İSLAMLIQ, İSLAMÇILIQ

İslamçılıq və ya Siyasi İslam (الإسلام السياسي Islām siyāsī və ya الإسلامية al-Islāmīyah) şəxsi həyatı ilə yanaşı İslamı ictimai və siyasi sahələrdə də istiqamətləndirməyi hədəfləyən "siyasi-ideoloji cərəyanlar" olaraq ifadə olunur. Müasir dövrdə İslam dininə söykənən ideologiyadır. Siyasi İslam anlayışı ilə sinonim şəkildə istifadə olunsa da, bu həddən artıq olan və mədəni cəhətləri olan bir anlayışdır. Panislamizm, İttihad-ı İslam və İslamlaşma anlayışları ilə sinonim şəkildə istifadə edilmişdir. Köklərinə görə Cəmaləddin Əfqani və Məhəmməd Abduha əsaslanır. Bu mənada anti-imperialist bir çıxış qəbul edən bir ideologiya olaraq ortaya çıxmışdır. Osmanlı coğrafiyası üzərində çiçəklənən islamçılıq, əsasən XIX əsrin ikinci yarısında Namık Kamal və Ali Suavi kimi Gənc Osmanlılara söykənir. Ancaq bugünkü mənada əsasən II. Bu qanunilik dövründə ortaya çıxmışdı. Sultan II. Abdülhamidin panislamist siyasətinə baxmayaraq, İslam Birliyi anlayışı geniş mənada mədəniyyət, siyasət və cəmiyyət layihəsi olaraq ortaya çıxıb.. Əslində, islamçılıq, qərb güclərinin İslam dünyasına, xüsusən də hərbi və iqtisadi sahələrə meydan oxuduğu bir dövrdə, 19-cu əsrin əvvəlləri və 20-ci əsrin əvvəllərində müsəlman ziyalıların axtardığı qurtuluş vasitələrindən biri kimi ortaya çıxmışdır.

Qəzzə zolağında islamçılıq — Qəzzə zolağında islam qanunlarını və ənənələrini təbliğ və tətbiq etmək səyləri. İslam qruplarının Qəzzə zolağında təsiri 1980-ci illərdən etibarən artmışdır. "HƏMAS"-ın 2006-cı il Fələstin seçkilərindəki qələbəsindən və rəqib "FƏTH" partiyasının tərəfdarları ilə münaqişədən sonra "HƏMAS" Qəzzə zolağına tam nəzarəti ələ keçirmişdir. Onlar "Qəzzə zolağında dünyəvilik və bidətçiliyin sonu"nu elan etmişdir. 1989-cu ildə Sudanda Ömər Bəşiri hakimiyyətə gətirən çevrilişdən sonra ilk dəfə olaraq "Müsəlman Qardaşlar" qrupu əhəmiyyətli bir coğrafi ərazini idarə edir. Qəzzədə fəaliyyət göstərən insan haqları qrupları "HƏMAS"-ı bir çox azadlıqları məhdudlaşdırmaqda ittiham edir. İsmayıl Haniyə rəsmi olaraq "HƏMAS"ın islam əmirliyi yaratmaq niyyətində olduğuna dair ittihamları təkzib etmişdir. Bununla belə, Conatan Şantser yazmışdır ki, 2007-ci il çevrilişindən sonra iki il ərzində Qəzzə zolağı talibanlaşmanın xüsusiyyətlərini nümayiş etdirmişdir. Qəzzədə cəmiyyətin sektorları tərəfindən qadınların islam geyimləri və ya hicab geyinməyə məcbur edildiyi bildirmişdir. "HƏMAS"-ın sələfi "Mücamə əl-İslamiyə" 1970-ci illərin sonu və 1980-ci illərdə Qəzzədə yaşayan təhsilli qadınlara hicabı "bərpa etmək" üçün səylər göstərirdi.