Niobium
Niobium (Nb) — D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 41-ci element.
Güclü paslanmayan çəliklərin istehsalında və bəzi paslanmayan polad növlərinin qaynaq çubuqlarında, həmçinin əlvan tərkibli dəmirlərdə istifadə edilir. Bu ərintilər, güclü olmalarından dolayı, digər xüsusiyyətləri səbəbiylə boru kəmərlərinin tikintisində istifadə edilirlər.
İstilik neytronlara qarşı aşağı udma kəsiyi səbəbiylə, nüvə texnologiyasında da istifadə sahəsi vardır. Gəmini kosmos cədvəli və bənzəri irəli uçuş vasitələrinin quruluş sistemlərində böyük miqdarlarda niobium istifadə edilmişdir. Süper keçirici xüsusiyyətə sahib olan və güclü maqnetik sahələrdə belə bu xüsusiyyətini itirməyən NbZr ərintisi edilən tellər, güclü və dayanıqlı maqnitlərin istehsalında istifadə edilir.
Zərgərlik sahəsində də geniş istifadə olunur. Nüvə reaktorlarında istifadə olunan paslanmayan polad tərkibli, reaktiv raketlərin və mərmilərin, kəsici alətlərin və boru kəmərlərinin tikintisində də niobiumdan faydalanılır.
Neodium
Neodim (Nd) – nadir metallardandır, lantanoidlərə aid edilir. D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 60-cı element. Neodim - elementlərin dövri sisteminin III qrupundadır. Təbiətdə 5 stabil (kütlə ədədləri 142,143,145,146,148) və 2 radioaktiv (kütlə ədədləri 144,150 olan) izotopu tapılmışdır.
Yer qabığında neodimin miqdarı 2,5.10-3 %, dəniz suyunda – 9,2.10-6 mq/l təşkil edir. Monosit və loparit minerallarının kristal qəfəsinə izomorf qarışıq kimi daxildir.
== Tarixi ==
Avstriya kimyaçısı Karl Auer fon Velsbax tərəfindən 1885-ci ildə oksid neodim şəklində kəşf edilmişdir.
== Alınması ==
Başqa lantanoidlər kimi neodimdə əridilmiş xloridin NdCl3 elektrolizindən alınır.Saf neodim almaq üçün metalotermik üsuldan istifadə edilir.
== Fiziki xassələri ==
Neodim gümüşü-sarımtıl rəngli metaldır, paramaqnit xassəlidir. Oksidləşmə dərəcələri +3, +4, nadir hallarda +2 olur.
Nihonium
Nihonium (Nh) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 113-cü element.
Simvolu Nh - dur. Zəif metallara aiddir. İlk dəfə element haqda Rusiyanın Dubna şəhərində məlumat əldə edilmişdir. 2004-cü ildə Yaponiyalı alimlər qrupu (RİKEN) tərəfindən kəşf edilib. Adının mənşəyi yapon sözü olub "Günəş çıxan ölkə" ("Nihon" - Yaponiya) deməkdir.
Periodik cədvəlin 3A qrupunda, 7-ci dövründə yerləşir.