DOLAYI

Dolanmaq kəlməsi ilə qohumdur, “ətraf” mənasında işlədilir. Dolayı yolla, birbaşa deyil, kənar vasitələrin köməyi ilə iş görməkdir. Dolanbacsözü ilə kökdaşdır. Əvvəllər “ətrafına fırlanmaq” mənasını əks etdirən dol feili mövcud olub (indi dolma sözündə qalır). “Çevirmək”dən çevrə əmələ gəldiyi kimi, “dolamaq”dan da indi işlədilməyən dola ismi əmələ gəlib. –yı şəkilçisi isə dola ismini sifətə çevirib (buğda ismindən buğdayı sifəti düzəldiyi kimi, dola ismindən də dolayı sifəti əmələ gəlib). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

DOLANBAC
DOLÇA
OBASTAN VİKİ
Dolayı vergi
Dolayı vergi — özündə satılan məhsulların dəyərinə əlavə edilən məbləğlərdən gizli şəkildə vergi tutulmasını əks etdirir. Bu vergi növünə isə əlavə dəyər vergisi, aksizlər, gömrük rüsumları, alış və satış vergiləri daxildir. == Haqqında == Formalaşma mexanizmindəki fərqlərə görə vergilər iki növə ayrılır: birbaşa və dolayı vergilər. Dolayı vergilərin üstün cəhəti onların gizli, yəni belə desək qapalı olmasındadır. Bir çox insanlar dolayı vergi ödədiyinin fərqində olmadan belə vergi ödəyir. Belə ki, çox vaxt məhsulun dəyərinə dolayı verginin əlavə edildiyi qeyd edilmir. Bu sosial-iqtisadi nöqteyi-nəzərdən çox vacibdir. Dolayı vergi növünün sayəsində aşağı dəyərli məhsulları iqtisadi rasional səviyyədə dəstəkləmək mümkündür. Bu adətən spirtli içki və tütün məhsulları ilə baş verir. Gömrük rüsumları formasında olan dolayı vergilər dövlətə yerli məhsul istehsalçılarına təsir etməyə, əcnəbi rəqiblərdən qorumağa və onların dünya baazrına çıxmasına kömək edir.

Digər lüğətlərdə