zərf Azacıq, güclə, çətinliklə. Tozun və küləyin təsirindən fənərlərdə yanan lampaların işığı bulud dalğasında ulduz kimi ancaq-ancaq görünür(dü)
is. Bir şey haqqında verilən təntənəli vəd, söz. // Sədaqətə riayət etmək haqqında rəsmi və təntənəli vəd
and-aman eləmək – bir şeyi inkar və ya təsdiq etmək üçün and içmək, dəlillər və sübutlar gətirib inandırmağa çalışmaq
is. köhn. Keçmişdə məhkəmədə və s.-də başqasının yerinə and içən inanılmış və nüfuzlu adam
is. Müəyyən əhd, şərt üçün andlaşıb bir-birinə təntənəli vəd verən adamların hər biri
is. dan. Əsil mənası “sahibsiz, yiyəsiz mal, ölən bir şəxsin qohumlarına irs qoyub getdiyi mal, şey” olub indi, adətən, canlı dildə söyüş, qarğış yeri
f. 1. Anlatmaq, başa salmaq, qandırmaq. Payız gəlib xəzandır; Xəzan pərgar pozandır; Ürəkdə bir dərdim var; El-obaya yaz, andır
is. bot. Xalq təbabətində dərman kimi işlənilən bitki. Andız kökündən bəlğəmgətirici dərman hazırlanır
is. Andız bitən yer
“Andlaşmaq”dan f.is
qarş. Bir-birinə ürək qızdırıb inanmaq və bel bağlamaq haqqında bir-birinə təntənəli söz vermək, əhdləşmək
sif. And içərək üzərinə müəyyən vəzifə və s. götürmüş, and içmiş. Andlı iclasçılar institutu
[yun.] Gülməli və məzəli bir hadisə haqqında uydurma qısa hekayə; lətifə. Anekdot danışmaq
zərf [ər.] Birdən, gözlənmədən; bir anda, dərhal. Anən gəldi
[lat.] tib. Əsnəyin selikli qişasının və xüsusən badamcıqların iltihabı. Angina oynaq, böyrək və ürək xəstəliyinə səbəb ola bilər
“Anılmaq”dan f.is
məch. Yada salınmaq, xatırlanmaq, yad edilmək. Yazıçının xatirəsi anıldı
is. qəd. İstək, arzu, dilək. Gecəgündüz mənim anışım budur; Görüm Huri Pəhləvandan ayrılsın. (Qoşma)
sif. Ən az, ən qısa bir zamanda olan; bir anda, göz yumub açınca olub keçən. Ani təsir. Ani sükut. Ani ölüm
is. Bir an içində olan şeyin xassəsi, halı. // Müvəqqətilik, keçicilik. // Qəfillik, gözlənilməzlik
[lat.] İbtidai insanların hər bir şeyin ruhu olduğuna inanması, təbiət qüvvələrinə və hadisələrinə ruhi isnad verməsindən ibarət etiqadı (dini etiqadl
[fr.] Qabaqcadan hazırlanmış suallara cavab almaq üçün sorğu vərəqəsi. Anket doldurmaq. – [Heybət:] Ərizəmi oxudular
is. [fr.] Hər tərəfdən eyni bir dövlətin ərazisi ilə sərhədlənən və dənizlə sərhədi olmayan yer, torpaq
[fr.] Təyyarələrin saxlanması və cari təmiri üçün xüsusi tikili. Anqarlar istifadəsinə görə daimi, müvəqqəti və yığılıbsökülən ola bilər
qarş. Ağız-ağıza verib, hamısı birdən anqırmaq, bağırmaq; bağırışmaq. Daxmaları yerə yatmış dağınıq kənddə eşşəklər anqırışır, xoruzlar banlaşır… S
“Anqırmaq”dan f.is
f. Bərk bağırmaq, böyürmək. Eşşək anqıranda itin başı ağrıyar. (Ata. sözü). – Təlxəklər bütün kələklərini meydana qoydular: … çaqqal kimi ulaşdılar, b
is. Eşşək səsi, eşşək bağırtısı. Uzaqdan anqırtı səsi gəlir. // Ümumiyyətlə, bərk səs, bağırtı. İki yüz il idi ki, yatmışdım Təbrizdə … nə maşın çığır
“Anqırtmaq”dan f.is
icb. 1. Anqırmağa, qışqırmağa, bağırmağa məcbur etmək; bağırtmaq. 2. məc. isteh. Ağlatmaq, böyürtmək
is. 1. zool. Uzunboğazlı, ördəyə oxşar, tutqun qırmızı rəngli caydaq quş. Anqut köçəri quşdur, lakin qışlayanları da olur
sif. dan. Çox arıq; boğazı incəlmiş, uzunboğaz (adam haqqında)
“Anladılmaq”dan f.is
məch. Başa salınmaq, qandırılmaq, bildirilmək
is. Düşüncə, qanacaq, mərifət, dərrakə. [Ağa Qurban:] Bizim bu yekəpapaqlarda anlaq nə gəzir, gedirlər bazara, gəlirlər evlərinə, bir az zəhrimar yeyi
sif. Düşüncəli, qanacaqlı, mərifətli, dərrakəli. Anlaqlı adam. Anlaqlı uşaq
is. hüq. Şəxsin öz hərəkətlərini ölçüb-biçmək və ya özünü idarə etmək qabiliyyəti. Cinayət etmiş şəxsin anlaqlığı
sif. Düşüncəsiz, qanacaqsız, mərifətsiz, dərrakəsiz. [Nizami:] Qədim mədəniyyət tarixini unudan … adamlara ya anlaqsız, yainki əcnəbi puluna satılan a
is. Düşüncəsizlik, qanacaqsızlıq, mərifətsizlik, dərrakəsizlik. Anlaqsızlıq vəziyyəti
“Anlamaq”dan f.is
f. 1. Başa düşmək, qanmaq, düşünmək, dərk etmək. Sözün mənasını anlamaq. Bu söhbətdən heç bir şey anlamadım
sif. Qanmaz, mərifətsiz, şüursuz, qanacaqsız; kobud. Anlamaz adam. // İs. mənasında. Əğyar ilən çıxıb seyrə dərməsin; Layiq olmaz anlamaza bənövşə
is. Qanmazlıq, şüursuzluq, mərifətsizlik, qanacaqsızlıq, kobudluq
sif. Aydın, başa düşülən, hamının başa düşəcəyi şəkildə olan. Biz … hamının qəlbinə yol açan, aydın, anlaşıqlı və sadə bir dildə yazılmış şeirlər yara
ara söz. Yəqin ki, ehtimal ki, görünür ki
“Anlaşılmaq”dan f.is
məch. Başa düşülmək, dərk edilmək; məlum olmaq, aydın olmaq. Onun sözlərindən heç bir şey anlaşılmadı
sif. Başa düşülməyən və ya başa düşülməsi çətin olan, mənası aydın olmayan. Anlaşılmaz söz. Anlaşılmaz fikir
is. 1. Anlaşılmaz şeyin halı. 2. Bir-birini anlamama, başa düşməmə, yaxud yanlış başa düşmə və bunun nəticəsində törəyən hal, keyfiyyət
“Anlaşmaq”dan f.is. Sülhü möhkəmləndirmək üçün bütün imkanlardan istifadə edilir, dövlətlər arasında səmimi anlaşmaya və xeyirxah münasibətlər yaranma