bil yan almadır, все (всё) до одного; все на свете: все (всё) и вся; н

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЩЬ

    ж 1. şey; 2. əşya; 3. dan. güclü, zəif və s. (elmi və sənət əsəri haqqında); ◊ “вещь в себе” fəls. “özündə şey”; в порядке вещей bax порядок; называть

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • весь

    ...явлений; без изъятия, каждый в совокупности с другими (противоп.: отдельный) Все народы мира. Со всех сторон бежали люди. Победить по всем правилам.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вещь

    ...проще! Называй вещи своими именами (говори прямо, как есть, не юли). Нас не устраивает существующий порядок вещей (сложившиеся общественные отношения

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • понятная вещь

    см. понятный; в зн. вводн. словосоч. Конечно, разумеется.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • во весь рост

    1) Выпрямившись, не наклоняясь. 2) В истинном значении, полностью.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перевернуть весь свет

    см. перевернуть

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • во весь рот

    см. рот; в зн. нареч.; разг. 1) Очень широко. Зевать во весь рот. 2) Очень громко. Орать во весь рот.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перевернуть весь мир

    Перевернуть весь мир (свет) Сделать нечто необычайное, невозможное.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • во весь опор

    Во весь опор (мчаться, нестись, лететь и т.п.) Очень быстро, стремительно (о езде на лошадях) Всадники во весь опор помчались к лесу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • весь в мать

    Весь в мать (в отца, в дедушку и т.п.) О большом сходстве с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • во весь дух

    = что есть духу; что есть духу (бежать, мчаться и т.п.) Очень быстро, стремительно, изо всех сил.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вещь в себе

    1) В философии И. Канта: то, что существует независимо от сознания и является непознаваемым с абсолютной точки зрения. 2) О том, кто (что) является загадочным, непонятным для окружающих.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • во весь голос говорить

    Во весь (в полный) голос говорить (заявлять и т.п.) Открыто, во всеуслышание, откровенно, не боясь ничего.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • встать во весь рост

    Стать очевидным; восприняться полностью, во всём объёме.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пир на весь мир

    О весёлом праздненстве с обильным угощением.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ущельный

    см. ущелье; -ая, -ое. Ущельный лаз.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • удильный

    -ая, -ое. Предназначенный, служащий для ужения. Удильный крючок.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДИЛЬНЫЙ

    ...удильные принадлежности tilov ləvazimatı. УДИЛЬНЫЙ II прил. xüs. dəhnə -i[-ı]; удильное кольцо dəhnə halqası.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДОБНЫЙ

    1. къулай; регьят. 2. хъсан кутугай; удобный случай кутугай фурсат, кутугай (хъсан) дуьшуьш

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАЧНЫЙ

    хъсандиз кьиле фейи; хъсан; туькIвей; кутугай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМИЛЬНЫЙ

    1. хуш, рикIиз чими. 2. разг. ччин чуьхуьдай, ялтахвилин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УГОЛЬНЫЙ

    разг. пипIел алай; угольный дом пипIел алай кIвалер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УГОЛЬНЫЙ

    1. къванци цIивинрин; угольная промышленность къванци цIивинрин промышленность. 2. цIивиндин; цIивинрин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЧЕБНЫЙ

    учебный год кIелунин йис, кIелдай йис; учебная книга тарсунин ктаб; учебный план тарсарин план; учебная часть учебный часть (школадин кIелунин к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЧЕТНЫЙ

    учѐтдин; учѐтдиз къачудай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАРНЫЙ

    ...ядай, асул кар алай чка ядай, асул кар алай чкадал, гьужумдай (мес. кьушундин частар). 2. фад (тадиз, зарбуналди) авуна кIандай (мес. кIвалах).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДОЙНЫЙ

    1. ацадай; ацай; ацунин; нек гудай; удойное количество молока садра ацадай некIедин кьадар. 2. гзаф нек гудай (ккал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • сдельный

    ...-ое. Оплачиваемый или исчисляемый по количеству сделанного. С-ая работа. Сдельный заработок. С-ая система заработной платы. С-ая оплата труда. С-ые р

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • кудельный

    см. кудель; -ая, -ое. К-ая верёвка (сделанная из кудели).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дуэльный

    см. дуэль; -ая, -ое. Д-ые правила. Дуэльный пистолет.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СДЕЛЬНЫЙ

    прил. işəmuzd; сдельная работа işəmuzd qaydası ilə iş.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КУДЕЛЬНЫЙ

    кудель söz. sif

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДУЭЛЬНЫЙ

    дуэль söz. sif

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СДЕЛЬНЫЙ

    атIай къиметдихъ ийидай; сдельная оплата труда зегьметдихъ кьадардиз килигай атIай къимет гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДЕЛЬНЫЙ

    прил. 1. işbilən, bacarıqlı, işgüzar, çalışqan; 2. ciddi, diqqətəlayiq, qiymətli, dəyərli, faydalı, səmərəli

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дельный

    ...толковый. Дельный совет. 3) спец. = деловой 3) Дельный лес. Дельный известняк.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДЕЛЬНЫЙ

    1. кар алакьдай, кар бажармишдай. 2. метлеб квай; акьуллу; дельная мысль акьуллу фикир

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • угольный

    ...(слабая кислота, получаемая растворением двуокиси углерода в воде). б) отт. Связанный с добычей, хранением, перевозкой угля. Угольный бассейн. У-ая п

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДЕЛЁННЫЙ

    прич. ayrılmış, ayrılıb verilmiş, verilmiş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДУЭТНЫЙ

    mus. дуэт söz. sif.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГУСЕЛЬНЫЙ

    гусли söz. sif

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЧУДЕСНЫЙ

    1. аламатдин, аламат жедай, аламат квай. 2. ажайиб, ажайиб гуьзел; аламат жедай хьтин хъсан; лап хъсан

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУДЕБНЫЙ

    судин; судебный приговор суддин къарар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЕДЕЛЬНЫЙ

    пурарин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТДЕЛЬНЫЙ

    ...кьилдин; тек. 2. бязи тек-тек; отдельные лица бязи тек-тек ксар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НЕДЕЛЬНЫЙ

    са гьафтедин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МОДЕЛЬНЫЙ

    моделдин; моделрин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИДЕЙНЫЙ

    1. идеядин. 2. идеялу, идея квай. 3. идея гвай, са идеядиз вафалу яз къуллугъзавай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИДЕАЛЬНЫЙ

    1. идеальный, идеядин; идеяйрин. 2. пер. еке дережадин, лап хъсан, лап гуьзел.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УВЕЧНЫЙ

    прил. köhn. şikəst, əlil

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГОЛЬНЫЙ

    ...(kim.) karbonat turşusu. УГО́ЛЬНЫЙ прил. dan. bax угловой 1-ci və 2-ci mənalarda.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАРНЫЙ

    УДАРНЫЙ I прил. 1. zərbəçi; ударная бригада zərbəçi briqada; 2. məc. çox mühüm və təcili, təxirəsalınmaz; ударное задание çox mühüm və təcili tapşırıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЧНЫЙ

    прил. 1. müvəffəqiyyətli, uğurlu; 2. yaxşı, düzgün; удачный перевод yaxşı tərcümə.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДОБНЫЙ

    прил. 1. rahat, qolay, uyğun; 2. əlverişli, münasib, yerli; вполне удобный вопрос tamamilə yerli sual; ◊ удобный случай fürsət, girəvə.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • увечный

    I см. увечный; -ого; м. II -ая, -ое; -чен, -чна, -чно., устар. см. тж. увечный, увечная Изувеченный, искалеченный. Увечный безногий старик. Что я могу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЧУДЕСНЫЙ

    1. əcaib, qəribə, ecazkar, çox gözəl, çox qəşəng

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДОЙНЫЙ

    прил. k. t. 1. sağım -i[-ı]; удойное количество молока südün sağım miqdarı; 2. bax удойливый

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЕДЕННЫЙ

    прич. dan. yeyilmiş; dişlənmiş, sancılmış

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖЕННЫЙ

    прич. tutulmuş, tilovla tutulmuş (balıq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ударный

    ...действие; эффективный. У-ая доза лекарств. Ударный труд. Сделать что-л. в ударном порядке. 5) а) Особо важный, необходимый (о деле, работе и т.п.) У-

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УЛЕЙНЫЙ

    прил. arı səbəti (pətəyi) -i[-ı]

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМИЛЬНЫЙ

    прил. 1. zərif, xoş, ürəyəyatan, sevimli; 2. məc. yaltaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УРЁМНЫЙ

    прил. məh. ərəmə -i[-ı]

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТЕШНЫЙ

    прил. dan. köhn. bax утешительный

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТИЛЬНЫЙ

    прил. util -i[-ı] tullantıdan qayrılmış; утильный товар tullantıdan hazırlanmış mal.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧЕБНЫЙ

    прил. 1. dərs -i[-ı]; учебный год dərs ili; 2. tədris -i-ı; учебные планы tədris planları; 3. təlim -i-ı, məşq -i-ı; учебное судно təlim gəmisi; ◊ уче

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧЕННЫЙ

    прич. 1. öyrədilmiş; 2. ələ öyrədilmiş, təlim görmüş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧЁТНЫЙ

    прил. uçot, qeydiyyat; hesabaalma -i[-ı]; учётная карточка hesablama (uçot) vərəqəsi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ...угольный

    ...слов. вносит зн.: содержащий столько углов 1), 2), сколько указано в первой части слова. Многоугольный, пятиугольный, треугольный.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УЗДЕЧНЫЙ

    прил. yüyən -i[-ı]; уздечное кольцо yüyən halqası

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ИДЕАЛЬНЫЙ

    ...1. ideal; 2. çox yaxşı, çox gözəl, əla, mükəmməl; nümunəvi; идеальный работник çox yaxşı işçi.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • текстолит

    ...ткани, не уступающая в прочности металлу. Удельный вес текстолита. Шестерня из текстолита.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KÜLLİ-ALƏM

    сущ. весь мир, весь свет. Külli-aləm bilir знает весь мир

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARVASIZ

    вес без тары, чистый вес; нетто

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • жумма

    : жумма алам (редко) - весь народ; весь мир.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ÜMUM

    весь, все

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SANBAL

    вес, увесистость

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARVA

    вес тары

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏKİ

    вес, взвесь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DOĞRAM-DOĞRAM

    весь изрезанный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARVA

    сущ. 1. тара 2. вес тары. Arvasını tutmaq определить вес тары

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KÖPƏŞ-KÖPƏŞ

    прил. весь вздутый, весь припухлый; сильно вздутый, припухший, весь в сыпи, покрытый сыпью (о частях тела)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LÜL

    нареч. совершенно, весь, целиком, полностью. Lül yağdır весь в жиру

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кьиле-кьил

    вещь на вещь, баш на баш (без придачи при обмене).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • DÖRDNALA

    во весь опор

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÜNYA-ALƏM

    все, весь мир

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PƏRSƏNG

    1. балласт; 2. вес тары;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİLİM-ŞƏHRƏ

    весь разрезанный, перерезанный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÜNYA-ALƏM

    сущ. весь мир

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİZLƏNC

    сущ. спрятанная вещь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • всего доброго

    см. весь I

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • всего хорошего

    см. весь I

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AĞIR-YÜNGÜLLÜK

    сущ. 1. вес. Yükün ağır-yüngüllüyü вес груза 2. манера поведения, умение вести себя

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏKİ

    ...чистому весу мяса) кого, xalis çəki чистый вес; физ. xüsusi çəki удельный вес, хим. atom çəkisi атомный вес 2 I сущ. вышивка; çəki çəkmə вышивание, ç

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BÜSBÜTÜN

    полностью, всецело, целиком, весь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BÜTÜN

    1. весь, вся, все; 2. целый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CADAR-CADAR

    весь в трещинах, потрескавшийся

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞEY

    1. вещь, предмет; 2. объект; 3. штука;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YARALI-XORALI

    весь покрытый ранами, язвами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВСЯ

    местоим. вири (см. весь).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MAZAT

    сущ. диал. вес, авторитет

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XİLQƏTİ-ALƏM

    сущ. вселенная, весь мир

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВЕЩИЦА

    ж вещь söz. kiç.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМОТАННЫЙ

    прич. açılmış (yumaq vəs.).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СНИЗАННЫЙ

    прич. düzülmüş (sapa vəs.).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • всё едино

    см. весь I; (разг.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • всё равно

    см. весь I; (разг.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DÖRDƏM

    галопом, во весь опор

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • вещица

    I см. вещь II -ы; ж.; разг. небольшая вещь 1), 2) Редкая антикварная вещица. Прелестная вещица.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ALƏMİ-ƏKBƏR

    сущ. устар. Вселенная, весь мир

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARVALI

    вес вместе с тарой; брутто

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏLİK-DƏLİK

    весь в дырах, дырчатый, дырявый

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MÜƏMMA

    проблема, загадка, загадочная, необъяснимая вещь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TİRLƏNMƏK

    лечь, вытянувшись во весь рост

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YIRTIQ-YIRTIQ

    весь в дырах, в лохмотьях

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВСЕ

    местоим. вири, михьиз (см. весь).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • YARALI-XORALI

    прил. весь покрытый язвами, ранами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Spişskа Nоvа Vеs
Spişskа Nоvа Vеs (slovak. Spišská Nová Ves, alm. Zipser Neudorf‎, mac. Igló) — Slovakiyanın şərqində şəhər. Koşitse bölgəsində yerləşir. Əhalisi 39 min nəfərdir. === Əhali === === Etnik tərkib === == Siyasət == 1989-cu ildən şəhər icra başçıları: 1989 – 1990 – Ján Borovský 1990 – 1994 – Rastislav Jacák 1994 – 2002 – Karol Mitrík 2002 – 2006 – Anna Fedorová 2006 – 2014 – Ján Volný, PhD. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Almaniya Alsfeld (alm. Alsfeld‎) Çexiya Havliçkuv-Brod (çex. Havlíčkův Brod) Polşa Groets (pol. Grójec) Fransa Eql (fr.
VES
Verilənlərin emal sistemləri (VES) — verilənlərin operativ emalına yönəlmiş sistemlərdir. VES-nin əsas məqsədi verilənlərin operativ emalıdır və bu cür sistemlərdə verilənlər bir-neçə aydan çox saxlanılmırlar. Verilənlər köhnəldikdə onlar verilənlər bazasindan (VB) silinir və ya arxivə göndərilir. Təbii ki, müxtəlif sistemlərdən yığılmış bu cür verilənlər müxtəlif struktura, formata və standarta malikdir. Nəticədə VES-nin uzun müddətli istismarı ərzində yığılmış və təşkilat üçün çox qiymətli informasiyalar istifadə olunmamış qalır. Yığılmış və analiz üçün hazırlanmış verilənlərin tam, səmərəli istifadəsində müxtəlif analiz üsullarından (statistik analiz, dinamik interaktiv çoxölçülü analiz, intellektual analiz) istifadə edilir. Qərarların qəbulunu dəstəkləyən sistemlər (QQDS) korporativ şəbəkələrdə, VES-də yığılmış böyuk tutumlu verilənlər üzərində çoxölçülü, dinamik, interaktiv, intelektual analiz aparmaqla gizli tendensiyaları üzə çıxarır, verilənlər arasında qanunauyğunluqları tapır və qərarların qəbul edilməsi üçün istifadə edilir. == Mənbə == Пржиялковский В. В. Сложный анализ данных большого объема: новые перспективы компьютеризации // СУБД. — 1996. — № 4. — С. 71–83.
Ves Anderson
Ves Anderson (1 may 1969[…], Hyuston, Texas) — amerikalı rejissor. O, unikal, fərqli üslublu və eyni aktyor heyətinin yer aldığı filmlərlə məşhurdur. Onun filmlərinin əksəriyyəti kədər, məsumluğun sonu və qeyri-funksional ailə mövzularından bəhs edir.
Veys və Ramin
"Veys və Ramin" (fars. ويس و رامين‎) — parflar dövrünə aid olduğu güman edilən qədim İran poeması. Nəsrlə pəhləvi dilində yazılmış poema XI əsr fars şairi Fəxrəddin Əsəd Gurgani tərəfindən fars dilində nəzmə çəkilmişdir. Əsərdə təsvir olunmuş hadisələrin kökü İslamdan əvvəlki İrana gedib çıxır. Hər nə qədər Gurgani hekayəni Sasanilər dövrü ilə bağlamağa çalışsa da, aparılan tədqiqatlar "Veys və Ramin" dastanının parflar dövründə, ehtimal ki, b.e. I əsrində yarandığını iddia etməyə əsas vermişdir. Şübhəsiz ki, əsərdə təsvir olunmuş hadisələr Gurganinin özünün yaşadığı dövrdən xeyli əvvəlki tarixin adətlərini əks etdirir. == Məzmunu == Poema Qərbi İranda (Cənubi Azərbaycan) Mah (Midiya) sülaləsindən olan Şəhru və Karenin qızı Vis və Şərqi İranda Mərv hökmdarı olan Mobedan Monikanın qardaşı Ramin haqqındadır. Monikan Şəhrunu hökmdar məclisində görür, onun gözəlliyinə heyran olur və onunla evlənməyi xahiş edir. Şəhru artıq evli olduğunu bildirsə də, gələcəkdə qızı doğulsa onu Monikana ərə verməyi vəd edir.
Conson və Vels Universiteti
Conson və Uels Universiteti ― ABŞ-nin Rod-Aylend ştatında yerləşən özəl universitet. Ali təhsil müəssisəsi 1914-cü ildə Qertrud Conson və Meri Vales tərəfindən biznes məktəbi olaraq qurulmuşdur. Hazırda 6 kollecdə bakalavr, magistr və doktorantura səviyyələrində təhsil alan 12.930 tələbəsi vardır. Əsas kampusu Rod-Aylend ştatının Providens şəhərində yerləşir. Bununla yanaşı, universitetin Şimali Karolina ştatının Şarlott şəhərində də kampusu mövcuddur. Universitetin tədqiqat fəaliyyəti səlahiyyətli orqan olan Yeni İngiltərə Ali Təhsil Komissiyası tərəfindən tənzimlənir. "US News" jurnalının dərc etdiyi siyahıya görə Conson və Vels Universiteti şimal əyalətlərində yerləşən universitetlər arasında 96-cı yerdə qərarlaşmışdır.
Veys və Ramin (dəqiqləşdirmə)
Veys və Ramin - XII əsr fars şairi Fəxrəddin Əsəd Gurganinin nəzmə çəkdiyi poema. Visramiyani - Gurganinin əsərinin XII əsrin sonlarında yaşamış gürcü şairi Sarkis Tomaçveli tərəfindən gürcü dilinə tərcüməsi. Veys və Ramin - Gurganinin əsərinin XVI əsr türk şairi Lamii Çələbi tərəfindən türk dilinə tərcüməsi.
Kəs, köçür və yapışdır
Kəs, köçür və yapışdır (ing. cut, copy, paste) — əməliyyat sisteminin bufer mübadiləsi ilə proqramların işi funksiyalar dəstidir. BAcOT_Təam Fayllar və obyekt (şəkil, mətn, səs və s.) hissələrini copy-paste etmək olar.
Spişska Nova Ves
Spişskа Nоvа Vеs (slovak. Spišská Nová Ves, alm. Zipser Neudorf‎, mac. Igló) — Slovakiyanın şərqində şəhər. Koşitse bölgəsində yerləşir. Əhalisi 39 min nəfərdir. === Əhali === === Etnik tərkib === == Siyasət == 1989-cu ildən şəhər icra başçıları: 1989 – 1990 – Ján Borovský 1990 – 1994 – Rastislav Jacák 1994 – 2002 – Karol Mitrík 2002 – 2006 – Anna Fedorová 2006 – 2014 – Ján Volný, PhD. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Almaniya Alsfeld (alm. Alsfeld‎) Çexiya Havliçkuv-Brod (çex. Havlíčkův Brod) Polşa Groets (pol. Grójec) Fransa Eql (fr.
AES
Atom elektrik stansiyası — bir və ya daha çox nüvə reaktorunun yanacaq olaraq radioaktiv maddələri istifadə edərək elektrik enerjisi hasil etdiyi təsisat. Radioaktiv maddələr istifadə edildiyinə görə digər elektrik stansiyalarından fərqli olaraq AES-lərdə daha güclü təhlükəsizlik tədbirləri həyata keçirilir.
Aves
Quşlar (lat. Aves) — istiqanlı xordalılar qrupunun Aves sinfinə aid heyvanlar olub, lələk, dişsiz çənə, sərt qabıqlı yumurta qoymaq, yüksək metabolizm sürəti, dörd-kameralı ürək və ağır olmayan, dayanıqlı skelet kimi özünəməxsus xassələrə malikdir. == Haqqında == Quşlar onurğalıların ön ətrafları qanad şəklində olan lələkli, yumurtlayan, istiqanlı nümayəndələridir. Yer kürəsində 9600-dən artıq növü yaşayır.[mənbə göstərin] Adətən quşlar uçmaq qabiliyyətləri ilə xarakterizə olunsa da, pinqvin, dəvəquşu və s. kimi uça bilməyən quşlar da mövcuddur. Quşların sağ yumurtası reduksiyaya uğramışdır. Onlar yumurtalarını quraqlıq ərazilərə qoyurlar. Və bədənlərinin tempraturları da, yüksək olur 41–42 dərəcə. Quşlar bir sıra xüsusiyyətlərinə görə digər onurğalılardan fərqlənir. Onlarda dəri quru olub, üzəri lələklərdə örtülmüşdür, vəzilərdən məhrumdurlar.
Beş
Beş — say sistemində rəqəm və eyni zamanda ədədlərdən biridir. Dörddən sonra, altıdan əvvəl gəlir. == Ümumi məlumat == Saylar sırasında beşin məxsusi yeri və icra rolu vardır. Beş sayı sol əlin çeçələ, adsız, orta, şəhadət barmaqlarından sonra say saymaq vəzifəsini üzərinə alan baş barmaqla bağlıdır. Sözsüz ki, bu, məsələnin görünən tərəfidir. Burada görünməyən tərəf fərqli-fərqli mədəniyyətlər əhatəsində simvollaşan sakral-sehr koduna daxildir. Məsələ belədir ki, bəzi yerlərdə və bəzi hallarda barmaqları beş sayını göstərən əlin özü elə "beş" adı daşıyır. Xalqımızın təsəvvüründə beşin say olaraq həm müstəqim, həm də məcazi mənası vardır. Misal üçün, "Beş barmağın beşi də bir deyil", "Dünya beş gündür, beşi də qara", "Beş günlük dünyadı da", "Beş kişidən biri" və s. deyimlər, "Xəmsə" adı ilə beş saylı əsərlərin yazılması bu sıraya daxildir.
Fəs
Fəs — kişi baş geyimi. Adı Mərakeşin Fəs şəhərindən götürülmüşdür. Osmanlı İmperiyası və ondan asılı olan ölkələrin şəhər əhalisi və kənd ziyalıları arasında dəbdə olmuşdur. Gənclər, əsasən, qırmızı və ya yaşıl rəngli, yaşlılar isə qara və ya tünd rəngli fəs qoyurdu. Fəs kəsik konus formasında astarlı olur, yuxarı kəsiyə rəngli saplardan 10—15 sm uzunluqda qotaz bənd edilirdi. Mahud və digər qiymətli parçalardan tikilirdi. Əyanlara məxsus fəslərin qotazları qiymztli qaş və muncuqlarla bəzədilirdi. 1826—1925 illərdə qara qotazlı qırmızı fəs Türkiyədə məmur və əsgərlərin rəsmi baş geyimi olmuşdur.
Keş
Keş yaddaş (ing. cache) — prosessorla əsas yaddaş arasında yerləşən kiçik tutuma və yüksək işləmə sürətinə malik yaddaşdır. ən güçlü prossessor İ7 dir. Əsasən onu təmizləyərək yaddaşı artırırlar. Bu zaman heç bir şey silinmir əksinə yenilənir Əməli yaddaşa müraciəti sürətləndirmək, kompüterin məhsuldarlığını artırmaq üçün onlarda xüsusi hazırlanmış yaddaşdan - keş yaddaşdan istifadə edilir. Bütün əsas yaddaşın sürətlə işləyən keş-yaddaş kimi hazırlanması texnoloji cəhətdən çox baha başa gələrdi. Odur ki, iqtisadi cəhətdən kiçik tutuma malik yaddaş sahəsinin sürətinin artırılması əlverişlidir. Kompüterin yaddaşına müraciət edən zaman verilənlər keş-yaddaşdan axtarılır. Buna əsas səbəb odur ki, keş-yaddaşa verilənləri axtarmaq üçün edilən müraciət vaxtı əməli yaddaşa edilən müraciət vaxtından bir neçə dəfə azdır. Keş-yaddaşın tutumu artdıqca kompüterin işləmə sürəti də artmış olur.
SES
Su elektrik stansiyası (SES) — suyun məcra axınlarında və qabarma proseslərində su kütlələrindən enerji mənbəyi kimi istifadə edən elektrik stansiyası. Su elektrik stansiyasının bəndləri və su anbarlarının konstruksiyaları adətən çayların üzərində tikilir. Elektrik enerjisinin effektiv istehsalı üçün SES-in yerləşməsinin iki əsas amili mövcuddur: SES-in bütün ilboyu daimi su ilə təmin olunması; çayın mümkün qədər daha meylli, kanyonvari relyef formasına malik olması. == İş prinsipi == Su elektrik stansiyasının iş prinsipi kifayət qədər sadədir. Hidrotexniki konstruksiyalar zənciri hidroturbinin ucunda hərəkət edən suyu lazımlı təzyiqə çatdırır və hərəkətdə olan su kütləsi elektrik enerjisi istehsal edən generatorları ötürülür. Suyun lazımlı təzyiqi bənd konstruksiyası vasitəsilə və müəyyən yerlərdə çayın konsentrasiyası və ya derivasiyası nəticəsində yaranır. Bəzi hallarda suyun lazımlı təzyiqinin alınması üçün bənd və derivasiyadan birgə istifadə edirlər. Bütün energetika avadanlıqları bilavasitə su elektrik stansiyasının binasında yerləşir. Bina, təyinatından asılı olaraq, müəyyən bölmələrə malikdir. Maşın zalında su cərəyanını bilavasitə elektrik enerjisinə çevirən hidravlik-aqreqatlar yerləşir.
Səs
Səs — tezliyi 16 Hs-lə 20000 Hs arasında olan mexaniki dalğalar. Səs bütün dalğalar kimi amplituda və tezliyə malikdir. Hesab edilir ki, insan üçün 16 Hs-dən 20 kHs-ə qədər diapozondakı dalğalar eşitmə duyğusu yaradır. İnsanın eşitmə qabiliyyətindən aşağı səsə infrasəs, 1 QHs-dən yuxarı səsə isə hipersəs deyilir. İnsanın şifahi danışığı fonetik, danışıq və fonemdən ibarətdir. Musiqi səslərindən isə musiqi yaranır. == Səsin sürəti == Səsin sürəti orta dalğasının ötdüyü materiyanın əsas xassəsindən asılıdır. Səsin sürəti elastiklik modulunun (λ) sıxlığa (ρ) olan nisbətinin kvadrat kökü ilə tərs mütənasibdir. Bu fiziki xassələr və səsin surəti ətraf şəraitdən aslı olaraq dəyişir. Misal üçün, qazdan ötən səsin surəti onun temperaturundan asılı olaraq dəyişir.
Teş
Teş (fr. Têche) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud-Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38500. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 581 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 162 ilə 411 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 27 km qərbdə yerləşir.
VHS
Ev video sistemi və ya VHS (ing. Video Home System, qısaldılmış: VHS), istehlakçı sistemi video standartı. O, Yaponiyanın JVC şirkəti tərəfindən hazırlanmış və 1976-cı ildə Yaponiya bazarına təqdim edilmişdir. Sistem SSRİ-də də məşhur idi, O dövrdə sovet qara bazarında qeyri-qanuni tərcümə edilmiş filmlərin (xüsusilə də əsasən Amerika filmləri olan B-filmlərinin) geniş yayılmış sənayesi var idi. Həmin filmlər VHS kasetlərə lentə alınıb.
Vel
Vel — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == 2009-cu ildə Azərbaycanda keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən kəndin əhalisi 724 nəfərdir.
Ven
Ven (kanton)
Veys
Veys (Xuzistan) — İranın Xuzistan ostanının Bavi şəhristanının Veys bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. Veys Morid (Bicar) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. ‎Azad Veys-i Ülya (Bicar) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd.
Vəl
Vəl — Azərbaycanın etnoqrafik bölgələrində geniş yayılmış universal döyüm aləti. Vəl ağır və möhkəm oduncaqlı ağacdan, əsasən, palıddan düzəldilirdi. Yerli iqlim şəraitindən, taxıl növünün bəlimindən və qoşqu qüvvəsindən asılı olaraq, vəlin tay və qoşa olmaqla, quruluşca iki növünə təsadüf olunurdu. Vəl taylarının uzunluğu təxminən 1,5–1,7 m-ə qədər, eni 60–70 sm, qalınlığı isə 7–8 sm olurdu. Döyüm prosesini sürətləndirmək və məhsuldar etmək üçün vəlin işlək alt hissəsində açılmış gəzlərə xırda daş parçaları pərçimlənirdi. Bəzən bu daşları xırda metal parçaları ilə də əvəz edirdilər. Bu isə döyüm prosesini xeyli tezləşdirməyə imkan verirdi. Vəlin qabaq hissəsi bir qədər yuxarıya doğru qatlanmış vəziyyətdə düzəldilirdi. Bunun sayəsində vəlin xırmanda hərəkəti nizama salınır və küləşin topalanıb bir yerə yığılmasının qarşısı alınırdı. Vəlin qabaq hissəsində "vəlbənd" adlanan düzbucaqlı formalı xüsusi çıxıntı düzəldilirdi.
Vəz
Vəzi yaxud Vəz — (lat. glandula; glandulae; yun. aden buna görə vəzilərin iltihabına adenit — adenitis deyilir.) sekresiya ya ekskresiyaya malik epitel hüceyrələrindən (vəzi toxumasından) təşkil olunmuş üzvə deyilir. Epitel toxuma vəzinin əsas kütləsini, birləşdirici toxuma isə onun stromasını (istinadını) təşkil edir. == Vəzilərin inkişafı == Yuxarıda qeyd olunduğu kimi vəzilər selikli qişanın epitel qatından inkişaf edir. Bunların inkişafı da, başqa üzvlər kimi qeyri-bərabər böyümə prinsipi üzrə davam edir. Selikli qişanın müəyyən yerində hüceyrələr törəyib artmağa başlayır və tədricən xaricə, mezenximə doğru soxulur, nəticədə bir qovuqcuq və ya borucuq meydana cıxır. Bu qovuqcuğun divarları bir qat vəzi epitelindən təşkil olunur. Həmin hüceyrələr qovuqcuğun ya borucuğun mənfəzinə doğru öz sekretini (məhsulunu) ifraz edir. Bu üsul ilə təkkameralı, təkborulu ya alveollu (qovuqcuqlu) — vəzi əmələ gəlir.
İES
İstilik elektrik stansiyası (İES) ― üzvi yanacağın (neft, qaz, daş kömür, biokütlə və s.) enerjisini elektrik enerjisinə çevirən elektrik stansiyadır. == İstilik elektrik stansiyaların tipləri == İES-lər aşağıdakı amillərə görə bir-birindən fərqlənirlər. === Buraxılan enerjiyə görə === Bu əlamətə görə İES-lər kondensasiyalı elektrik stansiyası (KES) və istilik elektrik mərkəzlərinə (İEM) ayrılırlar. KES-lərdə kondensasiyalı turbinlər qoyulur və ancaq elektrik enerjisi istehsal edirlər. KES-lərdən fərqli olaraq İEM-lər tələbatçıları həm elektrik enerjisi, həm də ki, istilik enerjisi (buxar və isti su) ilə təmin edirlər. Belə stansiyalarda təzyiqə görə tənzimləmə ayrımı olan kondensasiyalı turbinlər və yaxud da əks təzyiqli turbinlər qoyulur. İstilik tələbatına görə İEM-lər sənaye tipli, istiləşdirmə tipli və sənaye-istiləşdirmə tipli istilik elektrik mərkəzlərinə ayrılırlar. İES-lərdə istehsal olunan elektrik enerjisinin təxminən 2/3 hissəsi KES-lərdə və 1/3 hissəsi isə İEM-lərdə hasil edilir. === İES-lərdə qoyulan turbinlərin tiplərinə görə === Bu əlamətə görə İES-lər buxar turbinli, qaz turbinli və buxar-qaz turbinli stansiyalara ayrılırlar. Buxar turbinli stansiyalardakı turbinlərin gücü 150 (160), 200 (210), 300, 500, 800 və 1200 MVt olur.
Vest
Vest (ing. West) — hal-hazırda Reemtsma və İmperial Brands şirkətlərinə məxsus və istehsal olunan Alman siqaret markası.
Veb
Veb — İnternet. Ümumdünya hörümçək toru, qısaca: WWW və ya veb.
Dalniy adası (Kara dənizi)
Dalniy adası (rus. Дальний) — Yeni Torpaq arxipelaqına daxil olan kiçik adalardan biri. Ada Kara dənizində yerləşən Oqa körfəzinin girəcəyində yerləşir. Şimal-şərqdən cənub-qərbə istiqamətlənir. Səthi hamardır. Sahilləri isə sıldırımlıdır. Burada göl və çay yoxdur. Bitki örtüyündən məhrumdur. Səbəb isə onun Şimal Qütb dairəsi daxilində yerləşməsidir. İqlimi olduqca sərtdir.
Pa-dе-Kale (departament)
Pa-dе-Kale (fr. Pas-de-Calais) — Fransanın şimal-qərbində yerləşən, O-de-Frans regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 62. İnzibati mərkəzi — Arras. Əhalisi - 1.472.589 nəfər (departamentlər arasında 7-ci yer, 2014-cü ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Nor departamenti O-de-Frans regiounun bir hissəsidir, Nor və Somma departamentləri ilə sərhəddir. Şimaldan Şimal dənizinin suları, qərbdən Pa-de-Kale boğazı tərəfindən yuyulur. Ərazisi — 6671 km². Departamentin əsas şəhərləri Kale, Bulon-sür-Mer, Arras, Lans, Lyeven və Sent-Omer. == Tarixi == Birinci Dünya müharibəsi dövründə Pa-dе-Kale də çox qanlı döyüşlər olmuşdur.
В.G.Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları