Palindrom
Palindrom – tərsinə oxunuşu da eyni olan cümlə, söz və ədədlərə deyilir.
Yunan dilindəki "Palindromon" sözündəndir, mənası "Geri çevrilən / Tərs(in)ə dönən", "Arxası-Önü olmayan" deməkdir. Azərbaycan dilində bunu "Astarı-Üzü (Tərsi-Üzü) eyni" kimi qəbul etmək olar. Müasir Türk dilində "palindrom" termininin mənasını birbaşa açıqlayan "Tərsi-düzü bir" deyimi işlədilir.
Palindrom yaradıcılığında dilin ifadə və formal imkanlarının üzə çıxarılması əsas məqsəd daşıdığından bu söz yığınının hər şeyə baxmayaraq bir də müəyyən məna daşıması əlavə üstünlük sayılır.
== Tarixi ==
İlk palindrom hələ Miladdan əvvəl IV əsrdə qədim latın dilində tərtib olunub : "Sator Arepo tenet opera rotas"("Əkinçi Arepo yorulmadan çalışır.")
Bizans imperiyasının paytaxtı Sofiyadakı bir kilsənin mərmər divarlarına aşağıdakı palindrom üslublu hikmət oyulmuşdur:
NİSPONANOMİMATAMİMONANOPSİN("Təkcə üzünüzü deyil, günahlarınızı da yuyun")
== Nümunələr ==
=== Palindrom sözlər ===
Mum, Sus, Dad, ləl, lal, ütü, iki, səs, ada, ağa, ala, iri, yay, ana, ata, kök, bab, amma, kələk, şabaş, qabaq, mənəm, qapaq, ənənə, mühüm, kiçik, Əzizə, Küllük, qulluq, Tavat, şeş, küçük iti
iti
=== Palindrom cümlələr ===
Bizə tut əzib.
Ey mələk kələm ye.
Buruq ada qurub.
Bikə kök əkib.
=== Palindrom ədədlər ===
323
2332
6336
54245
623326
7895987
42699624
536754457635
98765432100123456789
98778855231222213255887789
Salam
=== Quranda olan palindromlar ===
1 — (Mudethir 74:3)
ر ب ك ف ك ب ر → ﻭرﺑﻚ ﻓﻜﺒﺮ
2 — (Yasin 36:40)
ك ﻝ ف ﻱ ف ﻝ ك → ﻭﻛﻞ ﻓﻲ ﻓﻟﻚ ﻳﺴﺒﺤﻮﻥ
=== Qədim Sanskrit dilində palindromlar ===
Yuxarıdan aşağıya, əksinə, sağdan sola və əksinə oxunduqda eyni cür oxunurlar.
Palindrom revmatizm
Palindrom revmatizm, Henç-Rozenberq sindromu – palindrom residivləşən və ya qayıdan deməkdir. 30–50 yaşda, əsasən diz oynaqlarının qeyri-müntəzəm, bir oynaqdan çox olmaq şərti ilə (2–5), intensiv ağrı ilə, ağrının qısa müddətdə yüksəlməsi ilə müşahidə olunur. Remissiyada dəyişiklik tapılmır. Bu sindrom digər oynaq xəstəliklərinin başlanğıcı ola bilər.
