ə. 1) xəzinəni idarə edən; xəzinədar; 2) qoruyucu, mühafiz; 3) anbardar, anbar müdiri; 4) ağacdələn (quş)
Полностью »(Borçalı, Dərbənd, Şəki) arvad, qadın. – Əvə xatın şirə verəcək (Dərbənd); – Ərəvin bi gözəl xatını varıydi (Şəki)
Полностью »is. Qadın, xanım. Ağam bir xatın aldı; Davanı satın aldı. (Ata. sözü). [Qazan xan:] A üzü qaralı, başı qadalı, xatınları, oğul-uşağı nə deyə dustaq et
Полностью »XAİN – SADİQ Bu xain yenə xəbərə getdi (A.Şaiq); Sadiq yoldaşdır, ona sirrini deyə bilərsən (“Ulduz”).
Полностью »[ər.] прил. хаин (1. ватандиз, халкьдиз хиянат ийидай (авур), ватан (халкь) маса гудай (гайи); хиянаткар; xain baxmaq а) хаинвилелди килигун, чӀуру ни
Полностью »I. i. traitor; (qadın) traitress, betrayer; ~ çıxmaq to turn traitor; vətən ~i traitor to one’s country II. s. traitorous, treacherous, perfidious; ~
Полностью »1. XAİN (vətəninə, xalqına xəyanət edən) [Maral:] Xainlər başqalarını xain adlandırmasınlar (S.Rəhman); İLAN (məc.) Sona: Məni o qara ilan Kamran alda
Полностью »...Xain dost вероломный друг, xain hərəkət вероломный поступок, xain qəlbli с вероломным сердцем 2. коварный: 1) скрывающий под показной доброжелательно
Полностью »...xəyanətkar, dönük. [Pəhləvanlar:] Dağ-daşından uçsun duman; Qara geysin xain insan! A.Şaiq. Bayquş xaraba, gecəquşu qaranlıq sevən kimi, xain adamlar
Полностью »bax xanım 1-ci mənada. [Xəlil:] Gəncədə elə sizin kimi xanımxatın bir doktor vardı. S.Rəhman.
Полностью »Rusiyada kəndli hərəkatının (1670-1671-ci illər) başçısı S.T.Razinin adından yayılmışdır
Полностью »нареч. кушкушдалди; явашдаказ, хелветдаказ, чинеба, кӀаникай (мес. рахун, шехьун).
Полностью »...xısın-xısın ağlayırdı. P.Makulu. Oradaburada, xısın-xısın danışıb-gülüşən tək-tək adamlar görünürdü. M.Süleymanov.
Полностью »в сочет. с sürünmək: dizindizin sürünmək ползать на коленях, dizindizin süründürmək kimi заставить кого ползать на коленях
Полностью »zərf Diz üstə, diz-dizi. □ Dizin-dizin sürünmək (süründürmək) – 1) ayaq üstündə dura və ya gedə bilməyib diz üstə sürünmək (süründürmək). Bir ağrı tut
Полностью »z.: ~ sürünmək to crawl on all fours; ~ süründürmək to make* smb. crawl on all fours
Полностью »...метӀер галчӀуриз-галчӀуриз, метӀерал(ди); // dizin-dizin sürünmək (süründürmək) а) метӀералди фин (ракъурун), метӀер галчӀуриз-галчӀуриз фин (ракъуру
Полностью »...yaradan (Allahın adlarından biri). Yaxşılıq et, at dəryaya, balıq bilməsə də, xaliq bilər. (Ata. sözü). Ol gün ki sənə xaliq edər lütf bir övlad; Ols
Полностью »...kinə. İsitmə (malyariya) müalicəsində qiymətli dərman olan kinə (xinin), Cənubi Amerikanın yerli əhalisi olan inklər tərəfindən tapılmışdır. M.Əfəndi
Полностью »...Hörmət və şərəf üçün qadınlara verilən ad; bəyim. [Murad:] Ah, xanım, bir sənsən mənim pənahım; Mən qərib kimsəyəm, yox bir günahım. H.Cavid. Dəlilər
Полностью »...göstərmiş, xidmətləri olan şəxs. Elm xadimi. İctimai xadim. Siyasi xadim. – Ziyafətdə ölmüş xəlifə Müstərşidbillahın qızları, cariyələri, Bağdadın mu
Полностью »...Zeynalın bir çox xahiş və tələblərini qəbul edirdi. S.Hüseyn. □ Xahiş etmək (eləmək) – rica etmək, təmənna etmək, təvəqqe etmək, istəmək. [Nüsrət Toğ
Полностью »...olmayan, saxta olmayan; saf, təmiz. Xalis gümüş. Xalis yun. Xalis spirt. – [Hacı Qara:] Əgər nəqd pulunuz yox isə, mən yağ ilə sövda edərəm, bəşərti
Полностью »is. Qoşqu heyvanlarının boynuna keçirilən üstü yumşaq boyunduruq. Qoca … atların xamıtını düzəltmək bəhanəsilə yerə düşüb arabanın qabağında bir xeyli
Полностью »...verilən ad, titul. Xəzər xaqanı. – [Cəllad:] Xaqan, ulu xaqan! Əfv et onu, ver qətlimə fərman! H.Cavid. // köhn. Padşah, hökmdar, sultan. Xaqanlar ba
Полностью »...o, xaricdən gələn səslərə qulaq asmağa başlayır. S.Rəhman. □ Xaric etmək – qovmaq, kənar etmək, çıxarmaq. [Fərhad Mirzə Sadığa:] Baba, tez məni [sara
Полностью »is. İri giləli, şirəli üzüm növü. Baba isə xatını, … əsgəri, mövücü üzümləri dərib gətirər, tapdalayar və şirə yığardı. H.Sarabski.
Полностью »...demirdim. M.Rzaquluzadə. 3. Hörmət, sayğı. Sənin xatirin üçün. O, xatir bilən deyil. □ Xatir saxlamaq – hörmət saxlamaq, sayğı bəsləmək. 4. Xatirinə
Полностью »bax xatın. İtirilən gənclik üçün artıq həsəd və qısqanclıq xanla xatunu qəribə bir təbə salırdı. S.Rəhimov. // bax xanım 4-cü mənada. Atabəy verdiyi ə
Полностью »...mənada. [Səlma:] Neçin o indi olsun böylə qafil? Xayır, xayır, oğlum vəfasız deyil. H.Cavid. Xayır! Məhəbbətin gözü kor olur; Onda nə ehtiyat, nə imt
Полностью »...zəmilər payızın xəzanına bir bəzək və zinət verirdi. S.Rəhimov. Nə tez xəzan görür çöllər, çəmənlər; Arzular sərt daşa dəyir dünyada; Axşam kor-peşma
Полностью »sif. 1. Azmış, yolunu itirmiş. □ Azğın düşmək – yolunu itirmək, yurdundan, məskənindən avara düşmək. // məc. Yoldan çıxmaq, pis yola düşmək. 2. məc. Q
Полностью »...əksidir fəqət zahir. H.Cavid. Zahirən çox sadəlövh görünən bu qızın batində bu qədər hiyləgər olduğuna Əlyarov heç vəchlə inana bilmirdi. M.Hüseyn. /
Полностью »...əsasını təşkil edən ictimai istehsal münasibətlərinin məcmusu. Bazis və üstqurum.
Полностью »...[ər.] Fəzilət sahibi, fəzilətli. [Saib:] Bizdə çoxdur, sanırım, fazil adam; Qalmamış gizli həqiqət əsla. H.Cavid. [Xangili] bu fazil şəxs üçün əlləri
Полностью »...kişinin əksi; arvad. Qadınlar bayramı. Evdar qadın. Qadın həkim. – Ayrım qızı şişman bir qadın idi. Kiçik qumral gözləri, ay kimi yuvarlaq üzü var id
Полностью »...vəziyyətdə çox yer tutan, yoğun (nazik müqabili). Qalın kitab. Qalın divar. Qalın döşək. Qalın gön. 2. Bir-birinə çox yaxın ağaclardan, kollardan iba
Полностью »...bağırsaqlar, dalaq və s. orqanlar yerləşən hissəsi. Qarnı ağrımaq. Qarın boşluğu. Qarnı şişmək. – Eşikağası əllərini yerə dəstək verib qalxdı, arxalı
Полностью »