KODEİN

I
сущ. фарм. кодеин (бесцветный порошок, применяемый как лекарство для успокоения кашля)
II
прил. кодеиновый
KODAL
KODEKS
OBASTAN VİKİ
Kodein
Kodein (metilmorfin) — tiryəkin əsas alkaloidlərindən biri olub, tibbdə analgetik, öskürəkkəsici və ishal əlehinə vasitə kimi istifadə edilir. Tiryəkin tərkibində 0,2–2% kodein vardır. Hind tiryəkinin ayrı-ayrı çeşidlərində kodeinin miqdarı 6%-ə çatır. Kodein çox güclü əsasdır, suda, etil spirtində, xloroformda, dietil efirində və duru turşu məhlullarında yaxşı həll olur, qələvi məhlullarda isə həll olmur. == Tarixçəsi == Kodein qədim yunan mənşəli söz olub κώδεια (kṓdeia) "xaşxaş başı" mənasını verir. İlk dəfə 1832-ci ildə Fransız kimyaçı Pierre-Jean Robiquet tərəfindən tiryəkdən ekstraksiya edilərək alınmışdır. == Alınması == Kodein təbii mənbəyi olan tiryəkdən ekstraksiya yolu ilə alınsa da əsasən morfinin o-metilləşəməsi prosesi ilə sintez edilir. Kodeinin morfindən sintezi ilk dəfə 20-ci əsrin sonlarında Robert C.Corcoran və Junning Ma tərəfindən tamamlanmışdır. == İstifadəsi və təsirləri == Kodein tibbdə daha çox əsas, fosfat və sulfat duzu şəklində işlənir. Orqanizmə göstərdiyi təsirə görə morfinə bənzəyir.

Digər lüğətlərdə

биопотенциа́лы вытира́ться голу́бонька плиоце́новый разбуха́ть скры́тно туши́ровать Фили́пповки застёгиваться могу́чая кучка намусо́ливаться не лезь за словом в карма́н не ча́ять души отга́дчица себе на ше́ю сорва́ть голову тормозя́щий doctoress garden pruner gas-tight sceptic scutage stand over запечатлеться климактерий