Eyre

Ermənistan eyrenisi (lat. Eirenis punctatolineatus) — Suilanı fəsiləsinə aid ilan növü. Yetkin ilanların uzunluğu 49 sm-dir. Bədəninin müxtəlif nahiyələrində rənglər fərqlidir. Yuxarı hissə zeytuni-boz, balı-qırmızı, bəzən isə demək olarki qaradır. Bədənin ortanahiyyəsində 17 pulcuq vardır. Əsasən Cücülər, Hörümçəklər və digər Onurğasızlarla qidalanırlar. Ov zamanı başını geriyə çəkərək, ağzını geniş açaraq şikarını cəld şəkildə tutur və onu dərhal udur. Bu növə Cənubi Qafqazda, cənub-qərbi və cənub-şərqi Azərbaycan, cənubi Ermənistan, şərqi Türkiyə, qərbi İran və şərqi İraq ərazilərində rast gəlinir.

Eyrenis (lat. Eirenis) — Suilanı fəsiləsinə daxil olan ilan cinsi. Bu cinsə daxil ilanlarda uzunluq 30 sm-dən 70 sm arasında dəyişir. Onlara Şimal-şərqi Afrika, Aralıq dənizi və Egey dənizi hövzəsi ərazilərdə Qafqazdan şimal-qərbi Hindistana qədər olan ərazilərdə rast gəlmək olar. Azərbaycanda bu cinsə daxil olan Sakit eyrenis, Ermənistan eyrenisi və Xaltalı eyrenis kimi növləri yaşayır. Bu cinsə daxil olan növlər arasında ən iriləri — Eirenis modestus növüdür. Onlar əsasən Cənubi Qafqaz ərazilərində hündürlüyü 2000 metr yüksəkliyi olan ərazilərdə rast gəlinir. Onlar əsasən Cücülər və digər Onurğasızlarla qidalanır. Cins özü 18 növə bölünür: Eirenis africana — Afrika eyrenisi Eirenis aurolineatus Eirenis barani Eirenis collaris — Xaltalı eyrenis Eirenis coronella — Şleqel eyrenisi Eirenis coronelloides — Yana eyrenisi Eirenis decemlineatus Eirenis eiselti — Ayzelta eyrenisi Eirenis hakkariensis Eirenis levantinus Eirenis lineomaculatus — Ləkəli-zolaqlı eyrenis Eirenis mcmahoni Eirenis medus — Zolaqlı eyrenis Eirenis modestus — Sakit eyrenis Eirenis punctatolineatus — Ermənistan eyrenisi Eirenis rechingeri Eirenis rothii — Suriya eyrenisi Eirenis thospitis Bəzən bu cinsə Fars eyrenisidə daxil (Pseudocyclophis persicus, Eirenis persicus) edilir. Даревский И. С., Рябов С. А., Барабанов А. В. Атлас пресмыкающихся Северной Евразии (таксономическое разнообразие, географическое распространение и природоохранный статус).

Sakit eyrenis (lat. Eirenis modestus) — Suilanıkimilər fəsiləsinə, Eyrenis cinsinə aid ilan növü. Yetkin ilanların uzunluğu 60 sm təşkil edir. Quyruğu isə bədənindən 2–3 dəfə kiçikdir. Bədəni boz-qəhvəyi rəngdə olur. Quyruğu işiqlı rəngdə olur. Gözəl təlxə əsasən Egey dənizi, Aralıq dənizi sahillərində, Türkiyənin şərqi, Suriya, İran, İraq, Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan ərazilərində yayılmışdır. Rusiya ərazisində isə ancaq Dağıstanın dağlıq ərazilərində rast gəlinir. Gündüz saatları daşların və kolluqların arasında gizlənir. Gecə saatları aktivləşir.

Xaltalı eyrenis (lat. Eirenis collaris) — Eyrenis cinsinə aid ilan növü. Bədəninin uzunluğu 40 sm, quyruğu isə bədənindən 4–5 dəfə kiçikdir. Yuxarı hissəsi hissəsi boz-zeytunu, qəhvəyi-box və ya parlaq-qara rənglər vardır. Daşlı və qilli yarımsəhralarda yayılmışdır. Onlar 1500–1600 m yüksəkliklərə qədər yayıla bilir. Hörümçəklər, böçəklər və Cücülərlə qidalanır. Yumurta qoymaqla çoxalır. 4–8 arası yumurta qoyur. Əsasən 5 yumurta (17x19) qoyması ilə seçilir.