Müəllif
Müəllif (lat. auctor) — yaradıcılığı nəticəsində əsər yaranan fiziki şəxs .
İstedad, ağıl və zəhməti ilə əsər yaradan şəxs və ya şəxslər qrupu. Müəllif müəssisə və ya təşkilat da ola bilər, bu halda materiallar
həmin təşkilatın adından dərc edilir.
Müəlliflik hüququ və ondan irəli gələrək müəllif anlayışı Avropada XIX əsrdə özünə tərəfdarlar tapmağa başladı. Almaniya İmperatorun 11 iyun 1870-ci il tarixli fərmanı ilə müəlliflik hüququna Urheberrecht adı verildi. Rusiyada XX əsrin əvvəlində müəlliflik hüququ dedikdə ədəbi yaradıcllıq nəzərdə tutulurdu.
XX əsrdə bu anlayış daha geniş başa düşülərək intellektual mülkiyyət anlayışına çevrildi.
Müəllif hüquqları
Müəllif hüququ (copyright – ingiliscə hərfi mənası köçürmə hüququ deməkdir) – insanların elm, ədəbiyyat və incəsənət sahələrində əldə etdikləri yaradıcılıq nəticələrinin istifadəsinin hüquqi münasibətlərini tənzimləyən qaydadır. Obyektiv mənada müəlliflik hüququ əsərlərin yaradılması və istifadəsi üzrə münasibətləri tənzimləyən hüquqi normaların məcmusudur və qorunma aləti kimi çıxış edir, subyektiv mənada isə öz-özlüyündə əsərlərin yaradıcılarına məxsus olan şəxsi (qeyri-əmlak) və əmlak (iqtisadi) hüquqlarıdır və bu hüquqlar müstəsna xarakter daşıyır.
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq
sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audiovizual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur (bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu" cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq" olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququ ilə bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603 –cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq" adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq" bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Müəllif hüquqlu məhsulların qeyri-qanuni yüklənməsi və MP3 formasında İnternetdə paylaşılması MP3 faylların kəşfi və İnternetin yaranmasından sonra hətta NAPSTER şirkətinin dağılması və RIAA (Amerika Audio-Visual Məhsullar Sənayesi Assosasiyası) tərəfindən qaldırılan bir çox məhkəmə işlərinə baxmayaraq günümüzdə ən gözəçarpan nümunə olaraq qalmaqdadır.
Müəllif hüququ
Müəllif hüququ (copyright – ingiliscə hərfi mənası köçürmə hüququ deməkdir) – insanların elm, ədəbiyyat və incəsənət sahələrində əldə etdikləri yaradıcılıq nəticələrinin istifadəsinin hüquqi münasibətlərini tənzimləyən qaydadır. Obyektiv mənada müəlliflik hüququ əsərlərin yaradılması və istifadəsi üzrə münasibətləri tənzimləyən hüquqi normaların məcmusudur və qorunma aləti kimi çıxış edir, subyektiv mənada isə öz-özlüyündə əsərlərin yaradıcılarına məxsus olan şəxsi (qeyri-əmlak) və əmlak (iqtisadi) hüquqlarıdır və bu hüquqlar müstəsna xarakter daşıyır.
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq
sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audiovizual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur (bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu" cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq" olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququ ilə bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603 –cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq" adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq" bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Müəllif hüquqlu məhsulların qeyri-qanuni yüklənməsi və MP3 formasında İnternetdə paylaşılması MP3 faylların kəşfi və İnternetin yaranmasından sonra hətta NAPSTER şirkətinin dağılması və RIAA (Amerika Audio-Visual Məhsullar Sənayesi Assosasiyası) tərəfindən qaldırılan bir çox məhkəmə işlərinə baxmayaraq günümüzdə ən gözəçarpan nümunə olaraq qalmaqdadır.
Müəllif nitqi
Müəllif nitqi — Bədii əsərlərdə müəllifin dilindən yazılan parçalar, obrazların, personajların danışığında işlənməyən parçalar.
Müəllif:Oqtay Nüsrətov
Oqtay Qüdrət oğlu Nüsrətov (26 iyul 1941, Bakı – 10 sentyabr 2021, Bakı) — texnika elmləri doktoru, professor, əməkdar elm xadimi, AMEA-nın İdarəetmə Sistemləri İnstitutunun Laboratoriya rəhbəri (2020-ci ilədək), AMEA-nın İdarəetmə Sistemləri İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini (2020-ci ilədək).
Oqtay Nüsrətov 1941-ci il iyulun 26-da Bakı şəhərində anadan olmuşdur.
Azərbaycan Texniki Universitetini bitirmişdir.
Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu: 1203.01 – "Hesablama texnikası", "Azdebitli neft quyularının informasiyasının avtomatlaşdırılmış emalı üçün xüsusiləşdirilmiş rəqəmli hesablayıcı qurguların tədqiqi və işlənilməsi".
Doktorluq dissertasiyasının mövzusu: 3338.01 – "Sistemli analiz, idarəetmə və informasiyanın işlənməsi", "Tsiklik siqnalların analizi və tanınması üçün mövqeli-binar informasiya texnologiyası, nəzarət və diaqnostika alqoritmləri və vasitələri".
AMEA-nın İdarəetmə Sistemləri İnstitutunun (keçmiş Kibernetika İnstitutu) elmi işlər üzrə direktor müavini olmuşdur.
AMEA-nın İdarəetmə Sistemləri İnstitutunun (keçmiş Kibernetika İnstitutu) nəzdində fəaliyyət göstərən Müdafiə Şurasının sədr müavinidir və Şuranın Elmi seminarının sədri olmuşdur.
2021-ci il sentyabrın 10-da Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı: 105
Xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı: 24
Respublikada çıxmış elmi əsərlərinin sayı: 45
Konfrans məruzələri və tezislər sayı: 33
Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı: 29
Kadr hazırlığı:
fəlsəfə doktorlarının sayı: 5
elmlər doktorlarının sayı: 1
Tsiklik siqnalların analizi və identifikasiyası üçün yüksək həssaslığı və tanıma etibarlığını təmin edən mövqeli-binar informasiya texnologiyası işlənilmişdir.
Təklif edilən texnologiya əsasında neftmədən avadanlıqları və qurğuları üçün, monitoring, diagnostika və idarəetmə üsulları və alqoritmləri işlənmiş və institutda yaradılan və bir sıra neft mədənlərində tədbiq edilmiş yeni nəsil nəzarət diaqnostika və idarəetmə komplekslərinin tərkibində istifadəyə verilmişdir.
Müəllif hüquqları işarəsi
Kopirayt işarəsi (ing. Copyright sözündən) və ya müəllif hüquqları işarəsi — əqli mülkiyyətin göstəricisi. Dairəyə alınmış "C" hərfi ilə təsvir olunmuşdur: ©. Bu işarə 1952-ci ildə Cenevrədə YUNESKO tərəfindən qəbul edilmiş Ümumdünya Müəllif Hüquqları Konvensiyası ilə təsis edilmişdir. Bu işarə 1955-ci ildən beynəlxalq hüquqda istifadə olunur. Qərbdə bu, qeydiyyat hesab edilmir, yalnız icazəsiz çoxalmaya qarşı xəbərdarlıq rolunu oynayır.
Müəllif hüquqlarının pozulması
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audio-visual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur(bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu"cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq"olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququyla bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603-cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq"adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq"bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması tək Azərbaycan üçün deyil, bütün dünya ölkələri üçün prioritet istiqamətlərdən biridir. Hazırda piratlıq bütün dünya üzrə silah alveri və narkomaniyadan sonra üçüncü yerdə durur. Piratlıqdan gələn gəlir beynəlxalq illik ticarətin 200 milyard ABŞ dollarını təşkil edir.
Müəllif Hüquqları Agentliyi (Azərbaycan)
Azərbaycan Respublikası Əqli Mülkiyyət Agentliyi müəlliflik hüququ, əlaqəli hüquqlar, Azərbaycan folkloru nümunələrinə, inteqral sxem topologiyalarına və məlumat toplularına əqli mülkiyyət hüquqları (bundan sonra "əqli mülkiyyət hüquqları") sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirən, normativ-hüquqi tənzimlənməni, əqli mülkiyyət sahəsinin inkişafını təmin edən, bu sahədə fəaliyyəti əlaqələndirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır.
Agentlik öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını, habelə Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri və öz Əsasnaməsini rəhbər tutur.
Agentlik öz fəaliyyətini digər mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanları, yerli özünüidarəetmə orqanları, habelə ictimai birliklər və digər hüquqi şəxslərlə əlaqəli şəkildə qurur.
20 aprel 2018-ci ildə İstehlak bazarına nəzarət, standartlaşdırma, metrologiya və əqli mülkiyyət hüquqları obyektlərinin mühafizəsi sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının Müəllif Hüquqları Agentliyinin və Patent və Əmtəə Nişanları Mərkəzinin birləşmə formasında yenidən təşkili yolu ilə Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyi yaradılıb.
əqli mülkiyyət hüquqları sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirmək, bu sahədə müvafiq konsepsiya və məqsədli proqramlar hazırlamaq və onların icrasını təmin etmək;
əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması ilə bağlı dövlət tənzimlənməsini həyata keçirimək əqli mülkiyyət sahəsində dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarının və bu sahənin subyektləri olan hüquqi şəxslərin fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi işində köməklik göstərmək;
əqli mülkiyyət hüquqları sahəsində qüvvədə olan qanunvericiliyə əməl edilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
elm, ədəbiyyat və incəsənət sahəsində çalışan yaradıcı şəxslərin və digər hüquq sahiblərinin işgüzar fəaliyyəti üçün daha əlverişli hüquqi şəraitin və əqli mülkiyyətdən cəmiyyətin tələblərinə uyğun kütləvi istifadə yolu ilə sosial və iqtisadi fəaliyyətin yeni formalarının yaradılması və əqli mülkiyyəti əmtəəyə çevirmək məqsədilə qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsinə aid təkliflər hazırlamaq və lazımlı tədbirlər görmək;
əqli mülkiyyətin müasir iqtisadiyyatda artan roluna əsaslanan və əqli mülkiyyət sənayesinin inkişafına yönəldilmiş investisiya mühitini yaxşılaşdırmaq məqsədilə müasir elmi-texniki potensiala və beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq əqli mülkiyyət sahəsinə aid olan normativ sənədləri müntəzəm şəkildə təkmilləşdirmək və bu istiqamətdə müvafiq tədbirlər görmək;
rəqəmli informasiya texnologiyalarının və elektron ticarətin inkişafının tənzimlənməsi məqsədilə əqli mülkiyyətin bu istiqamətdən irəli gələn yeni obyektlərinə olan hüquqların qorunmasına aid mexanizmlərin yaradılmasına dair təkliflər hazırlamaq və müvafiq tədbirlər görmək;
əqli mülkiyyət hüquqlarının həyata keçirilməsini təmin etmək, əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilatların qeydiyyatını aparmaq, onların fəaliyyətinə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada nəzarət etmək;
əqli mülkiyyət obyektlərinin dövlət qeydiyyatını aparmaq, hüquq sahibləri və istifadəçilər haqqında milli informasiya sistemini yaratmaq və onun müntəzəm təkmilləşdirilməsi üçün müvafiq tədbirlər görmək;
tərkibində əqli mülkiyyət obyektləri olan mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən onlara qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada və gömrük orqanlarının müraciəti əsasında gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsinə yardım göstərmək;
öz səlahiyyətləri daxilində əqli mülkiyyətin beynəlxalq mübadiləsini və bu sahədə əməkdaşlığı təmin etmək;
Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
Agentliyin strukturuna rəhbərlik, Müəllif hüquqlarının qorunması, əqli mülkiyyət hüquqları obyektlərinin qeydiyyatı və əmlak hüquqları, iqtisadiyyat və maliyyə, ümumi işlər sahələri üzrə şöbə və sektorlar daxildir.
Agentlikdə sədrdən (kollegiya sədri), sədr müavinindən, Agentliyin aparat rəhbərindən, struktur bölmələrinin və tabeliyində olan qurumların rəhbər işçilərindən ibarət kollegiya fəaliyyət göstərir. Kollegiya öz iclaslarında Agentliyin fəaliyyəti ilə bağlı məsələləri müzakirə edir və həmin məsələlər haqqında müvafiq qərarlar qəbul edir.
Əqli mülkiyyət sahəsində elmi-texniki nailiyyətlərin, yeni texnologiyaların tətbiqinin və mədəni sənayedə əqli mülkiyyət hüquqlarının təmin olunması üzrə qabaqcıl dünya təcrübəsinin öyrənilməsi, habelə dövlət qeydiyyatına alınmaq üçün təqdim olunan əqli mülkiyyət obyektlərinin orijinallığının müəyyən edilməsi üçün Agentlikdə ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərən və tərkibində sahələr üzrə ekspert komissiyaları olan mütəxəssislərdən və alimlərdən ibarət Elmi-metodik Şura fəaliyyət göstərir.
Ümumdünya Müəllif Hüquqları Konvensiyası
Ümumdünya Müəllif Hüquqları Konvensiyası (ÜMHK) (bəzən sənədin variantından asılı olaraq Cenevrə və ya Paris Konvensiyası) (ing. Universal Copyright Convention) — müəllif hüquqlarının müdafiəsi üzrə beynəlxalq müqavilə, UNESCO-nun himayəsi altında fəaliyyət göstərir. 6 sentyabr 1952-ci ildə Cenevrədə Müəllif Hüquqları üzrə Hökumətlərarası Konfransda qəbul edilmişdir. Konvensiyanın məqsədi heç bir ölkənin müəllif hüquqlarının beynəlxalq müdafiə sistemi çərçivəsindən kənarda qalmamasını təmin etmək idi.
ÜMHK Bern Konvensiyasına nisbətən daha aşağı səviyyədə müəllif hüquqlarının qorunmasını təmin edir. Bu, Cenevrə Konvensiyasının mümkün qədər çox dövlətin, o cümlədən bu və ya digər səbəbdən Bern tərəfindən nəzərdə tutulmuş müəllif hüquqlarının müdafiəsi səviyyəsini təmin edə bilməyən dövlətlərin ona qoşulması məqsədilə işlənib hazırlanması və qəbul edilməsi ilə əlaqədardır. Konvensiya.
Bern Konvensiyasından fərqli olaraq (müəllif hüquqlarının qorunması üçün kifayət qədər əsas kimi əsərin yaradılmasından irəli gəlir), ÜMHK ayrı-ayrı üzv ölkələrdə belə mühafizənin verilməsi üçün müəyyən rəsmiləşdirmələrin həyata keçirilməsini nəzərdə tutur. Bu rəsmiləşdirmələr onunla bağlıdır ki, bəzi ölkələrdə əsərin mühafizəsi üçün nüsxələrin, qeydiyyatın və ya digər rəsmiləşdirmələrin depozitə qoyulması lazımdır. Buna görə də, Art.
ABŞ Müəllif Hüquqları Qanunu
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu — Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hər hansı bir məlumat və ya əqli fəaliyyət məhsulunun işlədilməsi və ya yayılması ilə bağlı haqların, qanunlarla insanlara verilməsini nəzərdə tutan qanundur. Bu qanun Amerika Birləşmiş Ştatları federal qanunlarının bir hissəsi olub Amerika Konstitusiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.
ABŞ Müəllif Hüququ Qanunu
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu — Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hər hansı bir məlumat və ya əqli fəaliyyət məhsulunun işlədilməsi və ya yayılması ilə bağlı haqların, qanunlarla insanlara verilməsini nəzərdə tutan qanundur. Bu qanun Amerika Birləşmiş Ştatları federal qanunlarının bir hissəsi olub Amerika Konstitusiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüququ Qanunu
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu — Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hər hansı bir məlumat və ya əqli fəaliyyət məhsulunun işlədilməsi və ya yayılması ilə bağlı haqların, qanunlarla insanlara verilməsini nəzərdə tutan qanundur. Bu qanun Amerika Birləşmiş Ştatları federal qanunlarının bir hissəsi olub Amerika Konstitusiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları Agentliyi
Azərbaycan Respublikası Əqli Mülkiyyət Agentliyi müəlliflik hüququ, əlaqəli hüquqlar, Azərbaycan folkloru nümunələrinə, inteqral sxem topologiyalarına və məlumat toplularına əqli mülkiyyət hüquqları (bundan sonra "əqli mülkiyyət hüquqları") sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirən, normativ-hüquqi tənzimlənməni, əqli mülkiyyət sahəsinin inkişafını təmin edən, bu sahədə fəaliyyəti əlaqələndirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır.
Agentlik öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını, habelə Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri və öz Əsasnaməsini rəhbər tutur.
Agentlik öz fəaliyyətini digər mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanları, yerli özünüidarəetmə orqanları, habelə ictimai birliklər və digər hüquqi şəxslərlə əlaqəli şəkildə qurur.
20 aprel 2018-ci ildə İstehlak bazarına nəzarət, standartlaşdırma, metrologiya və əqli mülkiyyət hüquqları obyektlərinin mühafizəsi sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının Müəllif Hüquqları Agentliyinin və Patent və Əmtəə Nişanları Mərkəzinin birləşmə formasında yenidən təşkili yolu ilə Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyi yaradılıb.
əqli mülkiyyət hüquqları sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirmək, bu sahədə müvafiq konsepsiya və məqsədli proqramlar hazırlamaq və onların icrasını təmin etmək;
əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması ilə bağlı dövlət tənzimlənməsini həyata keçirimək əqli mülkiyyət sahəsində dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarının və bu sahənin subyektləri olan hüquqi şəxslərin fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi işində köməklik göstərmək;
əqli mülkiyyət hüquqları sahəsində qüvvədə olan qanunvericiliyə əməl edilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
elm, ədəbiyyat və incəsənət sahəsində çalışan yaradıcı şəxslərin və digər hüquq sahiblərinin işgüzar fəaliyyəti üçün daha əlverişli hüquqi şəraitin və əqli mülkiyyətdən cəmiyyətin tələblərinə uyğun kütləvi istifadə yolu ilə sosial və iqtisadi fəaliyyətin yeni formalarının yaradılması və əqli mülkiyyəti əmtəəyə çevirmək məqsədilə qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsinə aid təkliflər hazırlamaq və lazımlı tədbirlər görmək;
əqli mülkiyyətin müasir iqtisadiyyatda artan roluna əsaslanan və əqli mülkiyyət sənayesinin inkişafına yönəldilmiş investisiya mühitini yaxşılaşdırmaq məqsədilə müasir elmi-texniki potensiala və beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq əqli mülkiyyət sahəsinə aid olan normativ sənədləri müntəzəm şəkildə təkmilləşdirmək və bu istiqamətdə müvafiq tədbirlər görmək;
rəqəmli informasiya texnologiyalarının və elektron ticarətin inkişafının tənzimlənməsi məqsədilə əqli mülkiyyətin bu istiqamətdən irəli gələn yeni obyektlərinə olan hüquqların qorunmasına aid mexanizmlərin yaradılmasına dair təkliflər hazırlamaq və müvafiq tədbirlər görmək;
əqli mülkiyyət hüquqlarının həyata keçirilməsini təmin etmək, əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilatların qeydiyyatını aparmaq, onların fəaliyyətinə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada nəzarət etmək;
əqli mülkiyyət obyektlərinin dövlət qeydiyyatını aparmaq, hüquq sahibləri və istifadəçilər haqqında milli informasiya sistemini yaratmaq və onun müntəzəm təkmilləşdirilməsi üçün müvafiq tədbirlər görmək;
tərkibində əqli mülkiyyət obyektləri olan mallar gömrük sərhədindən keçirilərkən onlara qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada və gömrük orqanlarının müraciəti əsasında gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsinə yardım göstərmək;
öz səlahiyyətləri daxilində əqli mülkiyyətin beynəlxalq mübadiləsini və bu sahədə əməkdaşlığı təmin etmək;
Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
Agentliyin strukturuna rəhbərlik, Müəllif hüquqlarının qorunması, əqli mülkiyyət hüquqları obyektlərinin qeydiyyatı və əmlak hüquqları, iqtisadiyyat və maliyyə, ümumi işlər sahələri üzrə şöbə və sektorlar daxildir.
Agentlikdə sədrdən (kollegiya sədri), sədr müavinindən, Agentliyin aparat rəhbərindən, struktur bölmələrinin və tabeliyində olan qurumların rəhbər işçilərindən ibarət kollegiya fəaliyyət göstərir. Kollegiya öz iclaslarında Agentliyin fəaliyyəti ilə bağlı məsələləri müzakirə edir və həmin məsələlər haqqında müvafiq qərarlar qəbul edir.
Əqli mülkiyyət sahəsində elmi-texniki nailiyyətlərin, yeni texnologiyaların tətbiqinin və mədəni sənayedə əqli mülkiyyət hüquqlarının təmin olunması üzrə qabaqcıl dünya təcrübəsinin öyrənilməsi, habelə dövlət qeydiyyatına alınmaq üçün təqdim olunan əqli mülkiyyət obyektlərinin orijinallığının müəyyən edilməsi üçün Agentlikdə ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərən və tərkibində sahələr üzrə ekspert komissiyaları olan mütəxəssislərdən və alimlərdən ibarət Elmi-metodik Şura fəaliyyət göstərir.
Elnur Hüseynov (aktyor, ssenari müəllifi)
Elnur Hüseynov — azərbaycanlı aktyor, ssenari müəllifi.
Bacanaqlar və Kişi sözü teleseriallarında baş rol oynayıb. Bacanaqlar serialında 7 mövsüm Qismət obrazını canlandırdıqdan sonra 8-ci mövsümdə Kişi sözü serialına keçmişdir. 9-cu mövsümdə yenidən Bacanaqlar teleserialında çəkilib. O, həmçinin "Parni iz Baku" teatrının aktyorudur.
Toy (film, 2005) — İnqilab
Ailəm (film, 2006) — Mobil
İnterpapa (film, 2006)
Qonşular (film, 2006) — Ələmşah
Milçək (film, 2006) — Kərim
Kəndim+nizə qayıdın!?
Müəlliflik hüquqları
Müəllif hüququ (copyright – ingiliscə hərfi mənası köçürmə hüququ deməkdir) – insanların elm, ədəbiyyat və incəsənət sahələrində əldə etdikləri yaradıcılıq nəticələrinin istifadəsinin hüquqi münasibətlərini tənzimləyən qaydadır. Obyektiv mənada müəlliflik hüququ əsərlərin yaradılması və istifadəsi üzrə münasibətləri tənzimləyən hüquqi normaların məcmusudur və qorunma aləti kimi çıxış edir, subyektiv mənada isə öz-özlüyündə əsərlərin yaradıcılarına məxsus olan şəxsi (qeyri-əmlak) və əmlak (iqtisadi) hüquqlarıdır və bu hüquqlar müstəsna xarakter daşıyır.
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq
sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audiovizual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur (bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu" cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq" olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququ ilə bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603 –cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq" adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq" bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Müəllif hüquqlu məhsulların qeyri-qanuni yüklənməsi və MP3 formasında İnternetdə paylaşılması MP3 faylların kəşfi və İnternetin yaranmasından sonra hətta NAPSTER şirkətinin dağılması və RIAA (Amerika Audio-Visual Məhsullar Sənayesi Assosasiyası) tərəfindən qaldırılan bir çox məhkəmə işlərinə baxmayaraq günümüzdə ən gözəçarpan nümunə olaraq qalmaqdadır.
Müəlliflik hüquqlarının pozulması
Müəllif hüququ (copyright – ingiliscə hərfi mənası köçürmə hüququ deməkdir) – insanların elm, ədəbiyyat və incəsənət sahələrində əldə etdikləri yaradıcılıq nəticələrinin istifadəsinin hüquqi münasibətlərini tənzimləyən qaydadır. Obyektiv mənada müəlliflik hüququ əsərlərin yaradılması və istifadəsi üzrə münasibətləri tənzimləyən hüquqi normaların məcmusudur və qorunma aləti kimi çıxış edir, subyektiv mənada isə öz-özlüyündə əsərlərin yaradıcılarına məxsus olan şəxsi (qeyri-əmlak) və əmlak (iqtisadi) hüquqlarıdır və bu hüquqlar müstəsna xarakter daşıyır.
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq
sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audiovizual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur (bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu" cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq" olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququ ilə bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603 –cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq" adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq" bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Müəllif hüquqlu məhsulların qeyri-qanuni yüklənməsi və MP3 formasında İnternetdə paylaşılması MP3 faylların kəşfi və İnternetin yaranmasından sonra hətta NAPSTER şirkətinin dağılması və RIAA (Amerika Audio-Visual Məhsullar Sənayesi Assosasiyası) tərəfindən qaldırılan bir çox məhkəmə işlərinə baxmayaraq günümüzdə ən gözəçarpan nümunə olaraq qalmaqdadır.
Müəlliflik hüququ
Müəllif hüququ (copyright – ingiliscə hərfi mənası köçürmə hüququ deməkdir) – insanların elm, ədəbiyyat və incəsənət sahələrində əldə etdikləri yaradıcılıq nəticələrinin istifadəsinin hüquqi münasibətlərini tənzimləyən qaydadır. Obyektiv mənada müəlliflik hüququ əsərlərin yaradılması və istifadəsi üzrə münasibətləri tənzimləyən hüquqi normaların məcmusudur və qorunma aləti kimi çıxış edir, subyektiv mənada isə öz-özlüyündə əsərlərin yaradıcılarına məxsus olan şəxsi (qeyri-əmlak) və əmlak (iqtisadi) hüquqlarıdır və bu hüquqlar müstəsna xarakter daşıyır.
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq
sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audiovizual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur (bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu" cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq" olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququ ilə bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603 –cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq" adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq" bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Müəllif hüquqlu məhsulların qeyri-qanuni yüklənməsi və MP3 formasında İnternetdə paylaşılması MP3 faylların kəşfi və İnternetin yaranmasından sonra hətta NAPSTER şirkətinin dağılması və RIAA (Amerika Audio-Visual Məhsullar Sənayesi Assosasiyası) tərəfindən qaldırılan bir çox məhkəmə işlərinə baxmayaraq günümüzdə ən gözəçarpan nümunə olaraq qalmaqdadır.
Müəlliflik hüququ pozuntusu
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audio-visual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur(bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu"cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq"olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququyla bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603-cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq"adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq"bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması tək Azərbaycan üçün deyil, bütün dünya ölkələri üçün prioritet istiqamətlərdən biridir. Hazırda piratlıq bütün dünya üzrə silah alveri və narkomaniyadan sonra üçüncü yerdə durur. Piratlıqdan gələn gəlir beynəlxalq illik ticarətin 200 milyard ABŞ dollarını təşkil edir.
Müəlliflik hüququnun pozulması
Müəllif hüquqlarının pozulması müəllif hüququ təsdiqlənmiş hər hansı bir mülkiyyətdən hüquq sahibinin icazəsi olmadan müəllif hüququ təsdiqlənmiş mülkiyyətin və ya işin təkrar istehsal, dəyişiklik edilmə kimi xüsusi haqlarını pozmaqla istifadəsini nəzərdə tutur.
Elektronik və audio-visual məhsulların icazəsiz təkrar istehsalı və yayılmasının ümumi adı piratlıq olaraq qəbul olunmuşdur(bu ifadənin tarixi ilk dəfə Daniel Defoenin 1703-cü ildə True-born Englishman əsərində "Bu Piratlar tərəfindən təkrarən çap olunurdu"cümləsini işlətməsilə başlanmışdır). Bu mənada qayda pozuntularınının "piratlıq"olaraq adlandırılması müəllif hüququnun yaranmasından bir qədər daha əvvəl baş vermişdir. Belə ki,1709-cu ildə yaranan və müəllif hüququyla bağlı ilk sayılan "Statue of Anne" fərmanına qədər 1557-ci ildə Stationer’s Company of London şirkətinin Kral Lisenziyası alması nəşriyyat sahəsində bu şirkətə inhisar imkani yaratmışdı. 1603-cü ildə bu lisenziyadan kənardakı bütün fəaliyyətlər piratlıq olaraq tanınırdı.
Bu anlayışın istifadəsinin hüquqi bazasının yaranma tarixi elə həmin dövrlərə dayanır və günümüzə qədər daimi olaraq istifadə olunmaqdadır. Bir çox tənqidçilər bu tərz fəaliyyətlərin "piratlıq"adlandırılmasının aşağılayıcı oldugunu və haqsız olaraq onun bir çox daha ağır və pis əməllərlə bir tutulmasına qarşı olsalar da məhkəmələrdə müəllif hüquqlarının pozulması və "piratlıq"bir birini əvəz edə biləcək terminlər kimi işlədilir.
Əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması tək Azərbaycan üçün deyil, bütün dünya ölkələri üçün prioritet istiqamətlərdən biridir. Hazırda piratlıq bütün dünya üzrə silah alveri və narkomaniyadan sonra üçüncü yerdə durur. Piratlıqdan gələn gəlir beynəlxalq illik ticarətin 200 milyard ABŞ dollarını təşkil edir.
Ssenari müəllifi
Ssenari müəllifi və ya ssenarist — hər uzunluqda, izlənilə bilən film üçün, özünün meydana gətirdiyi, ya da var olan qaynaqları vizual dilə çevirərək, müəyyən bir sistem içində vizual izahat meydana gətirərək mətnlər (ssenari) yazan şəxsə deyilir.
İspandilli müəlliflərin siyahısı
Bu ölkələr üzrə ispandilli müəlliflərin siyahısıdır .
Roberto Arlit – 1900–1942)
Adolfo Bioy Kasares (1914 – 1999)
Xorxe Luis Borxes – 1899–1986)
Serqio Çejfes (1956-cı il təvəllüdlü)
Xulio Kortazar (1914 – 1984)
Esteban Eçeverria – 1805–1851)
Cuana Manuela Qorriti – 1818–1892)
Xose Hernandez – 1834–1886)
Silvia İparraquirr (1947-ci il təvəllüdlü)
Leopoldo Luqones – 1874–1938)
Manuel Muxika Luinez (1910 – 1984)
Ricardo Piclia (1941 – 2017)
Manuel Puiq – 1932–1990)
Ernesto Sabato (1911 – 2011)
Dominqo Faustino Sarmiento – 1811–1888)
Ana Maria Şua (1951-ci il təvəllüdlü)
Alfonsina Storni – 1892–1938)
Patrisio Sturlese (1973-cü il təvəllüdlü)
Hector Tizon (1929–2012)
Luisa Valenzuela (1938-ci il təvəllüdlü)
Marselo Quiroqa Santa Kruz (1931–1980)
İzabel Allende (1942-ci il təvəllüdlü)
Eduardo Anquita (1914–1992)
Roberto Bolano (1953–2003)
Xose Baroja (1983-cü il təvəllüdlü)
Maria Luisa Bombal (1910–1980)
Xose Donoso (1924–1996)
Ariel Dorfman (1942-ci il təvəllüdlü)
Xorxe Edvards (1931-ci il təvəllüdlü)
Diamela Eltit (1949-cu il təvəllüdlü)
Alberto Fucuet (1964-cü il təvəllüdlü)
Qustavo Qac-Artiqas (1944-cü il təvəllüdlü)
Olqa Qrau (1945-ci il təvəllüdlü)
Visente Huidobro (1893–1948)
Enrike Lihn (1929–1988)
Serqio Missana (1968-ci il təvəllüdlü)
Qabriela Mistral (1889–1957)
Pablo Neruda (1904–1973)
Qonzalo Rocas (1916–2011)
Manuel Rocas (1896–1973)
Antonio Skarmeta (1940-cı il təvəllüdlü)
Luis Sepulveda (1949–2020)
Marsela Serrano (1951-ci il təvəllüdlü)
Andres Saisedo (1951–1977)
Gabriel García Márquez (1927–2014)
Corge Ayzik (1837–1895)
Alvaro Mutis (1923–2013)
Rafael Pombo (1833–1912)
Xose Eustasio Rivera (1888–1928)
Fernando Soto Aparisio (1933–2016)
Fernando Valyexo (1942-ci il təvəllüdlü)
Samael Aun Ueor (1917–1977)
Hektor Abad Fasiolens (1958-ci il təvəllüdlü)
Qustavo Alvarez Qardeazabal (1945-ci il təvəllüdlü)
Qonzalo Aranqo Arias (1931–1976)
Porfirio Barba-Ceykob (1883–1942)
Tomas Sarrasquilla (1858–1940)
Alman Kastro Kaysedo (1940–2021)
Manuel Mecia Valyexo (1923–1998)
Kairo Anibal Nino (1941–2010)
Laura Restrepo (1950-ci il təvəllüdlü)
Olqa Elena Mattei (1933-cü il təvəllüdlü)
Xose Eustasio Rivera (1888–1928)
Daniel Samper Pizano (1945-ci il təvəllüdlü)
Coze Asunsion Silva (1865–1896)
Xose Mariya Varqas Vila (1860–1933)
Albalusia Anqel (1939-cu il təvəllüdlü)
Maqdalena Leon de Leal (1939-cu il təvəllüdlü)
Fanni Buitraqo (1943-cü il təvəllüdlü)
Xorxe Franko (1962-ci il təvəllüdlü)
Manuel Arquello Mora (1834–1902)
Alfonso Çeys (1945-ci il təvəllüdlü)
Fabian Dobles (1918–1997)
Quins Dunkan (1940-cı il təvəllüdlü)
Karlos Luis Fallas (1909–1966)
Karlos Qacini (1865–1925)
Coakuin Qarsia Monqe (1881–1958)
Manuel Qonzales Zeledon (1864–1936)
Maks Cimenez (1900–1947)
Tatyana Lobo (1939-cu il təvəllüdlü)
Karmen Lira (1888–1949)
Cose Marin Kanas (1904–1981)
Karmen Naranjo (1928–2012)
Culieta Pinto (1921-ci il təvəllüdlü)
Emilia Prieto Tuqores (1902–1986)
Cose Leon Sançez (1929-cu il təvəllüdlü)
Rodriqo Soto (1962-ci il təvəllüdlü)
Bricida Agüero və Agüero (1837–1866)
Reinaldo Arenas (1943–1990)
Migel Barnet (1940-cı il təvəllüdlü)
Quillermo Cabrera İnfante (1929–2005)
Aleco Karpentier (1904–1980)
Dayna Çaviano (1957-ci il təvəllüdlü)
Enrike Kirules (1938–2016)
Domitila Qarsia Domeniko de Koronado (1847–1938)
Qertrudis Qomez de Avellaneda (1814–1873)
Nicolas Guillén (1902–1989)
Xose Lezama Lima (1910–1976)
Dulse Maria Loinaz (1902–1997)
Xose Marti (1853–1895)
Leonardo Padura Fuentes (1955-ci il təvəllüdlü)
Qonzalo de Quesada (1496/1506 və ya 1509–1579)
Ernesto Cuan Kastellanos (1963-cü il təvəllüdlü)
Severo Sarduy (1937–1993)
Zoe Valdes (1959-cu il təvəllüdlü)
Fabio Fiallo (1866–1942)
Pedro Henriquez Urena (1884–1946)
Cuan Boş (1909–2001)
Coakuin Balaqur (1909–2002)
Pedro Mir (1913–2000)
Alfredo Fernandez Simo (1915–1991)
Junot Diaz (1970-ci il təvəllüdlü)
Abdon Ubidia, (1944-cü il təvəllüdlü), yazıçı
Adalberto Ortiz (1914–2003), yazıçı, şair və diplomat
Aqustin Kueva (1937–1992), ədəbiyyatşünas və sosioloq
Alexandro Karrion Aquirr (1915–1992), şair, romançı və jurnalist
Alfonso Rumazo Qonzalez (1903–2002), tarixçi, esseist və ədəbiyyatşünas
Alfredo Qanqotena – fransız və ispan dillərində yazan şair
Alfredo Pareca Diezsanseso (1908–1993), romançı, esseist, jurnalist, tarixçi
Alişia Yanez Kozzi (1928-ci il təvəllüdlü), şair, yazıçı və jurnalist
Angel Feleşimo Rocas (1909–2003), yazıçı və şair
Arturo Borja (1892–1912), şair
Aurelio Espinosa Polit (1894–1961), şair, tərcüməçi
Benjamin Karrion Mora (1897–1979), yazıçı
Benjamin Urrutia (1950-ci il təvəllüdlü), müəllif və alim
Karlos Altamirano Sanchez — şair və jurnalist
Karlos Eduardo Yaramillo Kastillo – şair
Karmen Akevedo Veqa — şair və yazıçı
Dolores Veintimilla (1829–1857), şair
Edmundo Ribadeneira Meneses (1920–2004), yazıçı və universitet professoru
Eduardo Varas — yazıçı və jurnalist
Efrain Yara İdrovo – şair və yazıçı
Enrike Gil Gilbert (1912–1973), yazıçı, jurnalist, şair
Ernesto Noboa və Kaamanyo – şair
Euqenio Espejo (1747–1795), yazıçı və hüquqşünas
Eyler Qranda (1935–2018), şair, yazıçı
Fanni Carrion de Fierro — şair, esseist və professor
Filoteo Samanieqo — yazıçı, şair, tarixçi, tərcüməçi və diplomat
Fransisko Tobar Qarsiya — şair, yazıçı və dramaturq
Qabriel Kevallos García — yazıçı və tarixçi
Qalo Rene Peres — bioqraf, şair və esseist
Horasio Hidrovo Penaherrera – şair və yazıçı
Horacio Hidrovo Velasquez — şair, romançı və qısa hekayə yazıçısı
Hüqo Mayo (1895–1988), şair
Humberto Fierro — şair
İsakovici Salomon (1924–1998), yazıçı
İvan Karvaxal (1948-ci il təvəllüdlü), şair, filosof, yazıçı
Xayme Qalarza Zavala – şair, jurnalist və siyasətçi
Cenni Estrada — Yazıçı və jurnalist
Coakuin Qalleqos Lara — romançı və qısa hekayə yazıçısı
Xorxe Karrera Andrade – şair
Corge İcaza Coronel (1906–1978), yazıçı
Xorxe Luis Kaseres (1982-ci il təvəllüdlü), redaktor, antoloq
Corge Nüz Sançez (1947–2020), yazıçı, tarixçi və professor
Xorxe Peres Konça (1908–1995), tarixçi, bioqraf, yazıçı və diplomat
Xose de la Kuadra — romançı və qısa hekayə yazıçısı
Xose Xoakin de Olmedo – şair
Xose Martinez Queirolo — dramaturq
Fray Coze Maria Vargas OP (1902–1988), yazıçı və tarixçi
Xose Rumazo Qonzales – şair
Xuan Bautista Aquirr y Carbo (1725–1786), şair
Xuan Larrea Holguin (1927–2006), yazıçı və hüquqşünas
Xuan Leon Mera (1832–1894), esseist, romançı, siyasətçi
Xuan Manuel Rodriguez (1945-ci il təvəllüdlü), professor və müəllif
Xuan Montalvo (1832–1889), yazıçı və esseist
Culio Pazos Barrera (1944-cü il təvəllüdlü), şair
Karina Qalvez (1964-cü il təvəllüdlü), şair
Luis Alberto Kostales – şair, filosof, yazıçı, professor və siyasətçi
Luis Enrike Fierro (1936-cı il təvəllüdlü), şair və həkim
Medardo Anqel Silva – şair
Miguel Donoso Pareja — şair, romançı və qısa hekayə yazıçısı
Nela Martínez (1912–2004), fəal və yazıçı
Nelson Estupinán Bass (1912–2002), şair
Nikolas Kinqman Riofrio – jurnalist, yazıçı və siyasətçi
Numa Pompilio Llona (1832–1907), şair, jurnalist, pedaqoq, diplomat və filosof
Octavio Cordero Palacios — dramaturq, şair, riyaziyyatçı, hüquqşünas, professor və ixtiraçı
Pedro Xorxe Vera (1914–1999), yazıçı və siyasətçi
Rafael Diaz Ucaza — şair, romançı və qısa hekayə yazıçısı
Raquel Verdesoto – şair, bioqraf, müəllim, feminist fəal
Raul Andrade Moskoso (1905–1983), jurnalist və dramaturq
Rodolfo Perez Pimentel (1939-cu il təvəllüdlü), bioqraf
Sonia Manzano Vela (1947-ci il təvəllüdlü), yazıçı və pianoçu
Ulises Estrella (1939–2014), şair, kino mütəxəssisi
Viktor Manuel Rendon (1859–1940), şair, yazıçı, dramaturq, bioqraf, tərcüməçi
Maria Nsü Anqü (1945–2017)
Xuan Balboa Boneke (1938–2014)
Xuan Tomas Avila Laurel (1966-cı il təvəllüdlü)
Donato Ndonqo-Bidyoqo (1950-ci il təvəllüdlü)
Raquel İlombe (¿1938?–1992)
Xusto Bolekia Boleká
Leonsio Evita Enoy (1929–1996)
Klaribel Alegria (1924–2018)
Arturo Ambroci (1874–1936)
Manlio Arqueta (1935-ci il təvəllüdlü)
Mario Bensastro (1949-cu il təvəllüdlü)
Horasio Kastellanos Moya (1957-ci il təvəllüdlü)
Karlos Kastro (1944-cü il təvəllüdlü)
Xose Roberto Cea
Roque Dalton (1935–1975)
Yacinta Essudos
Alfredo Espino (1900–1928)
Francisso Gavidia (1863–1955)
Pedro Qeoffroy Rivas (1908–1979)
Klaudia Hernandez Qonzales
Devid C. Quzman
Klaudia Lars (1899–1974)
Francisco Maçon Vilanova
Alberto Masferrer
Salarrue (1899–1975)
Arturo Arias
Migel Anqel Asturias (1899–1974)
Flavio Herrera (1895–1968)
Mario Monteforte Toledo (1911–2003)
Augusto Monterroso (1921–2003)
Maksimo Soto Hall (1871–1944)
Ramón Amaya Amador (1916–1966)
Roberto Sosa (1930–2011)
Eduardo Bähr (1940-cı il təvəllüdlü)
Mariano Azuela (1873–1952)
Rosario Kastellanos (1925–1974)
Salvador Diaz Miron (1853–1928)
Xuana İnes de la Kruz (1648/1651–1695)
Rikardo Elizondo Elizondo (1950–2013)
Laura Esquivel (1950-ci il təvəllüdlü)
Karlos Fuentes (1928–2012)
Elena Garro (1894–1971)
İv Gil (1968-ci il təvəllüdlü)
Manuel Gutierrez Nacera (1859–1895)
Xorxe İbargüenqoitia (1928–1983)
Rossi Evelin Lima (1986-cı il təvəllüdlü)
Alman siyahısı Arzubide (1898 – 1998)
Ramon Lopez Velarde (1888–1921)
Manuel Maples Arce (1898 – 1981)
Angeles Mastretta (1949-cu il təvəllüdlü)
Amado Nervo (1870–1919)
Salvador Novo (1904–1974)
Fernando del Paso (1935–2018)
Oktavio Paz (1914–1998)
Karlos Pelliser (1897–1977)
Sergio Pitol (1933–2018)
Elena Poniatowska (1932-ci il təvəllüdlü)
Rikardo Rafael (1968-ci il təvəllüdlü)
Alfonso Reyes (1889–1959)
Juan Rulfo (1917–1986)
Alberto Ruy-Sanchez (1951-ci il təvəllüdlü)
Xaime Sabines (1926–1999)
Carlos Tello Diaz (1962-ci il təvəllüdlü)
Arqueles Vela (1899 – 1977)
Xavier Villaurrutia (1903–1950)
Qabriel Zaid (1934-cü il təvəllüdlü)
Cioconda Belli (1948-ci il təvəllüdlü)
Ömər Kabezas (1950-ci il təvəllüdlü)
Ernesto Kardenal (1925–2020)
Alfonso Kortes (1893–1969)
Pablo Antonio Kuadra (1912–2002)
Ruben Dario (1867–1916)
Salomon de la Selva (1893–1959)
Xose Koronel Urtecho (1906–1994)
Serxio Ramirez (1942-ci il təvəllüdlü)
Rosa Maria Britton (1936–2019)
Gloria Guardia (1940–2019)
Dario Herrera (1870–1914)
Rikardo Miro (1883–1940)
Maria Olimpia de Obaldía (1891–1985)
Elsie Alvarado de Rikord (1928–2005)
Xose Luis Rodriges Pitti (1971-ci il təvəllüdlü)
Alçibiades Qonzalez Delvalle (1936-cı il təvəllüdlü)
Augusto Roa Bastos (1917–2005)
Ciro Alegria
Xose Mariya Arguedas (1911–1969)
César Atahualpa Rodriguez (1889–1972)
Alfredo Bryce Echenique (1939-cu il təvəllüdlü)
Fernando Fernán Gómez (1921–2007)
Maria Emma Mannarelli (1954-cü il təvəllüdlü)
Clorinda Matto de Turner – 1853–1909)
İzabel Saboqal (1958-ci il təvəllüdlü)
Sezar Valyexo (1892–1938)
Mario Varqas Llosa (1936-cı il təvəllüdlü)
İnka Qarsilaso de la Veqa (1539–1616)
İsa Balmori (1887–1948)
Edmundo Farolan
Adelina Gurrea Monasterio (1896–1971)
Graciano Lopez Cena (1856–1896)
Apolinario Mabini (1864–1903)
Xose Palma (1876–1903)
Marselo H. del Pilar (1850–1896)
Guillermo Gomez Rivera (1936-cı il təvəllüdlü)
Klaro M. Resto (1890–1960)
Xose Rizal (1861–1896)
Antonio Abad (1894–1970)
Culia de Burgos, şair
Ciannina Brasçi, "El imperio de los suenos" və "Yo-Yo Boing!"
Rosario Ferre, "Şirin almaz tozu"nun müəllifi
Rene Markes, "La Carretera"nın müəllifi
Luis Rafael Sançez, "Macho Camacho's Beat" kitabının müəllifi
Xoan Baptista Aguilar (1714-cü ildə vəfat etdi)
Rafael Alberti (1902–1999)
Pedro Antonio de Alarcón (1833–1891)
Klarin (1852–1901)
İqnasio Aldecoa (1925–1969)
Cosefina Aldesoa (1926–2011)
Vicente Aleixandre (1898–1984)
Mateo Alemán (1547–1614)
Damaso Alonso (1898–1990)
Nuria Ano (born 1973)
Coakuin Arderius (1885–1969)
Teresa of Avila (1515–1582)
Arturo Barea (1897–1957)
Pio Baroja (1872–1956)
Karlos Be (born 1974)
Gustavo Adolfo Bécquer (1836–1870)
Qonzalo de Berceo (c. 1190 – c. 1264)
José María Blanco-White (1775–1841)
Vicente Blasco Ibáñez (1867–1928)
Xuan Boskan (1490–1542)
Xose Kadalso (1741–1782)
Pedro Calderón de la Barca (1600–1681)
Gabriela Bustelo (born 1962)
Francisco Fernández Carvajal (1938-ci il təvəllüdlü)
Rozali de Kastro (1837–1885)
Camilo José Cela (1916–2002)
Luis Cernuda (1902–1963)
Miguel de Cervantes (1547–1616)
Qutierre de Setina (1520–1557)
Alvaro Kunqueiro (1911–1981)
San Xuan de la Kruz (1542–1591)
Migel Delibes (1920–2010)
Agustín Diaz Paçeço (born 1953)
Gerardo Dieqo (1896–1987)
Xuan del Encina (1469–1533)
Vicente Espinel (1550–1624)
Xose de Espronceda (1808–1842)
Fray Benito Xeronimo Feijoo (1676–1764)
Leon Felipe (1884–1968)
Qloria Fuertes (1917–1998)
Espido Freire (born 1974)
Federico García Lorca (1898–1936)
Xuan Qarsia Rodenas (born 1976)
Xose Maria Gironella (1917–2003)
Luis de Góngora (1561–1627)
Xose Qoitisolo (1928–1999)
Xuan Qoitisolo (1931–2017)
Luis Qoitisolo (born 1935)
Baltasar Gracián (1601–1658)
Fray Antonio de Guevara (1480–1545)
Corge Guillen (1893–1984)
Miguel Hernández (1910–1942)
Xose Hierro (1922–2002)
Francisco Javier Illan Vivas (born 1958)
Tomas de İriarte (1750–1791)
Juan Ramón Jiménez (1881–1958)
Gaspar de Bracamonte (c. 1595 – 1676)
Gaspar Melchor de Xovellanos (1744–1811)
Mariano Xose de Larra (1809–1837)
Fray Luis de León (1527 – c. 1591)
Fernando S. Llobera (born 1965)
İnigo López de Mendoza, marqués de Santillana (1398–1458)
Marilo Lopez Garrido (born 1963)
Antonio Machado (1875–1936)
Manuel Machado (1874–1947)
Xorge Manrique (1440–1479)
Xavier Marias (born 1951)
Xulian Marias (1914–2005)
Xuan Marsé (1933–2020)
Carmen Martín Gaite (1925–2000)
Luis Martín-Santos (1924–1964)
Azorin (1863–1967)
Ana María Matute (1925–2014)
Eduardo Mendoza Garriga (born 1943)
Marselino Menendez Pelayo (1856–1912)
Qabriel Miro (1879–1930)
Agustin Moreto y Cavana (1618–1661)
Antonio Muñoz Molina (born 1956)
Marysa Navarro (born 1934)
Emilia Pardo Bazan (1851–1921)
Benito Perez Galdos (1843–1920)
Arturo Perez-Reverte (born 1951)
Francisco de Quevedo (1580–1680)
Vicente Risco (1884–1963)
Fernando de Rojas (1465–1541)
Francisco de Rojas Zorrilla (1607–1660)
Luis Rosales (1910–1992)
Xuan Ruiz, Archpriest of Hita (c. 1283 – c.
Müəllifin hüquqları
Müəllifin hüquqları müəlliflik hüquqları qanununun bir hissəsidir. Termin fransızca droit d'auteur sözündən leksik kalka kimi yaranıb və adətən müəllif hüquqları qanunu ilə bağlı istifadə olunur. Müəlliflərin hüquqları beynəlxalq səviyyədə Ədəbi və İncəsənət Əsərlərinin Mühafizəsi üzrə Bern Konvensiyası və digər oxşar müqavilələrlə qorunur. “Müəllif” çox geniş mənada işlənir və eyni şey bəstəkarlara, rəssamlara, heykəltəraşlara və memarlara da aiddir: ümumiyyətlə, müəllif hər hansı bir əsərin yaranmasında yaradıcılığı əsas amil olmuş müxtəlif ölkələrdə olduqca geniş şəkildə dəyişir, ümumiyyətlə, tərifini verən şəxsdir.
Müəlliflərin hüquqları əmlak (“iqtisadi”) və şəxsi qeyri-əmlak (“mənəvi”) bölünür. İqtisadi hüquqlar zamanla məhdud olan və hər hansı digər əmlak kimi müəllif tərəfindən başqalarına verilə bilən mülkiyyət hüquqlarıdır (baxmayaraq ki, bir çox ölkələr köçürmənin yazılı müqavilə formasında olmasını tələb edir). Onlar müəllifə və ya sahibinə hüquqi cəhətdən maddi fayda əldə etmək, habelə onun əsərlərinin istənilən formada reproduksiyasına icazə vermək məqsədi daşıyır (Bern Konvensiyasının 9-cu maddəsi). Dramatik və musiqi əsərlərinin (pyeslərin və s.) müəllifləri də onların ictimai ifasına icazə vermək hüququna malikdirlər (Bern Konvensiyasının 11-ci maddəsi).
Müəllifin mənəvi hüquqlarının müdafiəsi belə bir fikrə əsaslanır ki, yaradıcılıq müəyyən mənada müəllifin şəxsiyyətinin ifadəsidir: ona görə də, mənəvi hüquqlar müəllifin ölümündən sonra vəsiyyətnamə şəklində başqa şəxsə verilə bilməz. Hüquqların mənəvi müdafiəsi ölkədən ölkəyə çox dəyişir, lakin bunların hamısına əsərin müəllifi kimi tanınmaq hüququ və mülkiyyətə, şərəfə və nüfuza xələl gətirə biləcək hər cür deformasiyadan qorunmaq hüququ daxildir.
Müəlliflik hüququ üzrə informasiya mərkəzi
Müəlliflik hüququ üzrə informasiya mərkəzi (ing. The Center for Copyright Information, CCI) — Amerika təşkilatı müəllif hüquqlarının müdafiəsinə diqqət yetirirdi. CCI ictimaiyyəti müəllif hüquqları haqqında qanunla tanış etməyə həsr edir; müəllif hüquqlarının onlayn pozulması ilə bağlı məsələlərdə müəllif hüquqları sahibləri və internet xidməti provayderləri ilə əlaqələndirmək; pozuntular və onların nəticələrinin azaldılması (xəbərdarlıq sistemində) haqqında internet bildirişlərinin işlənib hazırlanmasına, həyata keçirilməsinə, yenidən baxılmasına və təşviqinə kömək etmək; internetdə pozuntular haqqında məlumat toplamaq və yaymaq; müəllif hüquqları ilə qorunan əsərlərin qanuni şəkildə əldə edilməsinə kömək edin. Təşkilat Amerika Kino Filmləri Assosiasiyası, Amerika Səsyazma Sənayesi Assosiasiyası və Amerikanın beş ən böyük internet xidməti provayderi də daxil olmaqla sənaye assosiasiyaları ilə tərəfdaşlıq kimi yaradılmışdır.
Müəllif Hüquqları Klirinq Mərkəzi televiziya, film və musiqi sənayesi təşkilatları və xidmət təminatçıları arasında səyləri əlaqələndirmək üçün 2011-ci ilin sentyabrında yaradılmışdır. Birləşmiş Ştatlarda 2008-ci ilin dekabr ayından müəllif hüquqları haqqında məlumat mərkəzinin və müəllif hüquqlarının pozulması ilə bağlı hesabat sisteminin yaradılması ilə bağlı danışıqlar davam edir.
Pirat məzmun ABŞ iqtisadiyyatına hər il yüz minlərlə iş yeri və milyardlarla dollar itirilən gəlir və vergi gəlirləri ilə başa gəlir. Nyu-York qubernatoru Endryu Kuomo 2008-ci ildə İnternet provayderlərinə onlayn uşaq pornoqrafiyasına girişi bloklamağa kömək etdi.
Onlayn fasilələr də İnternet şəbəkəsinin sıxılmasına səbəb ola bilər və İnternet istifadəçilərinə mənfi təsir göstərə bilər.
2011-ci ilin iyul ayında Verizon, Comcast, Cablevision və AT&T daxil olmaqla ABŞ-ın internet provayderləri qeyri-qanuni məzmunu yükləyən müştərilərə bildirişlər göndərmək qərarına gəliblər.
ABŞ Müəlliflik Hüququ Qanunu
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu — Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hər hansı bir məlumat və ya əqli fəaliyyət məhsulunun işlədilməsi və ya yayılması ilə bağlı haqların, qanunlarla insanlara verilməsini nəzərdə tutan qanundur. Bu qanun Amerika Birləşmiş Ştatları federal qanunlarının bir hissəsi olub Amerika Konstitusiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu
Amerika Birləşmiş Ştatları Müəllif Hüquqları Qanunu — Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hər hansı bir məlumat və ya əqli fəaliyyət məhsulunun işlədilməsi və ya yayılması ilə bağlı haqların, qanunlarla insanlara verilməsini nəzərdə tutan qanundur. Bu qanun Amerika Birləşmiş Ştatları federal qanunlarının bir hissəsi olub Amerika Konstitusiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.