zərf Təbiətinə görə, xasiyyətinə görə; xasiyyətcə; təbiətən. Mehriban açıqdan-açığa görürdü ki, Səlim əxlaq və təbiətcə ətrafında gəzib-dolaşan, evinə
bax təbiətşünas. Gənc təbiətçilər dərnəyi
zərf [ər.] Xilqətcə, fitrətən, yaradılışında. [Fərman] təbiətən diribaş yaranmışdı. Ə.Sadıq. // Ba x təbiətcə
is. [ər. təbiət və fars. …şünas] Təbiətşünaslıqla məşğul olan adam, təbiətşünaslıq alimi; təbiətçi, naturalist
is. Təbiət hadisələri və qanunauyğunluqları haqqında elm; təbiət elmləri
sif. [ər.] 1. Təbiətə (yer səthinə, iqlimə, heyvan və bitki aləminə və s.) məxsus olan, təbiət tərəfindən yaradılmış
is. Təbii, qeyri-süni şeyin halı (sünilik əksi). Qızın səsində bir təbiilik var idi. İ.Əfəndiyev
is. [ər.] İri nağara. Səhnənin dalından təbil və sinc səsi gəlir. Ə.Haqverdiyev. [Cavanşir:] Qoy şeypurlar gurlasın, təbil səsləri dağları titrətsin
is. Təbil çalan çalğıçı. Təbilçi Qurban, Qara Məlikin gecələr xəlvətcə Təbrizə gəlib, Rüxsarə ilə görüşdüyünü Nəsrəddinə xəbər verdi
is. [ər.] 1. Söz, kəlmə, ifadə. 2. Yozma. □ Təbir etmək – yozmaq, məna çıxarmaq, məna vermək. Məhsəti xanımın hökumət əleyhinə olmasında şeir və sənət
is. [ər.] köhn. Təbiət elmləri
is. köhn. bax təbiətşünas
is. [ər.] Hər hansı bir əqidəni, nəzəriyyəni, biliyi və s.-ni yayma və dərindən başa salma. Elmi biliklərin təbliği
is. [ər. “təbliğ” söz. cəmi] Bir nəzəriyyəni, ideyanı, biliyi və s.-ni kütlə arasında yayma, təbliğ etmə
is. Təbliğatla məşğul olan adam. Kitabxanaçı həm də kitab təbliğatçısıdır. // Partiyanın qərarlarını mühazirə və müsahibələrində izah edən, siyasi məş
is. Təbliğat aparma, təbliğatçının apardığı ictimai iş
is. [ər.] Xoş xəbər, sevindirici hadisə, bayram və s. münasibətilə yazılı və ya şifahi gözaydınlığı. Təbrik məktubu
“Təbrikləmək”dən f.is
f. Təbrik etmək
is. [ər. təbrik və fars. …namə] Yazılı təbrik, təbrik məktubu. Yubiley münasibətilə təbriknamə göndərmək
is. [ər.] 1. Başqa bir dövlətin ərazisini zəbt etmək, azadlığını əlindən almaq və ya məhdudlaşdırmaq, demokratiyanı boğmaq və irticaçı rejimlər yaratm
bax təcavüzkar
bax təcavüzkarlıq
is. və sif. [ər. təcavüz və fars. …kar] Təcavüz edən, təcavüz (hücum) edən tərəf; qəsbkar, təcavüzçü
zərf Təcavüzkar kimi; qəsbkarcasına. Təcavüzkarcasına hərəkət etmək. // Düşməncəsinə
is. Təcavüz etmə, təcavüz siyasəti, başqa dövlətin torpağını tutmaq üçün onun üzərinə hücum etmə; qəsbkarlıq
is. [ər.] Təzələtmə, yenilətmə
is. [ər.] Yenilənmə, təzələnmə
is. [ər.] Əyan olma, görünmə, təzahür etmə
is. [ər.] Bir şeyin maddi, cismani ifadəsi, təzahürü. □ Təcəssüm etmək – görünmək, göz önünə gəlmək, cismani şəkildə təzahür etmək, canlanmaq
is. [ər.] Lazımi şeyləri tədarük etmə, hazırlayıb vermə. □ Təchiz etmək – lazım olan şeyləri vermək, təmin etmək
is. [ər. “təchiz” söz. cəmi] Hər hansı təşkilat və ya əhalinin maddi ehtiyaclarını təmin etmək üçün lazım olan şeylərin, avadanlıq və s
is. Təchizat orqanları işçisi, təchizat idarəsi işçisi, təchiz etməklə məşğul olan (idarə, işçi)
is. [ər.] klas. 1. Tələsdirmə. □ Təcil etmək (qılmaq) – tələsmək. Əksiliyini budur yəqin bil; Bəs qılma dəxi işində təcil
is. [ər.] klas. Möhlət vermə, müəyyən bir vaxta qədər təxir etmə
zərf [ər.] Təcili (surətdə), tələsik, tez-tələsik, yubanmadan. Məşədi Əsgər təcilən [müsafirə] tərəf yan alıb çamadanını aparmaq üçün öz dili ilə ona
zərf [ər.] 1. Tələsik, tez, dərhal, əlüstü, çapıq. Təcili cavab. Adamlar təcili hazır oldular. – [Kərəm] Qaragözə təcili çay hazırlatdı… M
is. [ər.] ədəb. Cinas üzərində qurulub əsasən üç, bəzən də beş bənddən ibarət klassik və aşıq ədəbiyyatında işlədilən lirik şeir formalarından biri
is. [ər.] Ayırma, təkləmə. □ Təcrid edilmək (olunmaq) – ayrılmaq, başqalarından ayrı saxlanmaq, təklənmək
is. [ər.] 1. Sınama, sınaq, yoxlama. Təcrübə uçuşu. Təcrübə müddəti. Təcrübə məşğələləri. – Bu ildən təcrübə üçün xüsusi bir sahədə əkməyə icazə verdi
is. 1. Təcrübə keçən, praktikant. Təcrübəçi tələbə. // Ba x stajçı. Təcrübəçi çilingər. Təcrübəçi toxucu
is. Təcrübə ilə məşğul olma, təcrübəçinin (2-ci mənada) gördüyü iş; təcrübə işi. Təcrübəçiliklə məşğul olmaq
“Təcrübələnmək”dən f.is
f. Təcrübə qazanmaq, təcrübəli olmaq, təcrübə əldə etmək. “Yatağan” balıqlar artıq “təcrübələnmişdilər”
sif. Bir işdə, ixtisasda, sənətdə, peşədə təcrübəsi, biliyi, vərdişi, böyük səriştəsi olan. Təcrübəli müəllim
is. Təcrübəli olma, təcrübəli adamın hal və keyfiyyəti. Həkimin təcrübəliliyi
sif. Təcrübəsi, biliyi, vərdişi olmayan və ya az olan. Təcrübəsiz usta. – …Onda da bu quşlar təcrübəsiz və əsəbi ovçunu diksindirər… M
is. Təcrübənin olmadığı hal, təcrübənin olmaması. Təcrübəsizlikdən qəzaya yol vermək
sif. [ər.] Təcrübəyə aid olan, təcrübə üçün olan, təcrübə ilə bağlı olan; əməli, təcrübi. …K.A.Timiryazev birinci dəfə olaraq enerjinin saxlanması qan