...çıxardar. (Ata. sözü). [Hacı Qara:] Bu kasad bazarda mənim bir şahı qazancım yoxdur, abbasını haradan alıram?… M.F.Axundzadə. [Mərcan bəy:] Cibimdə b
Полностью »(Bakı) dəyirmanda üyüdülən dən üçün verilən haqq. – Dəyirmaçı u qədər tələsirdi ki, şahi alməgi də yadınnan çıxartdi
Полностью »f. 1) şaha aid; şahanə; 2) şahlıq, hökmranlıq; 3) keçmişdə: İranda və Azərbaycanda pul vahidi // beş qəpiklik mis pul.
Полностью »...deməkdir. İmam Əlinin ləqəbi kimi poeziyada çox işlədilib. Deməli, Şahi Mərdan elə Cənab Əli deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...birləşdiyi yer; dəniz (çay) kənarı. O göl sahilinə gələn qıza bax; Sanki budaqlar da ona əl edir. N.Xəzri. [Dənizin] ləpələri sahilin isti qumunu yal
Полностью »is. [ər.] 1. Yiyə. Bir şeyin sahibi. Bağın sahibi. – At sahibi ilə ev sahibi çuvalları atın üstündən ehmallıca alıb apardılar və sonra atı içəri çəkib
Полностью »...boş və geniş yer, tutulmamış yer; düzən. Geniş sahə. Qumluq sahə. // Torpağın müəyyən məqsəd üçün istifadə edilən parçası, qismi. Həyətyanı sahə. İnş
Полностью »...Kef məclisində şərab və s. içki paylayan adam. Bir cam yetir, saqi, bu dövran belə qalmaz; Tək bir gün olur xak ilə yeksan, belə qalmaz. M.V.Vidadi.
Полностью »...ucundakı qoşa deşiklərə salınan nazik ağac. [Salman əmi] arabaçının samı qayırmaq üçün ağac axtardığını bilib sakit oldu. Mir Cəlal.
Полностью »...S.Qədirzadə. // sif. Bu rəngdə olan. Sarı çit. Sarı parça. Sarı saç. Sarı kəhrəba. – Döyülən sarı köynəkli gənc bir qadın idi. S.Hüseyn. // İs. mənas
Полностью »...Tərəf, səmt. Qapıya sarı getmək. Evə sarı gəlmək. Üzünü pəncərəyə sarı çevirmək. – Bir uşaq … təngnəfəs [Aynaya] sarı gəlirdi. Ə.Məmmədxanlı. Maşın c
Полностью »...otağın üzü [Sarıköynəkgilin] həyətinə olduğu üçün hər işinə şahid olurdum. S.Hüseyn. Onsuz da evin hər tərəfində keçmiş vuruşmaların şahidi olan bir
Полностью »is. 1. Möhkəm əyridimdikli, uzun, itiqanadlı yırtıcı quş. Şahin, şunqar sürbənizi dağıdar; Boyanarsız qızıl qanə, durnalar! M.V.Vidadi. [Tərxan:] Ovçu
Полностью »is. Çox şirin, şirəli, ətirli üzüm növü. Ağ şanı. Qara şanı. – [Səkinə qarı:] Qarpız da almışam, hələ Buzovnadan şanı da gətiriblər. M.İbrahimov.
Полностью »1. площадь, открытое место, пространство; 2. участок земли; 3. поле деятельности, поприще, арена; 4
Полностью »bax gah-gah. Ey sevdiyim, qaydasıdır qızların; Gahı-gahı bu söz atmaq nədəndir. Qurbani. Demirəm oynasın ta axşamadək; Gah otursun, gahı-gahı oynasın.
Полностью »...Yavaş-yavaş dəyər, yetər ləzzətli, dadlı meyvələr; Gilasü, albalı, kahı, xoş iyli sarı heyvalar. A.Səhhət.
Полностью »...zahıya baxıb lazımi tapşırıq və dərmanlar verər, şişi-zadı yığıb evdən tullardı. H.Sarabski. // Sif. mənasında. İndi zahı qadını cana və qüvvətə gəti
Полностью »...dağıtmaq, yıxmaq “dahisi”. M.Araz. // Sif. mənasında. Dahi rəhbər. Dahi sənətkar. Dahi yazıçı. Dahi kompozitor. – Görürəm dalğındır bu dahi şair; Elə
Полностью »f. 1) bax şəh; 2) şahmatda: əsas fiqur. Şahi-bikəs adamsız padşah (İmam Hüseyn nəzərdə tutulur); şahi-cəhan dünyanın padşahı; şahi-din bax şahəddin; ş
Полностью »Fars mənşəlidir, “igidlərin şahı”, “mərdlərin şahı” deməkdir, şah və mərd sözlərindən əmələ gəlib. İmam Əlinin epitetlərindən olub. (Bəşir Əhmədov. Et
Полностью »İlan növüdür, farsca “şah ilan” (ilanların şahı) deməkdir. Şahbaz sözü də həmin qəlib üzrə yaranıb: “şahinlərin şahı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimol
Полностью »şahı sevən, şahı istəyən (I Şah Abbas (1571-1629) hakimiyyəti qüvvətləndirmək məqsədilə əfşar, qacar və b. türk tayfaları tərəfinə çəkərək onlardan ib
Полностью »şahı sevən, şahı istəyən (I Şah Abbas (1571-1629) hakimiyyəti qüvvətləndirmək məqsədilə əfşar, qacar və b. türk tayfaları tərəfinə çəkərək onlardan ib
Полностью »Əsli farsca şahmahi (balıqların şahı və ya şahların balığı) kimidir. Şahmar (ilanların şahı, şah ilan) sözü göstərir ki, birinci variant daha dəqiqdir
Полностью »Farsca “qızılquş” deməkdir. Şahbaz “qızılquşların şahı” kimi anlaşıla bilər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »f. şahlar şahı (İran şahlarının titulu). Şəhənşəhi-şəhidan şəhidlərin padşahı (İmam Hüseyn nəzərdə tutulur).
Полностью »bax xalacan. [Cəfər:] Xalacıq, bu çox bahadır, qarpıza beş şahı vermək student cibinə yaraşmaz. Çəmənzəminli.
Полностью »...mənşəlidir “yaxşı minici (atlı)” mənasında işlədilir, “atlıların şahı, yaxşısı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...sərhəngi (yırtıcı heyvanların başı); canavarlar sərvəri (heyvanların şahı). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Полностью »[fr.] Şahmat oyununda: növbəti gediş zamanı şahı zərbə altına qoymaq təhlükəsinin əmələ gəldiyi və oyunun heç-heçə qurtardığı vəziyyət.
Полностью »Qısa. Başına döndüyüm şahların şahı, Səni gördü gözüm, çəkmərəm ahı, Qurbani der, budu sözün kütahı, Müxtəsəri, yar almağa gəlmişəm.
Полностью »Bayraq. Danışcax gəlir qədəmə qədəm, Hoyumuza yetişsin o şahi-kərəm, Döyülür təbillər, sancağı ələm, Bizləri gözlüyüb nişana gələr.
Полностью »...Çöpbaşı, yəni heyvanın otduyur düzdə, qoyuna bir abbası, qara mala on şahı ver
Полностью »Bax: sürahi. Sənsən bu dünyada gözəllər şahı, Bədənin büllurdur, boyun sürahı. Dadıma yetişsin qadir ilahı, Alagözlü Leyla xanım, gəl qayıt!
Полностью »şirin meyvə (Özbəkistanda şəhər adı. Rəvayətə görə, Yəmən şahı Şəmir bu şəhəri zəbt edir və öz adını qoyur. Mənası “böyük kənd” deməkdi
Полностью »...eləmədin bir şahənşaha; Məzarın döndüsə ziyarətgaha (M.Rahim); ŞAHLAR-ŞAHI [Şapur:] O şahlarşahıdır, taxtı-tacı var; Ona yer üzünün ehtiyacı var.. (S
Полностью »...böyümək, zorba olmaq, çox böyüyüb artmaq, yekələnmək, şişmək. Gündə on şahı ilə cümlə ümuri adlanır; Bu vücudin ki, dəmadəm əməli zorbalanır. M.Ə.Sab
Полностью »...onacan yatar (Anar); ŞƏTRƏNC (arx.) Oynamış sanki səninlə şətrənc; Şahı çıxmış oradan, qalmış mat (A.Şaiq).
Полностью »“Alay miri (polkovnik), alay böyüyü (şahı)” mənasında işlədilir. Mir sözü əmir sözünün ixtisarıdır və “böyük” anlamında işlədilir. İndi adam adı kimi
Полностью »sif. 1. Sahibi, yiyəsi olmayan; yiyəsiz, nəzarətsiz. Maral baxar təpəyə; Özün yıxar təpəyə; Oba sahibsiz olsa; Donuz çıxar təpəyə
Полностью »sif. və is. [ər.] Yüksək mənsəb, vəzifə sahibi olan, yüksək mənsəbli (vəzifəli). [Hacı Həsən:] Şeyxəna! Bu Heydər ağadır ki, teleqrafxanada sahibmənsə
Полностью »f. Sahib olmaq, tutmaq, yiyələnmək. Torpağa sahiblənmək. Bağa sahiblənmək. – Qiymətli kamana sahiblənmək üçün hər kəs qüvvətini sınadı
Полностью »is. [ər. sahib və fars. …kar] Sahib, yiyə. Bakı fəhlələrinin ümumi tətili sahibkarların qəti məğlubiyyəti ilə qurtarmışdı
Полностью »is. [ər.] Qadın sahib. [Qəhrəman:] Qarşımda kişi libası geymiş ev sahibəsi uzanmışdı. H.Nəzərli. Qadın içəridə ev sahibəsi əvəzinə Tahiri görəndə donu
Полностью »