1. Yaradıcı iş nəticəsində keçmişdə məlum olmayan yeni bir şey tapma, kəşf etmə, yaratma, icad etmə. Parovozun ixtirası. Radionun ixtirası. Elektron maşınlarının ixtirası.
– [Fərhadoğlu:] Belə olsun ki, bizim xalqı sevən alimlərin elmi ixtiraları yarımçıq qalmasın.
Zəmanəmiz söz zəmanəsi deyil, fənn zəmanəsi, ixtira zəmanəsidir.
□ İxtira etmək (eləmək) – yaradıcı surətdə çalışaraq, keçmişdə məlum olmayan yeni bir şey yaratmaq, icad etmək, düzəltmək. Yeni maşın ixtira etmək.
// Əsasını qoymaq, yaratmaq.
Bu qəzet kim olub cahanda buna; Bunu kim ixtira edib, aya?
[Yaşar] bu vaxta qədər dörd ixtira eləmişdir.
// Yeni ixtira edilmiş şey, ixtiraçının yaradıcı əməyinin məhsulu olan şey; kəşf. İyirminci əsrin ixtiraları. Mühəndisin yeni ixtirası.
– …Baxmetyevin ixtirasının əsli budur ki, cəmi heyvanat bir dərəcə donmaq halına çatanda yarıdiri olurlar, yarıölü olurlar…
2. dan. məc. Uydurma, qondarma. Bu söz sənin ixtirandır.
□ İxtira etmək məc. – uydurmaq, qondarmaq.
[Dostum] tüfəngləri tərifləyib, ixtira etməyi xoşlardı.
