диамат, диалектический материализм
диаметр (кругдин юкьвай фена ам барабар кьве патахъ пайзавай дуьз цIар)
1. мат. диаметрдин, диаметральный. 2. пер. лап тамам, акьалтIай (сад садаз зидвиликай рахадайла); диаметральная противоположность лап тамам сад са
диапазон (1. садан ванци ва я музыкадин алатди лап агъуздалай вини дережадиз кьван акъуддай сесерин вири кьадар
диапозитив (суьретар къалурдай фонарда твадай шикил)
диафрагма (1. анат. хурун бушлух руфунин бушлухдивай ччара ийидай кьелечI ва гьяркьуь перде. 2. физ
диван (кьилер галай ацукьдай ва къаткидай хъуьтуьл тахт)
диверсант (активдаказ разведкада иштирак ийидай, диверсиядин, зиян гунин крар ийидай агент)
диверсия (1. душмандин фикир ва къуватар масанихъ алудун патал дяведа асул кьилин дявейрин майдандилай къерехда масана тухудай дяведин операция, м
дивиденд (са предприятиядин къазанжидикай иштиракчийрихъ гьардахъ авай акцийрин кьадардиз килигна агакьдай пай)
дивизион (1. артиллериядин ва кавалериядин кьушундин частар, са кьадар пай, десте. 2. са жуьрединбур тир дяведин са шумуд гъвечIи гимидикай ибарат д
1. дивизиондин. 2. дивизиядин
дивизия (пияда ва атлу кьушундин са шумуд полкуникай ибарат соединение - садхьанвай кьушунрин пай)
несов. мягьтел хьун, тажуб хьун, тажубвал авун, аламат хьун
ажайиб, тажуб жедай, аламат жедай, гзаф гуьзел, гзаф гуьрчег
мн. нет, разг. аламат; аламат жедай затI; тажуб (ажайиб) кар я, аламат я; что за диво? вуч аламат я? ♦ диву даваться тажуб хьун, аламат хьун; тажубв
мн. нет дидактика (педагогикадин, тарс гунин умуми методрикай рахадай пай)
1. дидактикадин, дидактикадиз талукь тир, тарс гунин умуми методриз талукь тир. 2. несигьат гудай, несигьат гунин тегьерда авай
м дизель (къене кудай нафтадал кIвалахдай мотор)
мн. нет дизентерия (иви галаз къен фидай, галукьдай гужан азар)
м 1. вагьши инсан, вагьши. 2. пер. инсанрив агат тийир гзаф регъуь инсан
1. вагьши. 2. чIуру; дикая яблоня чIуру ичин ттар. 3. тамун, чIуран, вагьши (мес. гьайван). 4. баябан, буш, рикIиз къайи (чка)
аламат жедай затI, ажайиб затI; ажайиб кар
къариб, ажайиб
чIуруз экъечIай, чIуру (ттар)
диктант (школада дуьз кхьинар чирун патал учителди лугьуз ученикри кхьидай текст)
диктатор (государство идара авунин къене сергьят алачир агъавал ийидай, вири ихтиярар кьилди вичин гъиле авай кас)
диктатордин; диктаторвилин
несов. диктаторвал авун
диктатура (агъавал ийизвай, гьукум гъиле авай классдин къуватдал бинеламишнавай государстводин власть); диктатура пролетариата пролетариатдин дикт
несов. 1. лугьуз кхьиз тун, диктант лугьун, диктант кхьиз тун. 2. эмир авун, буйругъ авун; мажбур авун; истемишун, ая лугьун
1. см. диктовать. 2. см. диктант
диктор (радиостанцияда радиодай гудай хабарар микрофондин вилик кIелдай кас - къуллугъчи)
диктофон (рахазвай гафар кхьидай ва ахпа абур акъуд хъийидай прибор)
мн. нет дикция (гафар ва слогар лугьунин къене хъсандиз гъавурда гьатдай ачухвал)
дилемма (сад садаз акси тир, мумкин тир кьве къарардикай ва я кьве нетижадикай сад кьабулунин мажбурвал, чарасузвал)
дилетант (хсуси кIелун ва бегьем чирвал авачиз илимдал, искусстводал машгъул тир кас)
мн. нет дилетантвал
дилижан (пассажирар ва почта тухудай чIехи карета-фаэтон хьтинди)
мн. нет динамизм (гьерекатрин, юзунрин булвал, мес. театрдин пьесада)
мн. нет динамика (1. механикадин, затIар чпиз кар ийизвай къуватрилай аслу яз юзунин законар чирдай са хел
мн. нет динамит (чархар ва масабур чукIурун патал ишлемишдай, нитроглицериндикай расдай хъиткьинардай затI)
1. динамикадин тегьерда, динамикадин жигьетдай, динамический. 2. бул юзунар, гьерекат квай; гужлу (мес
см. динамический (2-манада)
нескл. тех. динамо (см. динамомашина)
динамомашина (электричестводин къуват гьасил ийидай, арадал гъидай машин)
динар (1. Югославиядин пул. 2. Арабистанда куьгьне къизил пул)
ист. династия (са несилдикай яз пачагьвал авур пачагьрин тухум)
динозавр (несил фад кьена терг хьанвай гзаф зурба, чурчул хьиз руфун галчIуриз фидай гьайван)
межд. зинг-зинг (ван)