По-русски
Dil
Növ
Lüğətlər
Lüğətlər → Azərbaycan dilinin yemək və içki adlarının tarixi-etimoloji lüğəti

Səməni

“Güney Azərbaycan örnəkləri” kitabında bu xörək növü haqqında aşağıdakı məlumatlar öz əksini tapmışdır: “Yazda yazlıq buğdasını o qədər cücərdərlər ki, göyərməsin. Bu buğdanı həvəngdə əzib üstünə su töküb süzgəcdən keçirərlər. Ardınca ona un qatıb qazanlara töküb od, ya ocaq üstünə qoyub yavaş-yavaş qarışdırarlar. Səməninin bişməyi bir gün çəkər. Bunun xamı çəkib rəngi dəyişəndən sonra qazanın ağzına dəmbuğ, ya az təmiz qumaşa bürünmüş qapağı qoyulur. Sonra Quran, suha, daraq, bir də canamaz qoyub inanarlar ki, “əyər bu buğda təmiz olsa, xanım Fatimə gəlib əlini ona çəkər, ya da onu qarışdırıb gedər. Səməni dəm çəkmədən ərsiz qızlar qazanı qarışdıra-qarışdıra niyyət edərlər. Səməni dəm alandan sonra qablara çəkib qapı-qapı paylanar.” (28, 315)
#səməni #xonça #səməniləşdirilmə #səməndər #kosa #od #pələng #elçi #əkmək #səməngül #əl #səmər #çəməni #səmənbər #ibadət #солончак #vurmaq #tonqal #iki #demek
a b c ç d e ə f g h x i k q l m n o p r s ş t u ü v y z
sa sə sı si so sö su sü
Sələmə
Səpgəh
OBASTAN VİKİ
Səməni
Səməni — hər il mart ayında Novruz Bayramı ərəfəsində Şərq ölkələrində və Azərbaycanda taxıl buğdasından qablarda göyərdilən etnoqrafik element. Almanlar səmənini pasxa bayramına cücərdir, adına isə "Ostergras" deyirlər. Həyat və bolluq rəmzi, baharın ilk müjdəçilərindən hesab olunur. Səməni ilk çərşənbə axşamına yaxın vaxtda göyərdilir və Novruz bayramından sonra da evlərdə, iş yerlərində və ictimai yerlərdə görünən yerlərə qoyulur. Səməni əsasən toxumluq buğdadan qoyulmalıdır. Sini qablarda göyərdilən səməni həm də yazda səpiləcək toxumun keyfiyyətini yoxlamağa imkan verir. Əgər səməni yaxşı cücərib boy atsa, bu həmin toxumdan bol məhsul alınacağından xəbər verir. Bəzən suda isladılmış başqa toxumlardan da səməni qoyurlar. Bayram süfrəsi nemətləri arasında səməni mütləq olmalıdır. Səməni yalnız evdə hazırlanmalıdır.
Səməni (rəqs)
"Səməni" — Azərbaycanın milli rəqsi. "Səməni" ən qədim rəqslərdən biridir, daha doğrusu, rəqsdən daha çox baharın gəlməsinə həsr edilmiş ənənəvi şənlikdir. "Səməni"ni yalnız qadınlar və qızlar oynayırlar. Söz mətni ilə muşayiət olunur. "Səməni" rəqsi Azərbaycanın hər yerində oynanılır.
Səməni halvası
Səməni halvası — şirniyyat növü. Novruzla bağlı elə şirniyyatlar var ki, hazırlanması çətin olduğundan çox az adam onu bişirməyə həvəs göstərir. Onlardan biri də xalq arasında səməni halvası kimi tanınan şirniyyat növüdür. Səməni halvasına bəzən suhan halvası və ya İsfahan halvası da deyirlər. Səməni halvasını başqa şirniyyatlardan fərqləndirən xüsusiyyətlərdən biri onun demək olar ki, ekoloji cəhətdən tam təmiz olmasında, yalnız təbii məhsullardan hazırlanmasındadır. Dietoloqlar müasir istehsalın insan orqanizminə vurduğu ziyanı təsdiqləməyə məcburdurlar. Səməni halvası öz faydalı keyfiyyətinə görə Azərbaycan mətbəxinin bir sıra şirniyyatlarını geridə qoyur. Uşağa süd verən analara məhz səməni halvasını məsləhət görürlər, çünki tərkibindəki ədviyyələr belə qadının südünü artırır. Novruzda bişirilən səməni halvası "jenşen"dən də faydalıdır, yaxşı bişirilmiş səməni halvası qan dövranını, insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. Səməni və ya İsfahan halvasının maraqlı bişirilmə texnologiyası var.
Səməni rəqsi
"Səməni" — Azərbaycanın milli rəqsi. "Səməni" ən qədim rəqslərdən biridir, daha doğrusu, rəqsdən daha çox baharın gəlməsinə həsr edilmiş ənənəvi şənlikdir. "Səməni"ni yalnız qadınlar və qızlar oynayırlar. Söz mətni ilə muşayiət olunur. "Səməni" rəqsi Azərbaycanın hər yerində oynanılır.

Digər lüğətlərdə