Sinif
Sinif (class) – obyekt-yönlü proqramlaşdırmada: bir anlayış çərçivəsində mövcud ola bilən və spesifik xarakterli elementlər qrupunu (obyektləri) təsvir edən ümumiləşdirilmiş kateqoriya. Proqramın siniflər konsepsiyasını insanların gündəlik həyatda, çox zaman şüuraltı istifadə etdikləri müxtəlif növ təsnifatlarla müqayisə etmək olar; örnək olaraq maddi dünyanın strukturunu müəyyən edən məlum “heyvan”, “bitki” və “mineral” kateqoriyalarını göstərmək olar. Proqramın sinifləri kimi bu kateqoriyalar da, onlara daxil olan obyektlərin tiplərini və onların davranış üsullarını müəyyən edir. Obyekt-yönlü proqramlaşdırmada siniflərin təyin olunması, C və Pascal kimi dillərdə tiplərin təyin olunması ilə oxşardır.
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Biznes
Müəssisə — mülkiyyət formasından asılı olmayaraq ictimai tələbatın ödənilməsi və mənfəət əldə edilməsi məqsədilə məhsul istehsal edən, satan, müvafiq iş və xidmətlər yerinə yetirən hüquqi şəxs olan müstəqil təsərrüfat subyektidir.
Müəssisə termini aşağıdakı üç termini özündə əks etdirir:
Maşın və bu kimi istehsal ünsürlərini çalışdırmaq, yəni, onlara iş gördürmək üçün bir vasitədir;
Müxtəlif iş və fəaliyyətlərin yerinə yetirildiyi yer, iş yeri;
Maddi və fəal elementlərdən (texnika, sərmayəvə işçilər) əmələ gələn bir istehsal vahididir.
Müəssisə anlayışının hər üç tərifində fəal, yəni istehsaledici bir hərəkətdə və fəaliyyətdə olma görünür. Ancaq birinci yalnız texniki, ikinci və üçüncüsü kütləyə (xalqa) və texnikaya aid xüsusiyyətlərə malikdir.
Birinci mənada alət və maşın kimi texniki vasitələrdən istifadə, onlara iş gördürmə anlaşıldığı kimi, bir dükan, mağaza, fabrik və s. kimi də iş yerlərini fəaliyyətdə olub-olmadığı da düşünülür. Müəssisə sözünün bu anlamı dinamik bir xüsusiyyətə malikdir.
İkinci mənada fabrik, büro, dəftərxana, ticarətxana və bu kimi terminlərin ifadə etdiyi işlərin göründüyü kimi yerlər müəyyənləşir ki, bu da, müəssisənin statik bir məna daşıdığını göstərir.
Üçüncü mənada isə elmi hərəkətlərin olduğu yer deyil, bu hərəkətləri görmək üçün müəyyənləşdirilmiş təşkilat başa düşülür.
== Müəssisənin quruluşu ==
Müəssisə — ölkə iqtisadiyyatının ilkin halqası olub, müəyyən mülkiyətə və kollektiv əməyə əsaslanan ictimai tələbatı ödəmək və mənfəət əldə etmək məqsədilə məhsul istehsal edən, iş və xidmətlər göstərən, istehsal-texniki, təşkilati və iqtisadi vəhdətə malik olan hüquqi şəxs statuslu istehsal təsərüfat vahididir.
Hakim sinif
Hakim sinif və ya iqtidar sinfi, hakimiyyəti və idarəçiliyi əlində saxlayan və cəmiyyətin gedişatını istiqamətləndirən sosial sinfi nümayiş etdirən termindir. Marksist terminologiyaya görə, bu təbəqə burjuaziya adlanır və o, dövlət aparatından və onun hüquq-mühafizə orqanlarından istifadə etməklə digər məzlum siniflərə, xüsusən də fəhlə sinfinə təzyiq göstərir.
Sosioloq C. Rayt Millsə görə, hakim təbəqə elitadan fərqlidir. Millsə görə, elita siyasi gücə malik kiçik qrupdur. Bu sinfə siyasətçilər, siyasi rəhbərlər və hərbi liderlər daxildir. Lakin hakim sinif sərvət, yaxud da zor gücündən birbaşa istifadəyə əsaslanır və təhsildən tutmuş hökumət siyasətinə qədər geniş spektri əhatə edir.
Qatırquyruğu (sinif)
Qatırquyruğu (lat. Equisetopsida) — qatırquyruğukimilər şöbəsinə aid bitki sinfi.
Qatırquyruğu sinfi anatomik quruluşunda artrostelin və vegetativ yarpaqlarla bilavasitə bağlı olmayan qalxancıqşəkilli sporangioforların olması ilə xarakterizə olunur. Bu sinfə 2 sıra məhv olmuş kalamitlər (Calamitales, Calamostachyales) və hazırda yaşayan qatırquyruğular (Eguisetales) daxildir.
Salplar (sinif)
Salplar (lat. Desmomyaria və ya Salpae) — Tunikalılar yarımtipinə aid sinif. Adətən okean səthi sularında qidalanırlar (bir neçə yüz metr dərinliyə qədər).
Bitki planktonu ilə qidalanırlar. Bəzi balıqların və dəniz tısbağalarının qidasını təşkil edir.
Saqovniklər (sinif)
Saqovniklər (lat. Cycadopsida) — bitkilər aləminin cycadophyta şöbəsinə aid bitki sinfi.
Sosial sinif
Sosial sinif — cəmiyyətlər və ya mədəniyyətlər daxilində mövcud olan fərdlər və ya qrupların arasındakı iyerarxik fərqlərə (və ya təbəqələşməyə) əsaslanır. Burada əsasən, fərdlər sinif daxilindəki iqtisadi mövqelərinə, təbəqələşmə sistemi daxilində isə bir-biri ilə oxşar olan siyasi və iqtisadi maraqlarına görə qruplaşdırılırlar.
Əksər cəmiyyətlərdə, xüsusən də milli dövlətlərin mövcud olduğu cəmiyyətlərdə sosial sinfi xüsusiyyətlərin nümayiş etdirildiyi görülür. Lakin siniflər universal bir hadisə deyildirlər. Bir çox ibtidai icma quruluşu formasında yaşayan ovçu-yığıcı cəmiyyətlərdə sosial təbəqələşmə mövcud deyildir. Bu cür cəmiyyətlərdə çox zaman daimi liderlər də mövcud olmur və cəmiyyət üzvləri özləri də iyerarxik güc strukturlarına bölünməkdən çəkinirlər.
Archer, Louise et al. Higher Education and Social Class: Issues of Exclusion and Inclusion (RoutledgeFalmer, 2003) (ISBN 0-415-27644-6)
Aronowitz, Stanley, How Class Works: Power and Social Movement Arxivləşdirilib 2023-04-08 at the Wayback Machine, Yale University Press, 2003. ISBN 0-300-10504-5
Barbrook, Richard. The Class of the New (paperback).
İynəyarpaqlılar (sinif)
İynəyarpaqlılar (lat. Pinopsida) — çılpaqtoxumlular şöbəsinə aid bitkilərin ən geniş yayılmış sinfi.
Coniferophyta
Coniferae
Toxumlu bitkilərin daş kömür dövründə meydana gəlmiş qədim qrupudur. Bəzi fəsilələrinin qalıqları yalnız qazıntı halında məlumdur. 8 fəsiləyə (55 cinsə) daxil olan 600, o cümlədən respublikamızda 9 (2 şam, 6 ardıc, 1 qaraçöhrə) növü yayılmışdır. Həmişəyaşıl, bəzən yarpağıtökülən ağac, nadir hallarda kollardır. Əksəriyyətində mikoriza müşahidə edilir. Yarpaqları oturaq iynəvarı, pulcuqvarı, bəzən lövhəli-lansetvari və s. olur. Strobilləri (generativ orqan) ayrı-cinsiyyətlidir.
İşçi sinif
İşçi sinif və ya İşçi təbəqə — işçi qüvvələrini sataraq yaşayan və istehsal vasitələrinə sahiblənməyən bütün maaş alanların daxil olduğu sosial sinif.
Almaniya filosofu Karl Marksa görə, işçi sinfin xarakteristikasının əsas xüsusiyyəti işçi qüvvənin izafi dəyər yaratması, yəni istehsal vasitələrinin sahiblərinə maddi məqsədlərdən asılı olmayaraq mənfəət qazandırmasıdır. Məsəlüçün, həkimlər özəl müəssisədə işləyirlərsə onlar işçi sinfin üzvüdürlər, ancaq onlar dövlət xəstəxanası kimi sahibinə mənfəət qazandırmağa çalışmayan müəssisələrdə işləyirlərsə bu zaman onlar işçi sinfin üzvləri deyillər.
Bəzi geniş interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist müəssisələrdə maaşla işləyən hər bir işçini təmsil edir. Bəzi dar interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist sənayedə, tikinti, nəqliyyat və kənd təsərrüfatı sahələrində fiziki işə cəlb olunan "göy yaxalıq" işçilərini təmsil edir.
Dar interpretasiyalara əsasən, menecer, baxmayaraq ki bir işçidir, işçi sinifə daxil deyil, çünki o, idarəçilər qrupuna daxildir. Fiziki işə cəlb olunan fermer işçi sinfin bir üzvü deyil, çünki o, öz müəssisəsinə, yəni fermasına mənfəət qazandırmaq üçün fiziki işə cəlb olunub. Klerk fiziki işə cəlb olunmayan bir işçidir və işçi sinifə yox, idarəçilər qrupuna daxildir.
История рабочего класса России (1861—1900) location=Moskva (rus). SSRİ Tarix İnstitutu.
Sinif 83
Sinif 83 filmi (ing. Class of 83) — Rejissor Atul Sabarval tərəfindən ekranlaşdırılacaq 2020 Netflix internet serialıdır. Serial Unudulmuş ordu serialından sonra Xanın istehsal etdiyi ikinci filmdir.Serial şərəflə və əxlaqla yaşamağa mane olanlarla mübarizə aparan Polis Akademiyası müəllimi Bobbi haqqında danışır. Sinif 83 filmi Qan serialından sonra Şahrux və Qauri Xanın yaratdığı Red Chillies Entertainment ilə Netflix arasında olan ikinci əməkdaşlıq bəhrəsidir. Serialın çəkilişləri 2019-cu ilin mayında başlayıb.
Kolon (sinif)
Kolon (lat. colonus, coloni) — Roma imperiyasının tənəzzülü zamanı və Bizansda asılı kəndli.
Vətəndaşların sosial-iqtisadi sinfi kimi kolonlar ən çox Qərbi Roma imperiyasında, ilk növbədə Roma Qalliyasında şimal yarısında geniş yayıldı, burada kolonlar əslində klassik feodalizm dövrünün asılı kəndlilərinin sələflərinə çevrilmişdir. Bu formalarda formalaşan kolonlar imperiyanın süqutundan sonra sağ qalmış və barbar krallıqlarında eyni formada mövcud olmağa davam etmişdir. Feodalizmin son qurulması dövründə kolonlar tədricən təhkimçilər sinfinə keçmişdilər.
Klassik Roma hüquqşünasları icarə və işə götürmə fəslində koloniyalardan bəhs edir və buna görə də kolonat hələ də xüsusi hüquq sahəsinə aid idi. Müqavilənin müddəti başa çatdığı halda torpaq sahibi sütunu çıxara bilər və kolon ya torpağı tərk edə bilər, ya da torpaq sahibi ilə razılaşaraq müqaviləni davam etdirə bilər. Buna baxmayaraq, Böyük Konstantinin dövründə kolonlar artıq becərdikləri və istifadəsi üçün torpaq sahibinin xeyrinə müəyyən vəzifələr daşıdıqları torpağa bağlı insanlar idi.
== İstinadlar ==
== Əlavə ədəbiyyat ==
Колонат // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.).
Səkkizinci sinif
Səkkizinci sinif (ing. Eighth Grade) — Bo Bernemin 2018-ci ildə yeniyetməlik haqqında çəkdiyi komediya-dram filmi. Filmin baş rolunda Elsi Fişer çıxış edir. Film utancaq və orta məktəbdə çoxlu dostu olmayan Kayla adlı yeniyetmə qızdan bəhs edir. O, özünə inamı ilə mübarizə aparır və cəmiyyətə uyğunlaşmağa çalışır. Film onun səkkizinci sinfin son həftəsindəki təcrübələrinə, o cümlədən hovuz şənliyinə qatılmasına və başqaları ilə əlaqə qurmağa çalışmasına diqqət yetirir.
Elsie Fisher — Kayla Day
Josh Hamilton — Mark Day
Emily Robinson — Olivia
Catherine Oliviere — Kennedy Graves
Jake Ryan — Gabe
Luke Prael — Aiden Wilson
Daniel Zolghadri — Riley
Fred Hechinger — Trevor
Imani Lewis — Aniyah
PEN15
A24 filmləri
eighthgrade.movie — Səkkizinci sinif rəsmi saytı
Eighth Grade — Internet Movie Database saytında.
Biznes Klasteri
Biznes klasteri (ing. business cluster) — xidməti fəaliyyətinin əsasları həmcins olan sahibkarlıq subyektlərinin, təminatçıların və əlaqədar digər təşkilatların xüsusi statusla coğrafi təmərküzləşməsi.
== Tarixi ==
İqtisadçıların aqlomerasiya (təmərküzləşmə) adlandırdığı anlayışın metodoloji tarixi Alfred Marşalın 1890-cı illərdəki tədqiqatlarına qədər gedir. Müasir dövrdə isə "Biznes klasteri" yaxud "Porter klasteri" termini əsasən amerikalı akademik Maykl Porterin 1990-cü ildə nəşr etdirdiyi "Ölkələrin rəqabət üstünlüyü" əsəri ilə təqdim olunmuş və ardınca elmi çevrələr tərəfindən qəbul edilərək məşhurlaşmışdır. İqtisadi proseslərdə müvəffəqiyyətin əldə edilməsində iqtisadiyyatın coğrafi aspektləri isə Paul Kruqmanın "Coğrafiya və ticarət" (1991) əsərində geniş şəkildə işıqlandırılmışdır. Məhz bu cürə tədqiqatlardan sonra biznes klasterləri dövlətlərin iqtisadi strategiyalarında öz yerini almağa başladı.
== Mahiyyəti ==
Maykl Porterə görə müasir qlobal iqtisadi proseslərdə rəqabət üstünlüyü əldə etməyin üsulu kimi bir qisim xüsusi faktorlar əhəmiyyət daşıyır. Məsələn, biznes subyektinin yerləşdiyi məkanın limana yaxın olması yaxud insan resursunun rəqiblərinə nisbətdə daha münasib qiymətlə çalışdırılması kimi nümunələr, xərcləri azaltmaqla rəqabət üstünlüyünü şərtləndirən başlıca amillərdir. Bu qəbildən olan üstünlüyü kortəbii haldan sistemli formaya transformasiya etmək üçün isə müəyyən inzibati tənzimləmərə ehtiyac duyulur. Biznes klasterləri rəqabət anlayışına təsir edən təkmil metodoloji yanaşma kimi məhz bu zərurəti qarşılamaq məqsədi güdür.
Biznes Universiteti
Bakı Biznes Universiteti — 1993-cü ildə yaradılan və Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən özəl ali təhsil müəssisəsi.
== Tarixi ==
Bakı Biznes Universiteti 1993-cü ildə təsis edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi yanında Dövlət Ali Ekspert Komissiyasının 13 mart 1993-cü il tarixli 7/3 saylı qərarı ilə rəsmi qeydiyyata alınaraq institut statusu ilə fəaliyyətə başlamışdır.
== Təhsil ==
Bakalavriat səviyyəsində təhsil müddəti bütün ixtisaslarda 4 il (8 semestr), qiyabi şöbədə isə 5 ildir (10 semestr). Tədris müddətində tələbələrə ixtisasları üzrə əsas və əlavə fənlər tədris olunur.
== Maddi-Texniki bazası ==
Universitetin bütün korpus və köməkçi binaları Yasamal rayonunda, 20 Yanvar və İnşaatçılar metrostansiyalarının arasında yerləşməkdədir. Həmçinin, universitetin kampusunda gəzinti Bağçası, elm parkı, meydan, idman stadionu, oyun meydançası və s. yerləşir.
=== Kitabxana ===
Bakı Biznes Universitetinin kitabxanası var. Burada çox sayda kitablar, dövri nəşrlər, audiovizual və kompüter məlumatı vardır.
Biznes analitikası
Biznes analitikası rəhbər işçilər, menecer və digər korporativ son istifadəçilərə əsaslandırılmış biznes qərarları qəbul etməkdə kömək edən faydalı məlumatların təqdim edilməsi və verilənlərin analizi üçün texnoloji prosesdir. Biznes analitikası analitik nəticələrin alınması üçün operativ işçilərə, qərar qəbul edən korporativ səxslərə əlçatan olan daxili sistem və xarici mənbələrdən məlumatları toplayan, onların təhlilini, həmin verilənlərə sorğuları işləyib hazırlayan və yerinə yetirən, həmçinin hesabat, informasiya paneli, vizual verilənlər yaratmağa imkan verən geniş spektrli alətlər, tətbiqi proqramlar və metodologiyalardan ibarətdir.
Biznes idarəçiliyi
Biznesin idarə edilməsi biznesin idarə olunmasını öyrədən elm sahəsidir. O, biznes əməliyyatlarına nəzarətin bütün aspektlərini əhatə edir. O, həmçinin idarəetmə və liderlik baxımından mühasibat uçotu, maliyyə, layihənin idarə edilməsi və marketinqi əhatə edən sahələri də əhatə edir. Henri Fayol (1841-1925) menecerin bu “funksiyalarını” “idarəetmənin beş elementi” kimi müəyyən etmişdir.
Biznes iqtisadiyyatı
Biznes iqtisadiyyatı — tətbiqi iqtisadiyyatın bir sahəsi olub, iqtisadi nəzəriyyədən və riyazi metodlardan istifadə etməklə müəssisələri, müxtəlif biznes bölmələrinin diversifikasiyasına şərait yaradan faktorları və həmçinin firmaların əmək, kapital və əmtəə bazarları ilə əlaqələrini öyrənir.
Biznes jurnalistikası
Biznes jurnalistikası və ya işgüzar jurnalistika — cəmiyyətlərdə baş verən iqtisadi və maliyyə fəaliyyətlərini və dəyişiklikləri izləyən, qeyd edən, təhlil edən və şərh edən jurnalistikanın bir növüdür. Mövzular iqtisadiyyatla əlaqəli bütün ticari fəaliyyətlərin bütün sahələrini geniş şəkildə əhatə edir. Jurnalistikanın bu sahəsində jurnalistlər, biznesin bütün sahələrində baş verən hadisələr, statistik məlumatlar, valyuta ilə əlaqəli mövzularda xəbərlər və geniş məqalələr təqdim edir. Qəzet, jurnal, radio və televiziya xəbər şoularının əksəriyyətinə biznes seqmenti daxildir. Ətraflı və dərin işgüzar jurnalistika xüsusi olaraq iş və maliyyə jurnalistikasına həsr olunmuş nəşrlərdə, radioda və televiziya kanallarında görünə bilər.
== Tarixi ==
İşgüzar jurnalistika orta əsrlərdən etibarən tanınmış ticarət ailələrinin bir-biri ilə əlaqə yaratdığı dövrdən yaranmağa başladığı güman olunur
XVIII əsrin əvvələrində "Robinson Cruse" əsəri ilə tanınan yazıçı Daniel Defo biznes və iqtisadi xəbərlər yayımlamağa başladı.1882-ci ildə Charles Dow, Edward Jones və Charles Bergstresser Wall Street boyunca bizneslə məşğul olan ailələrin evlərinə telqraf vasitəsilə biznes xəbərlərini çatdırırdılar. Və 1889-cu ildə The Wall Street biznes haqqımda jurnal nəşr etməyə başladı. Dövrünün tanınmış yazar Ida Tarbell özünü bu sahədə jurnalist hesab etməsə də, 1902-ci ildə Standard Oil Co haqqında yazdığı məqalə günümüzdə də istifadə olunan biznes xəbərlərinin formalaşmasına böyük töhfə vermişdir.1990-cı illərdə fond bazarına daha geniş investisiya qoyuluşu ilə işgüzar jurnalistika geniş yayılmışdır. The Wall Street jurnalı, işgüzar jurnalistikanın qabaqcıl nümunələrindən biridir və həm tiraj baxımından həm də orada işləyən jurnalistlərə hörmət baxımından Amerika Birləşmiş Ştatlarının ən yaxşı qəzetlərindən biridir.
== Əhatə dairəsi ==
Biznes jurnalistikası, əksər inkişaf etmiş ölkələrdə geniş yayılsa da , inkişaf etməkdə olan və inkişafdan geri qalmış ölkələrdə çox məhdud bir rola malikdir.
Elektron biznes
Elektron biznes və ya e-biznes (en. Electronic business, ru. e-бизнес) — elektron ticarətlə müqayisədə daha geniş anlayış olub, İnternetdə öz veb-saytına, virtual mağazaya, təşkilatın idarıetmə sisteminə, elektron reklamdan istifadəyə, marketinqə, "biznes-biznes" (B2B) və "biznes-istehlakçı" (B2C) modellərinə malikdir.
Elektron-biznes mal və xidmətlərin elektron ticarətini özündə birləşdirir. Elektron biznes mal və xidmətlərin reklamını və hərəkətini, məhsulun bazardakı rəqabətədavamlılığının öyrənilməsini, sifarişin qəbulunu, malın daşınması və çatdırılmasını, istehsalçı və istehlakçı arasında hesablaşmaların həyata keçirilməsini yerləşmə məkanından asılı olmayaraq İnternet şəbəkəsi vasitəsilə həyata keçirir.
== Yaranma səbəbi və xüsusiyyətləri ==
İnformasiya texnologiyaları və sistemlərinin sürətlə inkişafı, şəbəkə texnologiyalarının geniş tətbiqi yeni sahə olan elektron-biznes sahəsinin yaranmasına səbə olmuşdur. Elektron-biznes sahəsi özlüyündə adi biznes sahəsinə aid olan bütün sahələri demək olar ki, əhatə edir. Bu baxımdan artıq fiziki və informasiya məhsullarının satışının, bank, maliyyə, kredit əməliyyatlarının geniş spektrdə elektronlaşdırılması həyata keçirilir. Beləliklə, elektron-biznes əslində ənənəvi biznes proseslərin yeni informasiya texnologiyaları və sistemlərinin, şəbəkə texnologiyalarının. Onların vasitə və imkanlarının aparılması ilə həyata keçirilən prosesdir.
Məhsul (biznes)
'Marketinqdə məhsul' — bazara təqdim edilə bilən və istehlakçıların ehtiyaclarını ödəyəcək bir məhsul və ya xidmət. Məhsullar maddi və qeyri-maddi olaraq bölünür. Sonunculara səyahət agentliyi xidmətləri və ya iş mühasibatı kimi xidmətlər daxildir. Bazarda olan bütün məhsullar təmiz mallardan təmiz xidmətlərə qədər dəyişə bilər. Təmiz xidmətlər, bir məhsulun əldə edilməsini müşayiət edən bütün fayda və satınalmaların əhəmiyyətli bir hissəsi hesab olunur, buna görə də xidmətin inkişafı və əlaqədar rəqabət işin vacib bir hissəsinə çevrilir.
Bir məhsul maddi və ya qeyri -maddi olaraq təsnif edilə bilər. Maddi bir məhsul, bina, nəqliyyat vasitəsi, qadjet və ya geyim kimi toxunmaqla qəbul edilə bilən fiziki bir obyektdir. Qeyri-maddi məhsul, sığorta polisi kimi yalnız dolayı yolla qəbul edilə bilən bir məhsuldur. Xidmətlər geniş şəkildə dayanıqlı və ya qısamüddətli ola biləcək qeyri-maddi məhsullar kimi təsnif edilə bilər.
Sears, Roebuck və Company onlayn məhsul kataloqlarında məhsullarını "şöbələr" olaraq təsnif edir və sonra məhsullarını funksiyası və ya markası ilə potensial müştərilərə təqdim edir.
Şou-biznes
Şou-biznes (ing. Show business) — əyləncə sahəsində kommersiya fəaliyyəti, əyləncə sənayesi.
Aşağıdakılar "şou-biznes" sayılır :
audio və video məhsullar buraxan şirkətlər;
əyləncə sahəsində çalışan artist və bəzi idmançılar;
maliyyə gəliri əldə etməyə üstünlük verən kino, teatr, musiqi, televiziya sahələri.
Biznes logistika
Biznes logistikası — Biznes logistikasının təriflərindən biri "doğru məhsulun lazımi miqdarda və lazımi yerdə, lazımi qiymətə və lazımi vəziyyətdə düzgün müştəriyə çatdırılmasından" danışır. Biznes logistikası bütün sənaye sektorlarını özündə birləşdirir və layihənin həyat dövrlərinin, tədarük zəncirlərinin və nəticədə əldə edilən səmərəliliyin nəticəsini idarə etməyi hədəfləyir.
Biznes logistikası termini 1960-cı illərdən başlayaraq getdikcə qloballaşan təchizat zəncirində müəssisələrin materiallarla təchiz edilməsi və məhsulların göndərilməsinin mürəkkəbliyi səbəbindən inkişaf etmişdir və bu, təchizat zənciri logistikası adlanan mütəxəssislərin çağırılmasına səbəb olmuşdur.
Biznesdə logistikanın mənşə nöqtəsindən istehlak nöqtəsinə qədər materialların axını və saxlanmasını əhatə edən daxili fokus (daxil olan logistika) və ya xarici fokus ola bilər (bax. təchizat zəncirinin idarə edilməsi). İxtisaslı logistikanın əsas funksiyalarına inventarların idarə edilməsi, satınalma, daşınma, anbar, məsləhət və bu fəaliyyətlərin təşkili və planlaşdırılması daxildir. Logistlər təşkilatdakı resursları əlaqələndirmək üçün bu funksiyaların hər biri üzrə peşəkar bilikləri birləşdirirlər.
Logistikanın iki əsas fərqli forması var: biri nəqliyyat əlaqələri və saxlama qovşaqları şəbəkəsi vasitəsilə davamlı material axınını optimallaşdırır, digəri isə hansısa layihəni həyata keçirmək üçün resursların ardıcıllığını əlaqələndirir (məsələn, anbarın yenidən qurulması).
== Paylayıcı şəbəkənin qovşaqları ==
Distribyutor şəbəkəsi istehlakçı və ya sənaye mallarını istehsalçılardan istifadəçiyə çatdırmaq üçün bir neçə vasitəçi tələb edir. Vasitəçilər paylama zamanı məhsulların xərclərini qeyd edərdilər, lakin istehsalçılara nisbətən daha az nəqliyyat xərcləri təmin etməklə istifadəçilərə fayda verirlər.
Biznes turizm
Biznes turizm — həmçinin korporativ turizm (ing. corporate travel) — müxtəlif şirkətlərin işçiləri üçün işgüzar səfərlərin (işgüzar səfərlərin, ing. leisure travel) təşkili və idarə edilməsini təmin edən turizm sənayesinin sahəsi (rekreasiya turizmi ilə yanaşı, ing. business trips).
Korporativ tədbirlər və görüşlər sferası — MICE (ing. Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions) həm də işgüzar turizmlə birbaşa bağlıdır.
== Xüsusiyyətləri ==
Ümumi turizmlə müqayisədə biznes turizmi müxtəlif motivlər və biznes aspektləri tərəfindən qoyulan seçim azadlığına əlavə məhdudiyyətlərlə əhalinin daha kiçik bir hissəsinə çatır. İşgüzar turizm istiqamətləri daha çox biznes məqsədləri üçün əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etdirilmiş ərazilərə çevrilir (şəhərlər, sənaye rayonları və s.). Orta biznes turisti orta turistdən daha zəngindir və daha çox pul xərcləməsi gözlənilir.
Biznes turizmi əsas və ikinci dərəcəli fəaliyyət növlərinə bölünə bilər.