QONURDİŞ

Qonurdiş (lat. Sorex) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin həşəratyeyənlər dəstəsinin yereşənlər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Kiçik qonurdiş (lat. Sorex minutus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin həşəratyeyənlər dəstəsinin yereşənlər fəsiləsinin qonurdiş cinsinə aid heyvan növü. == Qısa təsviri == Azərbaycanda əldə edilmiş 68 fərdin kütləsi 2,5-5,7 qram, bədəninin uzunluğu 44,0-68,0 mm, quyruğu 30,2-40,8 mm, pəncəsi 8,6-12,2 mm olmuşdur. B.E.Sokolov və A.K.Tembotova görə (1989) Şərqi Zaqafqaziya heyvanları S.volnuchini ognev formasına aiddir. == Yayılması == Avropa, Asiya, Qafqazın meşə və meşə-çöl landşaftlarında yayılmışdır. Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın meşə zonasında 900-2000 m hündürlükdə rast gəlinir. == Həyat tərzi == Kolluqların arasında, çayların kənarında, arxların qırağındakı daş yığınlarında rast gəlinir. Ən yüksək sıxlığı d.s. 1000 - m-ə qədər hündürlükdə qeydə alınmışdır (Quba rayonu Təngəaltı kəndi və Şuşa rayonunun Keçəldağ ərazisində). Sığınacaq kimi müxtəlif təbii yerlərdən istifadə edərək quru bitkilərdən kürəşəkilli yumşaq yuva düzəldir.

Qafqaz qonurdişi lat. Sorex caucasica Yereşənlər (lat. Soricidae) fəsiləsinə aid olan növdür. Orta ölçülüdür. Azərbaycanda əldə edilmiş 56 fərdin kütləsi 6,3 -13,1 qram, bədənin uzunluğu 66,9 - 74,8 mm, quyruğu 35,5 – 43,0 mm, pəncəsi 10,0 -13,2 mm olmuşdur. Arealı Qafqazı və Kiçik Asiyanın qonşu rayonlarını əhatə edir. Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazda d.s. 1700–2000 m –dən hündürlüklərdə yayılmışdır . Respublika ərazisində 2 yarımnövün olması mümkündür (lat. S.c.caucasica və lat.

Radde qonurdişi (lat. Sorex raddei) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin həşəratyeyənlər dəstəsinin yereşənlər fəsiləsinin qonurdiş cinsinə aid heyvan növü. Azərbaycanda əldə edilmiş 19 heyvanın kütləsi 9, 7-10,0 q, bədənin uzunluğu 65-80 quruğu, 43, 6-52,1 mm, pəncəsi 12,0-13,1 mm olmuşdur. Radde qonurdişi Qafqaz endemikdir. Eləcə də Türkiyə ilə həmsərhəd rayonlarda yayılmışdır. Azərbaycanda bu növ yalnız Kiçik və Böyük Qafqazda qeyd alınmışdır. Çox azsaylı, nadirdir. Dağətəyi və dağ meşələrində, kolluqlarda, çayların yanında, daş yığınlarında, arxların kənarında rast gəlinir. Aprelin ikinci yarısından başlayaraq payızın sonuna qədər ildə 2-3 dəfə çoxalır. Bir nəsildə 3-7, çox vaxt 5 bala verir.

Volnuxin qonurdişi (lat. Sorex volnuchini) , (Soricomorpha) dəstəsindan bir Məməli növü. Bütün Qafqaz və Kiçik Asiyanın ona həmsərhəd olan ərazisi üçün endemikdir.