Lüğətlərdə axtarış.

İsparta — Türkiyənin İsparta ilinin inzibati mərkəzi. Əhalisi 51 min nəfərdir. Xalçaçılığın ən iri mərkəzlərindəndir.

İsrail (ivr. ‏יִשְׂרָאֵל‏‎; ərəb. إِسْرَائِيل‎) və ya rəsmi adı ilə İsrail Dövləti (ivr. ‏מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‏‎, Medinat Yisra'el) — Yaxın Şərqdə yerləşən dövlət. 31 dekabr 2019-cu il tarixində aparılan siyahıyaalmaya əsasən əhalisi 9 136 000 nəfərdir. Ərazisi 22,072 km² əhatə edir. Əhalisinə görə dünyada 96-cı, ərazisinə görə isə 148-ci yeri tutur. Yaxın Şərqdə, Aralıq dənizinin şərq sahillərində yerləşir. Şimaldan Livan, şimal-şərqdən Suriya, şərqdən İordaniya və İordan çayının qərb sahili, cənub-qərbdən Misir və Qəzzə zolağı ilə həmsərhəddir. Dövlət dili ivritcə olsa da, ərəb dili xüsusi statusa malikdir.

İsparta ili — Türkiyədə ili. İnzibati mərkəzi Isparta şəhəridir.

İsrail dairələri — İsrail dövlətinin əsas inzibati ərazi vahidləri. Ölkə yeddi dairəyə (ivr. ‏מחוז‏‎, «maxoz»), 15 yarımdairəyə (ivr. ‏נפה‏‎, «nafa») və 50 təbii regiona bölünür.. == Qüds dairəsi == Əhalisi: 945 000 nəfər (2011) İnzibati mərkəzi: Qüds Yarımdairələri yoxdurDairəyə həmçinin altı günlük müharibə (1967) nəticəsində İsrailin tutduğu ərazilər də birləşdirilib.

Katolikos İsrail — Albanların LXXXXI yaxud LXXXXII katolikosu. == Katolikosluğu == Katolikos V Nersesin qardaşı nəvəsi idi.Gəncəsər monastırında katolikos siyahısında göstərilmir. Katolikos XI İohannesin seperatçı və ruspərəst meylinə görə İbrahim xan İsraili katolikos kimi təsdiqlədi və Gəncə yepiskopluğunu ona verdi. İsrail 1806-cı ilədək İbrahim xan tərəfindən katolikos kimi dəstəkləndi və Amaras monastırı ona verildi. Bir tərəfdən də Katolikos VII Simeonun yurisdiksiyasını tanıdığını elan edən xan bununla məliklərin gücünü azaltmağı özünə məqsəd qoymuşdu.

«Kol İsrail» («İsrailin səsi») — dövlət (1965-ci ilə qədər) radio stansiyası, dövlət idarəçiliyində müstəqil quruluş haqqında qanunun qəbulundan sonra, Rabitə İdarəsinın (Reşut ha-şidur) filialı kimi fəaliyyətini davam etmişdir. == Tarixi == Erets İsrail telekanalının yayımı 30 mart 1936-cı ildə «Fələstində İngilis Mandat İdarəsinin» («Palestine Broadcasting Service» — PBS, ivritcə — «Reşut ha-şidur ha-palestini»), Fələstin Yayım Xidməti tərəfindən bir hissəsi kimi fəaliyyət göstərirdi. İlk yayım Qüds otelində "Palaz" da yerləşən studiyadan hazırlanıb. Özünü PBS-in varisi hesab edərkən, Kol İsrail 2006-cı ildə 70 illik yubileyini qeyd etdi. == Əsas kanalları == Kol Yisrael en:Israel Radio International — xarici dillərdə yayımı'. Reshet Aleph («Reşet alef») — mədəniyyət kanalı. Reshet Bet («Reşet bet») — xəbərlər, aktuallıq, idman. Reshet Gimel («Reşet qimel») — israil musiqisi; Reshet Dalet («Reşet dalet») — ərəb dilində yayımı. REQA (REKA) — 14 dildə yayımı. 88FM — yüksək keyfiyyətli musiqilər.

Maqar şəhəri (ivr. ‏מע'אר‏‎ ,ərəb. المغار‎) — İsrailin İsrail şimal dairəsində yerləşən yerli şuradır. Onun sahəsi 19810 dunam təşkil edir. Maqar şəhəri 1956-cı ildə yeri şura statusu almışdır. == Tarixi == === Qədim zamanlarda === Maqar şəhəri hələ Roma imperiyası dövründə "Zar" adı altında tarixçilərə məlum olmuşdur. Şərab istehsalı üçün bir çox zeytun ağacları və qədim mətbuat bu rayonda kənd təsərrüfatının uzun tarixi haqqında danışmağa imkan verir. Çoxsaylı mağaralarda qədim evlərə aid qalıqlar tapılmışdır. Şuranın adı ərəb sözündən götürülüb, mənası "mağara" deməkdir. === Osmanlı İmperiyası === 1596-cı ildə şura Osmanlı imperiyasının vergi siyahılarına daxil edilmişdir.

İsrail (İsrayıl) Qərib oğlu Bayramov (3 may 1953, Böyük Qarakilsə rayonu) — Azərbaycan mühəndisi, Xəzər Dəniz Neft Donanmasının rəisi, "Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi" QSC-nin Xəzər Dəniz Neft Donanması üzrə Texniki direktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mühəndisi (2005). == Həyatı == İsrayıl Bayramov 3 may 1953-cü ildə Ermənistan SSR Quqark rayonunda anadan olmuşdur. 1971-ci ildə Qazaxın Muğanlı kənd orta məktəbini bitirmişdir. 1971–1973-cü illərdə Ukraynanın Kirovoqrad şəhərində aviasiya hərbi hissəsində hərbi xidmətdə olmuşdur. 1974-cü ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun inşaat fakültəsində daxil olmuş, 1980-ci ildə buranı İnşaat Mühəndisləri İnstitutunu məzunu olaraq bitirmişdir. 1985–1989-cu illərdə Odessa Dəniz Mühəndisləri İnstitutunda gəmi mexaniki ixtisası üzrə təhsil almışdır. == Əmək fəaliyyəti == İsrayıl Bayramov əmək fəaliyyətinə 1974-cü ildə Bakı şəhərində Sov.İKP XXI qurultayı adına gəmi təmiri zavodunda tornaçı şagirdi olaraq başlamışdır. 1976-cı ildə mexanika sexində texnoloq vəzifəsinə keçmiş, 1979-cu ildə tornaçılar sahəsində baş usta işləmişdir. 1990-cı ildə Xəzər Dəniz Neft Donanmasının texniki şöbəsində mühəndis işləməyə başlamışdır. 1995-ci ildən donanmanın texniki istismar xidmətinin rəis müavini olmuş, 1996-cı ildən texniki şöbənin rəisi işləmişdir.

İsrail (ivr. ‏יִשְׂרָאֵל‏‎; ərəb. إِسْرَائِيل‎) və ya rəsmi adı ilə İsrail Dövləti (ivr. ‏מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‏‎, Medinat Yisra'el) — Yaxın Şərqdə yerləşən dövlət. 31 dekabr 2019-cu il tarixində aparılan siyahıyaalmaya əsasən əhalisi 9 136 000 nəfərdir. Ərazisi 22,072 km² əhatə edir. Əhalisinə görə dünyada 96-cı, ərazisinə görə isə 148-ci yeri tutur. Yaxın Şərqdə, Aralıq dənizinin şərq sahillərində yerləşir. Şimaldan Livan, şimal-şərqdən Suriya, şərqdən İordaniya və İordan çayının qərb sahili, cənub-qərbdən Misir və Qəzzə zolağı ilə həmsərhəddir. Dövlət dili ivritcə olsa da, ərəb dili xüsusi statusa malikdir.

İsrail Hərbi Hava Qüvvələri (ivrit: זְרוֹעַ הָאֲוִיר וְהֶחָלָל, Zroa HaAvir VeHahalal) İsrail Silahlı Qüvvələrinə tabe olan xüsusi hərbi birləşmədir. İsrailin müstəqillik haqqında bəyannaməsinin qəbul edilməsindən qısa müddət sonra, 28 may 1948-ci ildə yaradılmışdır. General-mayor Amikam Norkin 2017-ci ilin avqust ayından etibarən Hərbi Hava Qüvvələri komandanı vəzifəsində xidmət edir. == Vəzifələri == İsrail HHQ aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirməyə cavabdehdir:1. İsrail dövlətinin hava məkanını düşmənin istənilən hücumundan müdafiə etmək və Silahlı Qüvvələrin əməliyyat apardığı ərazinin havadan təhlükəsizliyini təmin etmək 2. Silahlı Qüvvələrin döyüş zonasında hava üstünlüyünü ələ keçirmək 3. Həm quruda, həm də dənizdə döyüş əməliyyatlarında iştirak etmək 4. Düşmənin nəzarəti altında olan ərazinin dərinliklərinə zərbə endirmək 5. Hava kəşfiyyatı aparmaq 6. Qoşunların və silah sistemlərinin daşınması 7.

İsrail Muzeyi — Qüdsdə (İvrit: מוזיאון ישראל, ירושלים, Muze'on Yisrael, Yerushalayim) İsrail Milli Muzeyi kimi 1965-ci ildə təsis edilmişdir. O, Yerusəlimə yaxın Givat Ram bir təpənin üzərində yerləşir. Müqəddəs torpaq Muzeyi. İsrail Parlamentinin (Knessetin) İsrail Ali Məhkəməsi. Yerusəlim İvrit Universiteti.

İsrail Fəzlan oğlu Məmmədov (8 mart 1959, Kolatan[d], Masallı rayonu) — Azərbaycan müğənnisi. == Həyatı == İsrail Məmmədov 1959-cu il martın 8-də Masallının Kolatan kəndində anadan olub. Orta məktəbi Kolatan kənd məktəbində bitirib. Daha sonra, Hərbi xidmətə gedib. Qayıdandan sonra Lənkəran Kənd Təsərrüfatı Texnikumuna daxil olub. 1983-cü ildə oranı bitirib. Təhsilini artırmaq üçün Kənd Təsərrüfatı Akademiyasına daxil olub. 1993-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsini bitirib. 1981-ci ildən oxumağa başlayıb. == Ailəsi == Ailədə 10 uşaq olublar, 7 qardaş, 3 bacı.

İsrail Ori (erm. Իսրայել Օրի) — Erməni milli hərəkatının rəhbərlərindən biri.

İsrail polisi (ivr. ‏משטרת ישראל‏‎) — İsrailin mülki polis qüvvəsidir. Dünyanın əksər polis qüvvələrində olduğu kimi, onun vəzifələrinə cinayətkarlıqla mübarizə, nəqliyyat vasitələrinə nəzarət, ictimai təhlükəsizliyin qorunması və terrorizmlə mübarizə daxildir. Bu İctimai Təhlükəsizlik Nazirinin səlahiyyətindədir.İsrail Polisi bütün İsrail boyu və Qərb sahilindəki C ərazisində, ümumiyyətlə İsrailin mülki nəzarətində olduğu bütün yerlərdə fəaliyyət göstərir.

İsrail Prezidenti (ivr. ‏נְשִׂיא מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‏‎) — İsrailin dövlət başçısıdır. Vəzifə, əsasən Hökumətə və Baş Nazirə verilmiş icra hakimiyyəti ilə təntənəli bir rol rolunu oynayır. Hazırkı prezident 2021-ci ildə vəzifəyə gələn İsaak Herzoqdur. Prezidentlər Knesset tərəfindən tək yeddi illik müddətə seçilir. == Tarixi == İsrail Prezidenti Knessetdə mütləq səs çoxluğu ilə gizli səsvermə yolu ilə seçilir. Səsvermənin ilk turunda heç bir namizəd mütləq səs toplamasa, ilk turda yalnız ən çox səs alan iki namizədin iştirak etdiyi ikinci tur keçiriləcək; ikinci turda ən çox səs toplayan şəxs qalib olur. 1949–2000-ci illərdə prezident 5 illik müddətə seçildi və iki müddətə vəzifədə qalmasına icazə verildi. 2000-ci ildən bəri prezidentlər tək yeddi illik bir müddətə xidmət edirlər.

İsrail Tal (ivr. ‏ישראל טל‏‎; 13 sentyabr 1924, Maxanayim[d], İsrail şimal dairəsi – 8 sentyabr 2010, Rexovot, Mərkəz dairəsi), həmçinin Talik (ivr. ‏טליק‏‎) — İsrail hərbçisi, İsrail Müdafiə Qüvvələrinin generalı. O, tank müharibəsi ilə bağlı olan biliyinə və Merkava tankının istehsalındakı iştirakına görə tanınır. == Həyatı == İsrail Tal 13 sentyabr 1924-cü il tarixində, Fələstin mandatının Maxanayim kibbutzunda anadan olmuşdur. Onun ana tərəfi əslən 1777-ci ildə Safed və Tiberiyaya köçmüş hasidist yəhudilərindəndir. O, beş yaşından Safeddə yaşamış və 1929-cu il Safed qiyamına şahid olmuşdur. Tal hərbi karyerasına Böyük Britaniya Silahlı Qüvvələrinin Yəhudi briqadasında başlamışdır. O, İkinci Dünya müharibəsi zamanı İtaliyada manqa komandiri kimi xidmət göstərmişdir. O, daha sonra Birinci Ərəb-İsrail müharibəsi zamanı kiçik piyada zabiti kimi, Sinay muharibəsi zamanı briqada komandiri, Altı günlük müharibə zamanı Sinay yarımadasında zirehli diviziya komandiri, Yom Kippur müharibəsi zamanı isə cənub cəbhəsinin komandiri kimi xidmət göstərmişdir.

İsrail Tsvaygenbaum (rus. Исраил Иосифович Цвайгенбаум; ing. Israel Tsvaygenbaum; 1 fevral 1961-ci il təvəllüdlü) — yəhudi əslli Rus-Amerikan rəssamı. == Həyatı == İsrail Tsvaygenbaumun əsərləri Rusiya və ABŞ-də nümayiş etdirilir. Bir qism əsərləri, Dərbənd Muzeyində vardır. Digər işlər Avstriya, Bolqarıstan, İngiltərə, Fransa, Hollandiya, İsrail, Rusiya və ABŞ da daxil olmaqla doqquz ölkədə şəxsi kolleksiyalarda görülə bilər. Tsvaygenbaum Rusiyanın cənubunda, Dərbənd şəhərində doğulmuşdur. Onun anası dağ yəhudilərindən idi. Əsərlərində ətraf mühitin dinamikası və yəhudi yaşayışının təbliği vardır. 1976-1980-ci illərdə Dağıstanın İzberbaş kollecində rəssamlıq təhsili almışdır.

İsrail bayrağı — İsrailin dövlət rəmzlərindən biri. 28 oktyabr 1948-ci ildə İsrailin dövlət elan edilməsindən 5 ay sonra qəbul edilmişdir. Ağ səth üzərində iki üfüqi mavi lent arasında eyni mavi rəngdə bir Davud ulduzundan ibarətdir. Mənası, "Dinimizdən ayrılmayaq, Davudun ulduzu da bizi qorusun" deməkdir. Bayraqdakı iki mavi xətt Fərat və Nil çaylarını göstərir. Bayraq 1891-ci ildə ilk sionistlər tərəfindən hazırlanıb. Mavi xətlər yəhudi dua şalı – talliti xatırladır. 2007-ci ildə Masadada qaldırılan 660m x 100m ölçülü və 5,2 ton ağırlığındakı İsrail bayrağı dünyanın ən böyük bayrağı olaraq dünya rekordu vurmuşdur. 1948-ci ildə İsrailin dövlət bayrağı haqqında qanun qəbul edilmişdir. Parametrləri 8:11 nisbətindədir.

İsrail coğrafiyası — İsrail Dövlətinin coğrafiyası. İsrailin coğrafiyası çox müxtəlifdir. Belə ki, ölkənin cənubunda səhra şəraiti hökm sürsə də, şimal əraziləri qarlı dağlarla əhatə olunmuşdur. İsrail Asiya qitəsinin qərbində və Aralıq dənizinin şərq sahilində yerləşir. Ölkə şimaldan Livan, şimal-şərqdən Suriya, şərqdən İordaniya və İordan çayının qərb sahili, cənub-qərbdən isə Misirlə həmsərhəddir. İsraildən qərb istiqamətində Aralıq dənizi və Qəzzə zolağı yerləşir.İsrailin ümumi sahəsi 20,770 km²-dir ki, bunun da 445 km²-ni su sahəsi təşkil edir. Ölkə şimaldan cənuba doğru 424 km, qərbdən şərqə doğru isə 114 km məsafədə uzanır.İsrailin cənubunun əsas hissəsini ümumi sahəsi 16 min km² olan Neqev ərazisi əhatə edir. Neqevdən şimalda Yəhudi səhrası yerləşir. Ölkənin İordaniya ilə arasında sərhəddə dünyanın ən alçaq nöqtəsi olan Ölü dəniz yerləşir. İsrailin daxilində yerləşən ən böyük göl olan Təbəriyyə gölü şərqdən Qolan təpələri ilə əhatə olunmuşdur.

İsrail dairələri — İsrail dövlətinin əsas inzibati ərazi vahidləri. Ölkə yeddi dairəyə (ivr. ‏מחוז‏‎, «maxoz»), 15 yarımdairəyə (ivr. ‏נפה‏‎, «nafa») və 50 təbii regiona bölünür.. == Qüds dairəsi == Əhalisi: 945 000 nəfər (2011) İnzibati mərkəzi: Qüds Yarımdairələri yoxdurDairəyə həmçinin altı günlük müharibə (1967) nəticəsində İsrailin tutduğu ərazilər də birləşdirilib.

İsraillin rəsmi dövlət gerbidir,üstündə yeddi qollu şamdan(Menorah) və ישראל (İvrit dilidə: İsrail) yazısı vardır. == Tarixi və təsviri == Hər iki tərəfində bir zeytun budağı ilə əhatə olunmuş menora və bunun altındakı "ישראל" (İvrit dili: İsrail) yazısı görünür. 10 fevral 1949-cu ildə dövlət gerbi kimi qəbul edilib. Ən çox açıq mavi və ağ rəngdə olan gerb, istifadədən asılı olaraq müxtəlif rəng birləşmələrində görünür. İsrail dövləti yarandıqdan sonra, 1948-ci ildə keçirilən bir dizayn yarışmasından sonra bu simvolu qəbul etmişlər. Dizayn, Qabriel və Maksim Şamir qardaşları tərəfindən qazanılmışdır. Emblemdə istifadə olunan şəkil, Titusun kəmərindəki menorahın təsvirinə əsaslanır. Gerbin ümumiyyətlə iki versiyası var. Birinci versiya əsasən dövlət tərəfindən istifadə edilir. İkinci versiya isə prezident tərəfindən istifadə olunur, bunlar arasında fərq "İsrail" sözünün olmaması və rənglərdə az fərqin olmasıdır.

Hatikva -(ivr. ‏הַתִּקְוָה‏‎, HaTiq'vah, Ümid) İsrailin dövlət himnidir. == Tarixçə == Sözlərinin müəllifi Naftali Herz İmber Qlisiyalı Ukraynanın Zoloçiv şəhərindəndir.O, 1878-ci ildə sözləri yazıb. 1897-ci ildə Birinci Sionist Konqresində,Sionizm hərəkatının himni oldu.

İsrail əhalisi əsasən gəlmələr və ərəb mənşəli əhalinin yüksək təbii artımı hesabına əhalisi sürətlə artan ölkələrdən biridir. Məsələn, 1971-ci ildə ölkədə 3,0 mln, 1990-cı ildə 5,0 mln, 2005-ci ildə isə 6,7 mln nəfər yaşamışdır. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə 2015-ci ildə ölkədə 7,8 mln. nəfərin yaşaması gözlənilir. Fələstin ərəbləri ölkədə qədim zamanlardan məskunlaşmış finikiya, xanaan və digər sami xalqlarının nəsilləridir. Fələstin ərazisi ərəblər tərəfindən işğal olunduqdan sonra yerli xalqlar ərəblərlə qarışmış və ərəb dilini qəbul etmişlər. Bunların əksəriyyəti müsəlmandır (sünni). Aralarında xristianlar da vardır. Bunlar arasında olan druzlar Qərbi və Mərkəzi Qalileydə, Hayfa ətrafında yaşayırlar. İsrail hökumətinin ölkənin ərəb əhalisinə qarşı ayrı-seçkiliyi siyasi, iqtisadi və sosial problemlərin meydana gəlməsinə səbəb olmuşdur.

İsrail ərəbləri (ivr. ‏ערבים אזרחי ישראל‏‎; ərəb. عرب إسرائيل (العرب الإسرائيليون)‏‎) - İsrail dövlətində yaşayan və bu dövlətin vətəndaşlığını daşıyan ərəb toplumu. İsrail ərəbləri ölkə əhalisinin 20.7% ini təşkil edir. İsrail daxilində yaşayan və ölkənin vətəndaşı olan 1.8 milyona yaxın şəxs yəhudi mənşəli deyil. Toplumun adlandırılmasında tez-tez İsrailin ərəb kökənli vətəndaşları ifadəsindən istifadə edilsə də toplumun daxilində ərəbcə danışan, ancaq ərəb kökənli olmayan kiçik qruplar da mövcuddur. Müxtəlif dini inanclara sahib olan İsrail ərəblərinin danışdığı dil ərəb dilidir. Toplum tərəfindən ərəb dilinin spesifik ləhcəsi olan fələstin ərəbcəsindən istifadə olunur. Əsasən gənc nəsildən olan şəxslər ərəb dili ilə yanaşı dövlətin əsas dili olan ivrit dilini də bilməkdədir. Toplumun 83.8% nisbətində olan bölümü Sünni məzhəbinə daxildir.