oft

Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzi - Azərbaycanda xəstəxana. 1946-cı ildə Elmi-Tədqiqat Göz xəstəlikləri İnstitutu fəaliyyətə başlamışdır. İnstitutun ilk direktoru tibb elmləri namizədi M.Ə.Abbasov, elmi işlər üzrə direktor müavini – prof. S.İ.Vəlixan olmuşdur. 1957-ci ildə instituta rəhbərliyi N.M.Əfəndiyev öz üzərinə götürmüşdür və bu ildən başlayaraq bu instituta 40 il ərzində rəhbərlik etmişdir. İnstitutun tarixində onun şəxsiyyəti unudulmaz bir iz qoymuşdur. N.M.Əfəndiyevin səyləri nəticəsində institutun kollektivi öz tərkibində yüksəkixtisaslı, zəkalı mütəxəssisləri, xalqına və vətəninə fədakarcasına xidmət göstərən əsl ziyalıları toplamışdır. 1998-2005-ci illərdə institutun direktoru vəzifəsini K.T.Kərimov tutmuşdur. 21 yanvar 2002-ci il tarixdə institut yüksək bir şərəfə layiq görülmüşdür. Akademik Zərifə Əliyevanın milli oftalmologiyanın inkişafında qiymətə gəlməz xidmətlərini, Azərbaycan oftalmologiya elminin görülməmiş bir səviyyəyə qaldırmağını və dünyada tanıtdırmağını, Oftalmologiya institutunun yeni binasının tikintisi haqda təşəbbüsünü və səyini nəzərə alaraq, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Heydər Əliyevin 869 saylı sərəncamı ilə institutumuza görkəmli alim, akademik Z.Ə.Əliyevanın adı verilmişdir.

Elmar Qasımov (Qasımov Elmar Mustafa oğlu 10 fevral 1962, Bakı) — həkim-oftalmoloq,Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Əməkdar Elm Xadimi, Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin baş oftalmoloqu, tibb üzrə elmlər doktoru, professor. Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin direktoru Elmar Qasımov 1962-ci ildə Bakıda anadan olub, 1986-cı ildə N. Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu bitirib, 1987-ci ildə Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutun internaturasında hazırlıq keçib və 1994-cü ildə həmin institutun aspiranturasını bitirib. O, 1998-ci ildə S. N. Fyodorov adına "Gözün mikrocərrahiyyəsi" Elmi-texniki Oftalmoloji kompleksində "Azərbaycanda qlaukoma nəticəsində korluğun və əlilliyin tibbi-sosial aspektləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını və akad. A. P. Nesterovun rəhbərlik etdiyi Rusiya Dövlət Tibb Universitetinin göz xəstəlikləri kafedrasında 2003-cü ildə "Kvant generatorun yeni növü – mis buxarı əsasında işləyən lazer və onun oftalmologiyada tətbiqinin imkanları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. E. M. Qasımov tikişsiz aparılan oftalmocərrahiyə üsullarını və fakoemulsifikasiya üsulunu, öz fəaliyyətində tətbiq edir. 232 elmi əsərin, o cümlədən xaricdə çap olunmuş 65 elmi işin o cümlədən 6 patentin müəllifidir. Elmi tədqiqatların nəticələri müxtəlif yerli və xarici konfranslarda və konqreslərdə təqdim olunub. 18 fəlsəfə doktoru yetişdirib, 4 elmlər doktorunun elmi məsləhətçisi olmub. Hal-hazırda 5 fəlsəfə doktorluq dissertasiya işinin rəhbəridir və 5 elmlər doktorluq dissertasiya işinin elmi məsləhətçisidir. 2006-cı ilin mart ayından akad.

Mirzə Əli Abbasov (1886, Naxçıvan, İrəvan quberniyası — 1957, Bakı, Azərbaycan SSR) — oftalmoloq, Azərbaycan SSR-in ilk Xalq Səhiyyə və Himayə komissarı, Naxçıvanda səhiyyə şöbəsinin yaradıcısı və ilk rəhbəri. Azərbaycan SSR-də Oftalmologiya İnstitutunun yaradıcısı və ilk rəhbəri. 1886-cı ildə Naxçıvanda anadan olub. 1912-ci ildə Kiyev Universitetinin tibb fakültəsinə daxil olub və 1917-ci ildə ali təhsilini başa vurub. 1917-ci ildə ali təhsilini başa vurduqdan sonra 5№-li Kiyev xəstəxanasında ordinator işləməyə başlayır. 1918-ci ildə Naxçıvana qayıdır və 1920-ci ilə kimi həkim işləyir. 1920-ci ildə Naxçıvanda səhiyyə şöbəsini yaradaraq onun ilk müdiri olur. Bir neçə ay keçdikdən sonra bu şöbənin əsasında Naxçıvan MSSR-in Xalq Səhiyyə və Himayə Komissarlığı yaradıldı və M. Abbasov ilk Xalq Səhiyyə və Himayə komissarı təyin edildi. Həmin illərdə Naxçıvan MSSR-də yanlız bir həkim və bir neçə tibb bacısı işləyirdi. M. Abbasovun fəaliyyəti nəticəsində tezliklə Naxçıvanda ümumi profilli xəstəxana, tibb məntəqələri, əczaxanalar, Noraşendə (ind.Şərur) isə feldşer məntəqəsi yaradıldı.

Mirzə Əli Abbasov (1886, Naxçıvan, İrəvan quberniyası — 1957, Bakı, Azərbaycan SSR) — oftalmoloq, Azərbaycan SSR-in ilk Xalq Səhiyyə və Himayə komissarı, Naxçıvanda səhiyyə şöbəsinin yaradıcısı və ilk rəhbəri. Azərbaycan SSR-də Oftalmologiya İnstitutunun yaradıcısı və ilk rəhbəri. 1886-cı ildə Naxçıvanda anadan olub. 1912-ci ildə Kiyev Universitetinin tibb fakültəsinə daxil olub və 1917-ci ildə ali təhsilini başa vurub. 1917-ci ildə ali təhsilini başa vurduqdan sonra 5№-li Kiyev xəstəxanasında ordinator işləməyə başlayır. 1918-ci ildə Naxçıvana qayıdır və 1920-ci ilə kimi həkim işləyir. 1920-ci ildə Naxçıvanda səhiyyə şöbəsini yaradaraq onun ilk müdiri olur. Bir neçə ay keçdikdən sonra bu şöbənin əsasında Naxçıvan MSSR-in Xalq Səhiyyə və Himayə Komissarlığı yaradıldı və M. Abbasov ilk Xalq Səhiyyə və Himayə komissarı təyin edildi. Həmin illərdə Naxçıvan MSSR-də yanlız bir həkim və bir neçə tibb bacısı işləyirdi. M. Abbasovun fəaliyyəti nəticəsində tezliklə Naxçıvanda ümumi profilli xəstəxana, tibb məntəqələri, əczaxanalar, Noraşendə (ind.Şərur) isə feldşer məntəqəsi yaradıldı.

Oftalmologiya (yun. ὀφθαλμός "göz" + λόγος "tədris") — gözü, onun anatomiyası, fiziologiyası və xəstəliklərini öyrənən, həmçinin göz xəstəliklərinin müalicəsi və profilaktikası üsullarını işləyib hazırlayan tibb sahəsi. Oftalmoloq — gözləri tibbi və cərrahi üsulla müalicə edən xüsusi təhsil almış həkim. Oftalmologiya qədim dövrlərdə yaranmışdır. Eramızdan əvvəl II minilliyin ortalarında Misirdə yaşamış göz xəstəliklərini müalicə edən şəfaçılardan biri olan Peni Ank İrinin məzar daşı üzərində həkk olunmuş adı və təsviri bu günə qədər gəlib çatmışdır. Kornelius Sels (e.ə. I əsr) irisin, siliyer cismin, gözün ön və arxa kameraların mövcudluğunu müəyyən etmişdir. O, həmçinin korluğu 2 hissəyə bölmüşdü: geri dönməz — korluğa səbəb qlaukoma və geri dönən — korluğa səbəb katarakta olanda. Sels XVII-ci əsrin ortalarına qədər istifadə edilən kataraktın azaldılması texnikasını təkmilləşdirmişdir. Ərəb əsilli həkim İbn əl-Heysəm (Əlhazen, eramızın X—XI əsrləri) Avropada eynəklərin ixtirasına və müasir görmə nəzəriyyələrinin yaranmasına böyük töhfə verən “Optika kitabı”nı yazmışdır.

Qaraşəngikimilər (lat. Scrophulariaceae) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi. Bontiaceae Horan. Buddlejaceae K.Wilh., nom. cons. Hebenstretiaceae Horan. Limosellaceae J.Agardh Myoporaceae R.Br., nom. cons. Oftiaceae Takht. & Reveal Selaginaceae Choisy, nom.

Oftalmik cərrahiyyə (göz əməliyyatı) — katarakt, qlaukoma və digər göz patologiyaları nəticəsində pozulmuş görmə funksiyalarını bərpa etməyə yönəlmiş cərrahi üsullar toplusu. Göz xəstəliklərinin cərrahi müalicəsi cəhdləri qədim zamanlardan məlumdur. Beləliklə, hətta Qədim Misirdə də buludlu lensin əyilməsi həyata keçirilirdi. İlk mikrocərrahi əməliyyatlar buludlu linzanın kapsulu ilə birlikdə çıxarılması ilə həyata keçirilib. Sonradan intraokulyar lensin sonrakı implantasiyası üçün linzanın öz kapsulunu qorumaq üçün bir texnika , eləcə də plastik oftalmik cərrahiyyə üsulları hazırlanmışdır. Bu gün oftalmik cərrahiyyə üsulları aşağıdakılara bölünür: cərrahi müdaxilələr — iridotomiya, qoniotomiya, iridosikloreraksiya, sinusotrabekulotomiya, sinustrabekulektomiya, osteo-odonto-keratoprotez, gözün düz əzələlərində cərrahiyyə və buludlu lensin çıxarılması; lazer müdaxilələri — iridektomiya, fotomidriyaz, qoniopunktura, trabekuloplastika, siklotrabekulospaz və s.; perforasiya etməyən müdaxilələr.