dərdi və qayğısı həddindən artıq çox olan adam barədə deyilən ifadə; ~ gözünə heç nə görünməmək.
bax: dünya gözündə deyil.
qarışıqlıq və ümidsizlik içində olmaq.
“dünya ancaq pislərdən ibarət deyil, yaxşı insanlar da var” mənasında işlədilən ifadə.
görmə qabiliyyətini itirmək, kor olmaq.
zənginlik, var-dövlət, fanilik.
həyata, yaşamağa ümidini itirmək.
bax: dünyasını dəyişmək.
çox qiymətli, dəyərli, gözəl olan bir şey haqqında deyilən ifadə.
sayı-hesabı çox olmaq, hər yeri əhatə etmək, hər yerə yayılmaq.
son dərəcə kədərləndirmək, sarsıtmaq, çətin, çıxılmaz vəziyyətə salmaq.
bax: aləmi başına götürmək.
çox yaşamaq iddiasında olmaq, hər şeyi öz nəzarəti altına almaq, qamarlamaq.
hər tərəfə yayılmaq, həddindən artıq çox olmaq; ~ dünyanı ağzına almaq.
əbədi yaşamaq, uzun ömür yaşamaq.
hər şeydən xəbəri olan, çoxbilmiş adam haqqında işlədilən ifadə.
hamının qayğısı, dərdi, fikri.
tapşırılmış işi yarıtmayan, gözlənilən nəticə ilə müqayisədə çox cüzi bir şey ortaya qoyan adam haqqında işlədilən ifadə
bax: həyatın hər üzünü görmək.
uzaq yerdə yaşamaq.
çox uzaq yer.
ölmək; ~ dünyadan köçmək, canını tapşırmaq, canını bağışlamaq.
incitmək, əzab-əziyyət vermək, rahatlıq verməmək; ~ gününü qara eləmək.
doğulmaq; ~ anadan olmaq, dünyaya göz açmaq.
bax: dünyaya gəlmək.
ölmək, vəfat etmək.
dünyanın hər yerində eşidilmək, məşhur olmaq.
hər hansı səbəbdən (sevincdən və s.) son dərəcə məsud, xoşbəxt olmaq; ~ yerə-göyə sığmamaq.
bax: düşmən gözü çıxardan.
bax: düşmən dəyirmanına su tökmək.
gələcəkdə ailə ocağını, nəsli qoruyacaq övlad (əsasən, oğlan uşağı) haqqında deyilən ifadə.
düşmənin mövqeyini gizli və ya açıq şəkildə müdafiə etmək; öz xalqının mənafeyini düşmənin ayağına vermək;~ özgə dəyirmanına su tökmək
bədniyyətli adamların paxıllıq, qibtə və həsədinə səbəb olan; ~ düşmən bağrı çatladan.
bir şeyi qiymətləndirərkən, təhlil edərkən həddən artıq tələbkar olmaq.
qənim olmaq, əzazil, zülmkar olmaq, qəbul etməmək; ~ görməyə gözü olmamaq.
tumurcuqlamaq.
dolaşmaq, çətinləşmək, düyünlənmək.
dərdini çəkdiyi bir iş haqda daim düşünmək, fikir eləmək.
bir-birinə dolaşdırmaq, qarışdırmaq, aça bilməmək.
nəyinsə həllində çətinliklə qarşılaşmaq, tilsimlənmək, həll edilə bilməmək; ~ dolaşığa düşmək, işi çətinə düşmək, dalana dirənmək
çətinləşdirmək, dolaşdırmaq (işi, təhqiqatı və s.).
çətin bir məsələni həll etmək, işin həllini tapmaq; ~ tilsimi sındırmaq (qırmaq).
uyğunlaşmamaq, razılaşmamaq, aralarında uyğunluq olmamaq, yola getməmək; ~ düz sarımamaq, günü çıxmaq (düşmək)
yaxşı davranmamaq, yola getməmək; ~ düz gəlməmək.
pis əməllərdən çəkindirmək, öyüd-nəsihət vermək.
səhvini anlamaq, yanlış yoldan çəkinmək; ~ imana gəlmək.
yanılmaq, səhvə yol vermək, zərərli işlərə qoşulmaq; ~ ayağı sürüşmək, pis yola düşmək.
bacarmadığı işə girişmək; ~ başı girməyən yerə bədənini soxmaq.
kimsəsiz, köməksiz olmaq, həmdərd tapmamaq.