is. Əkmə işi və tərzi
1. sif. Anadan cüt olan, cüt doğulan. Əkiz uşaqlar. Əkiz (z.) doğmaq. – Çobanlar bəzən qucaqlarındakı əkiz quzunu soyuqdan qorumaq üçün ərklə Səfər ki
is. Əkiz olma halı. Əkizlik iki adamın bir-birinə oxşamasını tələb etmir
bax əkiz 2-ci mənada. [Pəri nənə:] [Hümmətin] bir böyük külfəti vardı. Südəcər, əkiztay, cin çolpası kimi zılğazılğa bir-birinə qarışmışdı
bax əkiztay(ı). Hündür, alçaq deyil, orta boyludur; Deyəsən, mənimlə əkiztaylıdır. Molla Cümə
is. [ər.] köhn. Fotoqrafın köhnə adı
is. [ər. əkkas və fars. …xanə] köhn. Fotoqrafiyanın köhnə adı
is. [ər.] Çiçəklərdən və ya yarpaqlardan dairə və ya tac şəklində hörülmüş bəzək; çələng. Canlı çiçəklərdən düzəldilmiş əklil
1. “Əkmək1”dən f.is. Şitil əkmə. 2. sif. Əkilmiş, əkilən. Əkmə ot
f. Hiylə və tədbirlə yola salmaq, yanından uzaqlaşdırmaq, rədd etmək, başdan eləmək. Hərif qonağını, deyəsən, əkdi
f. 1. Sürülmüş yerə toxum atmaq, toxum səpmək. Nə əkərsən, onu biçərsən. (Ata. sözü). [Əyyar:] Onlar səndən də güclüdür; Əkin əkir, naxır güdür… A
is. Çörək. [Üçüncü satıcı:] Qızarmış tazə əkmək, tazə qaymaq; Çapuq gəl, durma gəl, fürsətdir ancaq. H
is. [ər.] köhn. Ətraf, tərəf, cəhət, ətrafdakı yerlər. Çox çəkmədi ki, ətraf və əknafda aclıq başladı
sif. [ər.] klas. Kəramətli, comərd, alicənab
[ər.] 1. is. Bir şeyin işıq şüalarının sınması nəticəsində hamar, parlaq səth, güzgü, su və s. üzərində görünən şəkli, surəti
is. [ər.] xüs. Cərəyanın əksinə olan cərəyan
is. [ər.] xüs. Görülən işin əksi, ziddi
[ər.] bax əks-hücum
is. [ər.] hərb. Hücuma qarşı olan hücum, hücum edən düşmənə qarşı hücum. Ani əks-hücum. Əks-hücuma keçmək
is. [ər.] hüq. İddiaya qarşı irəli sürülən iddia
is. [ər.] xüs. Hər hansı bir istiqamətin əksi, ziddi. Əks-istiqamətdə hərəkət etmək. Əks-istiqamətə yönəltmək
is. [ər.] Düşmən agenturasına qarşı durmaq, casusluq, təxribatçılıq və s. ilə mübarizə aparmaq üçün təşkilat
is. Düşmən agenturasına qarşı mübarizə aparan kəşfiyyatçı
is. [ər. əks və fr. maneoeuvre] hərb. Düşmənin manevrinə qarşı manevr
is. [ər.] 1. Qayalara, bina tağlarına və s.-yə toxunandan sonra təkrar qayıdan və eşidilən səs. Musiqinin əkssədası
is. [ər.] Bir tədbirə qarşı görülən tədbir
is. [ər.] Təklifə qarşı təklif
is. [ər.] Təsirə əks olan təsir. Təsir əks-təsirə bərabərdir
is. [ər.] Təzyiqə qarşı təzyiq
is. [ər.] Zərbəyə qarşı zərbə
1. is. xüs. İşıq və ya istilik şüalarını, elektromaqnit dalğalarını əks etdirmək üçün cihaz. Avtomatın fənərinin əksetdiricisi
is. xüs. Səs, işıq və s.-nin bir yerə dəyib geri qayıtması; inikas
sif. [ər.] Ən çox, lap çox, həddən ziyadə, ümumiyyətlə. Əksər hallarda (çox hallarda). – Gərçi var iş qanan kişi tək-tək; Əksəri-xalq əvamdır, bişək
zərf [ər.] Çox vaxt, çox zaman, çox hallarda. Əksərən onu axşamlar görmək olur. – Cəmilə Arzu qızı əksərən atasının öhdəsinə buraxırdı
is. [ər.] Çoxluq, ən böyük hissə. Böyük əksəriyyət. Camaatın əksəriyyəti. Əksəriyyət etibarilə. Adamların əksəriyyəti bu cür geyinir
bax əskik. Əksik olmaz Koroğlunun qovğası; Düşər paşalarla cəngi, davası. “Koroğlu”. Şirvanda olan handa bir əksik gözəlin; Bir qəmzəsi yüz huriyü qıl
zərf. 1. Tərsinə, ziddinə. Əksinə hərəkət etmək. Bəzən əksinə olur. – …Gün dağlara düşəndə, günün şəfəqi dağların gah bu tərəfini şölələndirib o tərəf
is. [ər.] Öz hakimiyyətlərini saxlamaq, inqilabdan əvvəlki üsul və qaydaları bərpa etmək üçün istismarçı siniflərin inqilaba qarşı mübarizəsi
1. sif. Əksinqilaba xidmət edən, əksinqilab tərəfdarı. Əksinqilabçı partiyalar. Əksinqilabçı dəstələr
is. Əksinqilabçı mahiyyətdə olma, əksinqilaba xidmət etmə
sif. İnqilab əleyhinə yönəldilmiş, ona zidd, düşmən olan; əksinqilabçı. Əksinqilabi çıxışlar. Əksinqilabi cinayət
is. 1. Əks şeyin halı. 2. Ziddiyyət, uyğunsuzluq, məntiqsizlik. Fikirlər arasında əkslik. 3. fəls. Aralarında ziddiyyət olan əşya, hadisə, ya proseslə
is. [ər. “iqlim” söz. cəmi] köhn. Ölkələr, iqlimlər, vilayətlər. [Firənglər] … sənaye işlətməyə iqdam edib, … əmtəə hazır edib Firəngistanda və sair ə
is. [ər. “əqidə” söz. cəmi] klas. Əqidələr, inamlar. Əgər bu halət, yəni ittifaq sənə müyəssər olsaydı, özünə bir fikir çəkərdin və özünə puç əqayidin
[ər.] rəs. köhn.: əqd etmək – bağlamaq. İki dövlət müqavilə əqd etmişdi. Əqd edilmək (olunmaq) – bağlanmaq
zərf. [ər.] Qabaq, əvvəl, irəli. [Şair Hacı Nuru:] …Avar ləzgisi altmış il bundan əqdəm Xanbutayın sərkərdəliyi ilə Nuxanı gəlib çapdığını nəzm etmişə
sif. [ər.] klas. Ən müqəddəs, çox müqəddəs. Çeynənildi millətin, neylim, hüquqi-əqdəsi; Ya ki heç bir yerdə yoxdur hörməti, şəni, səsi
is. [ər. əqd və fars. …xan] köhn. Dini qaydalar üzrə kəbin kəsmək ixtiyarı olan, kəbin kəsən adam
is. köhn. Kəbinkəsmə, nikahoxuma