Поиск по словарям.

Oxycoccus (lat. Oxycoccus) - erikakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Oxycoccus intermedius ((A. Gray) Rydb.) Mərcanı:The Plant List saytında takson barədə məlumat.

Abay Meydanı (qaz. Абай алаңы) Qazaxıstanın Almatı şəhərindəki bir meydandır. Meydan Abay Kunanbayevin adını daşıyır. Meydanda ümumi bir bağ və fəvvarələr var. Meydan Respublika Sarayının qarşısında yerləşir. Ətrafında Qazaxıstan hoteli, Arman kinoteatrı və Kök Töbe Parkına birləşdirən kanat dayanacağı var. Abay meydanında tez-tez xalq yığıncaqları, mərasimlər və konsertlər keçirilir. == Tarixi == Meydan 19-cu əsrin sonunda yaradılmışdır. Abay və Lenin Küçələrinin küncündə 1960-cı ildə Abay Kunanbayevə abidə qoyulmuşdur. Sonrakı illərdə "Arman" kinoteatrı və Kök Töbe kanat stansiyası ilə birlikdə binalar tikildi.

Füzuli meydanı — Bakının mərkəzi meydanlarından biri. Meydan Dram Teatrının önündə, Şıxəli Qurbanov küçəsinin Mirzəağa Əliyev küçəsi ilə kəsişdiyi yerdə yerləşir. Meydanın mərkəzini Füzulinin heykəl kompozisiyası bəzəyir. Meydan ön tərəfdən Qış Bulvarına açılır, arxası isə Dram Teatrına söykənir.

Kallao meydanı — (İspanca: plaza del Callao) İspaniyanın paytaxtı Madrid şəhərinin mərkəzində yerləşir. Meydan Kalle del Karmen küçəsinin sonunda yerləşir. Digər küçə, Kaller Prekiados, bu meydanın kəsişməsindən sonra açılır. Meydanı əhatə edən üçüncü küçə isə Qran Viyadır. == Tarixi == 1861-ci ildə salınmış meydan, 1866-cı ildə rəsmi olaraq açıldı. Onun adı 1866-cı ilin mayında Casta Méndez Nunez və Peru ordusu altındakı İspan donanması arasında baş vermiş Kallao döyüşünü xatırladır. Meydan 21-ci əsrdə əsaslı və təcavüzkar bir şəkildə islah edildi. İslahat, metro stansiyasına giriş və böyük ağaclar istisna olmaqla, o dövrdə mövcud olan bütün elementləri sökdü, meydanı piyada və homojen bir məkana çevirdi, məhdud sayda şəhər mebeli əlavə etdi.

Qızılay meydanı və ya 15 Temmuz Kızılay Milli İrade Meydanı (türk. Kızılay Meydanı) — Ankaranın mərkəzində yerləşən meydan. == Tarixi == Əvvəllər Taşhan meydanı olaraq adlandırılan meydan 1920-ci illərdən sonra bugünkü adıyla xatırlanmağa başlanmışdır. 15 iyul 2016-cı ildə hərbi çevriliş cəhdindən sonra, Ankara Bələdiyyəsinin verdiyi qərarla meydanın adı 15 İyul Qızılay Milli İradə Meydanı (15 Temmuz Kızılay Milli İrade Meydanı) olaraq rəsmi şəkildə dəyişdirilmişdir. == Xüsusiyyətləri == Şərqdən Ziya Göyalp Prospekti (Kollec, Qurtuluş), qərbdən Qazi Mustafa Kamal Bulvarı (Qısaca GMK Bulvarı) (Demirtəpə, Maltəpə, Tandoğan), şimal-cənub oxunda isə Atatürk Bulvarı (Sıhhiyə, Ulus, Bakanlıklar, Kavaklıdərə) yollarının kesişimindedir.

Lenin meydanı — Vladimir İliç Leninin adı verilmiş meydanlar. Lenin meydanı (İşimbay) — İşimbay şəhərində meydan. == Adı dəyişdirilənlər == Lenin meydanı — Bakı şəhərindəki Azadlıq meydanın keçmiş adı. Lenin meydanı — Xankəndi şəhərindəki Zəfər meydanın keçmiş adı. Lenin meydanı — Tbilisi şəhərindəki Azadlıq meydanının keçmiş adı.

Mərcani məscidi — Rusiyanın daxilində muxtar dövlət olan Tatarıstanın paytaxtı Kazanda yerləşən məscid. həmçinin əl-Mərcani, Marcani və Mərdcan deyə tələffüz edilir. Məscid 1766-1770-ci ildə Rusiya imperiyası imperatriçası Katerinanın və yerli şəhər əhalisinin ianələri hesanbına tikilmişdir. Məscid hal-hazırda Mərcani adlandırılır. Məscidə Mərcani adı burada 1850-ci ildən imam kimi işləyən Şəhabətdin Mərcaninin adından götürmüşdür. Əvvəllər kafedral məscid idi. 1766-1770-ci illərdə rus çariçası II Yekaterina tərəfindən şəhərin müsəlman əhalisinə ərmağan edilmişdir. Rusiya imperiyasının müsəlman əhaliyə qarşı etdiyi zülümlərdən sonra tikilməsinə icazə verilən ilk məsciddir. Kazandakı ən qədim məscid olan Mərcani məscidi Sovet hakimiyyəti dövündən də salamat çıxmağı bacarmışdır. Ənənəvi tatar orta əsrlər memeari üslubu ilə barokka stilində inşa edilmişdir.

Oktoqon meydanı (mac. Oktogon tér) — Budapeştdə Böyük Bulvar dairəsi ilə Andraşi prospektinin kəsişməsində yerləşir. Meydanın adı onun forması ilə verilmişdir (Oktogon - "səkkizbucaq"). 1870-ci illərdə meydanda inşa edilən binalar, Antal Skalnitskinın dizaynına görə, sekkizbucaqdır. Budapeşt metrosunun 1-ci "kiçik" xəttinin Oktoqon stansiyası meydanın altında yerləşir. 1936-1945-ci illərdə meydan Mussolini adını daşıyırdı və müharibədən sonrakı dövrdə 7 noyabr meydanı adlandırıldı. 1990-cı ildə meydan orijinal adını geri qaytardı. Венгрия. Издательство «Вокруг света», 2009 ISBN 978-5-98652-226-5 Михаэль Херл. Будапешт.

Pikadilli meydanı (ing. Piccadilly Circus) — Londonun mərkəzində yerləşən meydan. Şəhərin mərkəzində yerləşdiyi üçün turistlərin sevimli məkanlarından və Böyük Britaniyanın, həmçinin dünyanın ən məşhur meydanlarından biridir.

Qalxınış meydanı (türkm. Galkynysh meýdany) — Türkmənistanın Aşqabad şəhərində yerləşən meydandır. Türkmənbaşı və Qalxınış prospektlərinin birləşməsində yerləşir.

Qarabağ meydanı — Naxçıvan şəhərində 1980-81-ci illərdə inşa edilmiş mövcud meydanın yerində salınmışdır. 1988-ci ilin əvvəllərindən Azərbaycanın əzəli torpağı olan Qarabağa qarşı ərazi iddialarını açıq şəkildə irəli sürən erməni millətçilərinin separatçılıq əməlləri ilə əlaqədar olaraq 1989-cu ildə yenidən qurulmuş,ətrafında xidmət obyektləri, mərkəzində fəvvarəli hovuz yaradılmışdır. Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 257. ISBN 5-8066-1468-9.

Qudiaşvili meydanı (gürc. ლადო გუდიაშვილის მოედანი) — Tbilisi şəhərinin tarixi rayonu Sololakidə yerləşən meydan. Meydan Lermontov, Beqlar Axospireli və Cibladze küçələri ilə kəsişir. Şahzadə Vaksuşti (1735) tərəfindən Tiflisin ön hissəsində göstərilmişdir, burada "Bezhan bağı" yerləşirdi. Müqəddəs Corc olan Muqninskaya Kilsəsinin yaxınlığında yerləşirdi. 1827-ci ildə Abbas-Abad fars qülləsinin başçısı İ.F. Paşkeviçin ələ keçirilməsi şərəfinə, meydan Abbas-Abad adlandırıldı. Sovet dövründə (1923-cü ildən) Rusiyanın inqilabi Stepan Alaverdov şərəfinə Alaverdskaya meydanı adlandırmışdır. Müasir ad 1988-ci ildə qəbul edilmiş, Lado Qudiaşvili (1886-1980) — məşhur gürcü rəssamı — adlandırılmışdır. 2015-ci ilin mart ayında Qudiaşvili Meydanının tarixi binalarının qorunması planının işlənməsinə başlanmışdır. Qudiaşvili meydanı, eyni zamanda, sənətkar Niko Pirosmani sevdiyi Fransız aktrisa Marqarita de Sevrinin şərəfinə çiçəklərlə doldurduğu meydan olmuşdur.

Qızılay meydanı və ya 15 Temmuz Kızılay Milli İrade Meydanı (türk. Kızılay Meydanı) — Ankaranın mərkəzində yerləşən meydan. Əvvəllər Taşhan meydanı olaraq adlandırılan meydan 1920-ci illərdən sonra bugünkü adıyla xatırlanmağa başlanmışdır. 15 iyul 2016-cı ildə hərbi çevriliş cəhdindən sonra, Ankara Bələdiyyəsinin verdiyi qərarla meydanın adı 15 İyul Qızılay Milli İradə Meydanı (15 Temmuz Kızılay Milli İrade Meydanı) olaraq rəsmi şəkildə dəyişdirilmişdir. Şərqdən Ziya Göyalp Prospekti (Kollec, Qurtuluş), qərbdən Qazi Mustafa Kamal Bulvarı (Qısaca GMK Bulvarı) (Demirtəpə, Maltəpə, Tandoğan), şimal-cənub oxunda isə Atatürk Bulvarı (Sıhhiyə, Ulus, Bakanlıklar, Kavaklıdərə) yollarının kesişimindedir.

Sultan Əhməd meydanı — İstanbulun ən mühüm meydanlarından biridir. Bizans dövründə Cıdır meydanı kimi tanınırdı. "Cıdır meydanı" at minən, atların meydanı mənasına gəlir. Osmanlı dövründə buraya At meydanı denyilirdi. Günümüzə çox az qalıqları qalan Bizans dövrü əhəmiyyətli tikililəri və abidələri Cıdır meydanı ətrafında inşa edilmişdir. "Böyük saray" — deyə məşhur olan İmperiya sarayı Cıdır meydanının yanından başlayır, aşağılara, dəniz kənarına qədər uzanardı. Bu saraydan dövrümüzə bir böyük zalın yer mozaika lövhəsi gəlib. Şəhərin ən əhəmiyyətli meydanı Agusteion və bura ilə küçə arasında Milerium qələbə sırğa olardı. Prospekt, Romaya qədər uzanan yolun başlanğıcı idi və ilk kilometr daşı da burada. Hamamlar, məbədlər, dini, mədəni, idarə və ictimai mərkəzlər bu yaxınlığa yerləşmişdir.

Tertr meydanı (fr. Place du Tertre), həmçinin Təpə meydanı — "Monmartrın ürəyi"; Parisin 18-ci bələdiyyəsinin ərazisində Sakre-Kör bazilikasından 200 m qərbdə yerləşir. Parisin ən çox ziyarət edilən yerlərindən biridir. Əsas tikinti sahəsi 18-ci əsrə aiddir. 20-ci əsrin əvvəllərində Pablo Pikasso və Moris Utrillo kimi çoxsaylı sənətkarlar yaşayırdı; Tertr meydanının ətrafı müasir sənət mərkəzidir. Bu gün Tertr meydanında sənətkar və karikaturaçılar əsərlərini satışa çıxarırlar (əsasən turistlərə). Əldə etmək çox çətin olan Rəssamlar İttifaqının imtiyazını tələb edir.

Tyananmen meydanı (çin. ənən. 天安門廣場, sadə. 天安门广场, pinyin: Tiān'ānmén Guǎngchǎng, hərfi mənası: "Tyananmen quançan") — Çinin paytaxtı Pekində yerləşən dünyanın ən böyük meydanı. Meydan 1417-ci ildə tikilmişdir. Meydanın ilk adı Çenq Tyan Man olub. Bu, imperatorların ölkəni cənnətin əmrinə uyğun idarə etdiklərini bildirirdi. Meydanda iki dəfə yanğın olub. Bundan sonra onun adı Tyananmenə dəyişdirilib. "Xalq qapısı" adı verilən meydan 1989-cu ildə burada baş verən hadisələrdən sonra dünyada tanınıb.

Təbriz meydanı — Naxçıvan şəhərində meydan. XX əsrin əvvəllərində Gömrükxana adı ilə tanınmış, sonralar adı dəyişdirilərək "Sovnarkom meydanı" adlandırılmışdır. 1930-cu ildən "17-lər meydanı", daha sonra "Xırda bağ" kimi tanınmışdır. Şəhərsalma ilə əlaqədar aparılan yenidənqurma və abadlıq işləri, xüsusilə çoxmərtəbəli Təbriz mehmanxanasının tikilməsi ilə bağlı ətraf ərazi 1989-cu ildən "Təbriz" mehmanxanası adlanır.

Təhrir meydanı(ərəb. ميدان التحرير‎ Mīdān at-Taḥrīr, ing. Liberation Square)- Azadlıq meydanı anlamını daşıyan meydan, Misirin paytaxtı Qahirədə yerləşir.

Şəhabəddin Mərcani (Şəhabəddin bin Bəhaəddin əl-Qazani əl-Mərcani, tatar. Шиһабаддин Мәрҗани, Şihabaddin Mərcani; 1818[…] və ya 13 (25) yanvar 1818, Kazan – 1889[…] və ya 15 (27) aprel 1889, Kazan) — tatar alimi,Nəqşibəndiyyə təriqətinin şeyxi, filosofu, tarixçisi, etnoqrafı, maarifçisi. "Tərcüman" fikirlərinin təsiri altında 1885-ci illərə doğru Kazan türklüyünün mərkəzi olan Kazan şəhərində milliyyət fikrinin tarix və etnoqrafiya sahəsində göründüyünə şahid oluruq. O zamana qədər özlərini sırf müsəlman sayan və şüursuz bir şəkildə dillərinə "türk dili" deyən kazanlılar içində yenilikçi elm adamlarından Şəhabəddin Mərcani, tarixi əsərlərindən birisini, "Kitabu-Müstəfadil-əxbar fi Ahval-i Kazan" adlı Kazan tarixini Kazan türkcəsi ilə yazır və o əsərində ilk dəfə kazanlı müsəlmanlara dindən başqa bir də milliyyətin varlığını acı bir dillə, sərt və açıq ifadələrlə xatırladır və elan edir. "Mustafadül-əxbar"ın bu barədəki məşhur cümlələri bunlardır: "Bəziləri tatar olmağı əskiklik sayıb o ismdən nifrət edib "biz tatar deyil, müsəlmanıq!" deyə qovğa və mücadilə edirlər… Ey miskin! Deyək ki, sənin müsəlmandan başqa bir adını dinin və millətin düşmənləri bilməsəydi, əlbəttə, səni "müsəlman" deyə ayırd edərdi. Tatar olmasan, ərəb və tacik və noğay deyil, hatay və rus və fransız, prussiyalı və alman daha deyil, indi kim olursan?" Şəhabəddin həzrətin millətinə bu hiddətli xitabı, kazanlıların öz tarixlərinə, öz soy və köklərinə dəyər və önəm vermədiklərini tənqid etmək üçündür: "…Tarix elminin böyüklüyü və insanların yaşayışına ilgilərinin azlığından qismətsiz və verimsiz olub, heç bir zaman olayların baş verməsini, macəralarını bəyan və zəbt edilməyərək cahan alimləri, hökmdarlar və böyük hakimlər kimi babalarımız, atalarımız və xalqımız tərəfindən bilinməyərək büsbütün bilinməzlik örtüyü altında qalmış, hətta qövmümüzün əksəriyyəti, əzəldən bəri bu yolda Rusiya hökumətinin idarəsi altında yaşayırıq -zənnindədir və Bolqar və Kazan əhvalından "Şəhri-Bolqar övliyaları" və ya "Əzizlər qəbri" və "Xan məscidi" və bir şeyi köhnəlikdə mübaliğə məqamında "Hao Xan zamanındakı iş" deməkdən başqa heç bir şey bilmirlər və bu sözün anlamını belə sağlam təsəvvür və dərk edə bilmirlər. Öz qəbilələrindən nə qədər şöhrətli hökmdarların gəlib keçdiyi haqqında bilgiləri yox " İstər yuxarıdakı xitab, istərsə də bu müşahidə yazarın milli şüur sahibi olduğunu açıq göstərməkdədir. Tuna bolqarlarının ilk milliyyətçi tarixçilərindən Paisi də 1762-ci ildə yazdığı "Slav bolqar tarixi" adlı əsərində bolqarları kəndi milliyyətlərinin adını tələffüz etməkdən çəkindikləri üçün çox acı sözlərlə qınayır və onlara "Ey ağılsızlar! Nə üçün öz milliyyətinizdən çəkinir, nə üçün bolqar deyə adlandırılmanızdan utanır və rumların hiyləgər siyasətlərinə tabe olursunuz?" -deyə xitab edirdi.

Şəhidlər meydanı (ərəb. ميدان الشهداء‎ Meydan eş Şüheda, ya da Müəmmər əl-Qəddafi dövründəki adı Yaşıl meydan (ərəb. الساحة الخضراء‎‎ As Sāḥah āl Ḥaḍrā) — Liviyanın Tripoli şəhərinin ən böyük meydanı. Meydanı şəhərin əsas ticarət mərkəzi sayılan binalar əhatə edir. Meydan italyan müstəmləkəçiləri tərəfindən tikdirilmişdir. İki uzun sütun ilə sahil yoluna qədər geniş prospekti olan meydan, o vaxt Qızıl qala ilə əhatə olunmuşdur. Sütunların birinin üst hissəsində bir dəmir tökmə miniatür taxta gəmi, digərində isə at üzərində bir atlı vardır. 15 fevral 2011-ci ildə baş verən vətəndaş müharibəsinin mühüm mərkəzlərindən biri də Yaşıl meydan olmuşdur. Müəmmər əl-Qəddafi əleyhdarlarının mərkəzi halına gələn meydanda zaman-zaman Qəddafi tərəfdarlarının da aksiyaları olmuşdur. 21-22 avqust 2011-ci il gecə Tripoli döyüşü nəticəsində Milli Keçid Şurası qüvvələrinin meydanı ələ keçirməsindən sonra yenidən "Şəhidlər Meydanı" olaraq adlandırılmışdır.

Bəyazid meydanı — İstanbulun tarixi yarımadasında mərkəzi yerləşdiyi meydandır. Onun yerləşdiyi yer əsasən Bizans dövründə şəhərin ən mühüm meydanlarından biri olan Theodosius Forumu ilə üst-üstə düşür. == Osmanlı dönəmində == İstanbulun fəthindən dərhal sonra Teodosi Forumunun yerləşdiyi ərazinin şimal hissəsində ilk dəfə saray tikildi. Tikintisi 1458-ci ildə tamamlanan bu ilk saray, daha sonra Topkapı sarayının inşası ilə Köhnə Saray kimi tanındı. 1506–12-ci illər arasında II. Bayezidlər dövründə köhnə sarayın cənubundakı ərazidə sultanın adını daşıyan külliyə tikilmişdir. Kompleksin yaradılmasından sonra Köhnə Sarayın divarları ilə çəkilmiş şimal sərhədi və kompleksin tikililəri arasında olan ərazi Bəyazıt Meydanı adlanır. 1585-ci ildə İstanbul Kadısına verilən əmrdə Atmeydanının ildə bir dəfə, Beyazıt Meydanının isə ayda iki dəfə süpürülməli olduğu görülür. Bu, Beyazıt Meydanının gündəlik şəhər həyatında nə qədər tez-tez ziyarət edilən bir yer olduğunu göstərir. Köhnə sarayda sultanların qızlarının nikahları, şahzadələrin sünnət toyları keçirilirdi. Bu mərasimlər üçün ənənəvi olaraq tikilən nahillər (bəzəkli süni ağaclar) Bəyazıt meydanında ictimaiyyətə təqdim olundu.

Girovlar Meydanı (ivr. ‏כיכר החטופים‏‎) — Təl-Əviv İncəsənət Muzeyinin qarşısında yerləşən ictimai meydan. O, indiki adını 7 oktyabrda HƏMAS-ın İsrailə hücumundan sonra, girovların ailələri və onların tərəfdarları İsrail Müdafiə Qüvvələrinin qərargahına yaxınlığı nəzərə alınaraq orada düşərgə salmağa və toplaşmağa başladıqdan sonra almışdır. Meydanda girovların acınacaqlı vəziyyətini vurğulayan və onları azad etməyə çağıran bədii instalyasiyalar və bannerlər var.

Rınok meydanı (ukr. Площа Ринок) — şəhərin tarixi mərkəzi olan İvano-Frankovsk şəhərinin əsas meydanı. Ənənəyə görə, Maqdeburq Qanununun şəhərlərində bələdiyyə binasının ətrafında bir kvadrat meydanın tikilməsi planlaşdırılırdı ki, bu da bazar meydanı adlanırdı və perimetri hündürlüyü iki və ya üçdən çox olmayan binalarla sıx şəkildə tikilirdi. mərtəbələr və eni üç-dörd pəncərədən çox olmamalıdır. Evlər meydanın künclərinin birindən perimetr boyu nömrələnmişdi. Bu gün şəhərsalma ənənəsi və onunla birlikdə İvano-Frankovskdəki Rınok Meydanının memarlıq ansamblının harmoniyası əvvəlki binaların yerində tikilmiş bir neçə hündür bina (dörddən altı mərtəbəyə qədər) tərəfindən pozulur. Sovet hakimiyyəti dövründə meydanın hər tərəfinin öz adı var idi və yalnız şimal tərəfi Rınok küçəsi, cənub tərəfi isə 17 sentyabr küçəsi adlanırdı. İndi meydan bərpa olunub və tarixi adı qaytarılıb. Rınok meydanının və ratuşa binasının tikintisi ilə gələcək İvano-Frankovsk olan Stanislaviv şəhərinin tikintisinə başlanıldı. 1675-ci ildə qala şəhərinin tarixi-coğrafi mərkəzində taxta gözətçi qülləsinin əvəzinə hərbi yanğın müşahidə məntəqəsi kimi istifadə edilən birinci bələdiyyə binasının müvəqqəti binası tikildi.

Sofiya meydanı (ukr. Софійська площа) — Kiyevin mərkəzi və ən qədim meydanlarından biri. Sofiya meydanında Müqəddəs Sofiya Katedralinin zəng qülləsi və Boqdan Xmelnitskinin abidəsi var. Meydan Vladimirskaya küçəsi, Vladimirski keçidi, Alla Tarasova küçəsi, Sofiyevskaya küçəsi və Rılski zolağı arasında yerləşir. Rəvayətə görə, şəhər divarlarına yaxın bir sahə olan Müqəddəs Sofiya meydanının yerində 1036-cı ildə Yaroslav Mudrı peçeneqləri məğlub etdi, bundan sonra bu yerdə Müqəddəs Sofiya Kafedralın tikdi və meydanın adını qarşısında Sofiya. 1854–1857-ci illərdə tikildikdən sonra İctimai Məkanlar bərpa edilmiş Qızıl Qübbəli Müqəddəs Mixail Kafedralının yerləşdiyi qonşu Müqəddəs Mixail meydanından ayrıldı. 1921-ci ildən 1944-cü ilə qədər 1920-ci ildə Perekop yaxınlığında Qırmızı Ordunun Vrangelitlər üzərində qələbəsi şərəfinə Perekopun Qırmızı Qəhrəmanları Meydanı adlandırıldı. 1944–1993-cü illərdə 1888-ci ildə ucaldılmış onun mərkəzində yerləşən abidənin şərəfinə Boqdan Xmelnitskinin adını daşıyır.

Zəfər meydanı və ya Qələbə meydanı: Zəfər meydanı — Azərbaycanın Xankəndi şəhərində meydan.