Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Bəqdidə
Bəqdidə və ya Bet-Xudidə (süry. ܒܝܬ ܟܘܕܝܕܐ; ərəb. بغديدا‎ və ya ərəb. بخديدا‎), həmçinin Qaraquş (süry. ܩܪܩܘ݂ܫ) və ya Əl-Həmdaniyyə adlanır — İraqın Neynəvə mühafəzəsində şəhər. Əhalisi aysorlardan ibarətdir. Mosul şəhərindən təxminən 32 kilometr (20 mil) cənub-şərqdə və Ərbilin 60 kilometr (37 mil) qərbində yerləşir. Qədim Assuriya şəhərləri Nimrud və Nineviyanın xarabalıqlarına yaxındır. 6 avqust 2014-cü ildə İŞİD-in işğalından sonra onun bütün aysor sakinləri Kürdüstan regionuna qaçmalı olmuşdular. Şəhər 19 oktyabr 2016-cı il tarixinə qədər İŞİD-in nəzarətində qalmış, Mosul döyüşünün bir hissəsi kimi azad edilmiş, sonra isə sakinlər geri qayıtmağa başlamışdır.
Mədinə
Mədinə — Səudiyyə Ərəbistanında şəhər. (Qədimdə Yəsrib adlanırdı (ərəbcə: يثرب Yəsrib). Erkən orta əsrlərdən isə Mədinə, Mədinətü 'n-Nəbi [ مدينة ال نبي Mədinət əl-Nəbi] (Nəbi/Peyğəmbər şəhəri) ya da Mədinətü 'l-Münəvvərə (المدينة المنورة) (işıqlandırılmış şəhər) olaraq adı dəyişdirilmişdir. Məhəmməd peyğəmbərin qəbri də bu şəhərdədir. Məkkədən 300 km şimalda yerləşir. Müsəlman aləmində Məkkə ilə birlikdə iki müqəddəs şəhərdən biri hesab olunur. Qeyri-müsəlmanların şəhərə daxil olması qadağandır.
Nəqdi
Nəqdi-i Ülya (Meşkinşəhr) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Nəqdi-i Süfla (Meşkinşəhr) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Nəqnə
Nəqnə — İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Bürucin şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,086 nəfər və 1,994 ailədən ibarət idi.
Nərminə Məmmədova
Nərminə Ağası qızı Məmmədova (1932, Qazax – 27 mart 1997) — Azərbaycan müğənnisi. Nərminə Məmmədova 1932-ci ildə Qazaxda ziyalı ailəsində dünyaya gəlib. O doğularkən atası Ağası Məmmədbəyli Qazax rayon partiya komitəsinin birinci katibi işləyirdi. Amma əslən Göyçaydan idi; burada iri torpaq sahibi İsmayıl bəyin oğlu idi. Anası Şəfiqə xanım Azərbaycanın tanınmış ailələrindən olan Qiyasbəylilər nəslindən idi. O illərdə çox oxunan "Çalı quşu" romanının qəhrəmanının şərəfinə onlar övladlarının adını Fəridə qoyurlar. Çox keçmir ki, Ağası bəyi "xalq düşməni" ittihamı ilə həbs edirlər. O həbs olunan kimi ailəni yaşadıqları İstiqlal küçəsindəki geniş mənzillərindən çıxarıb İçərişəhərdə kiçik bir evə köçürürlər. Şəfiqə xanım Stalin muzeyində (sonralar isə Ali Partiya məktəbində) işləyir. Fikirləşəndə ki, Fəridə adı qızına romanın qəhrəmanının taleyini qismət edər — o qızının adını dəyişdirib Nərmin yazdırır (get-gedə bu ad Nərminəyə çevrildi).
Nərminə Məmmədzadə
Nərminə Məmmədzadə — Azərbaycan yazıçısı və şairəsi. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. İlk şeirini beş yaşında yazıb. 134 saylı orta məktəbi, sonra Bakı Dövlət Universitetinin Beynəlxalq hüquq fakültəsini bitirmişdir. 2011-ci ildə "Bir ruhun dörd fəsili" adlı ilk şeir toplumu nəşr olunub. Kitabda şeirlər hər ilin mövsümünə (Bahar - Ümid, Yaz - sevgi, Payız - xatirələr, Qış - başlanğıc) bölünür, hər biri bir qadın şəklində təsvir olunur. 2012-ci ildə onun "Selsi üzrə xatirələri" qısa hekayə və povest toplusu nəşr olunub. 2014-cü ildə "Taroki" adlı debüt romanı nəşr olunub.
Nərminə Səmədova
Nərminə Səmədova (10 iyun 2004, Bakı) — Azərbaycanı təmsil edən bədii gimnast. Karyerasının birinci uğurlarına Nərminə Səmədova 2014-cü ildə Qazaxıstanda "ZHULDYZ-CUP" və 2015-ci ildə Macarıstanda "Kupa Tavaszi" beynəlxalq turnirlərində ümumi olaraq beş medala sahib olmaqla imza atdı. Daha sonra Nərminə Səmədova 2016-cı ildə Azərbaycan Çempionatının gümüş medalına sahib oldu. Həmin il Nərminə Səmədova həm də Polşada "Baltic" Cup, Estoniyada isə "Miss Valentine" beynəlxalq turnirlərini gümüş medallarla başa vurdu. 2018-ci ildə Nərminə Səmədova İspaniyanın Qvadalaxara şəhərində gənclər arasında Avropa Çempionatında halqa ilə proqramı beşinci pillədə başa vurdu. Həmin il Polşada "Irina Cup" və Azərbaycanda "AGF Junior Trophy" beynəlxalq turnirində gümüş medallara sahib olan Nərminə Səmədova 2019-cu ildə Rusiyada baş tutan gənclər arasında Dünya Çempionatında lentlə proqramı beşinci pillədə başa vurdu. Nərminə Səmədova həm də həmin il bir sıra beynəlxalq turnirlərdə medallara sahib oldu. Nərminə Səmədova Azərbaycanı 2021-ci ildə Yaponiyada baş tutan XXXII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. İyulun 8-də bədii gimnastlardan ibarət Azərbaycan yığmasının məşqçiləri tərəfindən 15 gün sonra baş tutacaq XXII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə aparacaq heyəti açıqlandı və heyətə Darya Sorokina, Ləman Əlimuradova, Nərminə Səmədova, Yelizaveta Luzan və Zeynəb Hümmətova daxil edildi. Olimpiadadan əvvəl Darya Sorokina, Ləman Əlimuradova, Nərminə Səmədova, Yelizaveta Luzan və Zeynəb Hümmətova ibarət qrup İsrailin Təl-Əviv şəhərində baş tutan FIG Qran-Pri turnirində mübarizə apardı.
Nərminə Əliyeva
Nərminə Əliyeva (27 may 1959, Azərbaycan) — Əməkdar müəllim, görkəmli pedoqoq, German dilləri və Dilçilik nəzəriyyəsi ixtisasları üzrə filologiya elmləri namizədi, təlimçi, Azərbaycan və ingilis dilində bir sıra dərsliklərin müəllifidir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə 2008–2009-cu tədris ilində "Ən yaxşı müəllim" müsabiqəsinin qalibi olmuş və respublika müəllimləri arasında ən yüksək nəticəni göstərmişdir Nərminə Mehdiağa qızı Əliyeva 1959-cu il 27 mayda Azərbaycanda anadan olmuşdur. Bakı şəhəri 99 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra 1977-ci ildə Azərbaycan Xarici Dillər İnstitutunun İngilis dili müəllimliyi fakültəsinə daxil olmuş və buranı 1982-ci ildə fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdır. Nərminə xanım ilk əmək fəaliyyətinə 1979-cu ildən elə şagirdi olduğu Bakı şəhəri Binəqədi rayonu 99 saylı orta ümumtəhsil məktəbində pioner baş dəstə rəhbəri kimi başlamışdır və hal hazırda həmən məktəbin ingilis dili müəllimi kimi fəaliyyətini davam etdirir. Nərminə Əliyeva 1993-cü ildən etibarən Qafqaz Universitetində fəaliyyət göstərir və hal-hazırda Qafqaz Universiteti Tərcümə bölməsinə rəhbərlik edir. İngilis dili tədrisi üzrə Birləşmiş Krallıqda və ABŞ-da ixtisaslaşmışdır. N. Əliyeva həmçinin İngilis dili və ədəbiyyatı bölümündə də tədris deyir. Ailəlidir, 1 qızı və 1 oğlu var. İngiltərə, Uorvik Universiteti, 7–18 İyul, 2003 İngiltərə, Uorvik Universiteti, 12–23 İyul, 2004 İngiltərə, Uorvik Universiteti, 2011 ABŞ, Viskonsin-Medison Universiteti, Mart-May, 2005 Yaponiya Təhsil və mədəniyyət bürosu, 2000 Almaniya, Berlin, 26–27 yanvar, 2007 "İş dünyasına hazırlıq – Gələcək üçün Dil Təlimi" İngiltərə, London Lemington Spa "Birgə Yaşayaq" Cənub Şərqi Avropa və Birləşmiş Kralliqda Mədəniyyətlərarası dialoqa həsr olunmuş layihə, oktyabr, 2008 İbtidai siniflərdə ingilis dilinin təlimi(online təlim kursu, Böyuk Britaniya Konsulluğu) 15 yanvar — 10 Aprel, 2010 English Global Products (Azərbaycan Respublikası Təhsil nazirliyinin dəstəyi ilə British Council-un təşkil etdiyi proqram) 12–16 yanvar, 2009 INSETT proqramı (Azərbaycan Respublikası Təhsil nazirliyinin dəstəyi ilə British Council.un təşkil etdiyi proqram) 2002 noyabr – 2003,2004 mart Dünya Bankı, CİTO group Kurriculum, Tədris materiallarının hazırlanması və Şagirdqiymətləndirilməsi üzrə Seminar və Workshop Kurriculum, Milli Standartların hazırlanması, Məktəbdaxili Qiymətləndirmə və Milli Qiymətləndirmə üzrə Təhsil İslahatı proqramı Böyuk Britaniya Konsulluğunun (British Council) Master trainer seminarı, fevral, 2012 TEA (Mükəmməl tədris mükafatı), 2002, 2003, 2004 TQDK ilə ekspert (bakalavr və magistr) və imtahan rəhbəri olaraq əməkdaşlıq "English" Universitetlərə hazırlıq iki hissəli kitabının müəllifi 2001 və 2007 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 5-ci sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2002 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 7-ci sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2003 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 8-ci sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2004 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin(iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2005 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 11-ci sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti)müəllifi Bakı 2006 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 3-cü sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2010 "Anaforik əlaqələr" dərs vəsaiti Qafqaz Universiteti, Baki 2009 Azərbaycan ümumtəhsil məktəblərinin 4-cü sinif sagirdləri üçün yazılmış "English" dərsliyinin (iş kitabı və müəllim üçün vəsaiti) müəllifi Bakı 2011 Nərminə Əliyeva 17–dən çox elmi məqalənin müəllifidir. Dynamics of meaning: A cognitive analysis of text interpretation.
Mədinə (Göyçə)
Mədinə — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indiki Qaranlıq (Martuni) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 10 km cənub-şərqdə, Əyriçayın yanında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Toponim ərəb dilində "şəhər" mənasında işlənən mədinə sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranıb. Quruluşca sadə toponimdir. Kənddə 1873-cü ildə 208 nəfər, 1886-cı ildə 296 nəfər, 1897-ci ildə 346 nəfər, 1908-ci ildə 429 nəfər, 1914-cü ildə 752 nəfər, 1916-cı ildə 736 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilərin təcavüzünə məruz qalaraq qırğınlarla qovulmuşlar. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra sağ qalan kənd sakinləri geri dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə burada 85 nəfər azərbaycanlı yaşamış, 1923–1924-cü illərdə kəndə ermənilər köçürülmüşdür.
Mədinə (ad)
Mədinə — Azərbaycan qadın adı. Mədinə Qiyasbəyli — Azərbaycan maarif xadimi, pedaqоq, məktəbdar, jurnalist, tərcüməçi. Mədinə Əliyeva — xoreoqraf, baletmeyster, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti (2002) Mədinə Gülgün — Azərbaycan şairəsi, Azərbaycanın əməkdar incəsənət Mədinə Səduaqasova — Qazaxıstan müğənnisi.
Mədinə (dəqiqləşdirmə)
Yaşayış məntəqələri Mədinə — Səudiyyə Ərəbistanında şəhər. Mədinə (Göyçə) — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında kənd. Digər Balaş və Mədinə (film, 2003) — Balaş Azəroğlu və Mədinə Gülgünün həyat və yaradcılığından bəhs edən film.
Mədinə Gülgün
Mədinə Gülgün (doğum adı: Mədinə Nurulla qızı Ələkbərzadə; 17 yanvar 1926, Bakı – 17 fevral 1991, Bakı) — Azərbaycan şairəsi, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1987). Mədinə Gülgün 1926-cı il yanvarın 17-də Bakıda fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. Burada ibtidai məktəbi bitirmişdir. 1938-ci ildə ailəliklə Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil şəhərinə köçmüşlər. Sonra Təbriz şəhərində yaşamış, əmək fəaliyyətinə burada toxuculuq karxanasında başlamışdır. O, həyatı dərk etməyə başladığı andan Azərbaycan xalqının milli hüquqlarının pozulduğunun əyani şahidi olur… Onu da dərk edir ki, mübarizə aparmaq üçün kifayət qədər savadlı və bilikli olmaq lazımdır. Odur ki, qısa müddətdə ərəb qrafikasını və fars dilini öyrənir.. Sonralar Təbriz Dram Teatrında çalışmışdır. "Azərbaycan" qəzetinin redaksiyasında xüsusi müxbir vəzifəsində işləmiş Mədinə Gülgün 1945–1946-cı illər Cənubi Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının fəal iştirakçısı və öz mübariz şeirləri ilə ömrü boyu həmin inqilabın carçısı olmuşdur. O, 1948-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Dil və ədəbiyyat fakültəsinə daxil olmuş, 1952-ci ildə həmin fakültəni bitmişdir.
Mədinə Qiyasbəyli
Mədinə Qiyasbəyli (aprel 1889, Yuxarı Salahlı, Qazax qəzası – 1938, Bakı) — Azərbaycan maarif xadimi, pedaqoq, məktəbdar, jurnalist, tərcüməçi. Azərbaycanda bir neçə məktəbin əsasını qoyub və onlara rəhbərlik edib. "Şərq qadını" jurnalının yaradıcılarından biri. Əksinqilabi Müsavat təşkilatının üzvü ittihamı ilə XDİK tərəfindən həbs olunub. Qısa dövr ərzində 12 dəfə dindirilib. Bütün əmlakı müsadirə olunub. Özü isə 1937-ci il sentyabrın 28-də güllələnib. Mədinə Vəkilova 1889-cu il sentyabr ayında Qazax qəzasının Salahlı kəndində anadan olub. Tiflisdə "Müqəddəs Nina" pedaqoji məktəbində təhsil alıb. 1904-cü ildə buradakı təhsilini bitirdikdən sonra gimnaziyada birillik əlavə kursa daxil olub.
Mədinə Sadvakasova
Mədinə Bakıtjanovna Sadvakasova (qaz. Мәдина Сәдуақасова, d. 8 sentyabr 1979, Almatı) — Qazaxıstan pop müğənnisi, "Jas Kanat" müsabiqəsinin qalibi (1999), Qızılorda vilayətinin "İlin adamı", Prezident orkestrinin və "Qulder" ansamblının keçmiş solisti, teleaparıcı, ali təhsilli psixoloq.. Mədinə Sadvakasova Almatı şəhərində anadan olmuşdur. Hələ uşaq olarkən onun ailəsi cənuba – Qızılordaya köçmüşdür. Orada diş həkimi olan atası dəmiryolçu, müəllim olan anası isə evdar qadın olur. Orta məktəb illəri, tələbə həyatı, musiqi məktəbi – bunların hamısı müğənni üçün Qızılorda şəhəri ilə bağlıdır. Kiçik qızın boya-başa çatması və müğənni olmaq istəyi də orada yarandı. Mədinə hələ uşaqlıqdan onu əhatə edənlərdən diqqət və sevgi görmüşdü. Bunun səbəbi təkcə onun cazibədarlığı deyildi.
Mədinə Səduaqasova
Mədinə Bakıtjanovna Sadvakasova (qaz. Мәдина Сәдуақасова, d. 8 sentyabr 1979, Almatı) — Qazaxıstan pop müğənnisi, "Jas Kanat" müsabiqəsinin qalibi (1999), Qızılorda vilayətinin "İlin adamı", Prezident orkestrinin və "Qulder" ansamblının keçmiş solisti, teleaparıcı, ali təhsilli psixoloq.. Mədinə Sadvakasova Almatı şəhərində anadan olmuşdur. Hələ uşaq olarkən onun ailəsi cənuba – Qızılordaya köçmüşdür. Orada diş həkimi olan atası dəmiryolçu, müəllim olan anası isə evdar qadın olur. Orta məktəb illəri, tələbə həyatı, musiqi məktəbi – bunların hamısı müğənni üçün Qızılorda şəhəri ilə bağlıdır. Kiçik qızın boya-başa çatması və müğənni olmaq istəyi də orada yarandı. Mədinə hələ uşaqlıqdan onu əhatə edənlərdən diqqət və sevgi görmüşdü. Bunun səbəbi təkcə onun cazibədarlığı deyildi.
Mədinə müdafiəsi
Mədinənin mühasirəsi (ərəb. حصار المدينة المنورة‎, türk. Medine Kuşatması, ing. Siege of Medina) və ya Mədinənin müdafiəsi (türk. Medine Müdafaası) — 1916-cı ildən 1919-cu ilə qədər dəvam edən, Fəxrəddin paşanın rəhbərlik etdiyi Osmanlı qüvvələri ilə Britaniya-Hicaz qüvvələri arasında baş vermiş döyüş. Mədinənin mühasirəsi Birinci dünya müharibəsi zamanı baş qaldıran Ərəb üsyanının nəticəsi idi. Şərif Hüseynin 1916-cı ildə Britaniyanın dəstəyi ilə başlatdığı mühasirə 2 il 7 ay davam etdi. Mühasirə Mudros müqaviləsinin imzalanmasından sonra VI Mehmedin israrı ilə Fəxrəddin paşanın rəhbərlik etdiyi qarnizon qüvvələrinin təslim olması ilə sona çatdı. Mədinədəki Osmanlı qarnizonu sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə təslim olan son Osmanlı hərbi birliyi idi. Münaqişə zamanı mədinəlilərin böyük bir hissəsi şəhəri tərk etmişdi.
Mədinə xurması
Xurma latın dilindən tərcümədə xurma “allahın qidası” deməkdir. İqlimi tropikdir. Misir, Əlcəzair, Tunis, Səudi Ərəbistan, Suriya, İraq, Pakistan, İran kimi Şərq və Cənub Qərb ölkələrində bol miqdarda yetişdirilməkdədir. Tünd qəhvəyi çalarda xurmanın təzə halda rəngi (növündən asılı olaraq) əsasən qırmızıdır. Xurma qlükoza, A və C vitaminləri, alma və limon turşusu, dəmir, kalsium, mis, maqnezium və digər vitaminlərlə də zəngindir. Beyni gücləndirir Xurmanın insan orqanizminə böyük xeyri var. Xurmada olan fosfor, beynin ehtiyaclarını qarşılayır. Yorğunluğu aradan qaldırır. Xurmanın təsirli olduğu bir başqa sahə də sinir sistemidir. Xurmanın sakitləşdirici bir xüsusiyyəti vardır.
Mədinə Əliyeva
Mədinə Vaqif qızı Əliyeva (4 may 1965, Bakı) — xoreoqraf, baletmeyster, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti (2002), Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü (2008). "Qızıl Dərviş" və "Zirvə" mükafatı laureatı. Mədinə Vaqif qızı Əliyeva 4 may 1965-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur. 1983-cü ildə Bakı Xareoqrafiya Məktəbini bitirmiş, 1985-1986-cı illərdə Moskva Xareoqrafiya Məktəbində təcrübə keçmişdir. Mədinə Əliyeva 1983-cü ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının solisti, aparıcı balerinası və balet truppasının rəhbəri olmuşdur. 1999-cu ildə Əfrasiyab Bədəlbəylinin "Qız qalası" baletində Gülyanaq obrazını ifa etmişdir. 2012-ci ildə Bakıda, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulan Motsartın "Hamı belə edir" operasında rəqslərə quruluş vermişdir. 2014-cü ildə Belarusun paytaxtı Minsk şəhərində səhnəyə qoyulmuş Fikrət Əmirovun "Min bir gecə" baletinin quruluşçu-baletmeysteri olmuşdur. "Belarus səhnəsində əsrarəngiz "Min bir gecə"", Mədəniyyət. — 2014.
Mədinə Sadıqova
Mədinə Sadıqova (1 iyun 2001) — azərbaycanlı karateçi. O, 2022-ci ildə Türkiyənin Qaziantep şəhərində keçirilən karate üzrə Avropa çempionatında qadınlar arasında 55 kq çəki dərəcəsində bürünc medal qazanıb. 2021-ci ildə Türkiyənin Konya şəhərində keçirilən İslam Həmrəyliyi Oyunlarında qadınlar arasında 55 kq çəki dərəcəsində bürünc medal qazanıb. Sadıqova 2023-cü ildə Polşada keçirilən Avropa Oyunlarında qadınlar arasında 55 kq çəki dərəcəsində mübarizə aparıb. O, öz çəkisində üçüncü yeri tutdu və yarımfinalda mübarizə apara bilmədi. O, Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə keçirilən 2023-cü ildə karate üzrə dünya çempionatında qadınlar arasında 55 kq çəki dərəcəsində mübarizə aparıb.
Mədinə konstitusiyası
Mədinə konstitusiyası (ərəb. دستور المدينة‎) və ya Ümmət sənədi — islam peyğəmbəri Məhəmmədin Mədinədə yaşadığı dövrdə qəbilə işləri ilə bağlı sənədlər toplusu. "Mədinən konstitusiyası" termini ümumiyyətlə qeyri-dəqiq hesab olunur, çünki mətn nə yeni vəziyyət qurmuş, nə də "Quran"ın qanunlarını qəbul etmişdir. Orijinal sənədlər itmişdir, lakin onların məzmununun ilk olaraq İbn İshaq tərəfindən "Allahın rəsulunun həyatı" əsərində, daha sonra isə Əbu Übeyd Qasim ibn Səllamın "Kitab əl-Əmval" əsərində əhatə edilmişdir. İbn İshaq sənədlərin həqiqiliyini təsdiq etmək üçün heç bir dəlil təqdim etməmişdir, nə də onların aşkar edilməsinin təfərrüatlarını və ya bu sənədlərin tam olaraq necə və nə vaxt qüvvəyə mindiyini açıqlamamışdır. Buna baxmayaraq, həm Qərb, həm də islam dünyasının alimləri mətnin həqiqiliyini geniş şəkildə qəbul edirlər. Bu qəbul onun qeyri-müsəlmanları da əhatə etməsinə və Qureyş qəbiləsini (bütün xəlifələrin mənşəyi) tanrının düşməni kimi göstərməsinə əsaslanır. Bu fikir sonrakı islam dövrlərinə uyğun gəlmir. Digər amillərə mətnin qavranılan arxaik üslubu, onun yalnız müasirləri tərəfindən başa düşülə biləcəyi ehtimal edilən izah olunmayan eyhamların çoxluğu və inkişaf etmiş islam normalarından daha çox qəbilə hüququna açıq meyli daxildir.
Ağa, cəddinə qurban
Ağa, cəddinə qurban qısametrajlı sənədli filmi rejissor Şamil Nəcəfzadə tərəfindən 1993-cü ildə çəkilmişdir. Film Azərbaycanfilm kinostudiyası və "Metropol" kino şirkətinin istehsalıdır. Film xalq arasında böyük hörmət sahibi, xəstələrə şəfa vermək, onları sağaltmaq qabiliyyətinə malik Mir Mövsüm Ağa (Mirmövsümov) haqqındadır. == Məzmun == Film xalq arasında böyük hörmət sahibi, xəstələrə şəfa vermək, onları sağaltmaq qabiliyyətinə malik Mir Mövsüm Ağa (Mirmövsümov) haqqındadır.
Mədinə xanım Qiyasbəyli
Mədinə Qiyasbəyli (aprel 1889, Yuxarı Salahlı, Qazax qəzası – 1938, Bakı) — Azərbaycan maarif xadimi, pedaqoq, məktəbdar, jurnalist, tərcüməçi. Azərbaycanda bir neçə məktəbin əsasını qoyub və onlara rəhbərlik edib. "Şərq qadını" jurnalının yaradıcılarından biri. Əksinqilabi Müsavat təşkilatının üzvü ittihamı ilə XDİK tərəfindən həbs olunub. Qısa dövr ərzində 12 dəfə dindirilib. Bütün əmlakı müsadirə olunub. Özü isə 1937-ci il sentyabrın 28-də güllələnib. Mədinə Vəkilova 1889-cu il sentyabr ayında Qazax qəzasının Salahlı kəndində anadan olub. Tiflisdə "Müqəddəs Nina" pedaqoji məktəbində təhsil alıb. 1904-cü ildə buradakı təhsilini bitirdikdən sonra gimnaziyada birillik əlavə kursa daxil olub.
Mədinə Əliyeva (baletmeyster)
Mədinə Vaqif qızı Əliyeva (4 may 1965, Bakı) — xoreoqraf, baletmeyster, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti (2002), Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü (2008). "Qızıl Dərviş" və "Zirvə" mükafatı laureatı. Mədinə Vaqif qızı Əliyeva 4 may 1965-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur. 1983-cü ildə Bakı Xareoqrafiya Məktəbini bitirmiş, 1985-1986-cı illərdə Moskva Xareoqrafiya Məktəbində təcrübə keçmişdir. Mədinə Əliyeva 1983-cü ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının solisti, aparıcı balerinası və balet truppasının rəhbəri olmuşdur. 1999-cu ildə Əfrasiyab Bədəlbəylinin "Qız qalası" baletində Gülyanaq obrazını ifa etmişdir. 2012-ci ildə Bakıda, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulan Motsartın "Hamı belə edir" operasında rəqslərə quruluş vermişdir. 2014-cü ildə Belarusun paytaxtı Minsk şəhərində səhnəyə qoyulmuş Fikrət Əmirovun "Min bir gecə" baletinin quruluşçu-baletmeysteri olmuşdur. "Belarus səhnəsində əsrarəngiz "Min bir gecə"", Mədəniyyət. — 2014.
Mədinə əz-Zəhra
Mədinə əz-Zəhra (ərəb. ‎الزارمدينن الالزهران "Madīnat al-Zahrā; isp. La ciudad brillante — "parlayan şəhər") — İspaniyanın Syerra-Morena dağ silsiləsində, Kordova şəhərindən 8 kilometr qərbdə yerləşən, xəlifə III Əbdürrəhmanın əmri ilə X əsrdə inşa edilmiş saray-şəhər. 2018-ci ildə YUNESKO-nun Ümumdünya İrsi siyahısına daxil edilmişdir. 1923-cü ildən Mədinə əz-Zəhra arxeoloji ərazisi İspaniyanın milli mədəniyyət abidəsi elan edilib. Əl-Məqqari kimi tarixçilər şəhərin adının etimologiyası ilə bağlı bildirirlər ki, Mədinə əz-Zəhra sarayı III Əbdürrəhmanın sevimli cariyəsinin adı ilə bağlıdır və girişdə onun heykəli vardır. Şəhərdə heykəllərin olmasına baxmayaraq, Merian Barrukan belə bir heykəlin mövcud olmadığını iddia edir. Digər tərəfdən, Feliks Arnold daha sadə bir izah təqdim edərək, şəhərin adının həm də "parlayan şəhər" və ya "parlaq" mənasında olduğunu deyir.
Nəqne
Nəqnə — İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Bürucin şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,086 nəfər və 1,994 ailədən ibarət idi.
Nərminə Səmədova (bədii gimnast)
Nərminə Səmədova (10 iyun 2004, Bakı) — Azərbaycanı təmsil edən bədii gimnast. Karyerasının birinci uğurlarına Nərminə Səmədova 2014-cü ildə Qazaxıstanda "ZHULDYZ-CUP" və 2015-ci ildə Macarıstanda "Kupa Tavaszi" beynəlxalq turnirlərində ümumi olaraq beş medala sahib olmaqla imza atdı. Daha sonra Nərminə Səmədova 2016-cı ildə Azərbaycan Çempionatının gümüş medalına sahib oldu. Həmin il Nərminə Səmədova həm də Polşada "Baltic" Cup, Estoniyada isə "Miss Valentine" beynəlxalq turnirlərini gümüş medallarla başa vurdu. 2018-ci ildə Nərminə Səmədova İspaniyanın Qvadalaxara şəhərində gənclər arasında Avropa Çempionatında halqa ilə proqramı beşinci pillədə başa vurdu. Həmin il Polşada "Irina Cup" və Azərbaycanda "AGF Junior Trophy" beynəlxalq turnirində gümüş medallara sahib olan Nərminə Səmədova 2019-cu ildə Rusiyada baş tutan gənclər arasında Dünya Çempionatında lentlə proqramı beşinci pillədə başa vurdu. Nərminə Səmədova həm də həmin il bir sıra beynəlxalq turnirlərdə medallara sahib oldu. Nərminə Səmədova Azərbaycanı 2021-ci ildə Yaponiyada baş tutan XXXII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. İyulun 8-də bədii gimnastlardan ibarət Azərbaycan yığmasının məşqçiləri tərəfindən 15 gün sonra baş tutacaq XXII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə aparacaq heyəti açıqlandı və heyətə Darya Sorokina, Ləman Əlimuradova, Nərminə Səmədova, Yelizaveta Luzan və Zeynəb Hümmətova daxil edildi. Olimpiadadan əvvəl Darya Sorokina, Ləman Əlimuradova, Nərminə Səmədova, Yelizaveta Luzan və Zeynəb Hümmətova ibarət qrup İsrailin Təl-Əviv şəhərində baş tutan FIG Qran-Pri turnirində mübarizə apardı.
Creation Engine
Creation Engine (azərb. "Yaradılma" mühərrik‎) — "Bethesda Game Studios" tərəfindən hazırlanan oyun mühərriki. "Creation Engine" "The Elder Scrolls V: Skyrim" və "Fallout 4" kimi rol videooyunlarında istifadə edilmişdir. == İstehsal == "Creation Engine" "Bethesda Game Studios" tərəfindən hazırlanan təşkilatdaxili oyun mühərrikdir ("XnGine" "Bethesda"nın keçmiş təşkilatdaxili mühərrikidir). "The Elder Scrolls III: Morrowind", "The Elder Scrolls IV: Oblivion" və "Fallout 3" oyunlarını "Gamebryo" mühərriki ilə yaratdıqdan sonra, "Bethesda" "Gamebryo" qrafikalarının köhnəlmiş olduğuna və gələcək oyunları olan "The Elder Scrolls V: Skyrim" üçün yeni bir mühərrik üzərində işləməyə qərar vermişdir. Başqa bir şirkət tərəfindən ("Obsidian Entertainment") yaradıldığına görə, "Fallout: New Vegas" mühərrikindəki yeniləmələrin heç biri "Creation Engine"ə köçürülməmişdir. "Skyrim" yaradıldıqdan sonra, "Bethesda" mühərrikin qrafik mərkəzini inkişaf etməyə başladı. Yenilənmiş versiya "Fallout 4"-ü yaratmaqda istifadə edilmişdir. == İstifadə edən oyunlar == The Elder Scrolls V: Skyrim (2011) Fallout 4 (2015) == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Robert Purçis. "TESV: Skyrim powered by Creation Engine" (ingilis).
Fox Engine
Fox Engine — multiplatform bir oyun mühərrikidir. Kojima Productions tərəfindən qurulub. Hesab edilir ki, bu mühərrik videooyunların növbəti nəsili (ing. next generation) üçün nəzərdə tutulmuşdur. Mühərrikin inkişafı Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots tamamlanmasından sonra başlandı. Hədəf dünyada ən yaxşı mühərriki yaratmaq idi. Bu mühərrik Kojima Productions-a vaxtını əhəmiyyətli dərəcədə azaldıb, multiplatform oyunları hazırlamağa imkan verəcək. Həmçinin bu bir platforma üçün oyunların yaradılmasından imtina üçün addımdır. Mühərrik Fox adını Metal Gear oyun serialında olan uydurulmuş hərbi hissə şərəfinə alıb, həmçinin tülkü (ing. fox) Kojima Productions loqotipində təsvir edilmişdir.
Search engine
Axtarış sistemi (ing. Search engine) – Veb-də informasiyanı açar sözlərə, mövzulara və s. görə axtarmağa imkan verən proqram (məsələn, AltaVista, Excite, Google, HotBot, Infoseek, Lycos, Magellan, Rambler, Yahoo!). Axtarış sistemləri avtomatlaşdırılmış indekslərdir və hər axtarış sisteminin öz verilənlər bazası var. Buna görə də eyni açar sözlərə görə müxtəlif axtarış sistemlərində axtarış etdikdə fərqli nəticələr alınır. Bəzən axtarış nəticələrində mətləbə dəxli olmayan informasiyalar çıxır, çünki elə bir veb-alət yoxdur ki, bütün Veb’i indeksləsin (nizamlasın). Axtarış sistemləri üç əsas hissədən ibarət olur: Axtarış sistemi proqramının özü əsas komponentdir. Bu proqram öz verilənlər bazasında saxlanılan milyonlarla yazının içərisində axtarış aparır. İkinci hissə hörümçək (SPİDER), yaxud soxulcandır (CRAWLER). Axtarış sistemi robotu olan hörümçək İnternetdə açar sözlərə görə axtarış aparır.
Unreal Engine
Unreal Engline (azərb. "Qeyri-real" mühərrik‎) — "Epic Games" tərəfindən hazırlanan videooyun mühərriki. Bu mühərrikdə yaradılan ilk oyun – "Unreal" 1998-ci ildə satışa çıxarılmışdır. O vaxtdan etibarən mühərrikin müxtəlif versiyaları yüzdən artıq oyun və digər layihələrdə istifadə edilmişdir. Azərbaycanın "Survival horror" janrında olan ilk videooyunu "Sonuncu Dalan" bu mühərrikdən istifadə edilərək hazırlanmışdır.