TUTMA

1
I
сущ. от глаг. tutmaq :
1. держание
2. захватывание:
1) крепкое схватывание чего-л. пальцами, руками, механизмами и т.п. ; захват. тех. tutma bucağı угол захвата, tutma diapazonu диапазон захвата, tutma tələsi ловушка захвата; связь. tutma hadisəsi явление захватывания
2. заболевание какой-л. болезнью
3. захват (взятие силой). Özgə əraziləri tutma захват чужих территорий
4. занятие:
1) овладение какой-л. территорией, населенным пунктом; захват. Şəhəri tutma занятие города
2) вступление в какую-л. должность. Vəzifə tutma занятие должности
3) спорт. в сочет. со словом “место”. Birinci yer tutma занятие первого места
5. схватывание:
1) затвердение, застывание. строит. , архит. Betonun tutması схватывание бетона
2) перен. быстрое понимание, восприятие, усвоение чего-л. Əsərin əsas ideyasını tutma схватывание основной идеи произведения, məsələnin mahiyyətini (məğzini) tutma схватывание существа вопроса
6. ловля, поимка. Balıq tutma ловля рыбы, vəhşi heyvanları tutma ловля зверей, qarətçiləri tutma поимка грабителей
II
прил.
1. ловильный:
1) связанный с ловлей. Tutma əməliyyatı ловильная операция, tutma işləri ловильные работы
2) предназначенный, служащий для ловли. нефт. tutma burğusu ловильное сверло
2. захватный (служащий для захвата). Tutma aləti захватное приспособление
2
сущ.
1. мед. приступ (момент усиления, обострения какой-л. болезни, болезненного явления). Qızdırma tutması приступ лихорадки, öskürək tutması приступ кашля, ürək tutması сердечный приступ
2. припадок (внезапное резкое проявление какой-л. болезни). İsteriya tutması истерический припадок, tutmadan yıxılmaq упасть в припадке
3
сущ. диал. упрямство
◊ tutması tutub вожжа под хвост попала кому (о капризном, взбалмошном человеке)
4
сущ.
1. соление (приготовление, заготовление впрок с солью, в солёном растворе)
2. соленье, соление (посоленный впрок пищевой продукт). Tutmalarla dolu bankalar банки с соленьями
TUTQUNLUQ
TUTMAQ
OBASTAN VİKİ
Febril tutmalar
Febril tutmalar (FT) - uşaqlarda (əsasən 3 ay – 5 yaş arasında) qızdırma ilə əlaqəli olan və beyin zədəsi/infesksiyası olmadan baş verən tutmalar. Adətən FT hərarət >38,5 °C olanda baş verir. Tipik hallarda FT qısa generalizə olunmuş tonik-klonik tutma şəklində keçir. Lakin, fokal (parsial) FT xəstələrin 10%-də və uzun müddətli (>20 dəq) FT xəstələrin 5%-də müşahidə olunur. Ümumiyyətlə, əhalinin 4–5%-i ən azı 1 dəfə FT keçirir. İlkin febril tutmanı keçirilmiş şəxslərdə epilepsiyanın başlanması ehtimalı 2–4% və təkrar FT-nin ehtimalı 30–40%. FT beyinin zədələnməsinə səbəb olmur. FT iki qrupa bölünür: 1. Sadə FT (qısa, generalizə olunmuş, bir qızdırma epizodunda 1 FT, tutmadan sonra nevroloji defisitsiz) 2. Mürəkkəb FT (uzun müddətli, yəni >20 dəq.; və ya fokal; və ya bir qızdırma epizodunda >1 FT; FT-dən sonra nevroloji defisit) Sadə FT-dən sonra epilepsiyanın başlanması ehtimalı 2%, mürəkkəb FT-dən sonra isə ehtimal 4–12%-ə çatır.
Tutmaşen
Tutmaşen -İrəvan xanlığının, Dərəçiçək mahalıda, İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indiki Ermənistan Respublikası Kotayk mərzində kənd.
Ürək tutması
Ürək Tutması, Ürək infarktı ya da kəskin myokard infarktı (Sıxlıqla MI (Myocardial infarction) vəya AMI (acute myocardial infarction) şəklində deyilir), ürəyin tac arterlərində meydana gələn problem sonrası (tez-tez koroner arterlərdəki tutulma nəticəsində ürək əzələ'sinin bağlı olduğu hissəsinin qidalanması və oksigen'siz qalması ilə) meydana gələn çatışmazlıq nəticəsi şiddətli sinə ağrısıyla ortaya çıxan və ölüm'lə nəticələnməsi riski. Dünyada ən başda gələn ölüm səbəblərindən. == Səbəbləri == Ürək, insan'larda dincəlmə anında dəqiqədə 60–80 dəfə bütün bədəndə qan ötürən güclü bir nasosdur.Bütün bədənin qan ehtiyacını qarşılayan zaman özünün də qidalanması üçün qan istifadəsı lazımdır. Ürəyin özünü qidalandıran damar'ların (tac arterlər) dolaşım problemlərində tac çatışmazlıq meydana gəlir. Tac çatışmazlıq vəziyyətləri tac damarlardakı darlıqların tipinə, dərəcəsinə ve yerinə görə dəyişir. Bəziləri angina səviyyəsində qalan zaman digərləri ürək tutmasına çevrilə bilər. Ümumilikdə fiziki fəaliyyətlər sırasında meydana gələn və dincəlməklə keçən sinə ağrıları (anjina) ilk xəbərdarlıqlardır. Eforlu EKG ə ürək damarlarının funksionallığı dəyərləndirilə bilər. Anjinasız da ürək tutmaları sıx meydana çıxır. Koroner damarlar Ürək damarları ani olaraq tutlularsa, ürək tutması meydana çıxar.

Digər lüğətlərdə