SİSTEMLƏŞDİRMƏK
SİSTEMLİLİK
OBASTAN VİKİ
Sistemli analiz
Sistemli analiz — mürəkkəb problem situasiyalarında qərar qəbul etmək üçün xüsusi metodikadır. Sistemli analiz mütləq analizin tamlığına, qərar qəbul etmə modelinin formalaşdırılmasına və öyrənilən obyektin və ya prosesin adekvat araşdırılmasına əsaslanmalıdır. Sistemli analizi digər sistemli araşdırma istiqamətlərindən fərqləndirən əsas cəhət ondan ibarətdir ki, burada idarəetmə sistemlərinin funksiyalarının və məqsədlərinin formalaşdırılmasını və müqayisəli analizini asanlaşdıran metodlardan və vasitələrdən istifadə edilir. Bundan başqa burada məqsədə çatmaq üçün formal və qeyri formal metodlar birləşdirilir. Yəni hər iki metoddan istifadə edilir. O zaman istifadə edilir ki, burada riyaziyyat ayrı-ayrı metodları vasitəsilə həll oluna bilməz. Düşülmüş belə qeyri müəyyən vəziyyətdə qərar qəbul etmək üçün riyaziyyatın formal metodlarından sərbəst olaraq istifadə edilə bilməz. Burada formal metodlarla yanaşı qeyri formal metodlar – sərbəst düşüncə, intuisiya və təcrübə də lazımdır. Vahid metodika əsasında elmi dünya görüşünə əsaslanaraq müxtəlif metodları birləşdirir. Müxtəlif sahələrin mütəxəssislərinin biliklərini, intuisiyalarını, mülahizələrini birləşdirir və onların qarşısında vahid intizama uyğun olaraq düşünmək vəzifəsi qoyur.
Sistemli kataloq
Sistemli kataloq - biblioqrafik yazıların bilik sahələri üzrə sənədlərin müəyyən təsnifat sisteminə uyğun olaraq yerləşdiyi kitabxana kataloqudur. Sistemli kataloq üçün əlifba-predmet göstəricisi (ƏPG) sistemli kataloq yardımçı aparat–sistemli kataloqda əks edilmiş sənədlərin məzmununu açıqlayan predmet rubrikalarının əlifba siyahısı və müvafiq təsnifat indeksləridir. ƏPG-nin hər bir sözü ayrıca kartlara yazılır. Bu kartlar sistemli kataloqun məxsusi ayrılmış qutusunda əlifba sırası ilə düzülür. Sistemli kataloq üçün əlifba-predmet göstəricisi sistemli kataloq üçün bir növ “açar” rolunu oynayır. O, sizə lazım olan kitabı harada, hansı bölmədə və hansı indeks altında axtarmaq lazım olduğunu göstərir. Kitabxana – informasiya terminlərinin qısa lüğəti. Bakı, «NURLAR» Nəşriyyat-Poliqrafiya Мərkəzi, 2010. 144 s.
Sistemli yanaşma
Sistemli yanaşma – mürəkkəb sistemlərin bütün baş xassələrini və onların qarşılıqlı əlaqələrini nəzərə alan, elmi cəhətdən əsaslandırılmış metoddur. Sistemli yanaşma mütəxəssislərin formal bilik və intuisiyalarını birləşdirərək məqsədyönlü analitik idəretməni stimullaşdırır. Sistemli yanaşmada tədqiqat prosesinin alt proseslərə ayrılması, proseslərin məqsədyönlü modelləşdirilməsi və təyin olunmuş problemlərin həlli üçün qərarların qəbulu alqoritmlərinin işlənməsi nəzərdə tutulur.
Sistemli irqçilik
İnstitusional irqçilik və ya sistemli irqçilik — irq və ya etnik qrupa görə bəzi insanlar üçün davamlı ədalətsiz üstünlük və digərlərinə qarşı ədalətsiz və ya zərərli rəftarla nəticələnən və bunu dəstəkləyən bütün cəmiyyət və ya təşkilatda mövcud olan siyasət və təcrübələr. Bu, cinayət ədaləti, məşğulluq, mənzil, səhiyyə, təhsil və siyasi təmsilçilik kimi sahələrdə diskriminasiya kimi özünü göstərir. Fərdi və ya formal imkan bərabərliyi adətən bərabərsizliyin və irqçiliyin sistemli və ya institusional aspektlərini nəzərə almır. İnstitusional irqçilik güc balanssızlığından qaynaqlana bilər. İnstitusional irqçiliklə mübarizə struktur dəyişiklikləri üçün motivasiyadır. Fərqli irqlərə və etnik mənsubiyyətə əsaslanan nəticələrin bərabərliyi ilə əsaslı bərabərlik institusional irqçiliyin qarşısının alınmasının bir yolu ola bilər. İnstitusional irqçiliyi azaltmaq üçün müxtəliflik, bərabərlik və inklüzivlik tətbiq oluna bilər. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Institutional Racism and the Police Institutional Racism and the Police: Fact or Fiction?, Civitas thinktank pamphlet about the Macpherson Report Paying the Price: The Human Cost of Racial Profiling On causes and effects of institutional racism in the Canadian criminal justice system "Crack Cocaine Sentencing Policy: Unjustified and Unreasonable" (PDF). Ward, W. Peter. White Canada Forever: Popular Attitudes and Public Policy Toward Orientals in British Columbia.

Значение слова в других словарях