Reformizm
→ Bu maddə sosializmdə reformizm qavramı ilə əlaqəlidir.Reformizm ya da təkamülçü sosializm, mərhələli artan demokratik irəliləmənin cəmiyyətin təməl iqtisadi əlaqələrini və siyasi funtamentini dəyişdirəcəyini deyən ideologiya. Bu ideologiya Marksist düşüncədə yer alan cəmiyyəti, spesifik anlamda təməli dəyişdirmək üçün inqilabın şərt olduğu yönündəki inqilabçı anlayışa qarşıdır. Bu səbəblə real sosialist və kommunistlər tərəfindən refizyonizm, opurtunizm, parlemantarizm kimi qavramlarla yan-yana qəbul edilir.
== Tarixi ==
Sosialist reformizm ilk dəfə iki məşhur sosial-demokrat Eduard Bernşteynin və Karl Kautsky tərəfindən ortaya atılmışdır. Bu görüş qısa müddətdə Roza Luksemburq və Lenin kimi inqilabçı filosofların və siyasətçilərin tənqidinə məruz qalmışdır. Bolşeviklərin Rusiyada idarəçiliyi ələ keçirməsindən sonra reformistlər Komintern tərəfindən Avropada şərtlərin yaranmasına rəğmən inqilabın önündə maneə təşkil edən burjuaziya sözçüsü sosial faşistlər olaraq qeyd edilmişdirlər.Günümüzdə reformistlər ölkədən ölkəyə tanım dəyişdirməklə bərabər ortanın solu olaraq adlandırılırlar. Daha çox reformizmin siyasi hərəkatı sosial-demokrat partiyaları nəzdində fəaliyyət göstərir.
Preformizm
Preformizm — orqanizmlərin cinsiyyət hüceyrələrində rüşeymin inkişafını və ondan əmələ gələn orqanizmin əlamətlərini qabaqcadan müəyyən edən maddi strukturların olması haqqında təlim. 19 əsrin ikinci yarısında mayalanma və hüceyrə bölünməsi (mitozun) proseslərinin, həmçinin inkişaf mexanikasının öyrənilməsi preformizmin mahiyyətinin aydınlaşdırılmasına imkan verdi və orqanizm hissələrinin tamamilə yenidən törənməsi barədəki təlimin əsassız, qeyri-qənaətbəxş olduğunu aydın sübut etdi.