Daş. Fərhad qaya çapar, sənginə yetməz, Kimsə ərənlərin dənginə yetməz, Heç cəng o mövlanın cənginə yetməz, Ya Rum, ya Qeysər, ya Firəng ola.
Полностью »...batman araq, bir batman şərab, min misqal bəng... (Paris nüsxəsi, 12-ci məclis)
Полностью »...edər, balığa versən, ticarət üçün yük vurub Həştərxan dənizinə gedər. (Paris nüsxəsi, 3-cü məclis)
Полностью »...qalmışam, Dərdü xufata dolmuşam, Deyəsən cinni olmuşam. Aparırlar pirə mən. (“Koroğlu ilə Bolu bəy”) (“Koroğlu-Nəzər”)
Полностью »...* Şəmşir, de sözlərin, saxlama ləngə, Əsli aslan olan layiqdi cəngə. Pişik tab gətirməz şirə, pələngə, Dovşana hünərdə fi
Полностью »f. daş. Səngi-xarə qranit; səngi-məhək(k) məhək daşı, sınaq daşı; səngi-sitəm daş kimi ağır dərd.
Полностью »1 I сущ. перс, персиянин, персиянка; farslar персы (нация, основное население Ирана) II прил. персидский (относящийся к Персии, персам, принадлежащий
Полностью »is. İranın əsas əhalisini təşkil edən və həmin adlı dildə danışan xalq və bu xalqa mənsub adam. Farslar islama qədər zərdüştlüyə etiqad edirdilər
Полностью »сущ. муз. “Шикестеи-фарс” (название одного из отделов большинства азербайджанских классических мугамов). Şikəsteyi-fars oxumaq петь “Шикестеи-фарс”
Полностью »Göy, səma. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, nərəm çıxar asmana, Qoşun qaçar dörd bir yana, əfəndim! (“Hasan paşanı
Полностью »1. Şərab, çaxır. 2. Məcazi mənada: şərab piyaləsi. Dastanlarda daha çox buta mənasında işlənir. Buta verilmiş adamları badəli də adlandırırlar (prof
Полностью »Yel, külək. Biz də gəldik Xançobanın elinə, Bad, əsmə yarımın sünbül telinə! Bir canım var, qoyum sənin yoluna, Ölüncə dönmərəm səndən, Abdulla!
Полностью »1. Bir yerdən başqa bir yerə aparılan mal və s.dən alınan rüsum, vergi. 2. Qalibin məğlubdan aldığı təzminat, vergi
Полностью »1. Bir yerdən başqa bir yerə aparılan mal və s.-dən alınan rüsum, vergi. 2. Qalibin məğlubdan aldığı təzminat, vergi
Полностью »1. Səs, səda. 2. Hava, ahəng // mahnı, nəğmə, xoş səs. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səhər-səhər nə xoş gəlir avazın, Yer hay, məlum, avazın broy!
Полностью »Mətbəx; yemək hazırlanan yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşpaz Koroğlunu götürüb aşpazxanaya apardı
Полностью »1. Sulu, şirəli. 2. Məcazi mənada: mənalı, təsirli, gözəl ifadəli. 3. Məcazi mənada: möhkəm və iti. Dastanda sonuncu mənasına rast gəlinir
Полностью »İstək, məqsəd, məram. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İstanbuldan buta alıb gəlmişəm, İstanbulda arzumanım qalmadı
Полностью »Açıq-göy, mavirəngli. Al-yaşıl, abı sarı, Bənövüş qara, qırmızı, Alasan, geydirəsən Həmişə yara qırmızı
Полностью »is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Sərvər şikəsteyi-fars oxuyur. Ü.Hacıbəyov
Полностью »1. Bəzəkli, bəzənmiş. 2. Nizam və qaydası olan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məclis arasteydi, söhbətin keçdi, Könül sərxoş oldu, yoluna düşdü, Namən
Полностью »Su. Abu atəş, xakü baddan xəlq olduq, Neçə şirin-şirin canlar qocalır. (“Novruz”) Abü ataş, xakü baddan xalq o
Полностью »Müasir dilimizdə cümə axşamı mənasında işlənir. Məxəz dildə isə bu söz cümə günü mənasını verir. Dialektlərdə cümə axşamı ilə yanaşı, cümə gününü də i
Полностью »Ceyran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qırat sıçrayıb dağın başına qalxdı. Qıratın dırnaqları ahu dırnağı kimi idi
Полностью »Hazır, müntəzir. Bülbül gül üstündə eyləyir səda, Hər kəs öz işinə olub amada, İnsanlar tamamən çatır murada, Yetibdi mətləbə şadan olubdu
Полностью »1. İstirahət yeri, dayanılan yer; məskən, mənzil. 2. Məcazi mənada: qəbir mənasında. Dastanda birinci mənada işlənir
Полностью »...Meğri) yüngülvarı yük. – Bizzər atın üstünə qoyulan yüngül yükə şəng deyərıx (Culfa)
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фаршевый 1) Измельчённое мясо или рыба, используемые для котлет, паштетов и т.п. Приготовить фарш. Пропустить фарш через
Полностью »Pələngəoxşar heyvan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bolu bəyim, tanı məni, Gör necə bəbir, bəbirəm. Öldürrəm, insafım yoxdu, Bir dinsiz gəbir, gəbirəm
Полностью »Pis, yaman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Amma çər dəymiş deyirlər yaman bəddi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Полностью »Bədxasiyyət, pisxasiyyətli. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bizdən salam olsun qoç Koroğluya! Bizim qızlar yaman odyanar olur
Полностью »Saray; padşaha məxsus imarət // padşahın qəbul otağı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu cəld mirzənin əbasını, əmmaməsini soyundurub onu geyindi,
Полностью »Qoçaq, igid, qəhrəman. Rus dilində bu söz богатырь şəklində işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir atadan kaş olaydı, Bahadur yoldaş olaydı, Koro
Полностью »Saray; padşaha məxsus imarət; padşahın qəbul otağı. – Öz günahın öz boynuna, hara gedirsən, get! Mən bir qızdan ötrü Türkmana qoşun çəkib dava eləyə b
Полностью »1. Şərab, çaxır. 2. Məcazi mənada: şərab piyaləsi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məhəbbət dastanlarında buta mənasında da işlənir
Полностью »Günahsız. Tayım, tuşum yığılıbdı yanıma, Taqsırım yox, beygünaham, xan əmi! Zalım cəllad nə susayıb qanıma, Qəhrdən bükülüb belim, xan əmi!
Полностью »Yükdaşıyan, yükçəkən; ağır şeyləri daşıyan, qaldıran (adətən, klassik şeirdə dərdə, möhnətə, mənəvi əzablara dözən mənasında işlənir): Mən olmuşam dər
Полностью »bavər etmək – inanmaq. Qəmbər isə anasına bavər etməyib qardaşlığını o gecəsi saxladı.
Полностью »Bir şeyin həvəskarı, maraqlısı, hərisi (çox vaxt sözlərin sonuna artırılır: quşbaz, itbaz və s.). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Deyərlər ki, hərə bir
Полностью »Alıcı quş, tərlan, qızılquş. Kərəmə gəlibdi təmizlik, paklıq, Tanrıya gəlibdi yalnızlıq, təklik. Qatardan ayrılmış ay gözəl kəklik, Xan oğlu üstünə ba
Полностью »1. театр, фарс (кьезил комедия). 2. пер. халкь хъуьредай мярека, масхара, хъуьредай уюн.
Полностью »(Qafan, Quba, Masallı, Sabirabad) suqabı, güyüm. – Farşı al git su duldur, gütür (Quba)
Полностью »м 1. (yüngül) komediya, məzhəkə; 2. məc. oyunbazlıq, hoqqabazlıq, oyun; 3. köhn. şit zarafat, təlxəklik
Полностью »* фарс чӀал сущ. Ирандин халкь рахадай чӀал. Сулейманан шиирра са кьадар фарс ва араб чӀаларин гафар аватӀани, адаз я фарс чӀални, я араб чӀални чид
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фарсовый 1) Вид средневекового западноевропейского народного театра и литературы бытового комедийно-сатирического характ
Полностью »Daraq. Şana olum, zülfünüzə çatılım, Saği olum, dəstənizə qatılım; Əmrah deyər: qul adına satılım, Çıxsın ölkənizə sorağım, qızlar!
Полностью »...rəngbərəng. Əriklər, gilaslar sayrışdı rəng-rəng; Ağır şaftalılar yerə baş əydi. S.Vurğun.
Полностью »...salma məni nəzərdən; Əskik olmayasan sənadan, Pəri. M.P.Vaqif. □ Səna etmək klas. – mədh etmək, tərif etmək. Münəccimbaşı şahın hüzuruna daxil olub,
Полностью »is. [ər.] İl. Bir gecəlik mətləbin bir sənə mabədi var. M.Ə.Sabir. Millətin beş sənə bundan əqdəm; Yüz nəfərdən biri tutmazdı qələm. A.Səhhət. Çox vax
Полностью »...böyük hərflə yazılır). Şərqə səyahət. Yaxın Şərq. Uzaq Şərq. Şərqi öyrənmək. – Elə ucaldı ki, o böyük insan; Şərqin hər yerindən xalqa göründü. B.Vah
Полностью »is. [fars.] : süng eləmək – bütünlükdə var-yoxunu əlindən çıxarmaq, yox etmək, dağıtmaq, yoxa çıxarmaq, müflis etmək. Süng olmaq – var-yoxu əlindən çı
Полностью »is. : çəng olmaq – qıc olmaq, keyləşmək, hərəkətdən düşmək, hissizləşmək. Əl-ayağı çəng olmaq. – [Gülo:] Deməli, mənim yaşamağım üçün o ölməlidir! Son
Полностью »ед. нет кьван; айван; вилик квай дегьлиз (къецелай кIвалериз гьахьзамазди авай дегьлиз)
Полностью »жив. ♦ как снег на голову цавай аватай хьиз, ччиляй акъатай хьиз, бейхабардиз; как прошлогодний снег пер. хъуьтIуьз мурк кьван (яни кIусни герек
Полностью »1. къимет, багьа. 2. пер. къимет, къадир; он знает цену деньгам адаз пулунин къимет чида, адаз пулунин къадир чида (ава). ♦ в цене гзаф багьа я, еке к
Полностью »is. [fars.] 1. Toxumunda narkotik maddələr olan bitki; bəng otu. 2. Həmin bitkinin toxumundan hazırlanan kefləndirici maddə; həşiş. [Yusif Sərrac:] Ay
Полностью »...döyüş. Ağız açıb göylər belə heyran qaldı bu cəngə! S.Rüstəm. □ Cəng etmək – müharibə etmək, vuruşmaq, döyüşmək. Dördüncü otağın divarlarında Şahnamə
Полностью »is. [fars.] Əl, pəncə. Tülək tərlan təki qafil Həsən bəy; Şığıyıb çənginə götürdü bayaq. Q.Zakir. ◊ Çənginə keçirmək – ələ keçirmək, pəncəsinə keçirmə
Полностью »is. [fars.] Formaca arfaya oxşayan qədim Şərq simli musiqi alətlərindən biri. O yanda Sədi vəquranə çöhrəsilə baxar; Bu yanda nayü dəfü çəng kainatı y
Полностью »dəng eləmək (etmək) (bəzən “başını”, “baş-beynini”, “qulağını” sözləri ilə) – çox və bərk danışmaqla, qışqırmaqla, səs-küy salmaqla bezikdirmək, adamı
Полностью »...rənginə; Yetə bilməz təcnisimin dənginə. Aşıq Pəri. 3. köhn. Qara xırda pul; qəpik-quruş. Dəvənin biri dəngə, vay dəng dərdi. (Ata. sözü). 4. məh. Bi
Полностью »[fars.] sif. 1. Ağır, asta, yavaş; ağırtərpənən. Çox ləng adamdır! // Zərf mənasında. Ləng getmək. Ləng işləmək. Ləng danışmaq. – Onun gərdişində bir
Полностью »Bu, fars sözüdür: parə və səng sözlərindən əmələ gəlib, “daş parçası” deməkdir. Tərəzinin düzgün çəkməsi üçün belə daş qırıntılarından istifadə olunub
Полностью »...Ərəbi-həcər, farsi-səng, türkidaş (“Abbas və Gülgəz”); SƏNG (kl.əd.) Səng şikəst eylədi balü pərim; Banlamağın hasilini anladım (M.Ə.Sabir).
Полностью »гл. фарс авун, фарс тушир халкьарив фарс чӀал ва адетар гужуналди кьабулиз тун.
Полностью »Persian1 n 1. fars; the ~s top. i. farslar; 2. fars dili Persian2 adj fars; İran; the ~ language fars dili; ~ carpet İran xalçası
Полностью »